Και μόνο το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν απαντά στην ουσία του ζητήματος, που είναι η αλλοίωση των συνομιλιών σταθμάρχη – μηχανοδηγού της μοιραίας αμαξοστοιχίας, αλλά ρίχνει τη μπάλα στην κερκίδα των οικονομικών συμφερόντων, αρκεί για να αναδείξει τις ευθύνες της για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη.

Και όχι μόνο επειδή η κυβέρνηση Μητσοτάκη «δεν δικαιούται δια να ομιλεί» για οικονομικά συμφέροντα, με την έννοια ότι «στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σχοινί».

Αλλά κυρίως επειδή ο αντιπερισπασμός της επίρριψης της ευθύνης για τις αποκαλύψεις σε οικονομικά συμφέροντα που, δήθεν, αντιμάχονται την κυβέρνηση, δεν απαντά στην ουσία του ζητήματος.

Τα ερωτήματα, λοιπόν, που γεννώνται μετά την αποκάλυψη της «μονταζιέρας» και «καίνε» την κυβέρνηση, γιατί αναδεικνύουν τις ποινικές και πολιτικές ευθύνες της για το τραγικό δυστύχημα, είναι τα εξής:

1. Ποιοι αλλοίωσαν τις συνομιλίες σταθμάρχη – μηχανοδηγού; Ποιοι, δηλαδή, εκτός από τους υπαλλήλους και τα στελέχη του ΟΣΕ είχαν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις του κρατικού οργανισμού στη Λάρισα, όπου φυλάσσονταν οι συνομιλίες;
2. Για ποιον λόγο έγινε η επέμβαση στις αυθεντικές συνομιλίες, αν όχι για να ενοχοποιηθεί ο σταθμάρχης και να υποστηριχθεί η θεωρία του ανθρώπινου λάθους; Αφού η μόνη αιτία για την αλλοίωση των αυθεντικών συνομιλιών, ήταν να φανεί ψευδώς ότι την εντολή της τροχιοδρόμησης της μοιραίας αμαξοστοιχίας σε λάθος κατεύθυνση, την έδωσε ο σταθμάρχης.
3. Θα υπήρχε ανάγκη να αλλοιωθεί το αυθεντικό ηχητικό υλικό, αν την επίμαχη και μοιραία εντολή την είχε δώσει πράγματι ο σταθμάρχης; Αν, δηλαδή, υπήρχε πράγματι ηχογραφημένη η εντολή του σταθμάρχη, ποιος ο λόγος της… μονταζιέρας;
4. Ποιος και για ποιον λόγο διέρρευσε το αλλοιωμένο ηχητικό υλικό σε συγκεκριμένο εκδοτικό συγκρότημα, λίγες μόλις ώρες μετά το δυστύχημα και πάντως 2 μέρες πριν αυτό παραδοθεί στην αστυνομία; Οι μόνοι που μπορούσαν να το κάνουν ήταν οι ίδιοι οι υπεύθυνοι της λαθροχειρίας. Που δεν μπορεί να είναι άλλοι από εκείνους που είχαν πρόσβαση στο ηχητικό υλικό. Και ο μόνος λόγος για τη διαρροή στον τύπο ήταν για να διαδοθεί και να εμπεδωθεί η θεωρία του ανθρώπινου λάθους του μοιραίου σταθμάρχη.
5. Πόσο σύμπτωση είναι ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός έσπευσε να υποστηρίξει τη θεωρία του ανθρώπινου λάθους, λίγες ώρες μετά το δυστύχημα και μόλις δημοσιοποιήθηκε η αλλοιωμένη συνομιλία μεταξύ σταθμάρχη – μηχανοδηγού;
6. Πόσο λογικό, αλλά και πόσο ηθικό είναι, για πολιτισμένη ευρωπαϊκή χώρα, ο ίδιος ο πρωθυπουργός, πριν καλά – καλά ανασυρθούν τα πτώματα των θυμάτων και πριν γίνει οποιαδήποτε πραγματογνωμοσύνη, να προβαίνει σε βιαστική διαπίστωση των αιτίων ενός σιδηροδρομικού δυστυχήματος και να ανακοινώνει, χωρίς τεχνική τεκμηρίωση, τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτό; Και πόσο τυχαίο είναι ότι αυτή η διαπίστωση στηρίχθηκε στις αλλοιωμένες συνομιλίες που διοχετεύθηκαν στον τύπο;
7. Αν δεν ήταν ο σταθμάρχης, όπως αποκαλύπτεται, που έδωσε τη μοιραία εντολή, (γιατί αν ήταν αυτός δεν θα υπήρχε λόγος «μονταζιέρας»), τότε ποιος μπορεί να έδωσε την εντολή να μπει η αμαξοστοιχία σε λάθος κατεύθυνση; Εδώ ο «κανένας» είναι η μόνη λογική απάντηση.
8. Αν όμως δεν ήταν, πράγματι, κανένας που έδωσε την εντολή, τότε πως το δυστύχημα οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος;
9. Και αν πράγματι, ήταν ο «κανένας» που έδωσε την εντολή, τότε πως λειτουργούσε, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση το σύστημα τηλεδιοίκησης που εξασφάλιζε την ενδοεπικοινωνία μεταξύ σταθμάρχη και μηχανοδηγών σε μεγάλη απόσταση;
10. Ακόμη και αν προσπεράσουμε το αν υπήρξε, πράγματι, επικοινωνία μεταξύ σταθμάρχη και μηχανοδηγού όταν η αμαξοστοιχία εισήλθε στη λάθος κατεύθυνση και ακόμη και αν δεχτούμε την εκδοχή της κυβέρνησης ότι υπήρχε σύστημα τηλεδιοίκησης και ενδοεπικοινωνίας, τότε γιατί αυτό δεν λειτούργησε καθόλου όση ώρα βρίσκονταν η αμαξοστοιχία στο… αντίθετο ρεύμα;

Είναι σαφές ότι η «μονταζιέρα» στο ηχητικό υλικό του τραγικού δυστυχήματος, την οποία αποκάλυψε η εφημερίδα Το ΒΗΜΑ, στήθηκε για να υποστηριχθεί η θεωρία του ανθρώπινου λάθους. Για να ενοχοποιηθεί, δηλαδή, αποκλειστικά ο μοιραίος σταθμάρχης.

Και για να υποστηριχθεί η θεωρία ότι ενώ όλα τα συστήματα ασφαλείας λειτουργούσαν καλώς, δηλαδή η τηλεδιοίκηση, οι ενδοεπικοινωνίες και η φωτοσήμανση, ένα μοιραίο λάθος του σταθμάρχη οδήγησε στο τραγικό δυστύχημα.

Ακόμη, όμως και αν γίνει πιστευτό αυτή η πλήρης ανακριβειών θεωρία που αθωώνει τους υπεύθυνους στον ΟΣΕ και την κυβέρνηση και ενοχοποιεί μόνο τον σταθμάρχη, η πραγματική ιστορία που καταγράφηκε πρόσφατα στη Νορβηγία αναδεικνύει την αλήθεια. Γιατί αποδεικνύει ότι ακόμη και στο ενδεχόμενο που μια αμαξοστοιχία παραβιάζει κόκκινο σηματοδότη και εισέρχεται σε λάθος πορεία στην αντίθετη κατεύθυνση, τα συστήματα ασφαλείας, εφόσον υπάρχουν, λειτουργούν και αποτρέπουν τη μετωπική σύγκρουση.

Διαψεύδεται έτσι από τα γεγονότα ο πρώην υπουργός Κ. Καραμανλής, ο οποίος κατέθεσε ότι ακόμη και αν τα συστήματα ασφαλείας λειτουργούσαν στα Τέμπη, δεν θα μπορούσαν να αποτρέψουν το δυστύχημα.

Και αποδεικνύονται οι τραγικές ελλείψεις σε ασφαλιστικές δικλείδες που ευθύνονται για το δυστύχημα στα Τέμπη. Για τις οποίες ελλείψεις τόσο ο ΟΣΕ, όσο και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών, όπως προκύπτει από την αλληλογραφία που είδε το φως της δημοσιότητας, ήταν πλήρως ενήμεροι. Αλλά δεν έπραξαν το καθήκον τους, με συνέπεια να χαθούν 57 ζωές.

*Ο Γιάννης Μυλόπουλος είναι Καθηγητής, πρώην Πρύτανης ΑΠΘ.