Κανείς, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών της αντιπολίτευσης, δεν περίμενε/δεν είχε προβλέψει αυτή την εκλογική νίκη της 31ης Μαρτίου: το CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, Κεμαλικό, 125 έδρες στις 600) έγινε, για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 50 χρόνια, το πρώτο κόμμα στη χώρα. Κέρδισε 1 εκατομμύριο περισσότερες ψήφους από το AKP (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, Ερντογάν, 268 έδρες). O πρόεδρος Ερντογάν είχε κερδίσει το 52,18% των ψήφων στις τελευταίες εκλογές στις 28 Μαΐου 2023 κατά τις προεδρικές εκλογές.

Ads

Το CHP κατάφερε να διατηρήσει τα δημαρχεία των τριών μεγάλων πόλεων (Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη) και κέρδισε 35 δήμους συνολικά ενώ το AKP θα ηγηθεί μόνο 25 πόλεων.

Διάφοροι παράγοντες επηρέασαν αυτή τη μεγάλη πολιτική αλλαγή: Σύμφωνα με τους παρατηρητές, οι οικονομικές δυσκολίες ήταν καθοριστικές. Δεύτερον, το AKP είχε γίνει για την πλειοψηφία των πολιτών «το κόμμα των απατεώνων, των ψεύτων και των νεόπλουτων». Τρίτον, οι ψηφοφόροι «χόρτασαν με 22 χρόνια εξουσίας» και ήθελαν να δοκιμάσουν μια εναλλακτική. Τέταρτον, το ζήτημα της Παλαιστίνης έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο. Ενώ ο Ερντογάν ήθελε να εμφανίζεται ως «Ο Μεγάλος Αδελφός Υπερασπιστής των Παλαιστινίων», τα ανεξάρτητα ΜΜΕ δημοσίευσαν επίσημα έγγραφα που δείχνουν ότι εταιρείες κοντά στον Πρόεδρο συνεχίζουν το πολύ κερδοφόρο εμπόριο τους με το Κράτος του Ισραήλ ακόμη και μετά τις 7 Οκτωβρίου.

Διαβάστε: Καθηγητής Σωτήρης Ρούσσος στο Tvxs / Η Τουρκία δεν έχει κανένα λόγο να αλλάξει την εξωτερική πολιτική της λόγω της ήττας του Ερντογάν στις δημοτικές εκλογές

Ads

«Οι άνθρωποι που κουράστηκαν από την ελπίδα μπόρεσαν επιτέλους να βρουν την ευκαιρία να πανηγυρίσουν τη νίκη», λένε οι αντίπαλοι. «Προσέξτε όμως, ο Ερντογάν είναι ακόμα στην εξουσία και δεν θα την αφήσει εύκολα», προειδοποιούν αρκετοί σχολιαστές. Οι τελευταίοι πιστεύουν ότι ο Πρόεδρος θα είναι ακόμη πιο σκληρός, πιο αυταρχικός βραχυπρόθεσμα. Ήδη γίνεται λόγος για νέα στρατιωτική επιχείρηση κατά των Κούρδων σε Συρία και Ιράκ.

Η εκλογική νίκη της 31ης Μαρτίου γιορτάζεται ως νίκη των γυναικών. Διότι πολλές δεκάδες υποψήφιοι εκλέγονται δήμαρχοι σε πόλεις ή περιφέρειες, που εδώ και καιρό αποτελούν τα προπύργια του κυβερνώντος κόμματος. Για παράδειγμα, στο Μπατμάν (Νοτιοανατολικά), όπου η τουρκική Χεζμπολάχ είναι καλά εδραιωμένη, ένας Κούρδος κέρδισε τις εκλογές με περισσότερο από το 55% των ψήφων. Ομοίως στο Ουσκουντάρ (Σκουτάρι), μια συνοικία της Κωνσταντινούπολης, παραδοσιακά θρησκευόμενη και συντηρητική, μια άλλη νεαρή γυναίκα εκλέγεται δήμαρχος.

Η 31η Μαρτίου θεωρείται επίσης ως η εκδίκηση των Κούρδων ψηφοφόρων. Το DEM (Το Κόμμα Ισότητας και Δημοκρατίας των Λαών, των Κούρδων και της Αριστεράς, 61 έδρες) κέρδισε σε όλες τις πόλεις και τις περιφέρειες όπου οι εκλεγμένοι δήμαρχοι του αντικαταστάθηκαν από διοικητικούς υπαλλήλους που διορίστηκαν από το καθεστώς.

Ο Ερντογάν παραδέχτηκε την ήττα του κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στις 31 Μαρτίου και μάλιστα δήλωσε «ότι δεν θα αντιταχθούν ενάντια στη θέληση των ψηφοφόρων». Αλλά το Συμβούλιο Τοπικών Εκλογών στο Βαν (Ανατολικά) αρνήθηκε αρχικά να αναγνωρίσει τη νίκη του υποψηφίου του DEM και χορήγησε το επίσημο πιστοποιητικό εγγραφής δημάρχου στον υποψήφιο του AKP που είχε λάβει τις μισές ψήφους του Προέδρου. Δύο ημέρες μαζικής διαμαρτυρίας, ιδιαίτερα στο Βαν αλλά και σε άλλες κουρδικές πόλεις και περιοχές, μπόρεσαν να αλλάξουν την πρώτη απόφαση και το Ανώτατο Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο ακύρωσε την ετυμηγορία του Τοπικού του Συμβουλίου.

Στην Κωνσταντινούπολη, (περισσότεροι από 11 εκατομμύρια ψηφοφόροι) ο δήμαρχος Ιμάμογλου, ο οποίος είχε ήδη κερδίσει τον υποψήφιο του Ερντογάν δύο φορές το 2019, κέρδισε μια τρίτη νίκη με περισσότερες από 1 εκατομμύριο ψήφους διαφορά. Θεωρείται ήδη ο επόμενος υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Θεωρείται όμως και ως ο σκιώδης πρόεδρος του CHP.

Επί του παρόντος, μεταξύ των αντιπάλων «Όλοι είναι όμορφοι, όλοι είναι ωραίοι» και «Περιμένουμε το λαμπρό μέλλον».

Αλλά από την πλευρά της εξουσίας δεν υπάρχει ακόμη καμία επίδειξη, κανένα σημάδι χαλάρωσης. Αρκετοί χαμένοι δήμαρχοι του AKP έφυγαν από τα κεντρικά γραφεία τους, παίρνοντας κουτιά και ογκώδη έγγραφα χωρίς να οργανώσουν τελετή παράδοσης.

Ο Ερντογάν, για να συνεχίσει τη βασιλεία του, ονειρευόταν να γράψει ένα νέο Σύνταγμα στο οποίο θα μπορούσε ακόμη να είναι Πρόεδρος. Σύμφωνα με τα σχέδιά του, χρειαζόμαστε ένα μη κοσμικό Σύνταγμα και χωρίς διάκριση των εξουσιών, δηλαδή ένα είδος Σουλτανάτου.

Αυτό το έργο τέθηκε στο ράφι τη νύχτα της 31ης Μαρτίου.