Αναμφίβολα, το τελευταίο διάστημα κυριαρχούν στις ιδιωτικές και δημόσιες συζητήσεις μας οι επερχόμενες εκλογές για την ανάδειξη του νέου προέδρου του Κινήματος Αλλαγής. Ποιος υποψήφιος μας είναι πιο προσφιλής; Ποιοι υποψήφιοι είναι αυτοί που προσλαμβάνονται ως να είναι τα πρόσωπα εκείνα που αφουγκράζονται καλύτερα τις ανησυχίες και τα προβλήματα της κοινωνίας και ποιοι αυτοί που σύμφωνα με την κοινή γνώμη είναι περισσότερο συμβιβασμένοι με κατεστημένα συμφέροντα; Πως αξιολογεί η κοινή γνώμη την απόφαση του Γιώργου Παπανδρέου να θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής;

Υπό αυτή την έννοια, δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί πως διανύουμε μια «συγκυρία ΠΑΣΟΚ». Αυτό τεκμηριώνεται άλλωστε και από τα ευρήματα της έρευνας της Prorata για το Tvxs.gr, σύμφωνα με τα οποία το ενδιαφέρον για την παρακολούθηση του debate που θα διεξαχθεί μεταξύ των υποψηφίων για την προεδρία του Κινήματος Αλλαγής την 29η Νοεμβρίου είναι εξαιρετικά υψηλό.

Λίγες μόνο ώρες πριν από τη διεξαγωγή της τηλεμαχίας, το 17%  δηλώνει πως σίγουρα θα την παρακολουθήσει και το 32% ότι μάλλον θα το κάνει. Με άλλα λόγια ένας στους δύο ενδεχομένως να παρακολουθήσει την τηλεοπτική συζήτηση των πέντε, ποσοστό εξαιρετικά υψηλό δεδομένης της τρέχουσας εκλογικής επιρροής του κόμματος. Φυσικά θα λείψει, όπως αναμένεται, ένας. Ο Γιώργος Παπανδρέου. Ένα πολιτικό πρόσωπο που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας, λαμβάνοντας αποφάσεις κομβικής σημασίας. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που αγαπήθηκε και μισήθηκε όσο λίγοι πολιτικοί του κεντρώου χώρου.

Πως όμως αξιολογείται η απόφαση του πρώην πρωθυπουργού να είναι υποψήφιος για την ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής; Το 78% την αξιολογεί θετικά ή σχετικά θετικά, το 17% αρνητικά ή σχετικά αρνητικά, ενώ το 5% δεν διατηρεί άποψη ή αρνείται να την εκφράσει. Δεδομένης της παραπάνω εικόνας, η απόφαση του Γιώργου Παπανδρέου να μη συμμετέχει στην τηλεμαχία φαντάζει άστοχη, καθώς του στερεί τη δυνατότητα να αντιστρέψει την αρνητική προς το πρόσωπο του εικόνα. Η επιλογή μη συμμετοχής σε μια τέτοια διαδικασία υπό προϋποθέσεις δύναται να προστατεύσει μια θετικά διαμορφωμένη εικόνα προς ένα πρόσωπο αλλά ποτέ δεν μπορεί να αντιστρέψει μια αρνητική.

Οι εντυπώσεις απέναντι στους υποψηφίους και ορισμένα κρίσιμα ατομικά χαρακτηριστικά αξιολόγησης

Ποιος όμως είναι ο πιο δημοφιλής υποψήφιος μεταξύ των έξι; Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας της Prorata για λογαριασμό του TVXS, στο σύνολο της κοινής γνώμης ο Νίκος Ανδρουλάκης συγκεντρώνει τις περισσότερες θετικές εντυπώσεις (56%), ενώ ακολουθούν ο Ανδρέας Λοβέρδος (46%) και ο Παύλος Γερουλάνος (43%). Μάλιστα, ο Νίκος Ανδρουλάκης συγκεντρώνει τις περισσότερες θετικές εντυπώσεις και μεταξύ όσων ψήφισαν το Κίνημα Αλλαγής στις βουλευτικές εκλογές του 2019, με 7 στους 10 εντός αυτού του πληθυσμού να διατηρεί θετική εικόνα για το πρόσωπο του. Φυσικά, οι θετικές εντυπώσεις προς το πρόσωπο ενός υποψηφίου δεν μεταφράζονται με τρόπο αυτόματο και σε αντίστοιχη ψήφο αλλά σίγουρα αποτυπώνουν μια δυνατότητα που μπορεί να αξιοποιηθεί.

Και ποιοι προσλαμβάνονται από την κοινή γνώμη ως οι περισσότερο συμβιβασμένοι με κατεστημένα συμφέροντα υποψήφιοι και ποιοι ως αυτοί που αφουγκράζονται καλύτερα τις ανάγκες και τους προβληματισμούς της κοινωνίας; Σύμφωνα με τα ευρήματα, ο Ανδρέας Λοβέρδος είναι αυτός που προσλαμβάνεται ως ο περισσότερο «συμβιβασμένος» (36%) μεταξύ των υποψηφίων, ενώ ακολουθεί ο Γιώργος Παπανδρέου με ποσοστό 31%.

Οι υπόλοιποι υποψήφιοι δεν συσχετίζονται με κατεστημένα συμφέροντα από την κοινή γνώμη, συγκεντρώνοντας ποσοστά όχι μεγαλύτερα του 2% ως προς αυτό το χαρακτηριστικό. Ωστόσο, ο Ανδρέας Λοβέρδος προπορεύεται και στον δείκτη «εγγύτητας προς τους πολίτες»: η μεγαλύτερα μερίδα του συνόλου του πληθυσμού (28%) εκτιμάει πως είναι το πρόσωπο που αφουγκράζεται καλύτερα τις ανησυχίες και τα προβλήματα των πολιτών, ενώ ακολουθεί ο Νίκος Ανδρουλάκης με 16%.

Μάλιστα, μεταξύ όσων ψήφισαν το ΚΙΝΑΛ στις βουλευτικές εκλογές του 2019, οι οποίοι και παρουσιάζουν σαφώς πιο αυξημένες πιθανότητες να φτάσουν στην κάλπη της εσωκομματικής διαδικασίας, ο Νίκος Ανδρουλάκης συγκεντρώνει 27%, ο Ανδρέας Λοβέρδος 20% και ο Γιώργος Παπανδρέου 17%.

Τέλος, υπάρχει και ένα ζήτημα το οποίο επιλέχθηκε να διερευνηθεί ακριβώς γιατί αποτελεί ένα δίλημμα που εκ των πραγμάτων συζητείται στη δημόσια σφαίρα: πως θα πρέπει να κινηθεί το Κίνημα Αλλαγής αν βρεθεί αντιμέτωπο με την επιλογή συγκυβέρνησης με τη Νέα Δημοκρατία ή τον ΣΥΡΙΖΑ; Και η εικόνα που αποτυπώνεται σε σχέση με αυτό το ζήτημα είναι μάλλον θολή.

Στο σύνολο του πληθυσμού οι απόψεις μοιάζουν μοιρασμένες. Το 33% δηλώνει πως το ΚΙΝΑΛ θα πρέπει να συγκυβερνήσει με τη ΝΔ αν προκύψει τέτοιου είδους δίλημμα, το 28% ότι θα πρέπει να συγκυβερνήσει με τον ΣΥΡΙΖΑ και το 29% ότι το κόμμα δεν θα πρέπει να συμμετέχει σε δικομματική κυβέρνηση ακόμα και αν μια τέτοια απόφαση οδηγήσει σε προκήρυξη νέων εκλογών.

Μάλιστα – ενδεχομένως και λόγω της αίσθησης πως αυτή η περίοδος είναι εκ των πραγμάτων «περίοδος ΠΑΣΟΚ» – μεταξύ όσων στήριξαν το ΚΙΝΑΛ στις εκλογές του 2019, το 49% θα ήθελε αυτόνομη πορεία του κόμματος χωρίς να εγκρίνει τη συμμετοχή σε δικομματική κυβέρνηση με την Αριστερά ή τη Δεξιά, το 31% συγκυβέρνηση με τη ΝΔ και μόλις το 13% συγκυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Τελικά ποιος θα κερδίσει τις εσωκομματικές εκλογές στο Κίνημα Αλλαγής;

Καταληκτικά, μπορεί κανείς να ισχυριστεί πως η κούρσα για την ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής είναι μια υπόθεση που έχει «λήξει»; Σύμφωνα με την άποψη του γράφοντα, σε καμία περίπτωση. Μελετώντας σε βάθος μια σειρά ερευνητικών δεδομένων είναι φανερό πως τη δεδομένη στιγμή τρεις υποψήφιοι παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες εισόδου στον δεύτερο γύρο: Ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο Νίκος Ανδρουλάκης και ο Γιώργος Παπανδρέου.

Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς με βεβαιότητα να προβλέψει σε αυτή τη φάση την κατάταξη των τριών παραπάνω υποψηφίων αλλά ούτε και να αποκλείσει μια πιθανή έκπληξη με την είσοδο ενός ακόμα προσώπου από τη δεύτερη ομάδα υποψηφίων (Παύλος Γερουλάνος, Παύλος Χρηστίδης, Χάρης Καστανίδης) στον δεύτερο γύρο.

Υπάρχει δρόμος μακρύς να διανυθεί και σίγουρα η απόδοση των υποψηφίων στο επερχόμενο debate θα μας προσφέρει μια σαφώς καλύτερη εικόνα της επιρροής των υποψηφίων, καθώς εκεί η σύγκριση αναπόφευκτα θα οδηγήσει και σε πιο διακριτές στάσεις απέναντι στα πρόσωπα.

* Ο Άγγελος Σεριάτος είναι Επικεφαλής Πολιτικών Ερευνών της Prorata