Υπάρχουν δύο τρόποι να δεις τα δημόσια αγαθά. Ο πρώτος είναι ο επικρατέστερος στη χώρα μας όπως και στις περισσότερες βαλκανικές: «Αυτό που δεν μου ανήκει αποκλειστικά, δεν είναι δικό μου». Ο δεύτερος είναι: «Αυτό ανήκει σε μένα τόσο όσο και σε σένα. Δεν υπάρχει κανείς που να δικαιούται περισσότερο από μένα ένα οποιοδήποτε δημόσιο αγαθό (υγεία, παιδεία, εθνική άμυνα, πρόσβαση σε πάρκα κ.ά.), συνεπώς μου ανήκει».

Ας αρπάξουμε λοιπόν αυτή την «ευκαιρία» εμείς οι προνομιούχοι έγκλειστοι της παρούσας κρίσης, όσοι δηλαδή έχουμε -ακόμα- ένα σπίτι να μείνουμε και πρόσβαση στο διαδίκτυο, για να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με το δημόσιο. Θα πει κανείς τι ανάγκη έχουμε; Αφού είναι ηλίου φαεινότερο ότι αν γίνει δημοσκόπηση σήμερα με ερώτημα «επιθυμείτε ένα ισχυρό Εθνικό Σύστημα Υγείας;», το «ναι», το «σίγουρα ναι» και το «αναφανδόν υπέρ», θα συλλέξουν ποσοστά που θα κάνουν τον Κιμ Γιονγκ Ουν να κρυφτεί ντροπιασμένος. Όμως αυτό είναι τόσο φυσικό, όσο και προσωρινό. Γιατί όταν με το καλό περάσει η μπόρα και οι εναπομείναντες μαζευτούμε στις παραλίες (μακάρι να μην αργήσει αυτή η μέρα και οι απώλειες να σταματήσουν) κανείς δεν θα σκεφτεί τι μέρος του προϋπολογισμού πηγαίνει στην Υγεία και ακόμα περισσότερο ποιο κομμάτι καταλήγει στον ιδιωτικό τομέα για πληρωμές φαρμάκων, υλικών και υπηρεσιών και ποιο πραγματικά μένει στο δημόσιο. Έτσι υπάρχει κίνδυνος να παραμείνουμε μέχρι την επόμενη «καταιγίδα».

Όμως αν επανατοποθετηθούμε ως πολίτες έναντι του δημοσίου και θεωρήσουμε χρέος μας να διαφυλάξουμε την περιουσία μας τότε όλα θ’ αλλάξουν. Γιατί η εκτελεστική εξουσία λειτουργεί για λογαριασμό μας. Και οφείλει να λογοδοτεί σε μας, εκτός και αν αδιαφορούμε. Αν, λοιπόν, με αφορμή τον κατ’ οίκον περιορισμό δούμε ξανά με νέο μάτι τη σχέση μας με τα δημόσια αγαθά στο σύνολό τους, μπορούμε να επιβάλουμε την ποιοτική τους αναβάθμιση. Μπορούμε να φροντίσουμε για το συνάνθρωπό μας που συλλέγει τα σκουπίδια –και τις μέρες αυτές θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του για να το κάνει- σήμερα κιόλας με το να ρίξουμε τα σκουπίδια στον κάδο σφραγισμένα καλά σε σακούλες. Μπορούμε να μην πετάξουμε κανένα σκουπίδι ποτέ ξανά στο δρόμο. Γιατί είναι ο δρόμος μας.

Μπορούμε να μη μιλήσουμε απότομα σε κανέναν δημόσιο υπάλληλο αλλά με ευγένεια και σεβασμό για το έργο του και να είμαστε βέβαιοι πως θα ανταποκριθεί. Μπορούμε να φτιάξουμε ένα online παρατηρητήριο που να αναφέρει πόσα νοσοκομεία έχουμε, πόσους μόνιμους γιατρούς, πόσους νοσηλευτές, πόσες κλίνες, τα πάντα. Ακόμα και διαθέσιμα αποθέματα υλικών, φαρμάκων μπορούμε να αναρτήσουμε. Γιατί, πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι σε ένα τέτοιο εγχείρημα θα συνδράμουν πρώτα απ’ όλους οι ίδιοι οι γιατροί. Μπορούμε να πιέσουμε τους πολιτικούς –ανεξαρτήτως χρώματος- να υλοποιήσουν τις υποσχέσεις τους για ισχυρό Ε.Σ.Υ. Γιατί σήμερα όλοι δηλώνουν πρόθυμοι να κάνουν ό,τι περνά απ’ το χέρι τους για την υγεία μας και για το δημόσιο σύστημα υγείας κατ’ επέκταση. Αυτό θέλουμε ν’ ακούσουμε και αυτό μας λένε για να επανεκλεγούν. Όμως κάποιοι έχουν συνέπεια λόγων – έργων και κάποιοι άλλοι όχι. Και, όχι, το πράγμα δεν είναι τόσο απλό ώστε να περιχαρακώνεται σε γραμμές πολιτικές. Γιατί συχνά και ο άγιος φοβέρα θέλει.