Δύο χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες βρίσκονται στις φυλακές με την κατηγορία του διακινητή. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα εγκλείστων στις ελληνικές φυλακές.

Με αυτήν την εντυπωσιακή πληροφορία ξεκινά το ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου «142 χρόνια». Και από εκεί αρχίζει και ξεδιπλώνεται το δράμα χιλιάδων ανθρώπων μαζί με τον παραλογισμό και την αναλγησία της ελληνικής δικαιοσύνης.

Στην αρχή ο Κούλογλου μας συστήνει τον Μοχάμαντ, έναν Σομαλό μετανάστη ο οποίος με την κατηγορία του διακινητή έχει καταδικαστεί σε 142 χρόνια φυλακή! Μια κατηγορία που του προσάφτηκε επειδή πήρε το τιμόνι στο σκάφους για να σώσει τους επιβαίνοντες αλλά και τη δική του ζωή, όταν ο πραγματικός διακινητής βούτηξε στη θάλασσα μόλις φάνηκε το Λιμενικό! Κι ύστερα μαθαίνουμε για δύο Αφγανούς πρόσφυγες, τον Αμίρ και τον Ακίφ, που με την ίδια κατηγορία έχουν καταδικαστεί σε 50 χρόνια φυλακή ο καθένας!

Στην ταινία παρακολουθούμε τον δικαστικό αγώνα των ανθρώπων αυτών για δικαίωση, απέναντι σε ένα ανάλγητο κράτος και μία δύσκαμπτη δικαιοσύνη. Των ανυπεράσπιστων ανθρώπων που βρίσκονται σε έναν ξένο τόπο, δεν ξέρουν τη γλώσσα και στέκονται αντίκρυ στον κρατικό Λεβιάθαν που είναι έτοιμος να τους καταπιεί. Πρόκειται για τη συγκλονιστική καταγραφή ενός καφκικού εφιάλτη, μιας λαβυρινθώδους διαδρομής ανθρώπων προς την τελική δικαίωση.

Ο Στέλιος Κούλογλου παρακολούθησε το δικαστικό αγώνα των φυλακισμένων προσφύγων με την ιδιότητα του ευρωβουλευτή. Μια σειρά από δίκες που πήγαιναν από αναβολή σε αναβολή καθώς, όπως φάνηκε, δεν υπήρχαν επαρκή ενοχοποιητικά στοιχεία, σύμφωνα με τον εισαγγελέα. Και αντί να αφεθούν ελεύθεροι οι κατηγορούμενοι λόγω έλλειψης στοιχείων, έμειναν στις φυλακές 3 ολόκληρα χρόνια μέχρι, επιτέλους, να γίνει η δίκη και να βγει η τελική απόφαση.

Όμως δεν είναι μόνον το δικαστικό μέρος που παρακολουθούμε. Είναι και η έμπρακτη αλληλεγγύη των ανθρώπων και εν προκειμένω του διασώστη Ιάσωνα Αποστολόπουλου, του ανθρώπου που έγινε σύμβολο ανθρωπιάς και αλληλεγγύης και βρέθηκε συμπαραστάτης στον δικαστικό αγώνα των δύο Αφγανών.

Ακολουθώντας αυτόν τον κεντρικό ιστό, το ντοκιμαντέρ μιλάει και για πολλά ακόμη. Πρώτα απ’ όλα για τις επαναπροωθήσεις, που σύμφωνα με την κυβέρνηση δεν γίνονται. Αλλά στην ταινία βλέπουμε άνδρες του Λιμενικού να απωθούν με ράβδους πλεούμενο γεμάτο με πρόσφυγες και μετανάστες και επιπλέον να πυροβολούν μέσα στο νερό για εκφοβισμό! Βλέπουμε τον μεγάλο καταυλισμό στη Λέσβο, όπου ζουν χιλιάδες άνθρωποι κάτω από κακές συνθήκες.

Ο καταυλισμός είναι τοποθετημένος στο Καρατεπέ, «στο πιο κρύο μέρος του νησιού, εκεί που χτυπάει ο βοριάς» όπως ακούμε στο ντοκιμαντέρ και οι άνθρωποι δεν έχουν θέρμανση. Κι όταν ο Αποστολόπουλος που επισκέπτεται το χώρο μαζί με τους ευρωβουλευτές της Αριστεράς τολμάει να ρωτήσει γιατί έχουν τους ανθρώπους στο κρύο, η παρευρισκόμενη εκπρόσωπος του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου, απαντά πως και στην πόλη που ζει κάνει κρύο! Για να λάβει αποστομωτική απάντηση από τον Ιάσωνα Αποστολόπουλο που της λέει ότι εκείνη δεν ζει μέσα σε σκηνή. Μία εκπρόσωπος υπουργείου η οποία πάσχει από το σύνδρομο της Μαρίας Αντουανέτας!

Και μέσα σε όλα αυτά βλέπουμε την ομάδα που επισκέπτεται τον καταυλισμό να συνομιλεί με τους ανθρώπους και κάποιος να γυρίζει και με σπαρακτικό τρόπο να εκλιπαρεί για βοήθεια λέγοντας «Please help me» (παρακαλώ βοηθήστε μας). Μια σκηνή που μου καρφώθηκε στο μυαλό, μια κραυγή απόγνωσης και αγωνίας.

Πολλά και διάφορα βλέπουμε στο ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου όπου πολλές σκηνές είναι γυρισμένες με κινητά ή με μικρές κάμερες προσδίδοντας έτσι περισσότερη αμεσότητα και ρεαλισμό. Ο σκηνοθέτης και δημοσιογράφος Κούλογλου διεισδύει σε βάθος και εξαντλεί όλες τις δυνατότητες που έχει, φτάνοντας μέχρι το τέλος.

Παρακολουθεί τη δίκη, δείχνοντας έμπρακτη συμπαράσταση στους κατηγορούμενους πρόσφυγες και μετανάστες, μιλά για το δράμα των ανθρώπων, τους πνιγμούς στη θάλασσα, την εκμετάλλευση και τα βασανιστήρια που υφίστανται και μας υπενθυμίζει την υπόθεση του Ιάσωνα Αποστολόπουλου. Του ανθρώπου που η ανθρωπιστική του δράση οδήγησε την πρόεδρο της Δημοκρατίας στην απόφαση να τον παρασημοφορήσει. Κάτι όμως που δεν έγινε, μετά από παρέμβαση της ακροδεξιάς πτέρυγας της κυβέρνησης, με επικεφαλής τον βουλευτή της ΝΔ Μπογδάνο, ο οποίος εξανάγκασε την πρόεδρο να αναδιπλωθεί. Αποτέλεσμα ήταν μια μέρα πριν από την τελετή και ενώ ο Αποστολόπουλος είχε πάρει επίσημη πρόσκληση για να παρευρεθεί στη γιορτή για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, να ειδοποιηθεί πως η απόφαση άλλαξε χωρίς να του δοθεί καμία εξήγηση!

Το ξαναλέω πως πρόκειται για ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ, μια γροθιά στο στομάχι που αν υπήρχε τσίπα θα έπρεπε να κάνει πολλούς κυβερνητικούς παράγοντας να κοκκινήσουν από ντροπή. Γιατί η ταινία λέει αλήθειες, αποκαλύπτει εγκλήματα, δεν προσπαθεί να υποκρύψει τίποτα.

Ελπίζω πως το ντοκιμαντέρ «142 χρόνια» θα βρει -αν δεν έχει γίνει ήδη- διανομή ώστε να προβληθεί στις αίθουσες.
Τελειώνοντας θέλω να σημειώσω πως η ταινία μου έφερε στο νου μια άλλη ταινία που είδα μερικές μέρες πριν. Το

«Εγώ καπετάνιος» (Io capitano), του Ματέο Γκαρόνε. Κι αυτό επειδή στην ταινία του Γκαρόνε βλέπουμε τα βασανιστήρια που υπέστησαν στη Λιβύη από δουλέμπορους οι δύο νεαροί Σενεγαλέζοι που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη, κάτι που αναφέρει στην αρχή της δικής του ταινίας ο Κούλογλου, αλλά και τον έναν από τους δύο να χρίζεται καπετάνιος από τους διακινητές και να εξαναγκάζεται να οδηγήσει εκείνο, το σαπιοκάραβο μέχρι τις ακτές της Σικελίας. Θα μπορούσε, δηλαδή, να θεωρηθεί πως είναι διακινητής! (26ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ)

Πηγή: https://kersanidis.wordpress.com/