Ένας από τους σημαντικότερους κωμικούς των τελευταίων δεκαετίων, ο Ρόμπιν Ουίλιαμς βρέθηκε την Τρίτη νεκρός στο διαμέρισμά του. Ο 63χρονος ηθοποιός αυτοκτόνησε με μια ζώνη, ενώ στα χέρια του βρέθηκαν πληγές από μαχαίρι. Στο στενό αλλά και ευρύτερο περιβάλλον του ήταν γνωστό πως εδώ και χρόνια πάλευε με την κατάθλιψη και αντιμετώπιζε πρόβλημα εθισμού στο αλκόολ και τα ναρκωτικά. Η αυτοκτονία του επανέφερε με τον πλέον τραγικό τρόπο το ερώτημα: Είναι η κατάθλιψη μέρος της φύσης των κωμικών ηθοποιών;

Ads

Είναι γνωστό πως πολλοί κωμικοί ηθοποιοί, τις περισσότερες φορές οι πιο ταλαντούχοι και πετυχημένοι, αντιμετωπίζουν σημαντικά ψυχολογικά προβλήματα. Σύμφωνα με το Βήμα, πριν από λίγους μήνες ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης πραγματοποίησαν μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη για την ψυχολογία των κωμικών που ειδικεύονται στο stand-up comedy ένα είδος το οποίο υπηρέτησε με μεγάλη επιτυχία για τρεις δεκαετίες ο Ρόμπιν Ουίλιαμς.

Στην έρευνα συμμετείχαν 523 κωμικοί, άνδρες και γυναίκες, από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τη Βρετανία. Η ίδια έρευνα πραγματοποιήθηκε και σε 364 ηθοποιούς που δεν δραστηριοποιούνται στην κωμωδία καθώς και 831 ανθρώπους που ασκούν μη καλλιτεχνικό επάγγελμα. Στη συνέχεια οι ερευνητές συνέκριναν τα αποτελέσματα.

Όπως αναφέρεται στο Βήμα, από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει πως οι κωμικοί ηθοποιοί, ιδίως όσοι ασχολούνται με το stand-up comedy, συχνά εμφανίζουν ψυχωτικά στοιχεία στην προσωπικότητά τους γεγονός που κατά τους ερευνητές εξηγεί γιατί έχουν αυξημένη ικανότητα να διασκεδάζουν τους ανθρώπους. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα δημιουργικά στοιχεία που χρειάζονται σε μια προσωπικότητα για να έχει χιούμορ και να το μεταδίδει, είναι παρόμοια -αν και σε πιο υγιή μορφή- με εκείνα που συναντώνται σε ψυχωτικούς ανθρώπους, όπως όσοι πάσχουν από σχιζοφρένεια και διπολική διαταραχή (μανιοκατάθλιψη)

Ads

Σύμφωνα πάντα με την έρευνα οι κωμικοί εμφανίζουν κατά μέσο όρο πολύ υψηλότερο βαθμό, σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό, μια σειρά από στοιχεία που θεωρούνται ψυχωτικά στοιχεία μιας προσωπικότητας. Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του Βήματος, οι ερευνητές εντόπισαν στους κωμικούς αυξημένη νοητική αποδιοργάνωση (συχνή διάσπαση της προσοχής και δυσκολία συγκέντρωσης), εσωστρεφή ανηδονία (μειωμένη ικανότητα απόλαυσης, αποφυγή στενών σχέσεων), καθώς και ψυχαναγκαστική αντισυμβατικότητα (εσωτερική παρώθηση για αντικοινωνική συμπεριφορά).

«Αν και η σχιζοφρενική ψύχωση μπορεί να είναι επιζήμια για το χιούμορ, σε μια πιο ήπια μορφή μπορεί να βελτιώσει την ικανότητα των ανθρώπων να συσχετίζουν παράξενα ή ασυνήθιστα πράγματα ή να σκέφτονται έξω από την πεπατημένη, πράγμα που, μεταξύ άλλων δημιουργικών συνεπειών, γεννά το χιούμορ. Οι κωμικοί τείνουν να είναι ελαφρώς απόμακροι, εσωστρεφείς άνθρωποι, που δεν θέλουν πάντα να βρίσκονται με κόσμο και για τους οποίους η κωμωδία είναι μια διέξοδος, ένα είδος αυτοθεραπείας. Προφανώς δεν ανήκουν όλοι οι κωμικοί σε αυτή την κατηγορία, όμως φαίνεται πως όντως υπάρχει μια τάση να έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά στην προσωπικότητά τους. Αυτή, άλλωστε, είναι η έννοια του θλιμμένου κλόουν», αναφέρει ο Γκόρντον Κλάριτζ μέλος της ερευνητικής ομάδας που δημοσίευσε την έρευνα της στην επιθεώρηση «British Journal of Psychiatry».