Η Χριστίνα και ο Σταύρος Σούντρης δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ με την ρομποτική στη ζωή τους. Η Χριστίνα, 19 ετών, τελείωσε σχολή κομμωτικής και τώρα βρίσκεται στην τελευταία τάξη του 7ου Εσπερινού ΕΠΑΛ Χαλανδρίου, ενώ τον 20χρονο αδερφός της τον ενδιέφερε πάντοτε η πληροφορική και ο προγραμματισμός. Η πρόταση που τους έκανε ο καθηγητής τους, Κωνσταντίνος Τσατσαρώνης, να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό ρομποτικής, όπως κάνει κάθε χρόνο το σχολείο, τους άρεσε. Σκέφτηκαν πως δεν έχουν να χάσουν τίποτα. Μόνο να κερδίσουν.

Από εκεί που δεν είχαν ιδέα πως κατασκευάζεται και προγραμματίζεται ένα ρομπότ, έμαθαν τα πάντα μέσα σε έξι μήνες και βγήκαν πρώτοι στον 6ο  Πανελλήνιο Διαγωνισμό Εκπαιδευτικής Ρομποτικής, στην κατηγορία Λυκείου, με θέμα «Διάστημα και Ρομπότ». Στον τελικό νίκησαν το Κολλέγιο Αθηνών. Κατάφεραν να αποδείξουν πως τα επαγγελματικά σχολεία, οι καθηγητές και οι μαθητές τους αξίζουν πραγματικά, παρά τη γενικότερη υποτίμηση που δέχονται. Και όλα αυτά την ώρα που το σχολείο λόγω συγχωνεύσεων κινδύνευε με κλείσιμο. 

Συνάντησα τα δύο αδέρφια και τον προπονητή-καθηγητή τους λίγο πριν χτυπήσει το πρώτο κουδούνι και μπουν για μάθημα. Με περίμεναν στην «έδρα» τους, στο εργαστήριο του σχολείου, εκεί όπου αφιέρωσαν πολλές από τις ώρες του ελεύθερού τους χρόνου για να κερδίσουν τον διαγωνισμό και να εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Ρομποτικής που θα πραγματοποιηθεί στις  21 με 23 Νοεμβρίου, στο Σότσι της Ρωσσίας. 

VICE: Γιατί ασχοληθήκατε με τη ρομποτική; Είχατε κάποια κλίση στο αντικείμενο ή απλώς προέκυψε; 

Στ. Σούντρης: Ουσιαστικά το είχαμε δει και από τα προηγούμενα χρόνια, που είχαν ασχοληθεί οι προηγούμενοι από εμάς. Ξέραμε για τον διαγωνισμό. Φέτος μας διάλεξε ο καθηγητής επειδή προσφερθήκαμε να συμμετέχουμε. Πριν το καλοκαίρι αρχίσαμε να μπαίνουμε σε αυτή τη διαδικασία. Δύο μήνες πριν αρχίσαμε την κατασκευή. Γενικά σαν ιδέα και το πώς θα στηθεί ασχοληθήκαμε από τον Φεβρουάριο. Ο καθηγητής μας έκανε μία πρόταση επειδή τα υπόλοιπα παιδιά δεν μπορούσαν είτε λόγω εργασίας είτε επειδή έχουν οικογένεια. Και μας άρεσε σαν σκέψη, από τη στιγμή που είχε γίνει και στο παρελθόν. Δεν είχαμε τίποτα να χάσουμε. 

Η ιδέα για την κατασκευή από πού προήλθε; Ποιος έκανε τον προγραμματισμό του ρομπότ;

Χρ. Σούντρη: Ήρθε από όλους μας. Όλη την τάξη. Έλεγε ο καθένας τις ιδέες του και πήραμε μία κοινή απόφαση. Δεν ήμασταν μόνο εμείς οι δύο. Φτιάξαμε ένα μηχανοκίνητο ρομπότ, το οποίο τοποθετήθηκε σε πίστα που προσομοίωνε έναν διαστημικό σταθμό. Χωριζόταν σε δύο μέρη. Είχε μία ράμπα που έπρεπε να ανέβει. Έπρεπε το ρομπότ μας να βρει κάποια χαλασμένα αντικείμενα και να τα αντικαταστήσει με κάποια που δουλεύουν. Σκεφτήκαμε πως ένα μηχανοκίνητο ρομπότ θα ήταν η καλύτερη προσομοίωση, καθώς στο διάστημα έχουμε δει πολλές φορές μηχανοκίνητα οχήματα να κάνουν τις δουλειές όπως το να μαζεύουν πέτρες και υλικό, αντί των ανθρώπων.

Στ. Σούντρης: Τον προγραμματισμό τον κάναμε μαζί με τον καθηγητή. Μας βοήθησε πάρα πολύ, καθώς δεν ήμασταν γνώστες του αντικειμένου. Ο καθηγητής μας έδειξε τα βασικά, μετά πιάσαμε το νόημα και αρχίσαμε σιγά σιγά να δουλεύουμε περισσότερο μόνοι μας, αλλά πάντα είχαμε την καθοδήγησή του. Κάναμε πολλές πρόβες γιατί το είχαμε προγραμματίσει να κάνει πολλά πράγματα. Το ρομπότ μας αναγνώριζε τα «χαλασμένα» αντικείμενα στην πίστα και τα αντικαθιστούσε με τα καινούρια, μέσω του αισθητήρα χρώματος που του τοποθετήσαμε. 

Βρίσκατε χρόνο να ασχοληθείτε με αυτό; 

Χρ. Σούντρη: Ερχόμασταν αρκετές ώρες εδώ μαζί με τον καθηγητή μας. Ώρες πριν τις επτά που ξεκινάει το σχολείο, πολύ νωρίτερα. Συνήθως καθόμασταν και πιο μετά. Δουλέψαμε πολύ σκληρά ακόμη και τα Σαββατοκύριακα. Μαζί με την βοήθεια του καθηγητή προσπαθήσαμε να τα καταφέρουμε και το κάναμε. Ήταν δύσκολο γιατί όταν έχεις διάβασμα και άλλες ασχολίες, σου τρώει πολύ χρόνο. Αλλά μας άρεσε η προσπάθεια και θέλαμε να το κάνουμε σοβαρά. Αν σκεφτείς ότι επί πολλούς μήνες κάναμε προετοιμασία, το κατασκευάσαμε, το προγραμματίσαμε και κάναμε πρόβες, μπορείς να καταλάβεις πως ήταν μία επίπονη διαδικασία. Αλλά μας δικαίωσε το αποτέλεσμα. Μας βγήκε τελικά σε καλό. 

Στ. Σούντρης: Επειδή είμαστε αδέλφια μπορούσαμε να δουλεύουμε και στο σπίτι μας με το ρομπότ, αφού πρώτα μάθαμε τα βασικά από τον καθηγητή μας. Σίγουρα αφιερώσαμε πολλές ώρες για να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα και να καταφέρουμε να βγούμε πρώτοι. 

Και τώρα το Νοέμβριο έχετε το Παγκόσμιο…

Στ. Σούντρης: Θα είναι από 40 χώρες. Είναι πολύ πιο υψηλό το επίπεδο. Σκεφτόμαστε να πάμε με το ίδιο ρομπότ. Αν προκύψει κάποια άλλη ιδέα θα την επεξεργαστούμε για να δούμε αν μπορεί να υλοποιηθεί. Δεν νομίζω πως έχουμε πολύ χρόνο οπότε είναι αρκετά πιθανό να συμμετέχουμε με το ίδιο δημιούργημά μας, μετά από πολύ σκληρή προετοιμασία και δουλειά. Πρέπει να βελτιώσουμε πολλά στοιχεία γιατί οι υπόλοιπες χώρες είναι σε υψηλότερο επίπεδο συγκριτικά με το δικό μας. Έχουν άλλη τεχνογνωσία και προετοιμάζονται περισσότερο καιρό από εμάς, που το κάνουμε καθαρά ερασιτεχνικά. Υπάρχει χρόνος να κάνουμε τις αλλαγές μας. Θα δείξει. 

Σκέφτεστε να ασχοληθείτε με τον προγραμματισμό και τη ρομποτική στο μέλλον; 

Χρ. Σούντρη: Εμένα προσωπικά δεν με ενδιαφέρει. Το βλέπω περισσότερο σαν χόμπυ. Μέχρι εδώ είναι πολύ καλά και με ενδιαφέρει. Είναι κάτι δύσκολο. Δεν νομίζω να το ακολουθήσω. Έχω τελειώσει κομμωτική και έχω να ασχοληθώ με αυτό. Σκέφτομαι να δώσω και πανελλήνιες φέτος αλλά δεν είναι σίγουρο. Το σίγουρο είναι ότι αποτελεί ένα καινούριο χόμπυ που απέκτησα και δεν το φανταζόμουν ποτέ. 

Στ. Σούντρης: Η πληροφορική και τα δίκτυα με ενδιαφέρουν σαν αντικείμενο. Όπως και ο προγραμματισμός, για τον οποίο έχω μάθει κάποια βασικά πράγματα τα οποία τα είδα στην πράξη μέσω της ρομποτικής. Δεν ξέρω αν θα ασχοληθώ επαγγελματικά με την ρομποτική. Υπάρχουν δυνατότητες να συμμετέχεις και σε άλλους διαγωνισμούς.  Σίγουρα είναι ένα αντικείμενο που με ενδιαφέρει. Θα πήγαινα και σε άλλους διαγωνισμούς είτε ατομικά είτε σαν ομάδα με την αδερφή μου. Του χρόνου δυστυχώς τελειώνουμε και δεν μπορούμε να πάμε σαν ομάδα στο σχολείο. 

Ο Κωνσταντίνος Τσατσαρώνης είναι καθηγητής πληροφορικής στο ΕΠΑΛ και η ρομποτική τον ενδιέφερε πάντα σαν αντικείμενο, καθώς συμμετέχει τα τελευταία τέσσερα χρόνια στον διαγωνισμό μαζί με μαθητές του. Φέτος, τόσο οι δικές του προσπάθειες όσο και των μαθητών του δικαιώθηκαν. Κατάφεραν να κερδίσουν το Κολλέγιο Αθηνών, που όπως μου είπε ο καθηγητής έχουν όμιλο Ρομποτικής και κάνουν κανονικά μαθήματα πάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Στο… μουντιάλ Ρομποτικής της Ρωσίας ο καθηγητής λέει πως δεν θα πάει «για διακοπές με τα παιδιά» αλλά για μία διάκριση ανάμεσα σε 40 χώρες. 

VICE: Πως ξεκινήσατε να ασχολείστε με τους διαγωνισμούς;

Κωνσταντίνος Τσατσαρώνης: Είδαμε τον διαγωνισμό σαν ευκαιρία επειδή το σχολείο λόγω συγχωνεύσεων ήταν να κλείσει. Το είδαμε σαν ευκαιρία ότι αξίζουν τόσο και τα παιδιά και οι καθηγητές. Αγοράσαμε τα πρώτα υλικά lego και την πίστα μας. Την πρώτη χρονιά δεν προλάβαμε να κάνουμε πολλά πράγματα. Στον προγραμματισμό δεν προλάβαμε να το κάνουμε σωστά. Έμεινε όμως η μαγιά που ήταν τότε στο μάθημα της πληροφορικής. Τη δεύτερη χρονιά ξεκινήσαμε τον Γενάρη. Είχαμε την εμπειρία από την προηγούμενη χρονιά. Πήγαμε στον διαγωνισμό και βγήκαμε δεύτερη σε ισοβαθμία με το Κολλέγιο Αθηνών. Χάσαμε την πρωτιά λόγω χρόνου. Το Κολλέγιο Αθηνών έχει όμιλο ρομποτικής. Κάνουν μαθήματα. Εκεί είναι εντελώς διαφορετικά πράγματα. Γι’ αυτό και ήταν μεγάλη επιτυχία για εμάς φέτος. 

Ποια είναι τα κριτήρια στον διαγωνισμό; 

Μαζεύεις πόντους και έχει δύο γύρους. Εμείς κάναμε μία άριστη διαδρομή. Το Κολέγιο μάζεψε λιγότερους πόντους από εμάς. Όταν ισοβαθμίσεις μετράει ο χρόνος. Την δεύτερη χρονιά είχαν κάνει 10 δευτερόλεπτα πιο γρήγορα την πίστα από εμάς και κέρδισαν. Ήταν μεγάλη επιτυχία για αυτούς. Τότε είχαμε μία πολύ πρωτότυπη κατασκευή. Τα σχολεία σαν κατασκευές αντιγράφουν κατά καιρούς αυτά που βλέπουν. Εμείς και τις τέσσερις χρονιές πήγαμε  με πρωτότυπες κατασκευές. Φέτος ήταν ο δυσκολότερος διαγωνισμός. Δεν πήραμε το «άριστα», όλους τους πόντους δηλαδή. Στα τελικά βγήκαμε πρώτοι με 110 βαθμούς με το Κολλέγιο Αθηνών να συγκεντρώνει τους μισούς βαθμούς. 

Πως φτάσατε σε αυτό το ρομπότ;

Σκεφτήκαμε να φτιάξουμε ένα όχημα. Δεν είναι ανθρώπινο ρομπότ. Φτιάξαμε το όχημά μας έτσι ώστε να υλοποιεί τους κανόνες του διαγωνισμού. Οι κανόνες κάθε χρονιά βγαίνουν από τον διοργανωτή της Ολυμπιάδας. Κοινοποιούνται και όλα τα σχολεία στα αντίστοιχα πανελλήνια πρωταθλήματα έχουν τους ίδιους κανόνες, καθώς τα σχολεία που θα κερδίσουν θα συμμετάσχουν στο παγκόσμιο. Η πίστα θα είναι ίδια. Υπάρχει και μία open κατηγορία στην οποία δεν συμμετείχαμε. 

Είστε αισιόδοξος για τη συμμετοχή σας στον παγκόσμιο διαγωνισμό; Ποιος θα τη χρηματοδοτήσει; 

Φέτος είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα. Το επίπεδο έχει ανέβει πάρα πολύ από τους Ρώσους. Εμάς μας συμφέρει αυτό γιατί έχουμε ένα καλό ρομπότ. Είμαστε καλοί δεν θα έχουμε άγχος για όλους. Οι καλοί συνήθως είναι λίγοι. Σίγουρα δεν θα πάμε εκεί για διακοπές. Η χρηματοδότηση δυστυχώς δεν γίνεται ούτε από το υπουργείο Παιδείας ούτε από το κράτος. Ο Δήμος Χαλανδρίου έχει κάνει χορηγία και μας βοηθάει οικονομικά ούτως ώστε να μπορέσουμε να συμμετέχουμε στον διαγωνισμό. Θα κάτσουμε τέσσερις μέρες εκεί, ενώ παραδείγματος χάρη η Ρωσία θα κάνει ολόκληρο camp προετοιμασίας ενός μήνα με καθημερινές προπονήσεις. Εμείς δεν έχουμε αυτή τη δυνατότητα. Επιτυχία για μένα είναι μία θέση στη 16αδα.  Αν κάνουμε καλή προετοιμασία ευελπιστώ να τα καταφέρουμε. Στο φετινό παγκόσμιο έχει δικαίωμα συμμετοχής και ο δεύτερος. Αυτό κρίνεται ανάλογα με τα σχολεία που συμμετέχουν στους εθνικούς διαγωνισμούς. Παραδείγματος χάρη η Ρωσία μπορεί να έχει και τέσσερις διαγωνιζόμενους επειδή στον εθνικό τελικό τους είχαν πάνω από 100 συμμετοχές. 

Πως ήταν η συνεργασία σας με τα παιδιά;

Έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον τόσο στις προπονήσεις μας όσο και στη δουλειά που έπαιρναν για το σπίτι. Στην αρχή το συζητούσαμε μέσα στην τάξη με όλους τους μαθητές αλλά το βάρος έπεσε μετά στην κατασκευή και τον προγραμματισμό. Συζητάμε σε όλες τις τάξεις. Μετά το Πάσχα ασχολούμασταν σε καθημερινή βάση μέχρι τη μέρα του διαγωνισμού. Όταν σετάρεις το ρομπότ πρέπει να δεις πως συμπεριφέρεται. Επομένως έπρεπε να κάνουμε πρόβες.

Και φυσικά τα παιδιά έμαθαν μέσα από αυτή τη διαδικασία…

Το σύστημα που χρησιμοποιεί η lego, το mindstorm είναι ένα πάρα πολύ χρήσιμο για να μάθει κάποιος τους βασικούς κανόνες προγραμματισμού. Είναι ένα απλό πρόγραμμα που για εκπαιδευτικούς λόγους ταιριάζει γάντι. Έμαθαν τις βασικές γνώσεις αλγοριθμικής, κάτι το οποίο κάνουν στο πανεπιστήμιο. Στην τάξη κάνουμε τους αλγόριθμους αλλά δεν το βλέπεις στην πράξη. Ενώ με το ρομπότ είναι διαφορετικά πράγματα. Και να μην ενδιαφέρεται κάποιος μαθητής θα κατανοήσει κάποια βασικά πράγματα. Δεν είναι κάτι που απλά φτιάχνεις στον υπολογιστή. Εδώ δίνεις εντολές στο ρομπότ και τις ακολουθεί. Φέτος λόγω της πρωτιάς είδαμε και περισσότερη αύξηση των μαθητών σε όλες τις ειδικότητες. Άρα πετύχαμε τον σκοπό μας. Το κίνητρό μου ήταν η πρώτη θέση. Δεν ξέρω αν φέτος θα μπω πάλι στην ίδια επίπονη και κουραστική διαδικασία. 

Στη συζήτηση και τη φωτογράφηση που κάναμε με τους νικητές συμμετείχε και ο διευθυντής του σχολείου, Νίκος Μάνος, ο οποίος ευχήθηκε καλή επιτυχία τόσο στα παιδιά όσο και στον καθηγητή, δίνοντας την υπόσχεση πως θα τους ενισχύσει όπως μπορεί. Μου έκαναν μία γρήγορη επίδειξη για το πώς λειτουργεί το ρομπότ και αφού τους ευχαρίστησα και τους ευχήθηκα καλή επιτυχία, τους άφησα να συνεχίσουν τη δουλειά με το ρομπότ, για να προλάβουν να μπουν στο μάθημα τους.

vice.com/gr