Ο βίαιος και αιματοβαμμένος θάνατος του Μουαμάρ Καντάφι το 2011 πυροδότησε ένα διεθνές κυνήγι θησαυρού για τα πλούτη του Λίβυου δικτάτορα. Όμως μια νέα μελέτη των Ηνωμένων Εθνών αποκαλύπτει πως τα εκατομμύριά του ήταν διασκορπισμένα σε όλη την Αφρική χωρίς καν να είναι κρυμμένα. Στην ογκώδη αναφορά των ειδικών προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, αναφέρεται πως τα κεφάλαια του Καντάφι, που είναι δεσμευμένα με απόφαση του ΟΗΕ, διακινούνται ελεύθερα σε όλη την ήπειρο. 

Για χρόνια, φήμες ήθελαν δισεκατομμύρια δολάρια, διαμάντια τουλάχιστον 6 εκατομμυρίων καρατίων και ένας άγνωστος αριθμός ράβδων χρυσού ήταν κρυμμένα στην Νότια Αφρική. Περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια εκτιμάτο πως ήταν σε τέσσερις διαφορετικές τράπεζες, ενώ τα υπόλοιπα ήταν κρυμμένα σε αποθήκες και οχυρά στην Πρετόρια και το Γιοχάνεσμπουργκ. 

Το 2013 η Νότιος Αφρική συμφώνησε να επιστρέψει λιβυκά κεφάλαια ύψους 780 εκατομμυρίων δολαρίων στη νέα κυβέρνηση, συμμορφούμενη με τις οδηγίες του ΟΗΕ. Όμως ποτέ δεν έγινε αναφορά στα φημολογούμενα ποσά, στα διαμάντια και τον χρυσό. Η ερευνητική επιτροπή υποστηρίζει πλέον πως κατά πάσα πιθανότητα πολλά περισσότερα χρήματα από ό,τι είχε υπολογιστεί, είχαν διακινηθεί από τα οικονομικά ιδρύματα της Νοτίου Αφρικής. Μόλις το 2016 ήρθαν στο φως της δημοσιότητας πληροφορίες για μεταφορά 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Standard Bank of South Africa προς ένα λογαριασμό στην Κένυα. Oι τράπεζες σχολίασαν όμως ότι δεν έχουν καμία καταγραφή τέτοιας συναλλαγής ενώ προσέθεσαν πως κανείς εκ μέρους του ΟΗΕ δεν επικοινώνησε ποτέ μαζί τους. 

Κατά τις φήμες, η κίνηση έγινε με εντολή του πρώην τραπεζίτη του Καντάφι και πρώην επικεφαλής του Libya Africa Investment Portfolio, Μπασίρ Σαλέχ αλ Σαρκάουι. Το επενδυτικό ταμείο είναι θυγατρικό της Λιβυκής Επενδυτικής Αρχής, που εκτιμάται ότι χρηματοδοτεί την οικογένεια του Καντάφι. Ακόμη πιστεύεται ότι υπάρχουν αρκετές αποθήκες ρευστού σε διάφορα σημεία της Δυτικής Αφρικής, που όλες συνδέονται με πρόσωπο που δεν κατονομάζεται. Οι ερευνητές κατέθεσαν πως ενημερώθηκαν από έξι πηγές ότι αυτή η σκιώδης φιγούρα προσπαθούσε να επιστρέψει τα χρήματα πίσω στη Λιβύη. Μάλιστα από έναν από αυτούς έμαθαν ότι υπάρχουν 560 εκατομμύρια δολάρια σε χαρτονομίσματα των 100, κρυμμένα σε σιδερένια σεντούκια κάπου στην Ουαγκαντούγκου, την πρωτεύουσα της Μπουρκίνα Φάσο. Μάλιστα, αυτά τα χρήματα περιμένουν να μεταφερθούν πίσω στην Τρίπολη από μια ντόπια εταιρεία την Societé Transport Convoi International, που κατά τη συμφωνία θα πάρει προμήθεια 10%-35%. Η κυβέρνηση της Μπουρκίνα Φάσο είπε πως δεν υπάρχει τέτοια εταιρεία, όμως η ταχυδρομική της διεύθυνση είναι σωστή. 

Στην γειτονική Άκκρα, την πρωτεύουσα της Γκάνα, φημολογείται ότι υπάρχει άλλη μια τέτοια αποθήκη. Τα κιβώτια, που φέρονται να έχουν τους θρυλικούς θησαυρούς του Καντάφι, έχουν πάνω τους το λογότυπο μιας ανθρωπιστικής οργάνωσης, της Διεθνούς Επιτροπής για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Τόσο η αστυνομία της Γκάνα όσο και τα κεντρικά γραφεία της οργάνωσης στη Γαλλία, δεν απάντησαν στις ερωτήσεις των ερευνητών. Ήδη από τον Φεβρουάριο του 2016 τα χρήματα έφυγαν από εκεί για κάποια άλλη χώρα. 

Η έρευνα αποκάλυψε επίσης ομάδες ανταρτών που θέλουν να χρησιμοποιήσουν το ρευστό αυτό για να αγοράσουν όπλα, κάτι που οδηγεί τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι οι πιστοί του Καντάφι έχουν εύκολη πρόσβαση στα χρήματα. Το κυνήγι αυτού του θησαυρού πάντως έχει τραβήξει το ενδιαφέρον ομάδων που παρουσιάζονται ως εκπρόσωποι του νέου δημοκρατικού καθεστώτος και άλλων που θέλουν να πετύχουν την πιο μεγάλη ληστεία στον κόσμο. 

Πάντως η έρευνα του ΟΗΕ έρχεται ύστερα από την αποκάλυψη των Panama Papers, που έδειξαν ότι η Libya Africa Investment Portfolio είχε επενδύσει σε πετρέλαιο άλλων αφρικανικών κρατών με σκοπό να διακινεί χρήμα. Επίσης, είχε μετοχές σε μια εταιρεία-βιτρίνα, την Vision Oil Services Limited, που διοικούνταν από την παναμέζικη νομική εταιρεία Mossak Fonseca. Η εταιρεία είχε ιδρυθεί το 2007 και ήταν ανενεργή μέχρι τον Μάρτιο του 2011, οπότε και έπεσε το καθεστώς του Καντάφι. Έκτοτε ο πρώην τραπεζίτης του δικτάτορα έχει θεαθεί στον Νίγηρα, την Νότια Αφρική και την Σουαζιλάνδη, όπου λέει πως ο θησαυρός είναι ένας μύθος.