Ο νέος υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας ανακοίνωσε την ανατροπή σχεδόν όλων των οικονομικών μέτρων που είχαν ανακοινωθεί πριν από τρεις εβδομάδες από τον προκάτοχό του Κουάζι Κουάρτενγκ και είχαν προκαλέσει μεγάλη αναταραχή στις βρετανικές αγορές.

Μεταξύ των μέτρων που ανακοινώθηκαν την Δευτέρα, περιλαμβάνεται η πρόβλεψη ότι το πλαφόν στους λογαριασμούς ενέργειας όλων των νοικοκυριών θα ισχύσει μέχρι τον Απρίλιο και όχι για δύο χρόνια.

Θα ακολουθήσουν και «άλλες δύσκολες αποφάσεις» σχετικά με τις κυβερνητικές δαπάνες, όπως οι φόροι, δήλωσε ο Τζέρεμι Χαντ.

Σε μία ηγετική εμφάνιση, που σε πολλούς θύμισε τα διαγγέλματα την περίοδο της πανδημίας, ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών με αποφασιστικότητα απέρριψε «επ’ αόριστον» τα σχέδια για μείωση του φορολογικού συντελεστή κατά μία μονάδα από τον Απρίλιο.

Τρεις ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Τζέρεμι Χαντ παρέπεμψε στις καλένδες τις κομβικές εξαγγελίες του προκατόχου του, αλλάζοντας πλήρως γραμμή στην οικονομική πολιτική.

Ειδικότερα, δήλωσε ότι όλες οι φοροαπαλλαγές, στο πλαίσιο του μίνι προϋπολογισμού αποσύρονται, με στόχο την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της σταθερότητας στα δημόσια οικονομικά της Βρετανίας.

«Η κυβέρνηση αποφάσισε σήμερα να προβεί σε επιπλέον αλλαγές στον μίνι προϋπολογισμό. Αποφασίσαμε να τις ανακοινώσουμε πριν από το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα, το οποίο θα έρθει στη βουλή σε δύο εβδομάδες (31 Οκτωβρίου), για να ελαχιστοποιήσουμε τις μη χρήσιμες εικασίες», δήλωσε ο κ. Χαντ. Παράλληλα, όπως τόνισε, στόχος του είναι να αποκαταστήσει «την εμπιστοσύνη και την σταθερότητα» στα δημόσια οικονομικά της χώρας.

Η ατμόσφαιρα εντός του Συντηρητικού κόμματος είναι τουλάχιστον ζοφερή, με στελέχη που πρόσκεινται στη Λιζ Τρας να παραδέχονται σε ιδιωτικές συζητήσεις ότι κάθε ελπίδα ανατροπής του κλίματος έχει σβήσει, κι ότι πολλοί δεν πρόκειται να βρουν θέση στη νέα βουλή μετά από εκλογές, όταν αυτές γίνουν.

Αν και έχουν περάσει μόλις πέντε εβδομάδες από τότε που η Λιζ Τρας ανέλαβε την εξουσία, ήδη τρεις βουλευτές των Συντηρητικών δήλωσαν δημόσια τξμ Κυριακή, ότι επιθυμούν την απομάκρυνση της από το πρωθυπουργικό θώκο.

Σύμφωνα δε με βρετανικά δημοσιεύματα, υπολογίζονται σε 100 οι βουλευτές των Συντηρητικών που παρασκηνιακά συζητούν την καθαίρεση της, εξετάζοντας πιθανά σενάρια αντικατάστασης της.

Πρακτικά, αν η βρετανίδα πρωθυπουργός δεν παραιτηθεί από μόνη της, τότε θα πρέπει να αλλάξει το κατάστικτο του Συντηρητικού Κόμματος για να απομακρυνθεί από τη θέση της. Και αυτό διότι το καταστατικό των Τόρις προβλέπει ότι δεν επιτρέπεται η εσωκομματική διαδικασία μομφής κατά του ηγέτη τους, αν δεν έχουν περάσει 12 μήνες από τότε που ανέλαβε την εξουσία.

Αίσθηση έχει προκαλέσει το γεγονός ότι η κυβερνητική εγγύηση για τις τιμές της ενέργειας θα είναι καθολική τελικά μέχρι τον Απρίλιο και όχι για δύο χρόνια, όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Λιζ Τρας, με το που ανέλαβε την εξουσία στις αρχές του Σεπτέμβρη, το πρώτο μέτρο που ανακοίνωσε για την αντιμετώπιση της ραγδαίας αύξησης του κόστους ζωής ήταν το πάγωμα στις τιμές ενέργειας. Μετά τον Απρίλιο, το σχέδιο θα είναι πιο στοχευμένο και δεν θα αφορά όλα τα νοικοκυριά στην Βρετανία, ανακοίνωσε ο Τζέρεμι Χάντ.

Τα σενάρια της επόμενης μέρας είναι πολλά. Κάποιοι από τους λεγόμενους «αντάρτες» επιθυμούν τα ηνία της χώρας να αναλάβουν από κοινού ο Ρίσι Σούνακ και η Πένι Μόρντοντ οι δύο δηλαδή υποψήφιοι που ήρθαν δεύτερος και τρίτη αντίστοιχα στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση για την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος. Η Πένι Μόρντοντ πάντως, σε σημερινό της άρθρο στην εφημερίδα Daily Telegraph, δηλώνει ότι θα εξακολουθήσει να στηρίζει την βρετανίδα πρωθυπουργό, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι «η χώρα χρειάζεται σταθερότητα και όχι σαπουνόπερα».

Ένα δεύτερο σενάριο είναι να αναλάβει ο Υπουργός ‘Αμυνας Μπεν Γουάλας, ο οποίος είναι εξαιρετικά δημοφιλής, όχι μόνο μέσα στο κόμμα, αλλά και ευρύτερα. Το υψηλά ποσοστά δημοτικότητάς του οφείλονται κυρίως στον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, γύρω από τον Γουάλας συσπειρώνονται πολλοί βουλευτές των Συντηρητικών, κυρίως του κεντρώου χώρου. Ο ίδιος πάντως εξακολουθεί να δηλώνει ότι η προσοχή του είναι στραμμένη στην υποστήριξη της Ουκρανίας, προτάσσοντας την ανάγκη για συσπείρωση εντός του κόμματος.

Τέλος, ψηλά στη λίστα των υποψήφιων διαδόχων βρίσκεται και ο νυν υπουργός Οικονομικών. Ο Τζέρεμι Χαντ θεωρείται εξαιρετικά μετριοπαθής και ούτως ή άλλως έχει διεκδικήσει την ηγεσία των Συντηρητικών δυο φορές τα τελευταία χρόνια. Ο ίδιος πάντως με δηλώσεις του μέσα στο σαββατοκύριακο ξεκαθάρισε ότι στηρίζει την Λιζ Τρας επισημαίνοντας ότι η αντικατάσταση της θα επιδείνωνε το κλίμα αστάθειας. «Έχει αλλάξει. Θέλει να κάνει κάτι που είναι πολύ δύσκολο στην πολιτική: να αλλάξει κατεύθυνση», είπε ο κ. Χαντ μιλώντας χθες στην τηλεόραση του BBC, αναφερόμενος στην βρετανίδα πρωθυπουργό. Όπως και να έχει, οι επόμενες εβδομάδες, αν όχι οι επόμενες ημέρες, θα είναι εξαιρετικά δύσκολες για το πολιτικό μέλλον της Λιζ Τρας.

Εκκλήσεις για ψυχραιμία

Κι ενώ πολλοί βουλευτές έχουν ξεσηκωθεί, στελέχη του κόμματος με βαρύτητα τους ζητούν να τηρήσουν στάση αναμονής, εξασφαλίζοντας έτσι χρόνο.

Πολλοί βουλευτές επίσης απευθύνουν έκκληση για να υπάρξει ηρεμία, ενώ κάποιοι άλλοι θέλουν να πέσουν οι τόνοι. Στα σενάρια είναι κι ένας ανασχηματισμός, που θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά στην τραυματισμένη ενότητα του κόμματος.

Πάντως έμπειρα στελέχη επισημαίνουν ότι πολλά θα εξαρτηθούν από την αντίδραση των αγορών, που είτε θα της δώσουν χρόνο είτε θα επιταχύνουν την πτώση της.