Η εντυπωσιακή, σε όγκο και παλμό, διαδήλωση των Καταλανών υποστηρικτών της ανεξαρτησίας το απόγευμα του Σαββάτου, σε απάντηση της απόφασης της ισπανικής κυβέρνησης να ενεργοποιήσει το περίφημο άρθρο 155 του συντάγματος της χώρας για την ουσιαστικά άρση της αυτονομίας της Βαρκελώνης, δείχνει ότι, ανεξάρτητα από τις προθέσεις και τις τακτικές των πολιτικών ηγεσιών και των δύο πλευρών, ο λαϊκός παράγοντας εμφανίζεται στο προσκήνιο των εξελίξεων διεκδικώντας ουσιαστικό ρόλο.

Παρά την βία των κρατικών μηχανισμών καταστολής την ημέρα το δημοψηφίσματος, τις έμμεσες ή άμεσες απειλές, τις προειδοποιήσεις για τις δυσκολίες – αληθινές ή επινοημένες – που θα συναντήσει η Καταλονία σε περίπτωση ανεξαρτησίας και παρά την ενεργοποίηση του άρθρου 155, οι τουλάχιστον 450.000 διαδηλωτές που κατέκλυσαν χθες την Βαρκελώνη- διπλάσιοι από την διαδήλωση της περασμένης Τρίτης για την απελευθέρωση δύο στελεχών του κινήματος για την ανεξαρτησία – δυσκολεύουν, τουλάχιστον σε επικοινωνιακό επίπεδο, της κινήσεις της κυβέρνησης Ραχόι.

«Ελπίδες» και απειλές

Ίσως αυτή η δυσκολία να «κρύβεται» πίσω από την «έκκληση» – με ισχυρή δόση απειλής ταυτόχρονα – προς τους Καταλανούς που επιχείρησε την Κυριακή ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών, Αλφόνσο Νταστίς, ο οποίος τους κάλεσε να αγνοήσουν την περιφερειακή κυβέρνησή τους στις όποιες οδηγίες δώσει, στην περίπτωση που η Μαδρίτη προχωρήσει στην αναστολή της αυτονομίας της περιοχής.

«Το μόνο που επιχειρεί να κάνει η κυβέρνηση και μάλιστα διστακτικά είναι να αποκαταστήσει το κράτος δικαίου και το σύνταγμα, αλλά και τους καταλανικούς θεσμούς και να προχωρήσουμε από εκεί. Θα επιβάλλουμε τς αρχές που θα αναλάβουν την διαχείριση των καθημερινών υποθέσεων της Καταλονίας σύμφωνα με τους καταλανικούς νόμους και κανόνες… Ελπίζω ο καθένας να παραβλέψει τις όποιες οδηγίες σχεδιάζουν να δώσουν γιατί δεν θα έχουν την νόμιμη εξουσία να το πράξουν» δήλωσε ο υπουργός στην εκπομπή του Άντριου Μαρ στο BBC.

Το «φάντασμα» του Φράνκο

Από την άλλη πλευρά, η ρητορική των οπαδών της ανεξαρτησίας επιχειρεί να αφυπνίσει την ιστορική μνήμη, με παραλληλισμούς, αρκετά συζητήσιμους από πολλές πλευρές.  Ο αυτονομιστής ηγέτης της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν δήλωσε χθες το βράδυ ότι οι κινήσεις της ισπανικής κυβέρνησης για την Καταλονία είναι οι «χειρότερες επιθέσεις» από τη δικτατορία του Φρανθίσκο Φράνκο.

Η ισπανική κυβέρνηση «κινείται εκτός του Κράτους δικαίου», δήλωσε ο Πουτζντεμόν. Ο λαός της Καταλονίας δεν μπορεί να αποδεχθεί τα μέτρα που αποφασίσθηκαν από την ισπανική κυβέρνηση. Η Καταλονία δεν θα δεχθεί το σχέδιο της Μαδρίτης για την αναστολή των τοπικών εξουσιών, πρόσθεσε.

Ο ίδιος ζήτησε από το κοινοβούλιο της Καταλονίας να συνεδριάσει για να συζητήσει τα μέτρα που αποφασίσθηκαν από την ισπανική κυβέρνηση.

Νωρίτερα, η πρόεδρος του καταλανικού κοινοβουλίου δήλωσε ότι η  απόφαση του πρωθυπουργού της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι να καθαιρέσει την κυβέρνηση της Καταλονίας και να οργανώσει νέες εκλογές αποτελεί «πραξικόπημα» και «επίθεση κατά της δημοκρατίας».

«Ο πρωθυπουργός Ραχόι θέλει το κοινοβούλιο της Καταλονίας να σταματήσει να είναι ένα δημοκρατικό κοινοβούλιο και εμείς δεν θα επιτρέψουμε να συμβεί αυτό», δήλωσε η Κάρμε Φορκαντέλ σε ομιλία που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.

«Για αυτόν τον λόγο θέλουμε να στείλουμε στους πολίτες αυτής της χώρας ένα μήνυμα αποφασιστικότητας και ελπίδας. Δεσμευόμαστε σήμερα, έπειτα από τη σοβαρότερη επίθεση κατά των καταλανικών θεσμών από συστάσεώς τους, στην υπεράσπιση της κυριαρχίας του κοινοβουλίου της Καταλονίας», είπε.

De facto άρση της αυτονομίας

Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση, από τον πρωθυπουργό της Ισπανίας, Μαριάνο Ραχόι, των αποφάσεων της έκτακτης συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, στις οποίες περιλαμβάνεται η καθαίρεση της τοπικής κυβέρνησης, η διοργάνωση τοπικών εκλογών εντός έξι μηνών και η υπαγωγή της περιφερειακής διοίκησης, στην κεντρική.

Επικαλούμενος το άρθρο 155 του Συντάγματος για πρώτη φορά στην ιστορία, ο Μαριάνο Ραχόι ζήτησε από τη Γερουσία να του δώσει εξουσιοδότηση για τη διάλυση του καταλανικού κοινοβουλίου, ώστε να προκηρυχθούν εκλογές και να διεξαχθούν εντός εξαμήνου.

Ο Ραχόι ζητεί επίσης η καταλανική κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Κάρλες Πουτζμντεμόν να απεκδυθεί των εξουσιών της, οι οποίες θα ασκούνται «κατ΄αρχήν από τα (εθνικά) υπουργεία για όσο χρόνο διάστημα θα διαρκέσει αυτή η έκτακτη κατάσταση».

«Ούτε η καταλανική αυτονομία ούτε η αυτόνομη διακυβέρνηση  ανακαλούνται», δήλωσε ο Μαριάνο Ραχόι, σε μία προσπάθεια να πείσει τους Καταλανούς, που είναι πολύ προσηλωμένοι στην αυτονομία που απέκτησαν μετά το τέλος της δικτατορίας του Φρανθίσκο Φράνκο το 1975.

Αλλά οι λεπτομέρειες των μέτρων, που δημοσιεύθηκαν αργότερα από τις υπηρεσίες του, δείχνουν ότι η Μαδρίτη θέλει να αναλάβει τα ηνία της διοίκησης της αυτόνομης κοινότητας, από την αστυνομία μέχρι τα δημόσια ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά δίκτυα και να θέσει υπό έλεγχο το τοπικό κοινοβούλιο.

Τα μέτρα αυτά πρέπει να εγκριθούν μέχρι τις 27 Οκτωβρίου από τη Γερουσία, όπου το Λαϊκό Κόμμα (PP) του Μαριάνο Ραχόι έχει την πλειοψηφία. Ο Ραχόι έχει εξασφαλίσει επίσης την υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSOE) και των κεντρώων Ciudadanos.

Διαβάστε επίσης: Καταλονία: η καταστροφική έλλειψη planB και ο πυρομανής Ραχόι