Με σταθερή γραμμή άμυνας τον μηχανισμό «ένα προς ένα» – «ένα μέτρο ελάφρυνσης για κάθε μέτρο επιβάρυνσης» – με σιωπηρό αλλά εμφανή στόχο τη μη χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, και με έναν δύσκολο πολιτικό και κοινοβουλευτικό μήνα μπροστά της μπαίνει η κυβέρνηση στη νέα πράξη του πόκερ της αξιολόγησης.

Είναι η πράξη κατά την οποία το «προσύμφωνο» του Eurogroup πρέπει να μεταφραστεί σε συμφωνία win-win, όπερ να προσδιοριστούν τα προς νομοθέτηση μεταμνημονιακά μέτρα με τέτοιο τρόπο που θα διασφαλίζει κοινωνική ανοχή και διαχειρίσιμο πολιτικό τίμημα.

Ανοίγουν ξανά φορολογικό και ασφαλιστικό

Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο καθώς ήδη ο συμβιβασμός απαίτησε μια σημαντική υπαναχώρηση – το άνοιγμα ξανά των, επίπονων κοινωνικά και πολιτικά, κεφαλαίων του φορολογικού και του ασφαλιστικού.

Για να αντισταθμιστεί αυτή η υπαναχώρηση το οικονομικό επιτελείο έχει ήδη έτοιμα τα εναλλακτικά και προτεινόμενα σενάρια των αντίμετρων, τα οποία και θα μπουν στο τραπέζι της «τεχνικής» διαπραγμάτευσης με την επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα, πιθανότατα την επόμενη Τρίτη.

Στο φορολογικό μέτωπο το μειωμένο αφορολόγητο όριο θα νομοθετηθεί άμεσα και θα τεθεί σε ισχύ από 1η Ιανουαρίου του 2019, όπως εμμέσως πλην σαφώς έδειξε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Το ύψος της μείωσης όμως παραμένει ανοιχτό και συναρτάται πλήρως με τα «αντισταθμιστικά» μέτρα που θα την συνοδεύσουν.

Το παζάρι για το αφορολόγητο και τα αντίμετρα

Η κυβέρνηση, κατά τις πληροφορίες, θα ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση προτείνοντας διαμόρφωση του αφορολόγητου ορίου στις 7.200 ευρώ την ώρα που οι δανειστές φέρονται να επιμένουν σε μείωσή του ακόμη και κάτω από τα 6.000 ευρώ.

Η βασική μάχη όμως αναμένεται να δοθεί για τα αντίμετρα όπου το οικονομικό επιτελείο όπου το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει να θέσει καθαρό «ταξικό» πρόσημο προκρίνοντας, κατά τις πληροφορίες, κλιμακωτή μείωση του ΕΝΦΙΑ έως και 35%, μείωση των φορολογικών συντελεστών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και μείωση του ΦΠΑ στα προϊόντα διατροφής από το 24% στο 13%, καθώς και του ΦΠΑ στην ενέργεια από το 13% στο 6%.

Εδώ, το ΔΝΤ έχει ήδη υποδείξει με την πρόσφατη έκθεσή του διαφορετικό διαρθρωτικό μοντέλο, με έμφαση στη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων κατά 10% αλλά και των φορολογικών συντελεστών για τα μεσαία και υψηλότερα εισοδήματα με κλίμακες από 15% έως 20% έναντι 22% έως 45% που είναι σήμερα.

Πρόκειται για ένα πεδίο στο οποίο η διαπραγμάτευση αναμένεται θερμή, με ενδεικτική και τη χθεσινοβραδυνή δήλωση του προέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη ότι «εάν το ΔΝΤ επιμείνει στη φορολόγηση των φτωχών και στη μείωση της φορολογίας των πλουσίων, τότε θα υπάρξει σύγκρουση».

Το «αγκάθι» των συντάξεων

Το πιο επίπονο πολιτικά μέτωπο, όμως, είναι εκείνο που αφορά τις περικοπές στις συντάξεις. Πρόκειται για το μέτωπο στο οποίο θα κριθεί και η συνοχή της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, με δεδομένο ότι οι περικοπές είναι πλέον αναπόφευκτες και αγγίζουν τον πιο σκληρό πυρήνα των «κόκκινων γραμμών» της κυβέρνησης.

Το περίγραμμα της συμφωνίας που διαμορφώθηκε στο Eurogroup δείχνει εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από το 2019, ωστόσο ειδικά για τις συντάξεις οι τελευταίες πληροφορίες από το κυβερνητικό επιτελείο μεταθέτουν τις παρεμβάσεις αργότερα και με κλιμακωτό τρόπο.

Στην αποδοχή της χρονικής μετάθεσης φαίνεται να κινείται και το χθεσινό μήνυμα Σόιμπλε περί εφαρμογής των ασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων «αργότερα», ενώ πηγές κοντά στη διαπραγμάτευση προσδιορίζουν τις παρεμβάσεις στην τετραετία από το 2021 έως το 2025.

Το συνολικό ύψος των παρεμβάσεων αυτών στοχεύει σε εξοικονομήσεις της τάξης του 0,75% του ΑΕΠ, ήτοι σε περίπου 1,4 δις ευρώ με σημερινούς όρους, και η πρόθεση είναι το κύριο βάρος των περικοπών – δια της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς – να πέσει στις υψηλές, και άνω των 1.000 ευρώ, συντάξεις που υπολογίζεται ότι παίρνουν περίπου ένα εκατομμύριο συνταξιούχοι.

Μένει να φανεί εάν τα αντίμετρα – όπως η ενίσχυση και διεύρυνση του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης – θα αποδειχθούν αρκετά για να λειτουργήσουν ως ουσιαστικά κοινωνικά αντίβαρα, αλλά και ως μοχλός πολιτικής αποσυμπίεσης μιας, επί του παρόντος, μουδιασμένης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας…