Μπαράζ τροπολογιών με επίκεντρο τη λειτουργία της ΕΥΠ και τις παρακολουθήσεις πολιτὠν κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, την παραμονή της κατάθεσης του Νίκου Ανδρουλάκη στην Εξεταστική Επιτροπή για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων.

Οι τροπολογίες κατατέθηκαν στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας που συζητείται και ψηφίζεται σήμερα από τη Βουλή.

Ειδικότερα:

Με την πρώτη τροπολογία ζητείται η υπαγωγή της ΕΥΠ στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, όπως ίσχυε έως το 2019. Ειδικότερα, όπως σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση: «Η προτεινόμενη ρύθμιση επαναφέρει το προηγούμενο καθεστώς υπαγωγής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη. Έτσι, αφενός μεν αποκαθίσταται το κύρος της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, καθώς αποκόπτεται η σχέση της με τον στενό πυρήνα του επιτελικού κράτους και αφετέρου καθίσταται πολύ πιο συγκεκριμένη η υπουργική ευθύνη, μετά και την καταχρηστική επίκληση της ανάληψης της «αντικειμενικής ευθύνης» από μετακλητούς υπαλλήλους του Πρωθυπουργικού Γραφείου. Με τον τρόπο αυτό, επαναφέρεται η σχέση πολιτικής λογοδοσίας που οφείλεται εκ του Συντάγματος και ο θεσμός του Πρωθυπουργού επανακάμπτει στην άσκηση των κατά το Σύνταγμα συντονιστικών της κυβερνήσεως αρμοδιοτήτων».

Με την δεύτερη τροπολογία ορίζεται ότι στις άρσεις του απορρήτου που εγκρίνει ο εισαγγελέας της ΕΥΠ θα αναφέρεται το όνομα του παρακολουθούμενου προσώπου και η αιτιολογία της παρακολούθησης ακόμα και στις περιπτώσεις διακρίβωσης εγκλημάτων και της εθνικής ασφάλειας. Όπως αναφέρει η αιτιολογική έκθεση της τροπολογιας «Το άρθρο 19 Παρ. 1 εδ. β του Συντάγματος ορίζει πως «Nόμος ορίζει τις εγγυήσεις υπό τις οποίες η δικαστική αρχή δεν δεσμεύεται από το απόρρητο για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων».

Συνεπώς, με την προτεινόμενη ρύθμιση, θεμελιώνεται ο όχι μόνο κατ’ όνομα αλλά και εν τοις πράγμασι αποφασιστικός ρόλος της εισαγγελικής αρχής ως κατά το Σύνταγμα αρμόδιας στη διαδικασία της άρσης του απορρήτου, με την αναφορά του ονόματος του προσώπου ή των προσώπων κατά των οποίων λαμβάνει χώρα το μέτρο της άρσης του απορρήτου καθώς και της αιτιολογίας της άρσης του απορρήτου αδιακρίτως στις περιπτώσεις της διακρίβωσης εγκλημάτων και της εθνικής ασφαλείας».

Με την τρίτη τροπολογία η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών αποκτά εκ νέου δικαίωμα να γνωστοποιεί σε πολίτες που παρακολουθήθηκαν ότι υπήρξε παρακολούθησή τους η οποία ολοκληρώθηκε και ότι η ΕΥΠ δεν θα μπορεί να επικαλεστεί λόγους εθνικής ασφαλείας για να μην ενημερώσει την ανεξάρτητη αρχή. Όπως σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας: «Η προτεινόμενη ρύθμιση αποκαθιστά τον ρόλο της Α.Δ.Α.Ε. ως προς την άρση του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφαλείας, επεκτείνοντας στις περιπτώσεις αυτές τη δυνατότητα γνωστοποίησης της επιβολής του μέτρου αυτού στους θιγομένους. Επαναφέρεται συνεπώς το προηγούμενο καθεστώς, το οποίο ίσχυε αδιαλείπτως από το 1994 έως το 2021, όταν η Α.Δ.Α.Ε. αποψιλώθηκε από την αρμοδιότητά της αυτή, οδηγώντας την υπό τον Πρωθυπουργό Ε.Υ.Π. σε ένα καθεστώς “πανοπτικής” ασυδοσίας».