Οι φόβοι για την πολιτική του Τράμπ, όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, αποδείχθηκαν αληθινοί. Ο πρόεδρος των Η.Π.Α. σε ένα λόγο γεμάτο από εθνικά συνθήματα και με τη λογική μιας κλειστής προστατευτικής οικονομίας, ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από το «κακό», όπως το χαρακτήρισε, Σύμφωνο του Παρισιού. Επίσης, ανακοίνωσε ότι σταματά άμεσα την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται από την συμφωνία, ενώ θα αρχίσει διαπραγματεύσεις, επιδιώκοντας μια νέα «δίκαιη» συμφωνία, βάζοντας την « Αμερική πρώτα».

Πρέπει να σημειωθεί ότι η αποχώρηση από την συμφωνία είναι μακρά και χρονοβόρα διαδικασία, διότι διαρκεί 3 χρόνια, συν ένα, δοκιμαστικά. Ουσιαστικά, ο πρόεδρος των ΗΠΑ βρέθηκε μόνος, αντιμέτωπος με όλες τις χώρες του πλανήτη.

Το 2015 στην Διεθνή Διάσκεψη των Ηνωμένων Ενωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή COP21 στο Παρίσι, 197 χώρες και μέρη, όπως η Ε.Ε., υπέγραψαν την νέα μεγάλη συμφωνία για την μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Από τότε, 147 χώρες έχουν επικυρώσει το «Σύμφωνο του Παρισιού». Μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, η οποία συγκαταλέγεται στην πρώτη δεκάδα των χωρών της ΕΕ., ενώ έχει εκπονηθεί και εθνικό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Η ταχύτητα επικύρωσης της συμφωνίας του Παρισιού ήταν τέτοια, ώστε έγινε δυνατή η έναρξη πλήρους εφαρμογής της από την 4.11.2016, γεγονός που χαιρετίστηκε ιδιαίτερα στην COP22, που έγινε στο Μαρρακές.

Για πρώτη φορά στην ιστορία των κλιματικών συμφωνιών, το Σύμφωνο του Παρισιού υπογράφηκε και επικυρώθηκε και περιλαμβάνει όλους τους μεγάλους ρυπαντές του πλανήτη Κίνα, ΗΠΑ, Ινδία, ΕΕ, Αυστραλία, Ρωσία, Ιαπωνία, Καναδά κλπ, πολλοί από τους οποίους είτε δεν δεσμεύονταν, όπως η Κίνα και η Ινδία, είτε αποχώρησαν, όπως ο Καναδάς, είτε ουδέποτε, όπως οι ΗΠΑ, δεν επικύρωσαν το Πρωτόκολλο του Κυότο. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Παρίσι είναι ιστορική, αφού κατάφερε να συνενώσει όλες τις χώρες του πλανήτη, σε μια κοινή προσπάθεια για την διάσωση της ανθρωπότητας από τις αρνητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Η νέα μεγάλη συμφωνία για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής έχει σκοπό την διατήρηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τα επίπεδα των 2ο C, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, μέχρι το τέλος του αιώνα και να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να διατηρηθεί ακόμη και κάτω από τα επίπεδα των 1,5ο C.

Η εφαρμογή της συμφωνίας για την κλιματική αλλαγή έρχεται σε κομβική στιγμή για την ανθρωπότητα. Όπως προκύπτει από τις επιστημονικές ανακοινώσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας, σημειώνεται συνεχής άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας τα τελευταία χρόνια, με το ένα θερμότερο έτος να διαδέχεται το άλλο. Το 2016 δε, καταγράφηκε ρεκόρ ανόδου θερμοκρασίας, καταλήγοντας να είναι το θερμότερο, ακόμα και από το έτος ρεκόρ μέχρι σήμερα, που ήταν το 2015.

Τονίζουμε ιδιαίτερα την ταξική διάσταση της κλιματικής αλλαγής, οι συνέπειες της οποίας, θίγουν ιδιαίτερα τις φτωχές χώρες, καθώς και τις φτωχότερες περιοχές των υπολοίπων χωρών.

Οι γεωπολιτικές αλλαγές, που επιφέρει η μονομερής απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από την Παγκόσμια Συνθήκη του Παρισιού, είναι εμφανείς. Ήδη, υπάρχουν αντιδράσεις από κινήματα εντός της χώρας, κυβερνήτες Πολιτειών, αλλά και από μεγάλες εταιρίες, όπως η Google. Οι ΗΠΑ, ο δεύτερος μεγαλύτερος ρυπαντής στον πλανήτη, που με τις πολιτικές υπέρ των ορυκτών καυσίμων και του σχιστολιθικού αερίου, πολύ σύντομα θα «σκαρφαλώσουν» ξανά στην πρώτη θέση.

Έτσι πλέον οι ΗΠΑ αποτελούν μαζί με την Συρία (λόγω πολέμου) και την Νικαράγουα (που αντιδρά στην ηπιότητα των μέτρων της συμφωνίας) τις μόνες χώρες στον κόσμο που δεν συμμετέχουν στο σύμφωνο του Παρισιού. Η απομόνωση των ΗΠΑ στον διεθνή περίγυρο, όσον αφορά στα θέματα του περιβάλλοντος είναι εμφανής. Ήδη ο μεγαλύτερος ρυπαντής σήμερα, η Κίνα προσέγγισε την ΕΕ και μαζί με την Ινδία δεσμεύτηκαν για την τήρηση των σχετικών όρων.

Όμως, ο δρόμος που έχει να διανύσει η ανθρωπότητα στην πάλη κατά των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, είναι μακρύς και δύσκολος, ειδικά μετά τις ανακοινώσεις Τραμπ, που αμφισβητεί την υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή που αυτή προκαλεί. Απαιτείται ένα νέο μοντέλο Ανάπτυξης, με ενσωματωμένη τη διάσταση της κλιματικής αλλαγής, με περιορισμό των ορυκτών καυσίμων, εξοικονόμηση ενέργειας και προστασία της βιοποικιλότητας.

Απαιτείται εγρήγορση και αγώνας, από τα κινήματα και τους ενεργούς πολίτες του κόσμου, για την διάσωση τoυ πλανήτη και των οικοσυστημάτων, σε μια οικολογική, πιο «πράσινη» κατεύθυνση.

* Χαρά Καφαντάρη, Γεωλόγος, Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Β Αθήνας, Πρόεδρος της διαρκούς επιτροπής παραγωγής και εμπορίου της Βουλής