Για τρίτη, διαδοχική, συνεδρίαση την Τρίτη, οι ελληνικές μετοχές απογειώνονται (ΓΔ: +4%) και τα spread των ελληνικών ομολόγων πέφτουν (απόδοση 10ετούς: 7,7% από 9%) και το ερώτημα είναι τί άλλαξε και αντιστράφηκε η τάση του τελευταίου διαστήματος.

Σε μία σειρά προηγούμενων άρθρων χρησιμοποίησα ένα τεχνικό χρηματιστηριακό μοντέλο που είχα δημοσιεύσει, αρχικά, το 2010, ως ορθολογιστικά επεξηγητικό των κινήσεων των ελληνικών ομολόγων και μετοχών κατά τη διάρκεια της κρίσης και ως ακυρωτικό, σήμερα, της, πολιτικά βολικής, επιχειρηματολογίας της κυβέρνησης περί υπαιτιότητας Τσίπρα για την πρόσφατη άνοδο των spread, εξαιτίας του φόβου των αγορών από την υπεροχή του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης  στις δημοσκοπήσεις και της προσπάθειας του προέδρου της για τη δημιουργία κλίματος πολιτικής αστάθειας μέσω της πίεσης του για διενέργεια πρόωρων εκλογών.

Σύμφωνα με το χρηματιστηριακό μοντέλο, η πολύ χαμηλή πιστοληπτική βαθμολογία της Ελλάδας καθιστά τα περιουσιακά της στοιχεία, όπως μετοχές και ομόλογα, εξαιρετικά υψηλού ρίσκου για τους επενδυτές και αλλοιώνει την παραδοσιακή αντίστροφη σχέση μετοχών – ομολόγων, με αποτέλεσμα αυτά να κινούνται παράλληλα και όχι αντίθετα και έτσι να αγοράζονται ταυτόχρονα μόνο όταν αυξάνεται η διεθνής διάθεση για ανάληψη ρίσκου και να πωλούνται , επίσης, ταυτόχρονα όταν η διάθεση αυτή μειώνεται.

Ως ενδεικτικό της διεθνούς διάθεσης για ρίσκο παρέθεσα το πιο γνωστό διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο αμερικανικών εταιρικών ομολόγων χαμηλής πιστοληπτικής βαθμολογίας  (HYG), δείχνοντας το πώς η κατάρρευση των τιμών του το τελευταίο διάστημα ακολουθήθηκε βήμα προς βήμα από το Γενικό Δείκτη τιμών του Χρηματιστηρίου Αθηνών και τα μακροπρόθεσμα κρατικά, ελληνικά ομόλογα, οδηγώντας, συνάμα, σε εκτόξευση των spread.

Αν ήταν να επιβεβαιωθεί η εξήγηση του μοντέλου ακυρώνοντας αυτήν της κυβέρνησης, τότε θα έπρεπε η επιστροφή  των διεθνών κεφαλαίων στις επενδύσεις ρίσκου, σε μία αναμενόμενη αναζήτηση περιουσιακών στοιχείων με πολύ υψηλές αποδόσεις και σε χαμηλές τιμές μετά την κατάρρευση των τιμών τους, να προκαλούσε την αυτόματη άνοδο των ελληνικών μετοχών και ομολόγων και έτσι την πτώση των spread.

Αν, αντίθετα, ήταν να επιβεβαιωθεί η πολιτική εξήγηση της κυβέρνησης ακυρώνοντας αυτήν του μοντέλου, τότε θα έπρεπε για όσο διάστημα η αντιπολίτευση κρατούσε τους τόνους υψηλούς, εξακολουθούσε να προηγείται στις δημοσκοπήσεις και συνέχιζε την προσπάθεια για διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, οι αγορές να παρέμεναν φοβισμένες και τα spread να διατηρούσαν την ανοδική τους τάση.

Από τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών είναι προφανές πως η εξήγηση της κυβέρνησης δεν επιβεβαιώθηκε. Αντ’ αυτού το μοντέλο επιβεβαιώθηκε απολύτως.

Στην εικόνα που συνοδεύει το άρθρο παρατηρούμε πως η αλλαγή της επενδυτικής διάθεσης από τη φάση ‘risk off’ (αποφυγή ανάληψης ρίσκου) σε αυτήν του ‘risk on’ (διάθεση για ανάληψη ρίσκου), πέρασε πρώτα από τα αμερικανικά εταιρικά ομόλογα χαμηλής βαθμολογίας (junk = σκουπίδια) στη συνεδρίαση του αμερικανικού χρηματιστηρίου το βράδυ της περασμένης Πέμπτης (κίτρινη μπάρα εντός του κίτρινου περιγράμματος πάνω από το κίτρινο βέλος), προκαλώντας την άνοδο του Γενικού Δείκτη τιμών το πρωί της Παρασκευής (λευκή μπάρα, πάνω από το λευκό βέλος) και την πτώση των spread (γαλάζια καμπύλη κάτω από το γαλάζιο βέλος).

Η κίνηση αυτή συνεχίστηκε στις ΗΠΑ την Παρασκευή και τη Δευτέρα, περνώντας στην Ελλάδα τη Δευτέρα και την Τρίτη, όπως ακριβώς προβλέπει το μοντέλο. Σε κάθε περίπτωση η επιβεβαίωση του μοντέλου εν προκειμένω δεν είναι η μοναδική αλλά διαρκεί εδώ και πέντε χρόνια, έχοντας εξηγήσει και προβλέψει με αποτελεσματικό τρόπο την πορεία ελληνικών μετοχών και ομολόγων.

Αντίθετα, οι κατά καιρούς πολιτικές προσεγγίσεις των κινήσεων των αγορών αποδείχτηκαν, στο σύνολο τους, προβληματικές και σε πολλές περιπτώσεις υπαίτιες για δραματικές οικονομικοπολιτικές επιλογές.

Τουτέστιν, είναι προτιμότερο να εξηγούμε τις αγορές με χρηματοοικονομικό ορθολογισμό και όχι με πολιτικό καιροσκοπισμό, ειδάλλως κινδυνεύουμε να βλέπουμε φαντάσματα, να κυνηγούμε μάγισσες και να βρισκόμαστε πάντοτε πίσω και ποτέ μπροστά απ’ την καμπύλη, μία στρατηγική εξαιρετικά επικίνδυνη για το χρηματοοικονομικό μέλλον της χώρας.

Πηγή: Ελληνική Κοινότητας Τεχνικών Αναλυτών