“Να μην ακούω και να μη βλέπω να πατώ. Να μη νογάω και να῾χω το στόμα βουλωτό. Να μη με φαρμακών᾿ η μπόχα του καιρού μου”. Κ. Βάρναλης

Τα τελευταία εργατικά «ατυχήματα» που εκτοξεύουν κι άλλο τον τραγικό απολογισμό των εργατικών ατυχημάτων και, συχνά, εργοδοτικών δολοφονιών «από αμέλεια» στην χώρα μας, δημιουργούν την ανάγκη να μην τα κοιτάξουμε ως μεμονωμένες ανθρώπινες τραγωδίες, αλλά ως ένα παγκόσμιο φαινόμενο που αναδεικνύει, όσο κανένα, την αποσάθρωση του εργατικού πλαισίου προστασίας και την απανθρωπιά ενός συστήματος που για να παρέχει σε πεινασμένους ανθρώπους τα πλέον βασικά, τους εξαναγκάζει να δουλεύουν σε συνθήκες που τα «δικά τους» βασικά τα στερούνται.

Στην Ελλάδα ένας εργάτης χάνει την ζωή του κάθε 3 μέρες ενώ στον κόσμο 6.000 εργάτες σκοτώνονται κάθε μέρα. Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση χειροτέρεψε και ήδη το 1ο πεντάμηνο του 2023 μετράμε  έναν δυσβάσταχτο αριθμό νεκρών, αλλά και έναν μεγάλο αριθμό τραυματισμένων, ίσως κι εφ’ όρου ζωής.

Παρόλο που κατακτήθηκε με «ματωμένες απεργίες» στην ιστορία του πλανήτη, η έλλειψη μέτρων Προστασίας στην Εργασία, η απόσυρση των ελεγκτικών μηχανισμών καθώς αυτό αποτελεί κεντρική πολιτική επιλογή του μινιμαλιστικού νεοφιλελεύθερου κράτους, η υπερ-εντατικοποίηση των ρυθμών (συχνά αδήλωτης και όσων αφορά τις πραγματικές ώρες) εργασίας, η ραγδαία άνοδος των «ευέλικτων» μορφών που κάνουν ανθρώπους να μετακινούνται σε εργασιακούς τομείς που δεν ξέρουν με κίνδυνο ζωής, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, η καταγγελία και το κυνήγι του συνδικαλισμού «βάσης», ο εκφοβισμός να δηλώσεις τραυματισμό ή ασθένεια λόγω συνθηκών δουλειάς γιατί αλλιώς δεν θα ξαναδουλέψεις, συγκροτούν ένα εφιαλτικό πλαίσιο που δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται «μεμονωμένα».

Από τις φριχτές συνθήκες  εργασίας για το Μουντιάλ του Κατάρ ως εργασιακούς χώρους κρυμμένους μέσα στις μητροπόλεις του δυτικού κόσμου και κρυφά εργατικά μακελευτήρια στον 3ο (μα και στον 1ο όταν μεταφέρονται ως φθηνό εργατικό δυναμικό πληθυσμοί του 3ου) κόσμο, ο όρος «ατυχήματα» δρα προσβλητικά για νεκρούς κι επιζώντες.

Αλλά δεν θα μπορούσε να καθιερωθεί δίχως την σιωπηρή αποδοχή μιας κοινωνίας που (όπως και στα Τέμπη, πριν από τα Τέμπη) επιλέγει να το αγνοεί. Δεν υπάρχει πιο αδικαίωτος νεκρός για τους «εσωτερικούς» πληθυσμούς της Δύσης από όσους/ες φεύγουν ή σακατεύονται στον αγώνα για το μεροκάματο…

Πώς συνδέεται με την γενική καθήλωση του πληθυσμού; άνθρωποι άνεργοι που πεινούσαν για χρόνια, δουλεύουν πια στις νέες επενδύσεις των πολυεθνικών που έφερε ο Άδωνις με αποικιοκρατικούς όρους. Τους ίδιους όρους που μας ανατρίχιαζαν κάποτε στον 3ο κόσμο. Όλα καλά; Συνηθίζουμε; Το θεωρούμε φυσιολογικό;

Κατανοούμε σε τι συνθήκες με κύρια ευθύνη των νεοφιλελεύθερων αλλά και με μέρος της ευθύνης να διαχέεται σε όλους τους χώρους, ζει και ψηφίζει η κοινωνία; (με εξαίρεση συνήθως το ΚΚΕ -και λόγω ιδεολογίας και λόγω ικανού μηχανισμού που μικρότεροι χώροι, κατά τόπους παρόντες, στερούνται- που ενώ έχω άλλες διαφωνίες μαζί του, στους εργατικούς χώρους είναι παρόν).

Το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO) εκτιμά ότι κάθε χρόνο σκοτώνονται περίπου 2,3 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο, ενώ πολλοί/ες φοβούνται να καταγγείλουν ώστε να προσμετρηθούν οι δικοί τους σε αυτά,  (κοινή μοίρα των θυμάτων οποιουδήποτε εγκλήματος ισχυρών) ενώ στην Ελλάδα ο ΣΕΠΕ αρνείται ακόμη να προσμετρήσει τα θύματα σε ορυχεία και στη ναυτιλία, κλάδος με «θαυμάσιες» επιδόσεις στο παρελθόν.

Κι όμως, η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο εξωφρενική, αν κι όχι δυσεξήγητη, από το γεγονός ότι σε εποχή που η τεχνολογία και η μαζική παραγωγή έχουν παράξει επαρκή μέτρα προστασίας τα εργατικά «ατυχήματα» αυξάνονται αλματωδώς .

Η συνεχής αύξησή των ατυχημάτων «στον αγώνα για το μεροκάματο» που καταγράφεται  από το 2014 και μετά, έχει φέτος φτάσει σε επίπεδα εκατόμβης. Λουστραρισμένες εκπομπές και ποδηγετημένες ειδήσεις αρνούνται να την δουν (επιτείνοντας την ανάγκη για επανασύνταξη μιας ατόφιας, δημοκρατικής αριστεράς), αρνούνται να συνθέσουν ως κοινωνικό-οικονομικό φαινόμενο, ή μάλλον μακελειό, τις «προσωπικές» «ατυχείς ιστορίες».

Ποιος νοιάζεται στ’ αλήθεια για τον άλλον και τη φωτιά στο σπίτι που έπεσε ο κεραυνός; Ώσπου η επόμενη μαζική τραγωδία να μας χτυπήσει την πόρτα… Πως το λεγε ο Βάρναλης στην Αληθή Δημοκρατία;

«Να μην ακούω και να μη βλέπω να πατώ. Να μη νογάω και να῾χω το στόμα βουλωτό. Να μη με φαρμακών᾿ η μπόχα του καιρού μου. Να μη με φαρμακών᾿ η μπόχα του καιρού μου. Χωρίς αυτιά και μάτια, μύτη και μυαλό, μουγκός να πηγαίνω, όποτε μου ῾ρθει, προς νερού μου».