Τι να σου κάνω δάσκαλε, μου με μαθες να γράφω! 12 χρόνια στο σχολειό και άλλα πόσα σε πανεπιστήμια και αμφιθέατρα, ανάμεσα σε παρεμβάσεις υπουργών και οράματα πρωθυπουργών, τι να σου κάνω δάσκαλε που ό,τι μού πες το θυμάμαι ακόμα.

Ads

 
Πολλοί προσπάθησαν, και γω η ίδια έκανα ό,τι μπορούσα, αλλά, δάσκαλε, δε μπόρεσα να ξεχάσω πως… αν για δύο πράγματα ακόμη είμαι ελεύθερη σ’ αυτή τη χώρα, είναι για την αναπνοή μου και για τις λέξεις μου! Και οι δύο πράξεις επαναστατικές, κι ας μη μου το πες αυτό – με έκαναν και το καλοκατάλαβα κάτι καλοθελητάδες, μέσα και έξω από τα πανεπιστήμια, μέσα και παρά τω κράτος.
 
Οι λέξεις μου δεν είναι μόνο αυτές που μιλάω. Είναι αυτές που γράφω, που διαβάζω, που ακούω. Και γι’ αυτές είμαι ελεύθερη και από αυτές ορίζω την ανάσα μου. Τι να σου κάνω, δάσκαλε, όσο κι να πιέζουν, τα πανεπιστήμια  – πώς να το κάνουμε – ακόμη θεωρούνται χώροι ελεύθερης διακίνησης ιδεών. Είναι δεν είναι, δε με νοιάζει. Με νοιάζει το δικαίωμα να διακινούνται ελεύθερα να διασφαλίζεται και τις ιδέες τις βρίσκουμε, κι ας χανόμαστε κάπου στην πορεία.
 
Έδωσε λέει άδεια ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης, καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με βάση τη διοικητική του θέση ως κοσμήτορας, στους φοιτητές να χρησιμοποιήσουν μία αίθουσα για να μιλήσουν για ένα βιβλίο. Και  – θεοί φυλάχτε!  – το βιβλίο ήταν του Κουφοντίνα, «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη» από τις εκδόσεις Λιβάνη… (αναρωτιέμαι, αυτά μου με μάθαινες δάσκαλε, πως τις πηγές μου πρέπει με συνέπεια να τις αναφέρω, τώρα, επειδή υπάρχει η λέξη «κουφοντίνας» στον τίτλο, πρέπει να το ξεχάσω; Ε, όχι. Κανονικά θα το γράψω, με τίτλο, συγγραφέα και εκδοτικό οίκο. Κι ας πρόκειται για ένα αδιάφορο βιβλίο – προσωπική κρίση -, μιας ουσιαστικά αγιογραφίας του Κουφοντίνα για τον εαυτό του. Εγώ θα το γράψω σα να είναι τα πρακτικά του Αριστοτέλη, γιατί έτσι μ’ έμαθες δάσκαλε). Έδωσε, λοιπόν, άδεια και ο κόσμος σταμάτησε να γυρίζει: Η Αμερικανική Πρεσβεία του έστειλε επιστολή «πώς τολμάς» και ο Στέφανος Κασιμάτης, αρθρογράφος στην «Καθημερινή» τον στόλισε κανονικά. Καλά, όχι ότι πέσαμε από τα σύννεφα – ούτε με τους πρώτους ούτε με τον δεύτερο. «Τι χες Γιάννη, τι χα πάντα»…
 
Ωστόσο, το θέμα είναι δυστυχώς πολύ σοβαρό, δάσκαλε και δεν ξεπερνιέται με λαϊκές ρήσεις. Καταρχήν, από πού κι ως πού πρεσβεία άλλης χώρας παίρνει το δικαίωμα να «δασκαλέψει» πανεπιστημιακό, για το αν θα δώσει ή όχι αίθουσα ελληνικού πανεπιστημίου για να γίνει μια συζήτηση για βιβλίο; Για οποιοδήποτε βιβλίο! Ας είναι ικανοί οι ομιλητές να έχουν ως θέμα τον Αστερίξ και να αναπτύξουν μια εξαιρετική συζήτηση για το ρόλο της εικόνας! Στα ελληνικά πανεπιστήμια, όπου είναι χώροι ελεύθερης διακίνησης ιδεών, οι λέξεις πρέπει και κυκλοφορούν ελεύθερες κι αυτές. Οι φοιτητές μπορούν να μιλάνε από τη Μαφάλντα μέχρι τον Μπακούνιν και τη Βέφα Αλεξιάδου! Το ζήτημα είναι να ξέρουν να μιλάνε. Και οι καθηγητές τους, να τους έχουν μάθει να σκέφτονται με ανοιχτά μυαλά. Γι’ αυτό, μάλιστα. Να κάνουμε όσες συζητήσεις θέλετε κύριε Κασσιμάτη και κε Πρέσβη. Αλλά για το θέμα που θα έχουν οι λέξεις μας, ουδεμία συζήτηση!
 
«Δεν είναι θέμα ακαδημαϊκής ελευθερίας», σημειώνει ο Αμερικανός διπλωμάτης στην επιστολή του στον Μιχάλη Σπουρδαλάκη, «αλλά υιοθέτησης εκ μέρους της σχολής της προσπάθειας ενός καταδικασμένου δολοφόνου να βγάλει χρήματα από τις πωλήσεις του βιβλίου». Η σύντομη επιστολή καταλήγει με τη δήλωση ότι η αμερικανική πρεσβεία δεν «προσβλέπει σε οιαδήποτε μελλοντική συνεργασία με τη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών». Όσο για το κατάπτυστο άρθρο του κου Κασιμάτη, τελειώνει ως εξής: «Το μόνο ευτράπελο στην, κατά τα άλλα αξιοθρήνητη, επιστολή του κοσμήτορα είναι ότι κλείνει με μια πινελιά (ακούσιου, ασφαλώς…) αυτοσαρκασμού. Εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση της πρεσβείας «να κλείσει τον δρόμο της συνεργασίας (σ.σ.: εννοεί μεταξύ της συγκεκριμένης σχολής του ΕΚΠΑ και αμερικανικών πανεπιστημίων), η οποία θα ήταν αμοιβαία επωφελής». Αμοιβαία επωφελής; Εδώ γελάμε. Πού πας, ρε Καραμήτρο; Συγγνώμη, κ. Σπουρδαλάκη, ήθελα να πω…» (ολόκληρο το κείμενο – προσοχή, ακατάλληλο για ανηλίκους και απονήρευτους ενήλικες, εδώ)
 
Μετά από αυτό, παίρνω πίσω το χαρακτηρισμό «κατάπτυστο». Τι να σου κάνω, δάσκαλε, που με ‘μαθες να απαντώ στις ύβρεις με επιχειρήματα και όχι με αξιολογικές κρίσεις. Άκου, λοιπόν, τούτο: ιθαγενείς για να μας εμπαίζουν με καθρεφτάκια, δεν είμαστε. Κανένα πανεπιστήμιο του εξωτερικού δεν θα υπήρχε χωρίς την αρχαία ελληνική γραμματεία – μόνο αυτήν είχαν για χρόνια και δίδασκαν – και τι να κάνουμε, κε κε πρέσβη μας, όσο και να προσπάθησαν οι υποτελείς σας κυβερνητικοί και δημοσιογράφοι, αλλά και καθηγητάδες, κάτι προκάναμε να μάθουμε κι εμείς από αυτή τη Γραμματεία. Αλλά τι λέω, και τον Αριστοτέλη το 1277, τον εξόρισαν από τα πανεπιστήμια. Τρέμε Κουφοντίνα, η σειρά σου! (τι γελοιότητες θε μου! Εκεί καταντήσαμε, να γίνεται θέμα ο Κουφοντίνας λες κι είναι άλλος Αριστοτέλης!)
 
Ακού, κι αυτό, μη σε κουράσω και έχεις να πας να βρίσεις κι άλλους: δε με νοιάζουν οι άνθρωποι. Αν ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης είναι καλός καθηγητής ή όχι, αν τα πανεπιστήμια κάνουν σωστά τη δουλειά τους ή όχι, δε το εξετάζω καν για το παρόν θέμα. Αυτό που τώρα με νοιάζει είναι που ακόμη υπάρχει η δικλείδα ασφαλείας να την κάνουν σωστά (τη δουλειά τους). Με νοιάζει που ακόμη μπορώ να θεωρώ απαράδεκτο η κάθε αμερικανική πρεσβεία να επεμβαίνει για το τι θα μιλήσουμε μέσα στα αμφιθέατρα και για τι όχι. (Ξαναλέω, ο Κουφοντίνας είναι άνευ σημασίας. Ακόμη και με αυτό το βιβλίο, μπορεί να στηθεί μία ουσιαστική συζήτηση. Εδώ έχει γραφεί φιλοσοφικό σύγγραμμα με αφορμή το μοντέλο Κέιτ Μος – «Η μηχανή Κέιτ Μος», εκδ. Νόβολι).
 
Τι να σου κάνω, δάσκαλε που και καλά εδίδασκες και νόμο εκράτεις. Μα καλά,  δεν σου το μάθανε οι δικοί σου οι δασκάλοι, πώς να σκύβεις το κεφάλι, νομίζοντας πως απλά… φυλάγεσαι από τον ήλιο; Καλά δεν τα λέω κε Κασιμάτη;
 
ΥΓ1: Ιδέα! Μήπως στην ίδια αίθουσα που τόλμησε και έδωσε την άδεια ο κ. Σπουρδαλάκης να χρησιμοποιήσουν οι φοιτητές, να καεί το εν λόγω βιβλίο, μαζί με τον εκδοτικό οίκο που το έβγαλε, τον επιμελητή της έκδοσης, τα βιβλιοπωλεία που το πούλησαν, όσους το διάβασαν και όσους απλά αναφέρθηκαν σε αυτό;
 
ΥΓ2: Ο δημοσιογράφος Στ. Κασιμάτης  – που όλο αυτόν τον καιρό δείχνει υψηλού επιπέδου δείγματα δημοσιογραφία – χρησιμοποίησε τόσο ωραίες εκφράσεις στο άρθρο του (επιβεβαιώνοντας τα παραπάνω άλλη μια φορά): «ηθικό σχετικισμό», «κακομοιρίστικη κουτοπονηριά», «παλαβή Αριστερά», «πολιτικάντικη στρεψοδικία», «Τ-Λ/Λ-Τα». Το μόρφωση! Τι επίπεδο! Σίγουρα έχει σπουδάσει στο εξωτερικό! Εύγε!
 
ΥΓ3: «Η καινούργια Ατομικότητα θα είναι η καινούργια Ελληνικότητα» – Όσκαρ Ουάιλτ, Φεβρουάριος 1890, «Η ψυχή του ανθρώπου στο σοσιαλισμό», εκδ. Σόκολη. Και αυτό, στο πανεπιστήμιο το διάβασα. Μια επιστολή ακόμη, μπορώ να έχω κι εγώ, κε πρέσβη, παρακαλώ;