«Οι άνδρες εκτελέστηκαν. Τις γυναίκες τις έκλεισαν σε ένα κτίριο και έβαλαν φωτιά.  Δίπλα μου ήταν μια κυρία, θήλαζε το μωρό της, σκοτωμένη  αυτή και το μωρό θήλαζε, μια έκλαιγε, μια θήλαζε, ήρθαν οι ταγματασφαλίτες και βλέπανε το μωρό και γελούσαν που θήλαζε από την μάνα…». Ελένη Νανακούδη, TVXS, 2.9.2013.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 1944, λίγες μόλις βδομάδες πριν την πλήρη αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων Κατοχής, η ναζιστική θηριωδία έλαβε στον Χορτιάτη το πραγματικό της πρόσωπο: της υπέρτατης, απρόκλητης δολοφονικής βίας και τρομοκρατίας εναντίον αθώων πολιτών. Μία σφαγή χωρίς αιτία, χωρίς ορατό στόχο και κίνητρο, πέραν του δολοφονικού σεληνιασμού των οργάνων του Χίτλερ, Γερμανών και Ελλήνων. Αφορμή η ενέδρα από αντάρτες σε Γερμανούς και Έλληνες υπαλλήλους του Οργανισμού Ύδρευσης Θεσσαλονίκης, πράξη για την οποία όμως δεν είχαν καμία γνώση και, βεβαίως, καμία ευθύνη, οι κάτοικοι του Χορτιάτη.

Το μαρτύριο του λαού μας κατά την περίοδο της Κατοχής δεν είχε προηγούμενο: οι κατακτητές έπεσαν σαν ακρίδα πάνω στην Ελλάδα ρουφώντας την ως το μεδούλι. Δήμευσαν τα μέσα μεταφοράς και τις δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, λήστεψαν τα μεταλλεύματα και ό,τι άλλο πολύτιμο υπήρχε,  έκλεψαν τα τρόφιμα και τα έστελναν στη στρατιά του Ρόμελ στην Αφρική και αλλού, λεηλάτησαν τον πλούτο των Ελλήνων. Η ελληνική οικονομία αποστραγγίστηκε, οι Έλληνες υπέφεραν και πέθαιναν από την πείνα. Κι όμως, την εποχή της κορύφωσης  του λιμού, τον Μάρτη του 1942, οπότε μόνο στην Αθήνα πέθαιναν πάνω από 400 άτομα την ημέρα (1), διάλεξαν η Γερμανία και η Ιταλία να αρπάξουν το κατοχικό δάνειο, προκαλώντας υπερπληθωρισμό και, τελικά, την πλήρη διάλυση της ελληνικής οικονομίας, με ό,τι αυτό συνεπάγετο για την Ελλάδα και τον λαό της.

Στη συνέχεια, το Γ’ Ράιχ πέρασε από την τρομοκρατία της πείνας στην τρομοκρατία των Ολοκαυτωμάτων, με βάση το αποτρόπαιο δόγμα της συλλογικής ευθύνης και τη λογική των μαζικών αντιποίνων. Καθημερινά ο ελληνικός λαός υπέφερε εξευτελισμούς, ληστείες, βασανιστήρια, δολοφονίες. Κοντά σ’ αυτές η λεηλασία των αρχαιολογικών και πολιτιστικών θησαυρών μας, ένα έγκλημα που δεν έχει αναδειχθεί όσο θα έπρεπε. Μέχρι την τελευταία στιγμή οι Γερμανοί κατέστρεφαν τα πάντα για να αφήσουν πίσω τους κρανίου τόπο. Γιατί άραγε αυτή η σκληρή συμπεριφορά προς την Ελλάδα;

Επί 70 χρόνια η Γερμανία απέφυγε, μεθοδικά και προκλητικά και αξιοποιώντας τις αδυναμίες ή και τον ενδοτισμό των ελληνικών κυβερνήσεων, να εκπληρώσει τις τεκμηριωμένες, απαράγραπτες και ηθικά βαρύνουσες υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα. Ξεχνάει ότι η Εθνική μας Αντίσταση και η Θυσία του ελληνικού λαού την απάλλαξε από το ναζιστικό εφιάλτη. Και σήμερα, παρά την πρόσφατη δημόσια συγγνώμη προς τον ελληνικό λαό του Προέδρου Γκάουκ στους Λυγκιάδες, το βαθύ γερμανικό κράτος συνεχίζει την αδιαλλαξία του αρνούμενο να συμμορφωθεί με τις διεθνείς συνθήκες, που επιβάλλουν την καταβολή των γερμανικών οφειλών (αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων, επανορθώσεις, επιστροφή του κατοχικού δανείου και των πολιτιστικών μας θησαυρών).

Ενώ πρεσβεύει την δημοσιονομική εξυγίανση απαιτώντας από την Ελλάδα και τις χώρες του νότου ισόβια λιτότητα, η ίδια συμπεριφέρεται ως μπαταχτσής και κλεπταποδόχος. Αντί να ακολουθήσουν την προεδρική συγγνώμη πράξεις αποζημίωσης, επανόρθωσης, αποκατάστασης, πράξεις έμπρακτης μεταμέλειας και απόδοσης δικαιοσύνης, η γερμανική κυβέρνηση επιχειρεί την ανάσχεση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών. Αντί «Δικαιοσύνης και Αποζημίωσης!» (2) επιχειρεί να ξαναγράψει την ιστορία, αποδεικνύοντας ότι δεν επιθυμεί να αναλάβει την ευθύνη για τα εγκλήματα του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα! Αποκαλυπτική των παραπάνω είναι η ομολογία του Γερμανού Πρεσβευτή στην Αθήνα Δρ. Πέτερ Σόοφ: «Ένα ελληνογερμανικό ταμείο για το μέλλον, θα έχει ως σκοπό την αναζήτηση ενδεδειγμένων δράσεων για την επεξεργασία  του παρελθόντος…»! (3) Θα υπάρξουν άραγε Έλληνες, που θα συμπράξουν στα γερμανικά σχέδια, στρεφόμενοι εναντίον των εθνικών μας δικαίων;

Ο Χορτιάτης, η Βιάννος, το Δίστομο, το Κομμένο, τα Καλάβρυτα, τα Κερδύλια και όλοι οι τόποι μαρτυρίου και αγώνα, η θυσία και η διεκδίκηση, το πένθος και η ελπίδα, η μνήμη και το χρέος, αναδεικνύονται σε παγκόσμια σύμβολα αγώνα για την επικράτηση των πανανθρώπινων αξιών. Εμπνέουν και ενώνουν! Στέλνουν ισχυρό μήνυμα εναντίον του φασισμού και της βαρβαρότητας. Υπαγορεύουν νέα καθήκοντα και μας θέτουν όλους υπό διαρκή αξιολόγηση. Απαιτούν αγώνα και συνέπεια, αφοσίωση, θάρρος και ανιδιοτέλεια. Συσπειρώνουν τους Έλληνες και τους δημοκράτες όπου γης. Αξιώνουν υπέρβαση των δυνατοτήτων μας και, κυρίως, των αδυναμιών μας. Δείχνουν τον δύσκολο αλλά ωραίο δρόμο στους χειμαζόμενους Έλληνες πολίτες για την πολυπόθητη ψυχική και πνευματική ανάταση του λαού και του έθνους μας.  Ας προχωρήσουμε αψηφώντας τον φόβο. Με σθένος και ομοψυχία!  

(1) Γλέζος Μ, «Και ένα μάρκο να ήταν», Εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2012
(2) Σύνθημα της αντιναζιστικής ομάδας «AK Distomo» από το Αμβούργο, που υποστηρίζει με πάθος τον αγώνα μας
(3) Απόσπασμα από τον χαιρετισμό του Γερμανού Πρέσβυ, που φιλοξενείται στην επίσημη ιστοσελίδα των γερμανικών αποστολών στην Ελλάδα

* Ο Αριστομένης Ι. Συγγελάκης είναι μέλος της ΣΕ του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα