Οι πολιτικές επιπτώσεις του σκανδάλου Νovartis είναι πολύ σοβαρές και – το κυριώτερο- έχουν μεγάλο χρονικό βάθος, πέραν της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου.  Οι επιπτώσεις αυτές είναι ήδη ορατές από την αναφορά πολιτικών προσώπων στην δικογραφία, αλλά αυτό είναι μόνον η αρχή, καθώς το ζήτημα θα ξεκαθαρίσει οριστικά με το άνοιγμα του τροφοδότη λογαριασμού της Novartis.

Ads

Για να φτάσουμε απευθείας στο συμπέρασμα, εάν από τις κινήσεις αυτών των λογαριασμών προκύψει εμπλοκή πολιτικών προσώπων, τότε το πολιτικό κόστος για την αντιπολίτευση θα είναι μεγάλο και πιθανόν να ανατρέψει ως ένα βαθμό και τα δημοσκοπικά δεδομένα, ενώ θα δώσει στον Συριζα την ευκαιρία να πάει σε εκλογές από πολύ καλύτερες θέσεις.

Εάν όμως δεν προκύψει από το άνοιγμα των λογαριασμών τέτοια εμπλοκή των κορυφαίων πολιτικών που αναφέρονται στη δικογραφία, δηλαδή κυρίως του Σαμαρά, του Βενιζέλου, του Αβραμόπουλου του Στουρνάρα και του Άδωνι, τότε το πολιτικό πρόβλημα θα το έχει ο Σύριζα, προς τον οποίο οι εμπλεκόμενοι θα εκτοξεύσουν με πειστικότητα την κατηγορία της πολιτικής σκευωρίας. Ήδη, με συνεντεύξεις τους,  τόσο ο Σαμαράς όσο και ο Βενιζέλους διατυπώνουν ευθέως την πρόθεσή τους να κινηθούν νομικά τόσο εναντίον της κας Τουλουπάκη, όσο και κατά των υπουργών που χειρίστηκαν το ζήτημα.

Πρόβλεψη ακριβής για την κατάληξη της υπόθεσης αυτής δεν μπορεί να γίνει, διότι ακόμη και αν ισχύουν οι προφορικές μαρτυρίες, το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος, το οποίο κατέληγε σε αξιωματούχους και πιθανόν σε πολιτικά πρόσωπα, γινόταν μέσω παρένθετων εταιρειών, οι οποίες αφού δικαιολογούσαν τα ποσά με δράσεις εικονικές, τα επέστρεφαν  στους υπευθύνους της Novartis μαύρα και αυτοί- επίσης μαύρα, σε μετρητά- τα έδιναν εκεί που ήθελαν.

Ads

Αλλά, στην περίπτωση αυτή, είναι ιδιαιτέρως δύσκολο, αν όχι εντελώς αδύνατον, να εντοπίσουν οι ανακριτές την κίνηση του χρήματος. Δεν πρόκειται δηλαδή για μια διακίνηση που ξεκινά από τον τροφοδότη λογαριασμό και καταλήγει σε κάποια offshore συνεργατών του πολιτικού, όπως έγινε στην περίπτωση Άκη, αλλά για μια διακίνηση μαύρου χρήματος, την οποία ελέγχει απόλυτα αυτός που κατέχει τα μετρητά. Τα κάνει ό,τι θέλει. Εάν δεν είναι τόσο αφελής να τα καταθέσει σε λογαριασμούς συνεργατών του, τότε η υπόθεση Novartis δεν θα μπορέσει να ακουμπήσει παρά μόνον κάποιους γιατρούς και κάποιους αξιωματούχους. Και αν συμβεί αυτό- το οποίο θα το μάθουμε σύντομα- τότε οι πολιτικοί που αναφέρονται στη δικογραφία θα στριμώξουν την κυβέρνηση στα σκοινιά.

Υπάρχει όμως ένα ζήτημα πολιτικής και νομικής ουσίας: εφόσον η ανακρίτρια έχει μόνον μαρτυρικές καταθέσεις προστατευομένων μαρτύρων και απολύτως τίποτε άλλο, μαρτύρων μάλιστα που δεν είναι αυτόπτες και αυτουργοί αλλά απλώς λένε τη γνώμη τους, τότε αυτές οι καταθέσεις δεν μπορούν να ληφθούν υπόψιν σε κανένα στάδιο της προανάκρισης. Είναι ανεπαρκείς και πιθανόν και άκυρες νομικά, εάν μάλιστα δεν έχουν και την έγκριση της εισαγγελίας.

Επομένως, η προανακριτική που θα συσταθεί θα έχει ιδιαιτέρως δύσκολο έργο, καθώς δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνον το ζήτημα της παραγραφής δύο εκ των τριών αδικημάτων, αλλά πρωτίστως την νομιμότητα ακόμη και των καταθέσεων. Εάν στείλει το φάκελο για γνωμοδότηση σε δικαστικό συμβούλιο, τότε η απάντηση σίγουρα θα είναι αρνητική και η υπόθεση θα μπει στο αρχείο. Τα δικονομικά ελαττώματα φαίνεται πως είναι εμφανή.

Έτσι όπως μάλλον βεβιασμένα έκανε πολιτική χρήση της υπόθεσης η κυβέρνηση, έτσι όπως επιπόλαια το χειρίστηκε, υπάρχει περίπτωση να γυρίσει εναντίον της, εάν το άνοιγμα των λογαριασμών της Novartis δεν φτάσει στα κορυφαία πολιτικά πρόσωπα που περιλαμβάνει η δικογραφία. Μιλάμε για τα κορυφαία, όχι για τα δευτερεύοντα. Εάν προκύψουν ευθύνες για έναν ή δύο υπουργούς αυτό θα λέγεται αυτοκάθαρση των κομμάτων. Το πολιτικό παιχνίδι δεν θα κριθεί σ΄αυτό το επίπεδο.