Η είδηση πέρασε πριν λίγες μέρες σχεδόν απαρατήρητη με μια αναφορά σε μια μικρή στήλη της El Pais . Μια ομάδα νέων, σε μια συμβολική κίνηση, μετονόμασε την πλατεία Μάργκαρετ Θάτσερ της Μαδρίτης σε Πλατεία Εξορισμένης Νεολαίας. Η κίνηση εντάσσεται στην καμπάνια της συλλογικότητας «Juventud sin Futuro» (νεολαία δίχως μέλλον), ένα όνομα που ακολουθείται πάντα από τα «χωρίς σπίτι, χωρίς σύνταξη, χωρίς φόβο», η οποία στοχεύει στο να επισημάνει άλλη μια επίπτωση της οικονομικής κρίσης στην Ισπανία.

Την αύξηση της μετανάστευσης των νέων Ισπανών προς κάθε κατεύθυνση σε αναζήτηση εργασίας και καλύτερου μέλλοντος. Ξεκινώντας από το διαδίκτυο με τη χρήση του #JuventudvsThacher, του hashtag που σημαίνει «η νεολαία αντιμέτωπη με τη Θάτσερ», η συλλογικότητα στην ανακοίνωσή της  το κάνει ξεκάθαρο: Μεταναστεύουμε λόγω κρίσης και «θατσερικών» πολιτικών.
 
Τι είναι η #GenerationE

Αυτοί λοιπόν οι νέοι μετανάστες αποτελούν  τη γενιά της Εξόδου. Ένα κύμα μετανάστευσης στο εσωτερικό της Ευρώπης κι όχι μόνο, που δεν ταξιδεύει πια για να ζήσει το κοσμοπολίτικο όνειρο. Φεύγει για να ξεφύγει από την πραγματικότητα της χώρας που μεγάλωσε. Και βέβαια αυτό το μεταναστευτικό ρεύμα δεν περιορίζεται στην Ισπανία, όπου η ανεργία των νέων αγγίζει το 53,8%. Αφορά κι άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, όπως την Πορτογαλία όπου αντίστοιχα το 36% των νέων δεν βρίσκει εργασία, την Ιταλία του 43,7% των νέων ανέργων και φυσικά την Ελλάδα, όπου σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το πρώτο τρίμηνο του 2014 το ποσοστό ανεργίας στους νέους ηλικίας 15-24 ετών προσεγγίζει το 56,7% και είναι το μεγαλύτερο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή είναι λοιπόν η Generation E, η νέα γενιά των ευρωπαίων «εκπατρισμένων», των απόδημων από τις χώρες της κρίσης, όπου το μέλλον τους διαγραφόταν τα τελευταία χρόνια αβέβαιο: των δικών μας μεταναστών.

Η Ευρώπη υπήρξε άλλωστε τις τελευταίες δεκαετίες ο προορισμός όπου οι νεότεροι έστρεφαν το βλέμμα τους όταν ήθελαν να ταξιδέψουν ή να σπουδάσουν και συχνά να εργαστούν. Όμως τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε μια δυνητική γη της Επαγγελίας, κι όχι μόνο για τους κατατρεγμένους της Μέσης Ανατολής ή της Αφρικής. Με την Ελλάδα να διανύει τον πέμπτο χρόνο υπό την σκιά της οικονομικής κρίσης, με την φανταχτερή Ολυμπιάδα των υποσχέσεων και το γραφικό Καστελόριζο των δεσμεύσεων να έχουν περάσει στην ιστορία, οι νέοι της χώρας ζουν κατά πλειοψηφία άνεργοι. Πολλοί από αυτούς χρησιμοποιούν τις δυνατότητες που τους δίνουν οι σπουδές τους με προγράμματα όπως το Erasmus, ή οι φτηνές πτήσεις της Easyjet και αντίστοιχων εταιρειών, αναζητούν φιλοξενία σε γνωστούς και χρησιμοποιούν ευρωπαϊκές πλατφόρμες αναζήτησης εργασίας, για να ζήσουν για κάποιο χρονικό διάστημα στην Ευρώπη, ελπίζοντας πως εκεί υπάρχουν δυνατότητες. Δυνατότητες να προχωρήσουν τις σπουδές τους, να βρουν δουλειά, να αναζητήσουν ευκαιρίες καριέρας, να ξεφύγουν από την κατάθλιψη και την ανεργία της Ελλάδας.

Πόσοι είναι αυτοί οι νέοι μετανάστες;

Τα στοιχεία για τη μετανάστευση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πολιτών των χωρών της ΕΕ δεν καταγράφονται πάντα με λεπτομέρειες. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Πορτογαλίας, το 2012 και το 2013 περισσότεροι από 105.000 Πορτογάλοι κάθε ηλικίας έγιναν μετανάστες. Προσωρινά στοιχεία από την Ισπανία αναφέρουν ότι περίπου 35.000 άνθρωποι μεταξύ 20 και 40 ετών μετανάστευσαν το 2013, όμως, όπως και σε άλλες χώρες, πιστεύεται ότι οι εθνικές πηγές «υποτιμούν σημαντικά την μετανάστευση». Στην περίπτωση της Ιταλίας, σύμφωνα με στοιχεία του Aire, του μητρώου Ιταλών πολιτών που ζουν στο εξωτερικό, καταγράφηκαν 94.000 Ιταλοί μετανάστες το 2013 – μια αύξηση της τάξης του 19,2% σε σύγκριση με το 2012. Οι μισοί από αυτούς είναι νέοι, με ηλικία κάτω των 40 ετών. Κι όσο για την Ελλάδα, η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία δεν συγκεντρώνει τέτοια στοιχεία. Οι αριθμοί βρίσκονται διάσπαρτοι και κατ΄εκτίμηση, είτε από επίσημες πηγές κάποιων χωρών της Ευρώπης όπως η Γερμανία, είτε μέσω ερευνών όπως αυτή που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας από τον οικονομικό γεωγράφο και καθηγητή κ. Λόη Λαμπριανίδη μεταξύ του 2009 και 2011 και σύμφωνα με την οποία περίπου 114.000 – 139.000 Έλληνες επιστήμονες εργάζονται στο εξωτερικό.

Αλλά τελικά γνωρίζει κανείς πόσοι νέοι εγκαταλείπουν τις χώρες που μεγάλωσαν για ένα νέο τόπο; Κι αν αυτή η πληροφορία δεν υπάρχει πουθενά, με τι κριτήρια χαράσσονται και εφαρμόζονται οι πολιτικές στις χώρες αυτές; Αρκεί η περίφημη και πολυδιαφημισμένη «κινητικότητα» για να ξεμπερδεύουν με έναν καλογυαλισμένο νεολογισμό οι κυβερνώντες από τους ανθρώπους που δεν φεύγουν από επιλογή αλλά από ανάγκη;

Και γιατί μεταναστεύουν;

Πόσοι φίλοι, συγγενείς, συμφοιτητές έφυγαν από τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου τα τελευταία χρόνια; Πού πήγαν; Έφυγαν για σπουδές ή για δουλειά; Τι έλειπε από την καθημερινότητα στη χώρα που μεγάλωσαν; Το βρήκαν στον νέο τόπο που ζουν; Γιατί πήραν την απόφαση; Τι αναζητούν; Τι τους λείπει; Είχαν επιλογή; Τι συνθήκες συνάντησαν; Θέλουν να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους; Ποια είναι η ιστορία τους; Τι κρύβεται πίσω από τις στατιστικές, την ανεργία, την «κινητικότητα», τις αναζητήσεις στα γραφεία διασύνδεσης, τις αποστολές βιογραφικών;

Η αναζήτηση απαντήσεων στα παραπάνω ερωτήματα οδήγησαν στη δημιουργία του #GenerationE, της πρώτης διεθνούς έρευνας δημοσιογραφίας δεδομένων που πραγματοποιείται ταυτόχρονα σε τέσσερις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία και θα επιχειρήσει να σκιαγραφήσει αυτό το νέο μεταναστευτικό ρεύμα. Τόσο με τη συγκέντρωση των επίσημων στοιχείων, όσο και με τη συμβολή των ίδιων των νέων ευρωπαίων μεταναστών, το #GenerationE προσπαθεί να αναδείξει την ιστορία πίσω από τους αριθμούς. Γι’ αυτό, από τις 8 Σεπτεμβρίου στα πλαίσια της έρευνας εγκαινιάστηκε η καμπάνια συμμετοχής,  με τη δημοσίευση της διαδικτυακής πλατφόρμας του #GenerationE όπου η νέα γενιά της ευρωπαϊκής μετανάστευσης μπορεί σε πρώτο πρόσωπο, να διηγηθεί την ιστορία της. Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας θα δημοσιευτούν στο τέλος του Οκτώβρη.

Είσαι κάτω των 40 χρόνων και έχεις μεταναστεύσει τα τελευταία χρόνια από την Ελλάδα;  Ανήκεις κι εσύ στη νέα γενιά της Εξόδου! Διηγήσου κι εσύ την ιστορία σου!  Μπες στο  www.rbdata.gr/generatione και συμπλήρωσε τη φόρμα συμμετοχής

H έρευνα δημοσιογραφίας δεδομένων Generation E πραγματοποιείται από τους δημοσιογράφους JacopoOttaviani (project manager), Daniele Grasso, Κατερίνα Σταυρούλα και την ομάδα Journalism++ Porto που αποτελούν οι Sara Moreira, Ricardo Lafuente και Ana Carvalho.

Συνεργάζονται τα μέσα ενημέρωσης Il Fatto Quotidiano (Ιταλία), ElConfidencial (Ισπανία), P3/Publico (Πορτογαλία) και radiobubble (Ελλάδα). Η έρευνα πραγματοποιείται με την υποστήριξη του JournalismFund.eu

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εξέλιξη του Generation E στην επίσημη ιστοσελίδα του, στην σελίδα GenerationE στο Facebook και μέσω του hashtag #GenerationE στο Twitter.

Για να γίνετε μέλος της κοινότητας και να γνωρίσετε κι άλλους ευρωπαίους μετανάστες μπορείτε να συμμετέχετε στην επίσημη ομάδα της Generation E. 

To periodiko