«Δώστε βάρος στην πρόληψη» ήταν το κεντρικό μήνυμα της ετήσιας Έκθεσης της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών (INCB), που ανακοίνωσε χθες στην Ελλάδα το ΚΕΘΕΑ, σύμβουλος οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι άνθρωποι που κάνουν κατάχρηση συνταγογραφούμενων αναλγητικών, αντικαταθλιπτικών, αγχολυτικών και υπνωτικών με ναρκωτική ή ψυχοτρόπο δράση συχνά υπερβαίνουν το σύνολο των χρηστών όλων των παράνομων ουσιών.

Την Έκθεση παρουσίασαν ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ Γεράσιμος Νοτάρας και ο Διευθυντής του οργανισμού Δρ. Χαράλαμπος Πουλόπουλος με συντονιστή το δημοσιογράφο Κώστα Αρβανίτη, μέλος του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ. Στην έκθεση για το 2009, τα Ηνωμένα Έθνη υπογραμμίζουν ότι η πρόληψη είναι ζωτικό κομμάτι της συνολικής προσπάθειας που χρειάζεται να καταβάλλει μια κοινωνία προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των ναρκωτικών και ζητούν από τις κυβερνήσεις των χωρών να ακολουθήσουν συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές στην πολιτική πρόληψης που εφαρμόζουν.

Αναλυτικά: ο ΟΗΕ προτείνει στις κυβερνήσεις να στοχεύουν τόσο στο γενικό πληθυσμό όσο και σε ομάδες υψηλού κινδύνου∙ να υιοθετούν μια προσέγγιση βασισμένη στη δημόσια υγεία, ώστε να λαμβάνεται υπόψη όλο το φάσμα των παραγόντων που συνδέονται με τη χρήση ουσιών∙ να έχουν σαφή στόχευση, μηχανισμούς παρακολούθησης και αξιολόγησης των παρεμβάσεων∙ να εξασφαλίζουν διασύνδεση και συνεργασία ανάμεσα στα διάφορα κυβερνητικά πεδία και επίπεδα∙ να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή και συνεργασία όλων των μερών της ευρύτερης κοινότητας (οικογένειες, σχολεία, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, φορείς που ασχολούνται με τους νέους, Εκκλησία, χώροι διασκέδασης)∙ να επιδιώκουν τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο και να επενδύουν στο προσωπικό της πρόληψης.

Οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές, όπως σχολίασαν οι εκπρόσωποι του ΚΕΘΕΑ, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, δεδομένου του ότι η χώρα βρίσκεται σε φάση ανασχεδιασμού της πολιτικής για τα ναρκωτικά και εν αναμονή της νέας εθνικής στρατηγικής.

Η Έκθεση του ΟΗΕ για την εξέλιξη του προβλήματος των ναρκωτικών σε παγκόσμιο επίπεδο, δείχνει ότι η παράνομη ουσία που χρησιμοποιείται περισσότερο σε όλο τον κόσμο είναι η κάνναβη. Στη δεύτερη θέση έρχονται τα διεγερτικά τύπου αμφεταμίνης και το ecstasy, ακολουθεί η κοκαΐνη και τα οπιoειδή. Tα υψηλότερα ποσοστά χρήσης ουσιών παγκοσμίως απαντούν στη Βόρεια Αμερική, την Ωκεανία και τη Δυτική Ευρώπη, αν και αρκετές χώρες σε αυτές τις περιοχές αναφέρουν πρόσφατα σταθεροποίηση στα ίδια επίπεδα ή και μείωση της χρήσης.

Αναφορικά με την Ελλάδα, η χώρα έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά ετήσιας επικράτησης της κάνναβης, αλλά συγκαταλέγεται στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης με τις μεγαλύτερες κατασχέσεις ηρωίνης. Σημαντική εξέλιξη στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων θεωρείται το γεγονός ότι η κοκαΐνη που προέρχεται από τη Νότια Αμερική διακινείται πλέον συχνά προς τη Δυτική Ευρώπη δια της βαλκανικής οδού, με αφετηρία την Κροατία και το Μαυροβούνιο. Επιπλέον στα βόρεια σύνορα της χώρας μας βρίσκονται οι τρεις κύριες χώρες παράνομης καλλιέργειας κάνναβης στην Ευρώπη, δηλ. η Αλβανία, η Βουλγαρία και η Σερβία.

Η Διεθνής Επιτροπή επισημαίνει επίσης την ανάγκη για επείγουσα δράση κατά του προβλήματος των συνταγογραφούμενων φαρμάκων, αφού σε αρκετές χώρες, σε Αμερική και Ευρώπη, οι άνθρωποι που κάνουν κατάχρηση συνταγογραφούμενων αναλγητικών, αντικαταθλιπτικών, αγχολυτικών και υπνωτικών με ναρκωτική ή ψυχοτρόπο δράση συχνά υπερβαίνουν το σύνολο των χρηστών όλων των παράνομων ουσιών.

Λόγος γίνεται επίσης για τον κίνδυνο διακίνησης – χρήσης ουσιών που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για οικονομική και σεξουαλική εκμετάλλευση ανυποψίαστων θυμάτων. Ακόμα και αν οι ουσίες στις οποίες αναφέρεται η Έκθεση (Rohypnol, GHB και GBL) δεν κυκλοφορούν σε μια χώρα, μπορούν να αποκτηθούν μέσω παραγγελίας σε παράνομα φαρμακεία του διαδικτύου.