Ads

Συνεχίζονται οι αναταράξεις, δυο μέρες μετά τη δημοσίευση του άρθρου-βόμβα στους New York Times, αποκαλύπτοντας τακτικές της Wall Street οι οποίες «επιδείνωσαν την οικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα και υποσκάπτουν το ευρώ βοηθώντας ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να κρύψουν τα αυξανόμενα χρέη τους».

Στο ρεπορτάζ των NYT αναλύεται λεπτομερώς το πώς λειτουργούν οι συμφωνίες αυτές, που έφεραν κωδικές ονομασίες εμπνευσμένες από την ελληνική μυθολογία, όπως «Αίολος» και «Αριάδνη», και στην ουσία αποτελούσαν «συγκαλυμμένα δάνεια», τα οποία, όμως, «δεν ήταν καταγεγραμμένα» στον προϋπολογισμό ως τέτοια. Σύμφωνα με τους συντάκτες, το 2001, μετά την είσοδο της Ελλάδας στην ευρωζώνη, ο όμιλος Goldman Sachs είχε δανείσει κρυφά στην ελληνική κυβέρνηση δισεκατομμύρια δολάρια προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ευρωζώνης, σε μια συμφωνία που είχε προωθηθεί ως «νομισματική συναλλαγή» και όχι ως δάνειο και που βοήθησε την Αθήνα «να επιτύχει τα ευρωπαϊκά κριτήρια του ελλείμματος, παρότι συνέχιζε να ξοδεύει πέρα από τις δυνατότητές της». Την τακτική αυτή εφάρμοσαν και η J.Ρ. Morgan Chase αλλά και άλλες τράπεζες, οι οποίες έδωσαν τη δυνατότητα να κρύψουν επιπρόσθετα δάνεια σε Ελλάδα, Ιταλία και πολύ πιθανόν και αλλού. Η Ελλάδα, ως αντάλλαγμα, δέχτηκε να εκχωρήσει τα δικαιώματά της σε τέλη αεροδρομίων ή κέρδη από τυχερά παιχνίδια για τα επόμενα χρόνια.

Η Goldman Sachs φέρεται να επανήλθε με παρόμοια πρόταση τον περασμένο Νοέμβριο στην νέα κυβέρνηση, η οποία όμως την απέρριψε, λίγο πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Παρόλα αυτά, η Ελλάδα είχε την υποχρέωση να καταβάλει στην τράπεζα τα 300 εκατομμύρια ευρώ ως αμοιβή για τον διακανονισμό του 2001.

Ads

Οι NYT επισημαίνουν ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Αλογοσκούφης, άσκησε κριτική σ’ αυτή τη συναλλαγή με την Goldman Sachs στο Κοινοβούλιο, το 2005. Η συμφωνία, είχε πει ο Γιώργος Αλογοσκούφης, θα γονάτιζε την κυβέρνηση με μεγάλες αποπληρωμές δόσεων στην Goldman Sachs μέχρι το 2019. Ο πρώην υπουργός, με ένα e-mail που έστειλε προφανώς προς την εφημερίδα, όπως σημειώνει η Ελευθεροτυπία, ισχυρίστηκε ότι η «Goldman Sachs αργότερα συμφώνησε να αναπροσαρμόσει τη συμφωνία ως ένδειξη καλής θέλησης, για να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τη χώρα, λέγοντας παράλληλα ότι η νέα συμφωνία ήταν καλύτερη για την Ελλάδα σε σχέση με την προηγούμενη».

Την ίδια χρονιά, σύμφωνα πάντα με τους NYT, η Goldman Sachs συνήψε με την Εθνική Τράπεζα μια συμφωνία ανταλλαγής επιτοκίων (interest rate swap) και το 2008, η Goldman βοήθησε την Εθνική Τράπεζα να δημιουργήσει μια νομική οντότητα (εταιρεία) με την ονομασία «Τίτλος». Όμως, η Εθνική Τράπεζα κράτησε τις μετοχές που η «Τίτλος» εξέδωσε σύμφωνα με την εταιρεία οικονομικής έρευνας Dealogic, για να τις χρησιμοποιήσει ως εχέγγυο σε περίπτωση που χρειαστεί να δανειστεί περισσότερα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Το ελληνικό currency swap του 2001

Με το σύστημα αυτό των currency swaps, η Ελλάδα, το 2001, με διαμεσολαβητή την Goldman Sachs, μετέτρεψε χρέος αξίας 10 δισ. δολαρίων και γιεν σε ευρώ. Τότε, η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου ήταν στα 0,85 δολάρια, όμως η Goldman Sachs φέρεται να «αγόρασε» αυτό το χρέος με ισοτιμία ευρώ-δολαρίου στα 1,30 δολάρια και με τον τρόπο αυτό το χρέος συρρικνώθηκε κατά περίπου 2,8 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα θα ξεκινούσε την αποπληρωμή του συγκεκριμένου ποσού χρέους από το 2004 έως και το 2019, με ετήσια επιβάρυνση για το έλλειμμα της τάξεως του 0,15% του ΑΕΠ. Όμως, με παρέμβαση του τότε υπουργού Οικονομικών Γιώργου Αλογοσκούφη, το 2005, η σύμβαση με την επενδυτική τράπεζα επεκτάθηκε έως το 2039.

«Ό,τι έγινε, έγινε φανερά»

Ο πρώην επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, Χρ.Σαρδελής, αναφερόμενος στη συμφωνία με την Goldman Sachs, του 2001, που αποκάλυψαν οι New York Times δήλωσε στην εφημερίδα «Τα Νέα» ότι «ό,τι έγινε, έγινε φανερά, δεν κρύφτηκε από κανέναν και κυρίως χωρίς να παραβιάζονται κανόνες της Εurostat».

Καλούμενος να σχολιάσει τα δημοσιεύματα, από τις Βρυξέλλες όπου βρέθηκε για τη συνεδρίαση του Ecofin ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, δήλωσε ότι: «Πρόκειται για πρακτικές που ήταν τότε νόμιμες» διευκρινίζοντας πως τέτοιου είδους συμβάσεις ανταλλαγής χρέους δεν χρησιμοποιούνται από την Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε πάντως διευκρινίσεις μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, για το θέμα.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Π. Λαφαζάνης, σε ερώτησή του προς τον υπουργό Οικονομικών, ζητάει να γίνει γνωστό πόσες και ποιες συμφωνίες οποιασδήποτε μορφής προείσπραξης μελλοντικών δημοσίων εσόδων και κερδών καθώς και οποιεσδήποτε συμφωνίες ανταλλαγής περιουσιακών του στοιχείων έχει συνάψει το Δημόσιο από το 2000 έως σήμερα, πόσες και ποιας μορφής νομισματικές συναλλαγές (currency trade) και για ποιους λόγους, έχει συνάψει από το 2000 και ποια ήταν αναλυτικά η νομισματική συναλλαγή δισ. ευρώ του 2001, «την οποία προώθησε η Goldman Sachs και με την οποία απεκρύβη ισόποσος δημόσιος δανεισμός».

Γ. Παπανδρέου: «Οι υπεύθυνοι θα πληρώσουν»

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Christiane Amanpour του CNN, ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν αναζητεί χρηματική βοήθεια από την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά παλεύει να χαμηλώσει το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος της χώρας. «Ζητάμε την υποστήριξη της Ευρωζώνης προκειμένου να μπορέσουμε να δανειστούμε από τις αγορές όπως κάθε άλλη χώρα, βασικά με τις ίδιες τιμές που δανείζονται οι άλλες χώρες. Έχουμε ζητήσει για τον απαραίτητο χρόνο και την πολιτική στήριξη για να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας και, όταν είναι απαραίτητο, να λάβουμε τα μέτρα που πρέπει» υπογράμμισε ο κ. Παπανδρέου.

Ερωτώμενος για τα περιβόητα «greek statistics», ο πρωθυπουργός είπε ότι οι ευθύνες δεν θα έπρεπε να πέσουν μοναχά πάνω στον τότε υπεύθυνο της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, αλλά σε ολόκληρη την προηγούμενη κυβέρνηση. Ο κ. Παπανδρέου διαβεβαίωσε ότι διενεργείται έρευνα προκειμένου να εντοπιστούν οι υπεύθυνοι, οι οποίοι θα πρέπει «να πληρώσουν γι’ αυτό το πρόβλημα».

« Το υπουργείο επεδίωκε άσκηση αθέμιτης πολιτικής επιρροής στην ΕΣΥΕ »

Τηλεφωνική συνέντευξη παραχώρησε την προηγούμενη Πέμπτη το βράδυ ο πρώην επικεφαλής της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, Μανώλης Κοντοπυράκης από τη Νέα Υόρκη όπου βρίσκεται, στην εφημερίδα The New York Times, όπου απαντά στις κατηγορίες που τον φέρουν υπεύθυνο για την παραποίηση των ελληνικών στατιστικών στοιχείων που εστάλησαν στην Ε.Ε.. «Στοχοποιούμαι για τα τρέχοντα οικονομικά προβλήματα τα οποία προκλήθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών της χώρας», λέει ο κ. Κοντοπυράκης.

«Άφησα την εργασία μου και δέχτηκα μεγάλη μείωση μισθού προκειμένου να υπηρετήσω τη χώρα μου, και αυτοί επιχείρησαν να ρίξουν πάνω μου υποθέσεις με τις οποίες δεν είχα καμία σχέση» προσθέτει και υπογραμμίζει ότι «το υπουργείο Οικονομικών επεδίωκε να ασκήσει αθέμιτη πολιτική επιρροή στη Στατιστική Υπηρεσία». Ο πρώην επικεφαλής της Στατιστικής Υπηρεσίας δήλωσε ότι «σοκαρίστηκε» όταν, με την ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ, τόσο ο υπουργός Οικονομικών όσο και στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου παραβρέθηκαν σε συνεδριάσεις, κάτι που δεν είθισται και που πλήττει την ανεξαρτησία της ΕΣΥΕ.

Σύμφωνα με τον Μ. Κοντοπυράκη, η τεράστια απόκλιση των αριθμών σχετικά με το δημοσιονομικό έλλειμμα, από το αρχικά υπολογιζόμενο 3,7% του ΑΕΠ στο σημερινό 12,7%, οφείλεται σε δύο παράγοντες: α) την υπερβολική αισιοδοξία της προηγούμενης κυβέρνησης και β) την επιθυμία της κυβέρνησης Παπανδρέου να επιρρίψει ευθύνες στους προκατόχους της και να εμφανίσει οποιαδήποτε οικονομική ανάκαμψη ως περισσότερο εντυπωσιακή. «Οι αξιωματούχοι δεν αντιλήφθηκαν τον αντίκτυπο που το νέο νούμερο θα είχε στις διεθνείς χρηματαγορές και απλά δεν περίμεναν αυτή την αναστάτωση», κατέληξε ο κ. Κοντοπυράκης.

Στο μεταξύ, στο συμβούλιο του Ecofin σήμερα, πέρασε η πρόταση της Κομισιόν για τοποτηρητή στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδας.

Ο κερδοσκοπικός μηχανισμός που γράπωσε την Ελλάδα

Το καθοριστικό πλήγμα στην ελληνική οικονομία επιτεύχθηκε μέσω ενός πρόσφατου χρηματοπιστωτικού προϊόντος, του γνωστού από τα τελευταία δημοσιεύματα CDS, ακρωνύμιο του credit default swaps. Πρόκειται για ασφάλιση κατά της περίπτωσης μη αποπληρωμής ενός χρέους. Μια τράπεζα π.χ. που αγοράζει ομόλογα ενός κράτους ασφαλίζει το ποσό που έδωσε σε μια άλλη τράπεζα, η οποία είναι υποχρεωμένη να της δώσει αυτή τα λεφτά της, αν το κράτος χρεοκοπήσει και βρεθεί σε αδυναμία να εξοφλήσει τα ομόλογά του όταν λήξουν ή να πληρώσει ενδιαμέσως τους τόκους. Εννοείται ότι όσο πιο επισφαλής είναι η οικονομική κατάσταση μιας χώρας τόσο υψηλότερα ασφάλιστρα θα απαιτήσει η τράπεζα που ασφαλίζει το χρέος, εξηγεί ο Γ.Δελαστίκ στο σημερινό άρθρο του στο Έθνος.

Το σοκαριστικό γεγονός είναι ότι το 75% της παγκόσμιας αγοράς CDS, ελέγχεται από τρεις τραπεζικούς κολοσσούς: τη γερμανική Deutsche Bank και τις αμερικανικές Goldman Sachs και JP Morgan. Πριν από ένα μήνα περίπου, λοιπόν, λίγο πριν η Ελλάδα αρχίσει να αναζητήσει αγοραστές για το 5ετές ομόλογό της, η Deutsche Bank δημοσίευσε μια έκθεση κόλαφο για την ελληνική οικονομία, όπου αναφέρει ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να χρεοκοπήσει και ότι αυτό θα προκαλούσε ένα «άγριο κύκλο» μετάδοσης του προβλήματος στην Ευρώπη, σπέρνοντας με αυτό τον τρόπο τον πανικό στις αγορές και το εσωτερικό της χώρας.

Στη συνέχεια, το τμήμα CDS της Deutsche Bank αρχίζει τις κινήσεις του: απαιτεί πολύ υψηλότερα ασφάλιστρα για το ελληνικό χρέος αφού, όπως έλεγε το τμήμα μελετών της ίδιας της τράπεζας (!) η Ελλάδα βρίσκεται σε επικίνδυνη κατάσταση. Το επιτόκιο CDS παίρνει την ανηφόρα και τα ΜΜΕ διεθνώς αναμεταδίδουν το μήνυμα των κερδοσκόπων, σπέρνοντας τον πανικό σε κοινή γνώμη και επενδυτές.

Το επόμενο βήμα; Η ίδια η Deutsche Bank, μαζί με την Goldman Sachs, αναλαμβάνουν να πουλήσουν τα ελληνικά ομόλογα – τα ίδια ιδρύματα που προκάλεσαν το αρνητικό κλίμα γύρω από την ελληνική οικονομία λοιπόν, ανέλαβαν την προώθηση του ελληνικού ομολόγου σε υποψήφιους επενδυτές. Και η κυβέρνηση, όπως πολλές άλλες κυβερνήσεις, υποχρεώνεται να τα «σκάσει» ουσιαστικά στους εκβιαστές της, για να τις εξευμενίσει και να λάβει τη βοήθειά τους για δανεισμό με ανεκτά επιτόκια, όπως σημειώνει το ίδιο άρθρο του Έθνους.

Έτσι, οι ανάδοχες Deutsche Bank και Goldman Sachs, και άλλες δευτερευούσης σημασίας τράπεζας, ουσιαστικά καθορίζουν το επιτόκιο με το οποίο διατίθενται τα ελληνικά ομόλογα, ενώ η κυβέρνηση δεν έχει κανένα περιθώριο να μη συμμορφωθεί. Οι τράπεζες πουλάνε τα χρυσοφόρα ελληνικά ομόλογα με επιτόκια 6,2% στους ενήμερους πελάτες τους και εισπράττουν προμήθειες ύψους εκατομμυρίων ευρώ, ενώ και οι ίδιες αγοράζουν ελληνικά ομόλογα. Τώρα, ακονίζουν τα σαγόνια τους για τον επόμενο γύρο δανεισμού στον οποίο θα καταφύγει η Ελλάδα.

«Η Κοινότητα θα έπρεπε να σκεφθεί πώς θα μπορέσει να αποξηράνει αυτόν τον βάλτο (των τραπεζών) που πιάνει ομήρους ολόκληρες χώρες» σημειώνει σε πρωτοσέλιδο άρθρο της η γερμανική Frankfurter Allgemeine αναφερόμενη στην μάστιγα των τραπεζών. Η δε γαλλική Le Monde υπογραμμίζει: «Μόλις έναν χρόνο αφότου τα κράτη έσωσαν τις τράπεζες αφιερώνοντας κολοσσιαία ποσά και στις δύο όχθες του Ατλαντικού -25% του ΑΕΠ σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα- τα χρεωμένα κράτη πέφτουν θύματα επιθέσεων από τα ίδια τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που διέσωσαν. Αυτό είναι ένα από τα πικρά μαθήματα της ελληνικής κρίσης».