30 χρόνια πριν, η Μάργκαρετ Θάτσερ σε μια διάσημη πια ομιλία της δήλωνε: «To those waiting with bated breath for that favourite media catchphrase, the U-turn, I have only one thing to say: You turn if you want to. The lady’s not for turning!» (δηλαδή, σε όσους περιμένουν με κρατημένη την ανάσα στροφή 180 μοιρών στην πολιτική της, η Σιδηρά Κυρία λέει: Να στρίψετε εσείς αν θέλετε. Η κυρία δεν είναι για στροφή!)

Στη βάση αυτής της αποφασιστικότητας της τότε οικονομικής και πολιτικής ελίτ που εξέφρασε με έναν ομολογουμένως εύγλωττο τρόπο η Θάτσερ ξεκίνησε το βίαιο ξήλωμα του μεταπολεμικού κοινωνικού κράτους στην Ευρώπη. Η ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού- ιδεολογία με τη μαρξιστική έννοια του όρου, δηλαδή ψευδοσυνείδηση υποταγής του λαού- υπήρξε ένα κατασκεύασμα της οικονομικής και πολιτικής ελίτ που προβλήθηκε ως μονόδρομος προκειμένου να ξεφύγει η παγκόσμια οικονομία από το στασιμοπληθωρισμό. Το κοινωνικό κράτος συρρικνώθηκε και ο αναπτυξιακός ρόλος του δημοσίου αποψιλώθηκε, ο συσχετισμός ισχύος ανετράπη ριζικά εις βάρος της μισθωτής εργασίας και η άυλη, χρηματοπιστωτική οικονομία κυριάρχησε εις βάρος της παραγωγικής οικονομίας.

Η συνέχεια είναι γνωστή, οδηγώντας στην κρίση που ξέσπασε το 2007 όταν έσπασε η φούσκα που προέκυψε από το συνδυασμό φθηνού δανεικού χρήματος και real estate, όπως αυτή μεγεθύνθηκε στον καμβά των δομικών κοινωνικών ανισοτήτων. Ακολούθησε δεύτερος γύρος αναδιανομής εις βάρος των χαμηλοτέρων κοινωνικών στρωμάτων, καθώς τα χρήματα των φορολογουμένων χρησιμοποιήθηκαν για να σωθούν οι too big to fail τοκογλύφοι τους, χωρίς φυσικά οι πρώτοι ποτέ να ερωτηθούν από τις «δημοκρατικές» κυβερνήσεις τους. Μετά το δεύτερο γύρο βιώνουμε και τον τρίτο γύρο λεηλασίας: τις κερδοσκοπικές επιθέσεις εις βάρος των δημοσίων οικονομικών των πιο αδυνάμων κρατών αρχικά και… βλέπουμε.

Ο διαρκής αυτός κανιβαλισμός της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ εις βάρος της ιδιωτικής αποταμίευσης και της μισθωτής εργασίας αλλά και εναντίον των δημοσίων οικονομικών, με τη συνέργεια των εξαρτημένων κυβερνήσεων προκαλείται αφενός από την κερδοσκοπική φύση του καπιταλισμού- καζίνο, αφετέρου από την αδυναμία της καπιταλιστικής ελίτ να βρει το νέο καταλύτη καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Σε αυτό το διεθνές περιβάλλον και διαδεχόμενος μια εγκληματική δεξιά κυβέρνηση ανέλαβε την κυβέρνηση ο Γιώργος Παπανδρέου ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αλλά και της σοσιαλιστικής διεθνούς, με μια απρόσμενα ισχυρή λαϊκή εντολή. Η πολιτική διάλυσης του κράτους προς όφελος παλαιοκομματικών λογικών του ’50 και η λεηλασία του δημοσίου χρήματος προς όφελος του ντόπιου παρασιτικού και μεταπρατικού καπιταλισμού οδήγησαν όχι μόνο στην πιο ταπεινωτική ήττα της δεξιάς παράταξης αλλά και στην αποδοκιμασία των δύο εκ των τριών μεγαλύτερων πολιτικών οικογενειών της χώρας- Καραμανλή και Μητσοτάκη διά της κας Μπακογιάννη.

Ο Γιώργος Παπανδρέου εμφανώς πιέστηκε εξ αρχής να εγκαταλείψει πλήρως την κεϋνσιανή του προσέγγιση στην κρίση. Η Ελλάδα έπρεπε να γίνει το τέλειο παράδειγμα πειθάρχησης στη μονεταριστική και νεοφιλελεύθερη πολιτική της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών και της διεθνούς των τοκογλύφων. Η πίεση αυτή προφανώς και έβρισκε βάση στη χρόνια δημοσιονομική ανισορροπία της Ελλάδας όπως και στην έλλειψη παραγωγικής δομής της εθνικής οικονομίας μας. Μόλα ταύτα το ΠΑΣΟΚ ως αντιπολίτευση είχε πολύ πειστικά επιχειρηματολογήσει γιατί η μονεταριστική και νεοφιλελεύθερη προσέγγιση δεν μπορούν να βγάλουν τη χώρα από την κρίση. Γιατί μια πολιτική τόνωσης της ζήτησης και δημοσίων επενδύσεων όχι μόνο δεν αντιστρατεύεται το στόχο της δημοσιονομικής εξισορρόπησης αλλά τον ενισχύει.

Συνδυασμένη βέβαια με μια σειρά γρήγορων και αποτελεσματικών παρεμβάσεων εκεί όπου η διαφθορά προκαλεί ακατάσχετη αιμορραγία στο δημόσιο- υγεία, ασφαλιστικά ταμεία, ΟΤΑ, άμυνα- αριστερόστροφου εκσυγχρονισμού του κράτους, αναδιαμόρφωσης του κοινωνικού κράτους προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητά του με εξοικονόμηση ακόμα και πόρων που σπαταλώνται, αξιοποίησης του «όπλου» των αμυντικών εξοπλισμών και της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου, δραστικών τομών στο χώρο της παραγωγικής αναδιάρθρωσης με έμφαση στον α’ βάθμιο και β’ βάθμιο τομέα γύρω από το στόχο της πράσινης ανάπτυξης και της άμυνας και επανεθνικοποίησης τμήματος του τραπεζικού τομέα με αλλαγή του τρόπου λειτουργίας του.

Θα έπρεπε δε να συνδυαστεί και με ένα γενναίο γεωπολιτικό και διεθνοοικονομικό επαναπροσανατολισμό της χώρας και προς τις χώρες του BRIC ή τις αραβικές χώρες αλλά και με αντί- συμβατικές λύσεις όπως η επαναδιαπραγμάτευση του χρέους απευθείας με τους κύριους πιστωτές μας, προκειμένου να επιμηκυνθεί η αποπληρωμή του και ένα τμήμα του ενδεχόμενα να σβηστεί.

Απέναντι σε αυτήν την πίεση ο Γιώργος Παπανδρέου με τη διπλή ιδιότητα του πρωθυπουργού της χώρας που βρίσκεται στο επίκεντρο της επίθεσης του κανιβαλικού καπιταλισμού και του προέδρου της σοσιαλιστικής διεθνούς είχε τη δυνατότητα να απαντήσει το δικό του, διαφορετικό “You turn if you want to”, καθιστώντας την Ελλάδα από επίκεντρο της κρίσης, πρωτοπορία της λύσης. Θα ήταν ένας δρόμος εξαιρετικά δύσβατος πλην όμως αξιοβάδιστος από το σύνολο του λαού. Μια γοητευτική οδύσσεια, μια ιστορική απάντηση στη διεθνή της αντίδρασης και των τοκογλύφων. Η ιστορική δικαίωση των νικημένων Άγγλων ανθρακωρύχων, όπως και των διαρκώς συρρικνούμενων ευρωπαϊκών και αμερικανικών συνδικάτων. Το εφαλτήριο για την πολιτιστική, πολιτική, παραγωγική και διεθνοπολιτική ανάδειξη της Ελλάδας σε πρότυπο διαφορετικής πορείας.

Δυστυχώς κυριάρχησαν άλλες σκέψεις, πιο «ρεαλιστικές» και «ορθόδοξες» που οδήγησαν στο πειθαρχείο του μηχανισμού στήριξης και σε μια διαπραγμάτευση χωρίς καν κόκκινες γραμμές βάσει των όσων δηλώνουν κυβερνητικά στελέχη. Τελικά φαίνεται ότι τη μεγάλη κόκκινη γραμμή θα τη χαράξει ο ίδιος ο λαός. Όχι για να παραμείνει δέσμιος των δικτύων συνενοχής και του παρασιτισμού αλλά για να πετύχει την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και να διασφαλίσει την εθνική και λαϊκή κυριαρχία του. Άλλωστε κάθε μονόδρομος παύει να υφίσταται όταν κρίσιμες συλλογικότητες αρχίζουν να σκέφτονται πέρα και απέναντι από τις αυτονόητες αλήθειες των «ειδημόνων». This nation is not for turning!