Μια οικογενειακή ιστορία από την Κεφαλονιά

Η Μαρία Σκιαδαρέση, κεφαλληνιακής καταγωγής, γεννημένη στην Αθήνα το 1956, γράφει μια οικογενειακή ιστορία με χώρο δράσης την Κεφαλονιά και μας ταξιδεύει στο παρελθόν, τότε που τα υπό αγγλική κατοχή Επτάνησα αγωνίζονταν για την ένωσή τους με την Ελλάδα. Η ιστορία της αρχίζει το Μεσαίωνα, το 1217, περνάει από το 1821 και φτάνει στα μέσα του εικοστού αιώνα, το 1956, μέχρι τις μέρες μας.

Ads

Η αφήγηση ξεκινάει το 1956, όταν η Έρση Κλάρη-Γουίτακερ, καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι, αυτοκτονεί με δηλητήριο. Μισόν αιώνα αργότερα, το 20Ο9, ο αφηγητής της ιστορίας, ο Μιχαήλ, συνταξιούχος συμβολαιογράφος, αρχίζει να ξετυλίγει το κουβάρι της με βάση τα χαρτιά που άφησε η εκλιπούσα και προορίζονται γι’ αυτόν. Το νήμα ξετυλίγεται σιγά σιγά. Το 1217 είναι η χρονιά που ο Φραγκίσκος Κλάρης, φτωχός ιππότης στην υπηρεσία Φράγκου άρχοντα, αφήνει την Κωνσταντινούπολη στα χέρια των Δυτικών που την είχαν αλώσει.

Σ’ έναν μονόλογο, απευθύνεται στην Ελένη, την αγαπημένη του, και κάνει λόγο για ένα έγκλημα και για μια κατάρα που θα παίξουν ρόλο στη συνέχεια. Έπειτα, μεταφερόμαστε στο σπίτι των Κλάρηδων στην Κεφαλονιά, και στην επανάσταση του 1821, όταν ένας γόνος της οικογένειας πολεμάει στην Πελοπόννησο υπέρ της απελευθέρωσης της Ελλάδας. Κι ύστερα έρχεται η ανεξαρτησία των Επτανήσων, η απαλλαγή τους από τους Άγγλους, μόνο που η Ελλάδα στην οποία τώρα ανήκουν βρίσκεται υπό την κηδεμονία τους.

Η αφήγηση τελειώνει την ίδια χρονιά που άρχισε, το 1956, καθώς η Έρση Κλάρη επιχειρεί να κρύψει τα μυστικά της οικογένειάς της που δεν είναι πάντα ευχάριστα. Είναι η χρονιά που στην Κύπρο ναυαγούν οι συνομιλίες ανάμεσα στον Άγγλο κυβερνήτη Χάρντινγκ και τον Μακάριο κι ο δεύτερος στέλνεται εξορία στις Σεϋχέλες.

Ads

Στο σημείωμά της στο τέλος του βιβλίου, η συγγραφέας, η οποία έχει σπουδάσει Ιστορία και Αρχαιολογία, λέει πως δεν θέλησε να γράψει ιστορικό μυθιστόρημα αλλά ένα έργο εποχής, μολονότι τα ιστορικά γεγονότα που αναφέρει είναι αληθινά. Ωστόσο, ο αναγνώστης θεωρεί πως αφού η ιστορία πάει πίσω στο χρόνο διαβάζει ένα ιστορικό μυθιστόρημα με ό,τι σημαίνει αυτό.

Έπαινος αξίζει στη Μαρία Σκιαδαρέση που διασώζει λέξεις της Κεφαλονιάς ξεχασμένες ή άγνωστες στους υπόλοιπους Έλληνες (στο βιβλίο υπάρχει γλωσσάρι), μα και τα ωραία ονόματα που ευδοκιμούσαν στο νησί (Ατζουλέτα, Όρσολα, Γερόλυμος, Ελβίρα, Ρόκκος, Τζόγια). Θυμίζουμε πως η συγγραφέας, η οποία έχει γράψει και βιβλία για παιδιά, ξεκίνησε τη συγγραφική της σταδιοδρομία το 1996, και μάλιστα θριαμβευτικά, με το μυθιστόρημα Άτροπος ή Η ζωή και ο θάνατος της Βενετίας Δαπόντε, μια ιστορία που διαδραματίζεται επίσης σε νησί, αυτή τη φορά στην Άνδρο.- Φίλιππος Φιλίππου

Χάλκινο γένος, Μαρία Ε. Σκιαδαρέση, Εκδ. Πατάκη, 2013, σελ. 632.

Επτά νησιά που ζουν κάτω από λογής κατακτητές· τυχάρπαστους ηγεμονίσκους, Βενετούς δυνάστες, Γάλλους “αναμορφωτές”, ως τους υπερόπτες Άγγλους, που, επί μισόν αιώνα, επέβαλαν μια Προστασία πιασμένη από το σχοινί της κρεμάλας, μέχρι να υπογράψουν την παραχώρηση των νησιών στην Ελλάδα σαν δώρο για την ανάρρηση του Γεωργίου Α’ στον θρόνο της χώρας.

Μια οικογένεια, σ’ ένα από τα επτά νησιά, που διασχίζει τον χρόνο από τον Μεσαίωνα ως τις μέρες μας.

Δυο παιδιά που δεν πρόλαβαν ν’ αγαπηθούν, θυσία στον βωμό των συγκυριών. Δυο άλλα παιδιά που αγαπήθηκαν αψηφώντας την προδιαγεγραμμένη πορεία της ζωής τους.

Μια παλιά κατάρα που κοντεύει να ξεχαστεί ως τη στιγμή που τελικά επιβεβαιώνεται.

Ένα μυθιστόρημα για τα χρόνια που οι άρχοντες δε χτίζουν πια ανθρώπους στα κατώγια τους, μα αρνούνται ακόμα σθεναρά το ξύπνημα των σέμπρων. Μια εποχή στην κόψη, ανάμεσα στο παρελθόν που φεύγει αργόσυρτα και στο μέλλον που έρχεται καλπάζοντας.

Μια οικογενειακή ιστορία από την Κεφαλονιά, τότε που τα Επτάνησα παλεύουν να ενωθούν με την Ελλάδα, τότε που οι αστοί ξεκινούν ν’ αποφασίζουν για τις τύχες τους και οι χωρικοί μαθαίνουν επιτέλους πως είναι και αυτοί άνθρωποι.

Η Μαρία Ε. Σκιαδαρέση γεννήθηκε στην Αθήνα το 1956. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ασχολήθηκε με την προϊστορική αρχαιολογία και αργότερα με τη νεότερη ιστορία. Επί χρόνια εργάστηκε σε αρχαιολογική ανασκαφή στην Κρήτη και παράλληλα δίδαξε ιστορία σε γαλλικό λύκειο. Κείμενά της δημοσιεύονται κατά καιρούς σε περιοδικά και εφημερίδες.

Έργα της: Το μυθιστόρημα “Άτροπος ή Η ζωή και ο θάνατος της Βενετίας Δαπόντε” (Πατάκης, 1996), η νουβέλα “Και νεκρούς ανασταίνει”, (Πατάκης, 1997), η συλλογή από νουβέλες “Κίτρινος χρόνος” (Πατάκης, 1999), το δοκίμιο “Το έργο του Ρήγα Βελεστινλή” (αφιέρωμα στα 200 χρόνια από το θάνατό του, Μεταίχμιο, 1998), το διήγημα “Η ζημιά” σε συλλογικό τόμο (Μεταίχμιο, 2002), το μυθιστόρημα “Με το φεγγάρι στην πλάτη” (Καστανιώτης, 2003), η συλλογή διηγημάτων “Όπως οι άπιστοι κι εμείς” (Καστανιώτης, 2005), το μυθιστόρημα “Χάλκινο γένος” (Πατάκης, 2013). Και τα βιβλία για παιδιά: “Καλημέρα-Καληνύχτα” (Δελφίνι, 1994). “Κωνσταντίνος Κανάρης” (Ιστορική μονογραφία), (Άμμος, 1997), “Ο θησαυρός του Ασπρογένη” (Πατάκης, 1998), “Ρήγας Βελεστινλής” (Ιστορική μονογραφία) (Άμμος 1997), “Γιλάν, η πριγκίπισσα των φιδιών” (Φαντασία, 2004), κ.ά.