Σημείωμα για τα Κύματα Ακίνητα της Κατερίνας Ζυγούρα από τις Εκδόσεις Βακχικόν

Ads

«Όταν είχε πια επιστρέψει και ο χρόνος είχε κάνει την δουλειά του, τότε μίλησε για όλα όσα είδε. Ήταν ένα μικρό σύμπαν, χωρούσε στο μέσα των χεριών σου. Είχε μια ράχη που άνοιγε σε όποια εποχή, σε όποια ώρα το ζητούσες. Χαριτωμένες εικόνες, μια άλλη εκδοχή του καλειδοσκοπίου που παραμένει ως τις μέρες μας, το μόνο χειροπιαστό είδος θαύματος. Κάπου υπάρχουν δυο φτερά, σε κάποια νύχτα ανήκει το αηδόνι που χαρίζει την φωνή του σε κάθε γωνιά αυτού του κόσμου, κάποιος βγάζει το δεύτερο δέρμα του μόνο για ν΄αποκαλυφθούν ακέραιες οι πληγές. Είναι όλα ποιητικά μες στον κόσμο μας, ελαστικά, γεφύρια, ακροποταμιές, χάλυβες, γυαλί, κορυφές, τροχιές, κορίτσια, γνωριμίες. Λένε πως εκείνος που ζει αληθινά έχει από καιρό καταννοήσει το τεράστιο μέγεθος των απλούστερων πραγμάτων. Ήταν ένα σύμπαν εκεί μες στα χέρια σου χωρούσε. Και όταν νόμιζες πως όλοι οι δρόμοι είναι φραγμένοι, το κλειστό σου στόμα διάβαζε έναν προς έναν τους στίχους και ο νεκρός ορίζοντας που ζωντάνευε ήταν το μόνο που κυριαρχούσε στην εξαίσια ζωγραφιά. Στοχεύεις στην αιωνιότητα μα δεν το ξέρεις. Διαβάζεις από ένστικτο και τα αδιέξοδα της παλιάς γεωμετρίας χάνουν πια τις σημασίες τους. Τα ακίνητα κύματα είναι ότι θυμάμαι από τον λιγοστό χρόνο εκείνου του σύμπαντος».

Ακίνητα Κύματα, αυτός είναι ο τίτλος της βραβευμένης με το βραβείο Μ. Πολυδούρη ποιήτριας Κατερίνας Ζυγούρα. Το βιογραφικό της την καθιστά γέννημα θρέμμα της ποιητικής Θεσσαλονίκης. Μες στην παλιά, λυτρωτική ομίχλη του Γ. Ιωάννου, η Κατερίνα γράφει τα ποιήματά της. Σε σύμπραξη με τις εκδόσεις Βακχικόν αφιερώνουν την συλλογή αυτή στον αληθινό αναγνώστη. Και αυτό είναι το πρώτο κλειδί που μας παραχωρεί η δημιουργός για να μπούμε μες στο μικρό της σύμπαν. Οι λέξεις της μεταχειρισμένες, γνώριμες, το υλικό της είναι απλό, η μέθοδός της στηρίζεται στις καρδιές. Η τέχνη της σιωπηρής ανάγνωσης ταιριάζει σε αυτήν την εξαιρετική συλλογή που δεν  συστήνει την Κατερίνα στο αναγνωστικό κοινό μια και οι απαραίτητες συστάσεις έχουν ήδη γίνει από το μακρινό ήδη 2014 με την πρώτη της συλλογή από τις εκδόσεις iwrite. 

Είναι η μνήμη των ματιών της και ο συμβολισμός του κόσμου που βρίσκουν λαμπρή εφαρμογή μες στις πρόζες της Κ. Ζυγούρα. Αν δεν υπήρχε η ποίηση, τότε η μάχη της ευφυίας με τον κόσμο θα΄ταν χαμένη. Και εμείς δεν θα είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε μέσα από την προσεγμένη επιλογή των εκδόσεων Βακχικόν την χρήση του κόσμου μες στα ποιήματα. Ο τρόπος της παρατήρησης  συνιστά το δεύτερο κλειδί αυτής της συλλογής που γεννιέται μαζί με άλλες μες σε τρομερές εποχές παρακμής. Και αυτή η παρουσία τους δεν είναι καθόλου μικρό πράγμα αφού. Αν εκεί έξω κάποιος πιστεύει πως μας περιμένουν τα παλιά μας φτερά, τότε υπάρχει ελπίδα.

Ads

Είναι ένας δρόμος η ποίηση, μια απάντηση γεμάτη συγκατάνευση κόντρα στο ολοκαύτωμα της έξαλλης τροχιάς μας. Η ανώνυμη απόσταση που μας χωρίζει από την ποίηση βρίσκει ένα όνομα, ένα ρούχο να φορέσει. Καλπάζει στο πλευρό μας με έναν ίππο μηχανικό και ολότελα παραμυθένιο, όπως αρμόζει στην τέχνη των ακίνητων κυμάτων. Και αν οι αναμνήσεις των αισθήσεων δεν σου αρκούν, η Κατερίνα για μας ζωγραφίζει στον άνεμο τα πρόσωπα μιας ξεχασμένης φρουράς, μιας καρτερικής τρυφερότητας. Παρήγορη και ανατρεπτική, κοιτώντας όπως κάναμε παιδιά, με το πρόσωπο μες στο νερό, κοιτώντας την ρυθμική σύναξη των χρωμάτων που εξασφαλίζει η ποιητική συζήτηση.

Μικρές αφορμές, χαρούμενες εκπλήξεις οι πρόζες της Κατερίνας, δεν ζητούν καμιά επιδοκιμασία, μόνον την εκφορά της καρδιάς. Σχηματίζουν τον ελικοειδή, ορεινό δρόμο, αφαιρούν από τις ώρες τα ονόματά τους, ανακεφαλαιώνουν αυτό το άφθονο υλικό του σκραπ που ομορφαίνει την ζωή πίσω από νεωτερισμούς και εποχές. Τα σύνεργα της Κατερίνας Ζυγούρα και ας μην το γράφει πουθενά η ίδια, ας είναι εκείνα του ήλιου. Τα Ακίνητα Κύματα διαθέτουν φρεσκάδα σχολικής εκδρομής, αναστατώνουν τα πράγματα, έτσι όπως τα νιώσαμε μια φορά και έναν καιρό. Τα κύματά της διαθέτουν κάτι από τις ακίνητες σημαίες του Γιώργου Χειμωνά. Απευθύνονται ολόψυχα στον άνθρωπο, ποτισμένα με την μεγάλη κατάφαση, θηρεύοντας την περιεκτικότητα , την βαθιά σύνοψη της σκηνογραφίας εκεί έξω. Τα ποιήματα των Ακίνητων Κυμάτων δεν μοιάζουν με ψέμμα, κουβαλούν κάτι που οικειοποιείται από τον καθένα. Και έτσι δικαιώνουν την θέση τους φιλοδοξώντας στο απερίγραπτο, κρατώντας αμείωτην την ιδέα του λυρισμού που θα συντροφεύει για πάντα την ποιητική λειτουργία.

Κάθε ποίηση εργάζεται πάνω στην σπασμένη φλέβα του καιρού της. Σκοπός της είναι να πολεμήσει με όλο της το ταλέντο και όλο της το περιεχόμενο κόντρα σε αυτήν την πραγματικότητα που όλα τα εξηγεί και όλα τα συνθέτει. Αυτός ο ποιητικός κατα τα άλλα σκοπός, συνιστά την μόνη αυθαιρεσία που μπορεί και ξεπερνά τους νόμους της πολιτείας. Κάτι κερένια πλάσματα που ζουν μόνο για λίγο, έρχονται να φροντίσουν τις πληγές μας. Τότε είναι που συμβαίνει το θαύμα και ποιήματα όπως αυτά της Κατερίνας Ζυγούρα φθάνουν μαζί με τα κύματα, εικονογραφώντας εκείνο το άνθισμα της θάλασσας που περιέγραψε ο Νίκος Καρούζος και που σήμερα αποζητούμε από την τέχνη της ποιήσεως.