Ο Κιμ Κι Ντουκ, γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου του 1960, στην ορεινή επαρχία του Κουνγκσανγκ της Νότιας Κορέας και έφυγε από τη ζωή, στις 11 Δεκεμβρίου του 2020, στη Λετονία, θύμα της πανδημίας του κοροναϊού. Οι ταινίες του θα μας θυμίζουν για πάντα πως υπήρξε ένας πιστός και ακούραστος υπηρέτης της Έβδομης Τέχνης, με το φιλμ «Pieta» να ξεχωρίζει ως το καλύτερο μίας σπουδαίας φιλμογραφίας.

Έχοντας προσληφθεί ως μπράβος από τοκογλύφους, ένας άντρας εκφοβίζει και απειλεί αυτούς που χρωστάνε ώστε να επιστρέψουν τα χρήματα που έχουν δανειστεί. Αυτός ο άντρας, που ούτε οικογένεια έχει ούτε τίποτα ουσιαστικά να χάσει, συνεχίζει τη δουλειά του και αυτό τον τρόπο ζωής, παρά τον πόνο που προκαλεί σε τόσους ανθρώπους καθημερινά.

Μια ημέρα, εμφανίζεται μπροστά του, μια γυναίκα και ισχυρίζεται ότι είναι η μητέρα του. Ο άντρας την απορρίπτει ψυχρά στην αρχή, όμως σταδιακά τη δέχεται στη ζωή του. Τότε είναι που αποφασίζει να εγκαταλείψει τη σκληρή δουλειά του και να ζήσει μια φυσιολογική, πιο κόσμια και λογική ζωή. Ξαφνικά όμως η μητέρα του απαγάγεται.

Υποθέτοντας ο ίδιος ότι πιθανώς να είναι κάποιος από το παρελθόν που του έχει φερθεί βίαια, ξεκινάει και βλέπει έναν έναν αυτούς που είχε κάποτε ενοχλήσει, ώστε να βρει τη μητέρα του. Τελικά βρίσκει τον απαγωγέα για να έρθει αντιμέτωπος όμως με τρομερά σκοτεινά μυστικά του παρελθόντος που τον φοβίζουν πραγματικά και που ίσως, είναι προτιμότερο να μην τα είχε ποτέ του ανακαλύψει.

Αυτό είναι το διαχρονικό αριστούργημα του Κιμ Κι-Ντουκ, που τιμήθηκε με το Χρυσό Λιοντάρι Καλύτερης Ταινίας στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας το 2012, ενώ αποτέλεσε και την επίσημη πρόταση της Νότιας Κορέας για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας το 2013.

Πιετά, σημαίνει «οίκτος» στα ιταλικά και είναι ένα συγκεκριμένο καλλιτεχνικό στυλ στη γλυπτική και τη ζωγραφική, κατά το οποίο απεικονίζεται η Παρθένος Μαρία να υποφέρει κρατώντας το νεκρό σώμα του Ιησού Χριστού. Τα συναισθήματα της Παρθένου Μαρίας που απεικονίζονται στην «Πιετά» αντιπροσωπεύουν τους αμέτρητους πόνους που επιφέρει η απώλεια και έχουν υποστεί στη ζωή τους οι άνθρωποι διαμέσου των αιώνων. Αυτή την αποτύπωση των σκληρών συναισθημάτων, έχουν αναβιώσει κυρίως οι σπουδαίοι καλλιτέχνες Μικελάντζελο και Βαν Γκογκ.

«Τα χρήματα βάζουν τους ανθρώπους αναπόφευκτα σε μια δοκιμασία με την καπιταλιστική κοινωνία στην οποία ζουν, μια και οι άνθρωποι αυτοί ζουν με την ψευδαίσθηση (ή βασανίζονται καλύτερα) ότι τα χρήματα μπορούν να λύσουν τα πάντα στη ζωή τους. Τα χρήματα είναι το ουσιαστικό πρόβλημα για τα περισσότερα από τα κακά που έχουν εμφανιστεί στον πλανήτη μας την εποχή αυτή. Σε αυτή την ταινία μου, δύο άνθρωποι που δίνουν και δέχονται πόνο συναντιούνται τυχαία, για να γίνουν τελικά οικογένεια. Και μέσα από την εικόνα αυτής της οικογένειας συνειδητοποιούμε ότι είμαστε συνεργοί για όλα αυτά που εμφανίζονται στον κόσμο αυτή την περίοδο. Τα χρήματα είναι αυτά που θα υποβάλλουν τελικά τις θλιβερές ερωτήσεις της ζωής μας έως ότου οι άνθρωποι της εποχής μας πεθάνουν. Τελικά, αυτό που θα γίνει είναι να καταλήξουμε να είμαστε χρήματα ο ένας για τον άλλο, θάβοντας τους εαυτούς μας μέσα σε μια πύρινη άσφαλτο. Και έχω την ανάγκη να στραφώ στον ουρανό και να φωνάξω με την πενιχρή πίστη που υπάρχει σήμερα: «Θεέ μου, δείξε έλεος για εμάς». Από τους μεγάλους πολέμους στα συνήθη εγκλήματα των ημερών μας, πιστεύω ότι όλοι εμείς που ζούμε σε αυτή την εποχή είμαστε αμαρτωλοί και συνεργοί σε ότι κακό συμβαίνει. Δεδομένου ότι κανείς από εμάς δεν είναι δέσμιος των θείων, αποφάσισα να ονομάσω αυτή την ταινία «Pieta» επιδιώκοντας το έλεος του Θεού.» – Κιμ Κι-Ντουκ

Ο Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης, καταφέρνει μέσα από την ταινία του «Pieta», να μας ταξιδέψει μέσα από το ιδιαίτερο κινηματογραφικό του στυλ. Ένα έργο, με σκοτεινούς και μυστικοπαθείς πρωταγωνιστές οι οποίοι παρουσιάζουν μία ιστορία, που αν και παρουσιάζεται αργά και σταδιακά, καταφέρνει ωστόσο να κρατήσει δέσμιο τον θεατή, μαγεμένο στο σύμπαν του σπουδαίου Κιμ Κι Ντουκ.

Διαθέτοντας έντονα το στοιχείο της Τραγωδίας, ο θεατής οδηγείται μέσα από ποικίλες συναισθηματικές μεταπτώσεις, στη λύτρωση, έτσι όπως ο ταλαντούχος Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης την έχει οραματιστεί και την παρουσιάζει στην μεγάλη οθόνη.

Η ταινία «Pieta», πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Βενετίας, τον Σεπτέμβρη του 2012, εκεί όπου κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι Καλύτερης Ταινίας και ενθουσιάζοντας κοινό και κριτικούς. Παράλληλα, στο ίδιο φεστιβάλ, ο Κιμ Κι Ντουκ κέρδισε επίσης το Μικρό Χρυσό Λιοντάρι, το Βραβείο Nazareno Taddei και το Χρυσό Ποντίκι, στις παράλληλες βραβεύσεις. Όπως ήταν βέβαια αναμενόμενο, το φιλμ, αποτέλεσε και την επίσημη πρόταση της Νότιας Κορέας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας του 2013.

Η ταινία «Pieta» γυρίστηκε στην περιοχή Cheonggyecheon της Σεούλ, από τον Φεβρουάριο έως τον Μάρτιο του 2012. Η περιοχή, γνωστή για τα γόνιμα εδάφη της, χάνεται ολοένα και περισσότερο στη λήθη της Ιστορίας στο όνομα της βιομηχανικής ανάπτυξης. Για τον σκηνοθέτη, αποτελεί σημείο αναφοράς των παιδικών μνημών του, μια και έπρεπε να διασχίζει την περιοχή στον δρόμο για το σχολείο του αλλά και αργότερα για να δουλεύει.Ο Κιμ Κι Ντουκ επέλεξε συγκεκριμένα την περιοχή αυτή ώστε να αποτυπώσει τις ιστορίες των ανθρώπων που ζουν εκεί και οι οποίες χάνονται με την πάροδο του χρόνου, στη λήθη της ιστορίας της περιοχής.

Οι ταινίες του Κιμ Κι-Ντουκ μπορούν να χαρακτηριστούν σαν αυτοβιογραφικά κείμενα γραμμένα με την κάμερα. Γι’ αυτό και ο Κιμ περιγράφει την κάθε μια, σαν μια σεκάνς στο σύνολο του έργου του. Για τον ίδιο, η ζωή και οι ταινίες του υπήρξαν αλληλένδετες.

Η σκληρότητα που μερικές φορές τις διακρίνει, μπορεί να φοβίζει το κοινό και να ενοχλεί τους κριτικούς, όμως αν η ενέργεια που τις διαποτίζει μπορεί να χαρακτηριστεί σκοτεινή και λανθασμένη, τότε αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τις ταινίες αυτές καθ΄ εαυτές. Αντίθετα θα πρέπει να ιδωθεί σαν μια προσπάθεια να αντικατοπτρίσει την σκληρότητα της ζωής μας και του κόσμου στον οποίο ζούμε.

«Πιστεύω ότι το κοινό που θα παρακολουθήσει την ταινία θα αναρωτηθεί μετά για το τι μέλλει γενέσθαι με την καπιταλιστική κοινωνία στην οποία ζει. Και κυρίως ότι πρέπει να αλλάξουν τους εαυτούς τους και τον τρόπο ζωής τους.» – Κιμ Κι Ντουκ

Διαβάστε Επίσης:

• Αφιέρωμα στον Κιμ Κι-Ντουκ: Ο Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης μέσα από τις 10 καλύτερες ταινίες του

Pieta
Σκηνοθεσία: Κιμ Κι Ντουκ
Σενάριο: Κιμ Κι Ντουκ
Πρωταγωνιστούν: Τσο Μιν Σου, Λι Γιουνγκ Τζιν
Έτος Παραγωγής: 2012
Χώρα Παραγωγής: Νότια Κορέα
Διάρκεια: 104 λεπτά