Ένας αιρετικός δημιουργός, με όλη τη σημασία του όρου, ένας τυχοδιώκτης της Τέχνης και της Ζωής, όπως έχει ομολογήσει κι ο ίδιος. Ο Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης Κιμ Κι-Ντουκ, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 59 ετών, αλλά οι ταινίες του θα μας θυμίζουν για πάντα πως υπήρξε ένας πιστός και ακούραστος υπηρέτης της Έβδομης Τέχνης. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί, παρουσιάζουμε με χρονολογική σειρά, δέκα από τις σημαντικότερες δημιουργίες του, στην μεγάλη οθόνη.

Ο Κιμ Κι Ντουκ, γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου του 1960, στην ορεινή επαρχία του Κουνγκσανγκ της Νότιας Κορέας και μετακόμισε στην Σεούλ σε ηλικία 9 ετών, μαζί με τους γονείς του. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το γυμνάσιο όταν ο αδελφός του εκδιώχθηκε από το σχολείο και μπήκε μαθητής σε μια γεωργική σχολή. Από τα δεκαεφτά του ξεκίνησε να δουλεύει σε εργοστάσιο και τρία χρόνια αργότερα κατατάχθηκε στους πεζοναύτες. Όταν τελείωσε την στρατιωτική του θητεία, πέρασε δυο χρόνια σε μια εκκλησία για ανθρώπους με προβλήματα όρασης, φιλοδοξώντας να γίνει ιεροκήρυκας, ενώ ταυτόχρονα άρχισε να ασχολείται και πάλι με την ζωγραφική, την οποία είχε εγκαταλείψει σε νεαρή ηλικία.

Οι τριετείς σπουδές καλών τεχνών στο Παρίσι (1990 – 1992) δεν τον ικανοποίησαν πλήρως. Επέστρεψε στη χώρα του και θέλησε να σπουδάσει Κινηματογράφο, αλλά δεν τον δέχτηκε κανείς. Σε πείσμα όλων, χωρίς σχετικές σπουδές, άρχισε να πειραματίζεται. Αρχικά κατάφερε να διακριθεί ως σεναριογράφος, κερδίζοντας τρία Βραβεία από την Κρατική Ακαδημία Σεναρίου και την Εθνική Ένωση Σεναριογράφων, πριν έρθει η καταξίωσή του και πίσω από την κάμερα.

Πραγματοποίησε το σκηνοθετικό ντεμπούτο του το 1996 με την ταινία «Crocodile». Από τότε ο Κιμ Κι Ντουκ έχει αγαπηθεί από το κοινό και τους κριτικούς για τους σκληρούς χαρακτήρες του, τις συγκλονιστικές εικόνες του, αλλά και τα ουσιώδη μηνύματα που περνάει μέσα από τις ταινίες του. Συνέχισε την καριέρα του γυρίζοντας διεθνείς επιτυχίες όπως «Το Κορίτσι με το Αγγελικό Πρόσωπο» που κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Βερολίνου και το «Ολομόναχοι Μαζί» που κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Πριν τη μεγάλη επιτυχία της καριέρας του με το «Pieta», είχε ήδη κερδίσει το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του Φεστιβάλ Καννών το 2011, με την ταινία «Arirang».

«Έκανα διάφορα επαγγέλματα στη ζωή μου. Έχω δουλέψει σε εργοστάσια, ως μισθοφόρος πεζοναύτης στον στρατό, έχω σπουδάσει και θεολογία, έστω κι αν δεν τέλειωσα, με σκοπό να γίνω πάστορας και πολλά άλλα. Όλα αυτά, όπως και τα πολλά ταξίδια που έχω κάνει στην Ευρώπη, με έχουν επηρεάσει καθοριστικά». – Κιμ Κι-Ντουκ

Αξίζει να σημειώσουμε, ότι ο σπουδαίος Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης, βρέθηκε το 2005 στην Αθήνα, καλεσμένος του 11ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, όπου μάλιστα τιμήθηκε με την Χρυσή Αθηνά, δια χειρός Θόδωρου Αγγελόπουλου, με αφορμή μία πλήρη ρετροσπεκτίβα στο μέχρι τότε έργο του.

Οι ταινίες του Κιμ Κι-Ντουκ μπορούν να χαρακτηριστούν σαν αυτοβιογραφικά κείμενα γραμμένα με την κάμερα. Γι’ αυτό και ο Κιμ περιγράφει την κάθε μια, σαν μια σεκάνς στο σύνολο του έργου του. Για τον ίδιο, η ζωή και οι ταινίες του υπήρξαν αλληλένδετες.

Η σκληρότητα που μερικές φορές τις διακρίνει, μπορεί να φοβίζει το κοινό και να ενοχλεί τους κριτικούς, όμως αν η ενέργεια που τις διαποτίζει μπορεί να χαρακτηριστεί σκοτεινή και λανθασμένη, τότε αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τις ταινίες αυτές καθ΄ εαυτές. Αντίθετα θα πρέπει να ειδωθεί σαν μια προσπάθεια να αντικατοπτρίσει την σκληρότητα της ζωής μας και του κόσμου στον οποίο ζούμε.

«Το Νησί» (The Isle / Seom – 2000)

Η Χι Τζιν, βουβή από αδυναμία ή από επιλογή, εξασφαλίζει τον επιούσιο από τους ψαράδες μιας λιμνοθάλασσας, πουλώντας τους τροφή την ημέρα και το κορμί της, τη νύχτα. Οι πελάτες της την περιφρονούν, όμως η ίδια κρύβει έντονα συναισθήματα που εκρήγνυνται τις πιο ανύποπτες στιγμές. Ο ερχομός του παλιού αστυνομικού Χιον Σι, θα σημάνει μία σειρά εξελίξεων.

Η Χι Τζιν αποτρέπει τον Χιον Σι από την αυτοκτονία και παράλληλα προσπαθεί μέσα από το σεξ, να γιατρέψει την πληγωμένη του ψυχή. Η έλξη τους μεταβάλλεται πια σε εμμονή και οι εξελίξεις στην εκτός τόπου και χρόνου λιμνοθάλασσα έχουν πάρει πλέον το δρόμο τους.

«Το Νησί» αποτελεί την τέταρτη ταινία μεγάλου μήκους του Νοτιοκορεάτη δημιουργού, η οποία προβλήθηκε το 2000 στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Βενετίας, αποσπώντας Ειδική Μνεία (Netpac Award – Special Mention).

«Ο Κακός» (Bad Guy / Nabbeun namja – 2001)

Ο Χαν Γκι, αρχηγός μιας συμμορίας σε μια περιοχή οίκων ανοχής, συναντά στον δρόμο την Σουν Χουά. Νιώθει μια ακατανίκητη έλξη γι’ αυτήν, ενώ εκείνη τον αντιμετωπίζει με αδιαφορία. Εκείνος σχεδιάζει  την απαγωγή της, τη φυλακίζει και την εκπορνεύει. Κάθε βράδυ την παρακολουθεί μέσα από έναν αθέατο καθρέφτη ενώ η Σουν Χουά, δυστυχισμένη ονειρεύεται να δραπετεύσει. Πρωταγωνιστούν: Γιο Γιάε Χιουν, Γουόν Σέο, Γιουν Τάε Κιμ, Ντουέκ Μουν Τσόι.

Ταξίδι στα σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής με μια ιστορία σκληρή και ηδονικά βίαιη. Πρόσωπα ανέκφραστα, λυπημένα, καθρέφτης ενός κόσμου απώλειας και μοναξιάς. Δεν υπάρχει οίκτος μόνον πόνος και συντριβή σε μια ταινία που προσπαθεί να κοιτάξει πίσω από τις συμβάσεις, που τολμά να ξύσει πληγές, να συγκρουστεί με την πολιτική ορθότητα και την ηθικολογία.

Ο Κιμ Κι Ντουκ δε λυπάται κανέναν, δεν υποχωρεί και πετάει κατάμουτρα αλήθειες που ενοχλούν. Το φινάλε εντελώς ανατρεπτικό, όχι μόνο δε βάζει τα πράγματα στη θέση τους, αλλά αφήνει αναπάντητα ερωτηματικά για την ίδια την ανθρώπινη φύση.  Μίσος, αγάπη, εξάρτηση, συνενοχή σε μια σχέση πέρα από τα καθιερωμένα, σε μια σκληρή και τολμηρή ταινία.

«Ανοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας… και Ανοιξη» (Bom Yeoareum Gaeul Gyeoul Geurigo Bom / Spring, Summer, Fall, Winter… and Spring – 2003)

Με φόντο την σαν σε όνειρο εικόνα ενός μοναστηριού που μοιάζει να επιπλέει στο νερό μιας λίμνης, ζωγραφίζονται πανοραμικές εικόνες της ζωής στην διάρκεια τεσσάρων εποχών:

• Άνοιξη: Ο μικρός μοναχός αφαιρεί τις ζωές ζώων από αθωότητα.
• Καλοκαίρι: Ο νεαρός μοναχός μαθαίνει για τον έρωτα και την εμμονή
• Φθινόπωρο: Ο νεαρός μοναχός παλεύει με το κακό
• Χειμώνας: Ο ώριμος μοναχός σε μέρες φώτισης
• …και Άνοιξη: Ακόμη ένας μικρός μοναχός / Ο κύκλος των τεσσάρων εποχών

Μία σπουδαία δημιουργία, που δικαίως συγκαταλέγεται στις 100 σημαντικότερες ταινίες του 21ου αιώνα.

«Το Κορίτσι με το Αγγελικό Πρόσωπο» (Samaritan Girl – 2004)

Δύο έφηβες φίλες, η Ζάε-Γιανγκ και η Γιέο-Τζιν  στήνουν μία επιχείρηση πορνείας για να συγκεντρώσουν χρήματα που θα τους επιτρέψουν να ταξιδέψουν. Η Ζάε-Γιανγκ πηγαίνει με τους πελάτες και η Γιέο-Τζιν τη μανατζάρει. Όταν η Ζάε-Γιανγκ τραυματίζεται θανάσιμα προσπαθώντας να ξεφύγει από μία έφοδο της αστυνομίας, η φίλη της αποφασίζει να κάνει έρωτα με τους πρώην πελάτες της Ζάε-Γιανγκ και να τους επιστρέψει τα χρήματα που είχαν δώσει στη φίλη της.

Ο Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης Κιμ Κι Ντουκ μετά το «Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας και… Άνοιξη» επιστρέφει με το φιλμ «Το κορίτσι με το αγγελικό πρόσωπο», που κέρδισε την Αργυρή Άρκτο στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου το 2004.

Η ταινία χωρίζεται σε τρία διαφορετικά κεφάλαια με διαφορετικούς τίτλους. Εκείνο που ενδιαφέρει τον Κι-Ντουκ, στη 10η ταινία του, είναι η φθορά της αθωότητας αλλά και της ηθικής, η αμαρτία και τελικά, η κάθαρση.

«Ολομόναχοι Μαζί (Bin-jip / 3-Iron – 2004)

Ο Tae-suk τριγυρνά με τη μοτοσικλέτα του και μένει σε διαφορετικά σπίτια, των οποίων οι ιδιοκτήτες λείπουν. Στα σπίτια αυτά κάνει μαστορέματα, επιδιορθώνει, πλένει ρούχα και μετά φεύγει. Μια μέρα, σε μια από τις «δανεικές» κατοικίες του, συναντά την Sun-hwa, μια όμορφη κοπέλα, την οποία κακομεταχειρίζεται ο άντρας της.

Ο Tae-suk δεν μπορεί να την βγάλει από το μυαλό του κι όταν επιστρέφει στο σπίτι της, παίρνει μαζί του την κοπέλα αφού χτυπά τον σύζυγό της. Οι δυο τους συνεχίζουν τώρα μαζί την πορεία που είχε αρχίσει μόνος του ο Tae-suk μέχρι να τους ανακαλύψει ο σύζυγος της Sun-hwa.

Μία από τις καλύτερες ταινίες του Κιμ Κι-Ντουκ, όπου η οικονομία – τόσο στην κινηματογράφηση όσο και στο μηδαμινό διάλογο μεταξύ των πρωταγωνιστών – ανάγεται σε ένα κινηματογραφικό ποίημα που ξεχειλίζει από βλέμματα και συναίσθημα. Από τις ωραιότερες ερωτικές ιστορίες που έχουν γυριστεί.

«Το Τόξο» (The Bow / Hwal – 2005)

Ο Κορέατης δημιουργός του «Ανοιξη, καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας και Ανοιξη» και του «Samaritan Girl», παρουσιάζει το 2005 μια ακόμη σπουδαία ταινία. Το «Τόξο» είναι η εικονογράφηση μιας παράξενης ιστορίας αγάπης ανάμεσα σε έναν ηλικιωμένο άντρα και μια έφηβη κοπέλα και η διαδρομή μιας σπάνιας αφοσίωσης. Ο άνδρας και το κορίτσι περιμένουν και οι δυο να φτάσει εκείνη τα δεκαεπτά της χρόνια προκειμένου να μπορέσουν επιτέλους να παντρευτούν. Πρωταγωνιστούν: Γέο-Ρέουμ Χαν, Σι-Γέοκ Σέο.

«Time» (Shi gan – 2006)

Ένα μοντέρνο ζευγάρι ζει τη ροή της καθημερινότητας κι απολαμβάνει τις χαρές του έρωτα. Όμως, η γυναίκα καταλαμβάνεται ξαφνικά από τον φόβο ότι ο άνδρας μπορεί να κουραστεί από την εμφάνισή της, καθώς βλέπει, μέρα με τη μέρα, τον χρόνο να επιδρά πάνω της.

Έτσι, θα εξαφανιστεί, θα υποβληθεί σε πλαστική χειρουργική επέμβαση και θα αλλάξει ολότελα την εμφάνισή της. Θα ξανασυναντήσει τον άνδρα, με τη νέα της πια ταυτότητα. Εκείνος, πολύ πληγωμένος από την ξαφνική εξαφάνιση της συντρόφου του, σταδιακά θα ερωτευθεί τη «νέα» γυναίκα που μπήκε στη ζωή του.

Όταν όμως ανακαλύπτει ποια είναι στην πραγματικότητα, υποβάλλεται κι ο ίδιος σε πλαστική χειρουργική επέμβαση κι αλλάζει κι αυτός την ταυτότητά του.

Ο Κιμ Κι-ντουκ, με τη σκηνοθετική του δεξιοτεχνία καταφέρνει να κρατήσει τις δύσκολες, όσο και εύθραυστες ισορροπίες ανάμεσα στην επιθυμία αλλαγής ταυτότητας και το ερωτικό δράμα και να σχολιάσει με το ιδιαίτερο στιλιστικό του ύφος, το πέρασμα του χρόνου και την φθορά που προκαλεί στην εξωτερική ομορφιά.

«Πιετά» (Pieta – 2012)

Έχοντας προσληφθεί ως μπράβος από τοκογλύφους, ένας άντρας εκφοβίζει και απειλεί αυτούς που χρωστάνε ώστε να επιστρέψουν τα χρήματα που έχουν δανειστεί. Αυτός ο άντρας, που ούτε οικογένεια έχει ούτε τίποτα να χάσει ουσιαστικά, συνεχίζει τη δουλειά και αυτό τον τρόπο ζωής παρά τον πόνο που προκαλεί σε τόσους ανθρώπους καθημερινά. Μια ημέρα, μια γυναίκα εμφανίζεται μπροστά του και ισχυρίζεται ότι είναι η μητέρα του. Ο άντρας την απορρίπτει ψυχρά στην αρχή, όμως σταδιακά την δέχεται στη ζωή του.

Τότε είναι που αποφασίζει να εγκαταλείψει τη σκληρή δουλειά του και να ζήσει μια φυσιολογική, πιο κόσμια και λογική ζωή. Ξαφνικά όμως η μητέρα του απαγάγεται. Υποθέτοντας ο ίδιος ότι πιθανώς να είναι κάποιος από το παρελθόν που του έχει φερθεί βίαια, ξεκινάει και βλέπει έναν έναν αυτούς που είχε κάποτε ενοχλήσει ώστε να βρει τη μητέρα του. Τελικά βρίσκει τον απαγωγέα για να έρθει αντιμέτωπος όμως με τρομερά σκοτεινά μυστικά του παρελθόντος που τον φοβίζουν πραγματικά και που είναι προτιμότερο να μην τα είχε ποτέ μάθει.

Το αριστούργημα του Κιμ Κι-Ντουκ, που τιμήθηκε με το Χρυσό Λιοντάρι Καλύτερης Ταινίας στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας το 2012, ενώ αποτέλεσε και την επίσημη πρόταση της Νότιας Κορέας για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας το 2013.

Πιετά, σημαίνει «οίκτος» στα ιταλικά και είναι ένα συγκεκριμένο καλλιτεχνικό στυλ στη γλυπτική και τη ζωγραφική, κατά το οποίο απεικονίζεται η Παρθένος Μαρία να υποφέρει κρατώντας το νεκρό σώμα του Ιησού Χριστού. Τα συναισθήματα της Παρθένου Μαρίας που απεικονίζονται στην «Πιετά» αντιπροσωπεύουν τους αμέτρητους πόνους που επιφέρει η απώλεια και έχουν υποστεί στη ζωή τους οι άνθρωποι διαμέσου των αιώνων. Αυτή την αποτύπωση των σκληρών συναισθημάτων, έχουν αναβιώσει κυρίως οι σπουδαίοι καλλιτέχνες Μικελάντζελο και Βαν Γκογκ.

«Τα χρήματα βάζουν τους ανθρώπους αναπόφευκτα σε μια δοκιμασία με την καπιταλιστική κοινωνία στην οποία ζουν, μια και οι άνθρωποι αυτοί ζουν με την ψευδαίσθηση (ή βασανίζονται καλύτερα) ότι τα χρήματα μπορούν να λύσουν τα πάντα στη ζωή τους. Τα χρήματα είναι το ουσιαστικό πρόβλημα για τα περισσότερα από τα κακά που έχουν εμφανιστεί στον πλανήτη μας την εποχή αυτή. Σε αυτή την ταινία μου, δύο άνθρωποι που δίνουν και δέχονται πόνο συναντιούνται τυχαία, για να γίνουν τελικά οικογένεια. Και μέσα από την εικόνα αυτής της οικογένειας συνειδητοποιούμε ότι είμαστε συνεργοί για όλα αυτά που εμφανίζονται στον κόσμο αυτή την περίοδο. Τα χρήματα είναι αυτά που θα υποβάλλουν τελικά τις θλιβερές ερωτήσεις της ζωής μας έως ότου οι άνθρωποι της εποχής μας πεθάνουν. Τελικά, αυτό που θα γίνει είναι να καταλήξουμε να είμαστε χρήματα ο ένας για τον άλλο, θάβοντας τους εαυτούς μας μέσα σε μια πύρινη άσφαλτο. Και έχω την ανάγκη να στραφώ στον ουρανό και να φωνάξω με την πενιχρή πίστη που υπάρχει σήμερα: «Θεέ μου, δείξε έλεος για εμάς». Από τους μεγάλους πολέμους στα συνήθη εγκλήματα των ημερών μας, πιστεύω ότι όλοι εμείς που ζούμε σε αυτή την εποχή είμαστε αμαρτωλοί και συνεργοί σε ότι κακό συμβαίνει. Δεδομένου ότι κανείς από εμάς δεν είναι δέσμιος των θείων, αποφάσισα να ονομάσω αυτή την ταινία «Pieta» επιδιώκοντας το έλεος του Θεού.» – Κιμ Κι-Ντουκ

«Ένας Μ’ Έναν» (One on One / Il-dae-il – 2014)

Μια μαθήτρια σχολείου βιάζεται και δολοφονείται άγρια από αγνώστους. Ο λόγος επίσης άγνωστος. Από τα δεδομένα όμως προκύπτουν 7 ύποπτοι. Και από τις σκιές, 7 τιμωροί μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης «7», προσκαλούν τους υπόπτους σε μια ζωντανή κόλαση για γερά νεύρα. Πρωταγωνιστούν: Ντον Λι, Ντοκ-Σεοκ Μα, Γιουνγκ-Μιν Κιμ, Λι Γι- Κιουνγκ, Τσο Ντονγκ-Ιν.

Ο καταξιωμένος και βαθύτατα πολιτικοποιημένος Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης είχε κρατήσει επτασφράγιστο μυστικό την «πραγματική υπόθεση» της ταινίας του «One on One» και το μόνο που είχε αφήσει να διαρρεύσει είναι ότι αυτό που βλέπουμε μέσα στην ταινία, είναι η πραγματική εικόνα της χώρας του. Αποτέλεσε την Ταινία Έναρξης του Τμήματος Μέρες Βενετίας, στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του 2014.

«Είναι μια ταινία για τη χώρα που ζω, τη Νότια Κορέα… είτε σας αρέσει ο τρόπος που εκτυλίσσεται η ταινία, είτε όχι, αν δεν νιώθετε δολοφονημένοι, μη δείτε την ταινία. Την έκανα, ώστε κάποιοι άνθρωποι να μπορέσουν να καταλάβουν. Αλλιώς δεν θα είχε νόημα. Αυτό είμαστε τώρα.» – Κιμ Κι-Ντουκ

«Το Δίχτυ» (The Net / Geumul – 2016)

Ένας φτωχός ψαράς από τη Βόρεια Κορέα ξεκινά όπως κάθε πρωί για ψάρεμα. Το δίχτυ του πιάνεται στη μηχανή και η βάρκα του παρασύρεται στα ύδατα της Νότιας Κορέας. Το πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι αυτό το ατυχές γεγονός στην κορεατική χερσόνησο θα φανεί αμέσως μετά, όταν στην ελεύθερη πλευρά της, στη Νότια Κορέα, καλοθελητές αξιωματικοί κάνουν τα πάντα για να τον χρίσουν κατάσκοπο του καθεστώτος της Βόρειας Κορέας.

Ανακρίσεις και βασανιστήρια θα κάνουν έναν αγράμματο ψαρά να αναζητά το νόημα στον πολιτισμό και την ελευθερία που διατείνονται και οι δύο πλευρές ότι κυριαρχούν στη χώρα τους. Ο σπουδαίος Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης Κιμ Κι-ντουκ, παρουσιάζει το 2016 ένα επίκαιρο πολιτικό θρίλερ,αλλά ταυτόχρονα κι ένα τολμηρό κοινωνικό σχόλιο πάνω στον κορεάτικο ιδεολογικό διχασμό.

Ένα φιλμ που εκτυλίσσεται σαν το πιο εύστοχο ίσως σχόλιο για την κατάσταση στην Κορεατική Χερσόνησο. Ο εγκλωβισμός στην ιδεολογία και οι αόρατες φυλακές καθώς και η δυστυχία των ανθρώπων και των δύο χωρών περιγράφεται μοναδικά μέσα από τις κινηματογραφικές εικόνες του αξιόλογου Νοτιοκορεάτη σκηνοθέτη.

«Ανεξάρτητα από τη θέληση του καθενός, οι άνθρωποι κολλάνε την πολιτική ιδεολογία των τόπων που γεννιούνται. Μέσω του ψαρά που υποφέρει ταξιδεύοντας στη Νότια Κορέα και ύστερα πίσω στη Βόρεια Κορέα λόγω της χαλασμένης του βάρκας, βλέπουμε πώς ο άνθρωπος θυσιάζεται λόγω της διαιρεμένης κορεάτικης χερσονήσου. Και πώς η διαίρεση προκαλεί μεγάλη θλίψη…» – Κιμ Κι-Ντουκ