Ο βραβευμένος με τέσσερα Όσκαρ Μεξικανός σκηνοθέτης, Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου, επιστρέφει με μία επική, εντυπωσιακή και συναρπαστική ταινία, με φόντο το προσωπικό και συγκινητικό ταξίδι του Σιλβέριο, ενός διάσημου Μεξικανού δημοσιογράφου και δημιουργού ντοκιμαντέρ που ζει στο Λος Άντζελες, ο οποίος, έχοντας κερδίσει ένα διεθνές βραβείο μεγάλου κύρους, νιώθει την ανάγκη να επιστρέψει στην πατρίδα του, χωρίς να περιμένει ότι αυτό το απλό ταξίδι θα τον ωθήσει σε ένα υπαρξιακό όριο. Το φιλμ «Μπάρντο: Το Ψευδές Χρονικό ενός Σωρού Αλήθειες», κυκλοφορεί στις εγχώριες κινηματογραφικές αίθουσες από την Πέμπτη 17 Νοεμβρίου.

Οι αναμνήσεις και οι φόβοι του ξετυλίγονται και διαπερνούν το παρόν του Σιλβέριο, γεμίζοντας την καθημερινότητά του με μια αίσθηση αμηχανίας και απορίας. Με συγκίνηση και άφθονο γέλιο, ο Σιλβέριο έρχεται αντιμέτωπος με καθολικά αλλά και πολύ προσωπικά ερωτήματα σχετικά με την ταυτότητα, την επιτυχία, τη θνητότητα, την ιστορία του Μεξικού και τους βαθιά συναισθηματικούς οικογενειακούς δεσμούς που μοιράζεται με τη γυναίκα και τα παιδιά του. Πράγματι, τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος σε αυτούς τους τόσο παράξενους καιρούς;

Ο Αλεχάντρο Ινιαρίτου εξερεύνησε και στο παρελθόν το ζήτημα της μετανάστευσης και των πολιτισμικών φαινομένων, αλλά η νέα του ταινία δεν θυμίζει σε τίποτα όσα προηγήθηκαν∙ μέσα από την ιστορία του Σιλβέριο, ο Ινιαρίτου ξεδιπλώνει μια ιστορία ονειρική, ποιητική και σουρεαλιστική, ταυτόχρονα προσωπική και επική, η οποία θα μπορούσε εύκολα να χαρακτηριστεί ως η πιο προσωπική δημιουργία της σπουδαίας καριέρας του.

Ένας φόρος τιμής στην πολιτιστική κληρονομιά του Μεξικό, αλλά και την περίπλοκη ιστορία του, το «Μπάρντο» φέρνει τον Σιλβέριο αντιμέτωπο με την υπαρξιακή κρίση, εγκλωβίζοντάς τον ανάμεσα στη ζωή που άφησε πίσω στη χώρα καταγωγής του και στην εύπορη ζωή που έφτιαξε με την οικογένειά του εντός των αμερικανικών συνόρων. Το κεντρικό δίλημμα του χαρακτήρα θα «μιλήσει» σε όσα άτομα έχουν μεταναστεύσει, όπως ο Ινιαρίτου.

«Η μετανάστευση είναι ένας μικρός θάνατος. Ένα μέρος σου μένει πίσω», πιστεύει ο σκηνοθέτης. «Όσο ενσωματώνεσαι ξανά σε ένα νέο μέρος και ανακαλύπτεις εκ νέου τον εαυτό σου, ο καιρός περνάει και το παρελθόν, οι αναμνήσεις και οι ρίζες διαλύονται. Μια διπλή ύπαρξη αναδύεται, η οποία δεν ανήκει ούτε εδώ, ούτε εκεί – μια σπασμένη ταυτότητα, από την οποία δεν υπάρχει γυρισμός. Ο ιστός της ταινίας είναι φτιαγμένος από το αυτό το συναίσθημα που με έχει κυριαρχήσει και με έχει προκαλέσει ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια της ζωής μου».

Αυτή η αίσθηση της «λίμπο» αναφέρεται και στον τίτλο του «Μπάρντο», όπου στον Θιβετιανό Βουδισμό είναι μια κατάσταση ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Δεν είναι τυχαίο που ο Ινιαρίτου αφηγείται αυτή την ιστορία αυτή τη στιγμή. «Στην ηλικία μου συνειδητοποιείς πως ο δρόμος που απομένει να διασχίσεις είναι μικρότερος από εκείνον που έχεις ήδη διασχίσει», λέει. «Όσο πλησιάζεις τον θάνατο, την τελευταία σου μετανάστευση, βιώνεις μια καθαρτική ανάγκη να βάλεις τα πράγματα σε μια σειρά και να βγάλεις ένα νόημα. Ήταν μια απελευθερωτική εμπειρία να φανταστώ μια ιστορία, ξεκινώντας από το τέλος αντί της αρχής».

«Η μνήμη είναι αναξιόπιστη. Η μελαγχολία είναι η παγίδα της. Το χιούμορ η γιατρειά της. Περιπλανιόμαστε ανάμεσα στο μεγαλειώδες και το γελοίο∙ τον πόνο και το γέλιο», συνεχίζει ο σκηνοθέτης. «Όλοι μας είμαστε φτιαγμένοι από τις αναμνήσεις μας∙ ο ιστός των αφηγήσεών μικρών και μεγάλων στιγμών, μύθων που διαμόρφωσαν τους προγόνους και τα έθνη μας. Οι ανέκδοτες ιστορίες που μας έχουν πει, διαμόρφωσαν τις κοινότητές μας και μας έδωσαν την αίσθηση του ανήκειν και της συλλογικής δύναμης. Όταν αυτές οι εικόνες αρχίζουν να ξεθωριάζουν από τον χρόνο και την απόσταση, τότε έρχεται το “Μπάρντο”».

Προκειμένου να δώσει σχήμα στις ιδέες του, ο Ινιαρίτου στράφηκε στον χρόνιο συνεργάτη του, Νίκολα Τζιακομπόνε. Το σενάριο άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά, αποτελούμενο από 32 σεκάνς, σε μια διαδικασία που διήρκησε περισσότερο από τέσσερα χρόνια.

«Δίχως συμβατικές δομές ή οποιαδήποτε πλοκή, έλαβε χώρα μια εσωτερική διαδικασία. Και για τους δυο μας, έμπνευση ήταν οι υποσυνείδητες μνήμες», θυμάται ο Ινιαρίτου σχετικά με τη συνεργασία τους. «Δεν υπήρχε τρόπος κατανόησης ή εξορθολογισμό τους. Επιβιώνεις μονάχα παρακολουθώντας τις και ενσωματώνοντάς τις στον βασικό κορμό της ιστορίας. Μια σειρά παράδοξων, αντιφατικών γεγονότων, εικόνες και συναισθήματα που βγάζουν νόημα δίχως να βγάζουν νόημα. Ένα όνειρο στο οποίο η λογική δεν έχει θέση και δεν μπορεί να απαιτηθεί».

Τα γυρίσματα της ταινίας ήταν ο ορισμός της φιλόδοξης κινηματογράφησης, καθώς η ταινία διαρκώς κινείται από προσωπικές στιγμές σε σεκάνς μαζικής κλίμακας. «Ποτέ δεν προετοιμάστηκα τόσο για ταινία, όσο εδώ. Ένα ταξίδι έξι χρόνων, από τη συγγραφή του σεναρίου στην παραγωγή», αναπολεί ο σκηνοθέτης. «Οι σεκάνς διαμορφώθηκαν χωρίς συμβατική δομή και σε επίπεδα αισθητηριακών ονείρων, μια διαδικασία που απαιτούσε απίστευτη προετοιμασία. Η ανάμειξη επικών στιγμών με πιο ήσυχες, πιο ενδοσκοπικές απαιτούσε ένα σχέδιο εκτελεσμένο εκ των προτέρων, με ακρίβεια και απόλυτο έλεγχο που καμιά άλλη ταινία μου δεν είχε απαιτήσει από εμένα».

Η ταινία αποτυπώνει πολλά κομβικής σημασίας γεγονότα που έχουν διαμορφώσει τη συνείδηση του Μεξικού, συμπεριλαμβανομένου του Αμερικανο – Μεξικανικού πολέμου (στον οποίον οι Ηνωμένες Πολιτείες άρπαξαν τη μισή χώρα), της Ισπανικής Απόβασης 500 χρόνια πριν ή της τραγικής εξαφάνισης 130.000 τυχαίων πολιτών τα τελευταία χρόνια. Η αποτύπωση αυτών των γεγονότων είναι μια πράξη ισορροπίας. «Υπάρχει ομορφιά στις απαρχές του Μεξικού», λέει ο Ινιαρίτου, «αλλά και πληγές, που είναι διαφορετικές για τον καθένα μας, ορατές ή κρυμμένες. Κάθε άνθρωπος τις κρατά στον εαυτό του και βρίσκει καταφύγιο όταν τις μοιράζεται όποτε το χρειάζεται».

Επειδή εμφανίζεται σε κάθε σκηνή, ο Χιμένεθ Κάτσο ήταν ο μόνος ηθοποιός που έλαβε ολόκληρο το σενάριο. Οι υπόλοιποι έλαβαν μονάχα τις δικές τους σειρές για να δημιουργήσουν τους χαρακτήρες τους. Ο Κάτσο κρατά σαν θησαυρό την εμπειρία του στα γυρίσματα:

«Σε τόσες παραγωγές, είσαι μια ιδιοφυΐα και ότι κάνεις είναι τέλειο. Ο σκηνοθέτης αγαπά καθετί που κάνεις επειδή ενδιαφέρεται μονάχα να προχωρήσει στο επόμενο πλάνο. Στην προκειμένη περίπτωση ακολουθήσαμε μια διαφορετική προσέγγιση που δημιούργησε ο Αλεχάντρο και του αρέσει να χρησιμοποιεί. Είναι μια περίπτωση εξαιρετικά μελετημένη και αναπτυγμένη, με εξαιρετικά υψηλά επίπεδα συνεργασίας στην οποία υπάρχει συγκέντρωση, χρόνος και ηρεμία».

Ο Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιαρίτου (Alejandro Gonzalez Inarritu) γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου του 1963. Έχει σκηνοθετήσει μέχρι σήμερα, επτά μεγάλου μήκους ταινίες και έχει αποσπάσει τέσσερα Βραβεία Όσκαρ.

Διαβάστε Επίσης:

• Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιαρίτου: Ο γητευτής των Όσκαρ

Μπάρντο: Το Ψευδές Χρονικό ενός Σωρού Αλήθειες / Bardo: False Chronicle of a Handful of Truths / Bardo, falsa crónica de unas cuantas verdades
Σκηνοθεσία: Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου
Σενάριο: Νικολά Τσιακομπόν, Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου
Πρωταγωνιστούν: Ντάνιελ Χιμένεθ Κάτσο, Γκριζέλντα Σισιλιάνι
Φωτογραφία: Ντάριους Κόντζι
Μοντάζ: Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου
Μουσική: Μπράις Ντέσνερ, Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου
Έτος Παραγωγής: 2022
Χώρα Παραγωγής: Μεξικό
Διάρκεια: 159 λεπτά
Κυκλοφορεί στους Κινηματογράφους από την Πέμπτη 17 Νοεμβρίου