Ο Αυστροαμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και δημοσιογράφος, Μπίλι Γουάιλντερ, υπήρξε ένας σημαντικός και ιδιαίτερος δημιουργός, που άφησε το δικό του μοναδικό στίγμα στον χώρο της Έβδομης Τέχνης. Η «Διπλή Ταυτότητα» του 1944, σηματοδοτεί την τέταρτη μεγάλου μήκους μήκους ταινία του και μόλις τη δεύτερη που ολοκλήρωσε στις Ηνωμένες Πολιτείες. 80 χρόνια μετά, θυμόμαστε ένα αρχετυπικό φιλμ νουάρ, το οποίο απέσπασε επτά Υποψηφιότητες για Όσκαρ.

Ads

Το 1938, ο Γουόλτερ Νεφ (Φρεντ ΜακΜάρεϊ), ένας έμπειρος ασφαλιστής συναντά την Φύλις Ντίτριχσον (Μπάρμπαρα Στάνγουικ), σύζυγο ενός από τους πελάτες του, με την οποία συνάπτει ερωτική σχέση. Η Φύλις του προτείνει να τη βοηθήσει να σκοτώσει τον σύζυγό της, σχεδιάζοντας τον φόνο ώστε να καταγραφτεί ως ατύχημα, προκειμένου να ξεγελάσουν τις αρχές και την ασφαλιστική εταιρία, για να λάβει την αποζημίωση που της αναλογεί από την ασφάλεια ζωής του συζύγου της.

Ο Γουόλτερ σκαρφίζεται ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο η γυναίκα πρόκειται να λάβει διπλή αποζημίωση, με βάσει μια δικλείδα του συμβολαίου του συζύγου της. Όταν ο Ντίτριχσον (Τομ Πάουερς) βρίσκεται νεκρός στις ράγες του τρένου, η αστυνομία δέχεται ότι ο φόνος προκλήθηκε από ατύχημα, αλλά ο Μπάρτον Κις (Έντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον), φίλος και συνεργάτης του Νεφ στην ασφαλιστική εταιρία έχει άλλη άποψη. Υποπτεύεται ότι η Φύλις σκότωσε τον σύζυγό της με τη βοήθεια ενός άλλου άνδρα.

Ads

Η «Διπλή Ταυτότητα» θεωρείται ένα αρχετυπικό φιλμ νουάρ το οποίο αναπτύχθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’40, διαδραματίζοντας καίριο ρόλο στη διαμόρφωση του είδους. Παρά το γεγονός ότι αποτελεί μία από τις πρώτες ταινίες του Μπίλι Γουάιλντερ, το φιλμ προτάθηκε για Όσκαρ Σκηνοθεσίας, ενώ συνολικά έλαβε επτά Υποψηφιότητες και συγκεκριμένα στις Κατηγορίες:
Καλύτερης Ταινίας – Μπόμπι Ντα Σίλβα και Τζόζεφ Σίστρομ
Σκηνοθεσίας – Μπίλι Γουάιλντερ
Ά Γυναικείου Ρόλου – Μπάρμπαρα Στάνγουικ
Διασκευής Σεναρίου – Μπίλι Γουάιλντερ και Ρέιμοντ Τσάντλερ
Φωτογραφία σε Ασπρόμαυρη Ταινία – Τζον Σάιτς
Μουσικς Επένδυση – Μίκλος Ρόζα
Ήχος – Λόρεν Ράινερ

Η ταινία βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζέιμς Μ. Κέιν, το οποίο ήταν εμπνευσμένο από ένα αληθινό συμβάν που είχε αναστατώσει την κοινωνία κάμποσα χρόνια πριν. Ο Κέιν είχε παρακολουθήσει τις λεπτομέρειες του περιστατικού αφού σαν νεαρός ρεπόρτερ είχε καλύψει τη δίκη του πραγματικού ζευγαριού, για λογαριασμό μιας μεγάλης εφημερίδα της εποχής.

Η κατηγορούμενη Ρουθ Σνάιντερ είχε πείσει τον σύζυγό της να συνάψει μια μεγάλη ασφάλεια βάζοντας σαν δικαιούχο την ίδια. Μετά, έπεισε τον εραστή της Τζουντ Γκρέι να σκοτώσει τον σύζυγό της, προκειμένου να εισπράξει την σημαντικότατη αποζημίωση. Η φωτογραφία της εκτέλεσής τους στην ηλεκτρική καρέκλα έγινε η διασημότερη φωτογραφία της δεκαετίας του ’20.

Ο Κέιν, διάσημος κυρίως για την επιτυχία του «Ο Ταχυδρόμος Χτυπάει Πάντα Δυο Φορές» (The Postman Always Rings Twice – 1946), δημοσιεύει στα μέσα της δεκαετίας του ’30, σε οκτώ συνέχειες το σχετικό μυθιστόρημα, ενώ αναθέτει παράλληλα στον ατζέντη του να το ταχυδρομήσει σε όλες τις κινηματογραφικές εταιρείες που έκαναν αγώνα δρόμου, για να το αποκτήσουν.

Δυστυχώς όμως, η Επιτροπή Λογοκρισίας των Ηνωμένων Πολιτειών θεώρησε το έργο ανήθικο και απαγόρευσε την μεταφορά του στην μεγάλη οθόνη. Πολύ αργότερα, η Paramount τόλμησε παρά την απαγόρευση, να αγοράσει τα κινηματογραφικά δικαιώματα, για λογαριασμό του Μπίλυ Γουάιλντερ. Ο ιδιοφυής σκηνοθέτης σε συνεργασία με τον Τσαρλς Μπράκετ έγραψε ένα αρχικό σενάριο το οποίο και υπέβαλλε στην λογοκρισία που παραδόξως συμφώνησε με αντάλλαγμα το κόψιμο κάποιων επίμαχων σκηνών.

Η Μπάρμπαρα Στάνγουικ ήταν η πρώτη επιλογή του ταλαντούχου και στην επιλογή του κάστινγκ, Μπίλυ Γουάιλντερ. Εκείνη όμως έχοντας ερμηνεύσει μέχρι τότε μόνο θετικά φορτισμένους χαρακτήρες δίσταζε πολύ να αναλάβει τον ρόλο. Η επιμονή του σκηνοθέτη έκαμψε τις αντιρρήσεις της, χαρίζοντάς μας μία εξαιρετική ερμηνεία. Για τους αντρικούς ρόλους, ο σκηνοθέτης επέλεξε τον λιγότερο γνωστό ηθοποιό Φρεντ ΜακΜάρεϊ – για τον ρόλο του εραστή – αλλά και τον διάσημο και καταξιωμένο ηθοποιό, Εντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον, για τον σαφέστατα μικρότερο ρόλο του ντετέκτιβ.

Στη θέση του οπερατέρ συναντάμε τον σπουδαίο Τζον Ζάιτς, ο οποίος φωτίζοντας το φιλμ με έντονα κοντράστ, παραπέμπει άμεσα στον γερμανικό εξπρεσιονισμό. Συχνά πυκνά τα πρόσωπα σκιάζονται από τις μισάνοιχτες περσίδες των παραθύρων, προμηνύοντας την τραγική τους μοίρα, αλλά και την τελική καταδίκη των ηρώων.

Η ταινία έτυχε λαμπρής υποδοχής τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς της εποχής, καθώς εντυπωσίασε με το πρωτόγνωρο στυλ της κινηματογράφησης. Τέτοιος ήταν ο απόηχος του φιλμ ώστε ο Άλφρεντ Χίτσκοκ έγραψε στον σκηνοθέτη: «Από την στιγμή της προβολής του συγκεκριμένου φιλμ και μετά, δυο είναι οι σπουδαιότερες λέξεις στον χώρο του Σινεμά: «Μπίλυ» και «Γουάιλντερ».»

Έχοντας σκηνοθετήσει απολαυστικές κωμωδίες όπως το «Μερικοί το Προτιμούν Καυτό» (Some Like it Hot – 1959), με τους Τόνι Κέρτις, Τζακ Λέμον, Μέριλιν Μονρόε ή την «Γκαρσονιέρα» (The Apartment – 1960), επίσης με τον Τζακ Λέμον και με πρωταγωνίστρια την Σίρλεϊ ΜακΛέιν, αλλά και με κριτική ματιά απέναντι στο κατεστημένο, όπως «Το Τελευταίο Ατού» (Ace in the Hole – 1951) με τον Κερκ Ντάγκλας, όπου στηλιτεύει τα κακώς κείμενα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά και το θρυλικό φιλμ «Η Λεωφόρος της Δύσεως» (Sunset Blvd. – 1950), όπου με πρωταγωνιστές τους Γούλιαμ Χόλντεν, Γκλόρια Σουάνσον και Έριχ Φον Στροχάιμ, ουσιαστικά ασκεί κριτική στο ίδιο το Χόλιγουντ και τον ψεύτικο κόσμο του, ο Μπίλι Γουάιλντερ αποτελεί ένα μοναδικό κεφάλαιο τόσο στον Αμερικάνικο, όσο και στον Παγκόσμιο Κινηματογράφο.

Διαβάστε επίσης:
Αφιέρωμα: Ο ιδιοφυής και πολυτάλαντος Μπίλι Γουάιλντερ

Διπλή Ταυτότητα / Double Indemnity
Σκηνοθεσία: Μπίλι Γουάιλντερ
Σενάριο: Μπίλι Γουάιλντερ, Ρέιμοντ Τσάντλερ
Πρωταγωνιστούν: Φρεντ ΜακΜάρεϊ, Μπάρμπαρα Στάνγουικ, Εντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον
Φωτογραφία: Τζον Φ. Σάιτς
Μοντάζ: Ντόαν Χάρισον
Μουσική: Μίκλος Ρόζα
Έτος Παραγωγής: 1944
Χώρα Παραγωγής: Η.Π.Α.
Διάρκεια: 107 λεπτά

https://www.youtube.com/watch?v=yKrrAa2o9Eg