Πώς διαχειρίζεσαι ένα τραύμα; Πώς ο σύντροφός σου διαχειρίζεται το τραύμα σου; Πώς η αποκάλυψη του τραύματος μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλική ζωή σου; Πώς γίνεται αυτά που άρεσαν στο παρελθόν στον σύντροφό σου τώρα να μην του αρέσουν; Ή μήπως του αρέσουν, απλά εσύ νιώθεις ενοχικά; Τι θεωρείται «επιτρεπτό» πια στο σεξ; 

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που βασανίζουν τους δύο ήρωες της παράστασης «The Prudes», μια ξεκαρδιστική, σκωπτική και γλυκόπικρη κωμωδία του Anthony Neilson που παρουσιάζεται στον Πολυχώρο VAULT σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Λάσκαρη. Με αφορφμή την παράσταση που παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη, οι πρωταγωνιστές Αγγελική Γρηγοροπούλου και Θανάσης Ισιδώρου μίλησαν στο tvxs.gr για το έργο, το θέατρο στην covid εποχή, αλλά και το κίνημα #ΜeΤoo την ώρα που πληθαίνουν οι καταγγελίες για σεξουαλικές κακοποιήσεις σε διάφορους χώρους.

• Οι «Prudes» ή στα ελληνικά «Οι Σεμνότυφοι», είναι ένα ζευγάρι που έχει μια «προβληματική» σεξουαλική ζωή. Πείτε μας λίγα λόγια για την πλοκή του έργου. Τι να περιμένουμε να δούμε στη σκηνή;

​Θανάσης: Οι Prudes, η Τζες κι ο Τζέιμς , είναι ένα ζευγάρι που πάσχει από το πιο συχνό πρόβλημα μιας μακροχρόνιας σχέσης. Δεν κάνουν σεξ! Θα τους δείτε λοιπόν μπροστά σας να κάνουν την ύστατή τους προσπάθεια να ξανακερδίσουν τον έρωτα και θα προσπαθήσουν με πολλούς τρόπους…

Αγγελική: Δεν θα έλεγα ότι η σεξουαλική τους ζωή είναι γενικώς “προβληματική”. Απλά τον τελευταίο χρόνο της σχέσης τους συνέβη “κάτι” που τους μπλόκαρε σεξουαλικά. Αλλά συναισθηματικά- τουλάχιστον όπως το έχουμε προσεγγίσει εμείς, η σχέση τους έχει γερά θεμέλια. Το ερώτημα είναι, αν η σεξουαλική τους αποχή μπορεί να κλονίσει αυτά τα θεμέλια… Στην παράσταση βλέπουμε μία ύστατη προσπάθεια του ζευγαριού να δώσει μια λύση στο σεξουαλικό του αδιέξοδο. “Ξεγυμνώνονται” μπροστά στο κοινό, εκθέτουν τα μυστικά τους και εκτίθενται κι οι ίδιοι. Είναι ταυτόχρονα “σύμμαχοι” και “εχθροί” σε ένα παιχνίδι διασκεδαστικό και ταυτόχρονα επικίνδυνο.

• Το έργο γράφτηκε το 2018 από τον Anthony Neilson για το Royal Court Theatre κι ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα φέτος. Είναι μια πρόκληση αυτό; Σας τρομάζει;

Αγγελική: Καθόλου. Ίσα ίσα, χαίρομαι που παίζω σε ένα φρέσκο έργο, επίκαιρο που δεν έχει παρουσιαστεί ξανά στο ελληνικό κοινό. Το βλέπω κι από τη σκοπιά του θεατή κάπως.

Θανάσης: Συμφωνώ! Ο Anthony Neilson είναι ένας καταξιωμένος συγγραφέας και το έργο του το αποδεικνύει. Ένα καλό έργο προστατεύει τους ηθοποιούς. Το να ανεβάζεις ένα κείμενο που παίζεται στην γλώσσα σου πρώτη φορά  είναι ,επίσης, προστατευτική συνθήκη. Εδώ που τα λέμε αν ήταν να φοβόμαστε δεν θα έπρεπε να ανεβάσουμε πχ. ένα έργο του Σαίξπηρ ποτέ!

• Ποιες οι δυναμικές στη σχέση των πρωταγωνιστών, του Τζίμμυ και της Τζες; Μιλήστε μας λίγο για τους χαρακτήρες που ενσαρκώνετε.

​Αγγελική: Ο ρόλος μου είναι η Τζες, μια γυναίκα γύρω στα … δεν το ξέρουμε. Ας πούμε τριάντα, μιας και εγώ είμαι κάπου εκεί. Από το κείμενο δεν μαθαίνουμε σχεδόν τίποτα για την ηλικία της, τι έχει σπουδάσει, πού δουλεύει, την οικονομική της κατάσταση κ.λ.π .Μαθαίνουμε μόνο κάποια μεμονωμένα περιστατικά της παιδικής και της εφηβικής της ηλικίας, που λίγο πολύ όλες οι γυναίκες τα έχουμε “περάσει”. Γενικώς, θα μπορούσε να είναι μια οποιαδήποτε γυναίκα στη σύγχρονη κοινωνία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται… Πιο ειδικά, έχει χιούμορ, νεύρα, αυτοσαρκάζεται, οργίζεται, είναι σκληρή, τρυφερή, έχει ορέξεις, αναστολές κ.λ.π. Ένας κανονικός άνθρωπος. Τη συμπαθώ πολύ τη Τζες.

Θανάσης: Το καλό με το έργο , το ενδιαφέρον του, έγκειται στο ότι κανένας από τους δύο ήρωες δεν δικαιολογείται , δεν αθωώνεται περισσότερο από τον άλλο. Ο Τζέιμς είναι υπερβολικά ομιλητικός, υπεραναλυτικός , κάπως φοβιτσιάρης, αλλά ταυτόχρονα ίσως υπερβολικά σίγουρος για κάποια πράγματα. Η Τζες είναι  μια γυναίκα δυναμική έξυπνη που, όμως ,έχει ίσως πρόβλημα με το να δείξει την αδυναμία της, να εκτεθεί ,να δεχθεί να ρίξει το στάτους της. Το μείγμα τους το έχουμε δει παντού γύρω μας. Είναι μια σχέση με τριβές αλλά σίγουρα με αγάπη.

• Ο Neilson καταφέρνει να δημιουργήσει κάποιες σκοτεινές και άβολες σκηνές, δημιουργώντας σουρεαλιστικά κωμικές καταστάσεις. Αυτός είναι και ο στόχος του in yer face theater;

Θανάσης: Όχι απαραίτητα .Ο Neilson δεν ήταν λάτρης της έννοιας του in yer face παρόλο που είναι αποδεκτός ως αυτός που επινόησε τον όρο .Ο στόχος του Nielson ίσως είναι να περάσει αυτά τα σκοτεινά άβολα συναισθήματα από το φίλτρο της κωμωδίας για να μπορούμε να τα δεχτούμε ως αναγνώστες/θεατές , χωρίς το βάρος ενός ακαδημαϊκού δράματος .Το in yer face θέατρο σαν συγγραφικό ρεύμα, δεν ασχολείται τόσο με τον σκοπό , με το τελικό μήνυμα αλλά με το μέσο , την πρόκληση, την γλώσσα , τις ακραίες καταστάσεις.

Αγγελική: Κάθε συγγραφέας έχει τους δικούς του στόχους και οι τρόποι για να επιτευχθούν ποικίλουν. Το in yer face είναι ένας τρόπος, ας πούμε. Ένα ρεύμα με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά κι εκπροσώπους. Ο Nielson, έχει τις καταβολές του στο in yer face, αλλά δεν θα έλεγα ότι οι “Prudes” ανήκουν εξολοκλήρου σε αυτή την κατηγορία. Έχουν κάποια στοιχεία, όπως είναι η αμεσότητα, η διερεύνηση σκοτεινών και άβολων περιοχών, αλλά δεν είναι τόσο προκλητικά ή επιθετικά.  Δεν συμβαίνουν ακραία πράγματα επί σκηνής. Το κοινό δεν σοκάρεται, αλλά πιο πολύ ταυτίζεται με αυτούς τους- κατά τα άλλα- φυσιολογικούς ήρωες.

• Το έργο επικεντρώνεται στην ψυχολογική κατάσταση και τα προβλήματα των ηρώων που βρίσκονται σε μια μακροχρόνια σχέση. Συναντήσατε κομμάτια του εαυτού σας στο έργο;

Αγγελική: Δικά μου, συγγενών μου, φίλων μου. Άλλα σε μικρότερο κι άλλα σε μεγαλύτερο βαθμό.

Θανάσης: Νομίζω ο καθένας στο έργο θα βρει τον εαυτό του κάπου .Το έργο μιλάει για ένα πολύ αληθινό ζευγάρι , δεν είναι τίποτα απόμακροι λογοτεχνικοί ήρωες, θα μπορούσαν άνετα να τους λένε Κώστα και Μαρία. Εγώ νομίζω ότι πρώτη φορά μπόρεσα στο θέατρο να νιώσω πως όλο το κείμενο μιλάει για τη δική μου ζωή .

• Τελικά πόσο μπορείς να υπεκφεύγεις και να μην αντιμετωπίζεις το πρόβλημα κατάματα;

​Θανάσης: Αχ πολύ λίγο! Είμαι ίσως κάπως νέος για να ξέρω τη ζωή σε βάθος αλλά σίγουρα αν κάτι έχω μάθει είναι ότι όταν αγνοείς ένα πρόβλημα δεν χάνεται καν απ’ το οπτικό πεδίο, δεν κρύβεται καν κάθεται εκεί και σε κοροϊδεύει μέχρι να βρεις το θάρρος να το αντιμετωπίσεις ή μέχρι να επιλέξει το πρόβλημα να επιτεθεί..

Αγγελική: Όσο θες μπορείς να υπεκφεύγεις. Υπάρχουν ζευγάρια που μια ζωή υπεκφεύγουν. Ζευγάρια που συντηρήθηκαν στο χρόνο από αυτή την υπεκφυγή. Αυτό επαφίεται στις αντοχές του καθενός. Ή και το μαζοχισμό. Όπως το δει κανείς.

• Το «The Prudes» γράφτηκε με αφορμή το κίνημα #ΜeΤoo. Και στην Ελλάδα όπως και στον υπόλοιπο κόσμο τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι καταγγελίες για σεξουαλικές κακοποιήσεις σε διάφορους χώρους. Πότε ξεπερνιούνται τα όρια του αθώου ερωτικού παιχνιδιού και γίνεται πια λόγος για βία και πόσο μπορεί να βοηθήσει το να μιλήσει κανείς για το τραύμα του;

Θανάσης: Το όριο δεν είναι σαφές για να το κρίνουμε έτσι, σαν μια απάντηση σε συνέντευξη. Και σίγουρα ως άνδρας δεν είμαι ο ειδικός. Δεν νομίζω πάντως ότι υπάρχει “αθώο ερωτικό παιχνίδι ” στον χώρο εργασίας και σίγουρα όχι από τον προϊστάμενο προς τον υφιστάμενο κάθε είδους. Ας ξεκινήσουμε από κει λοιπόν. Αν θέλετε να κάνετε καμάκι στη δουλειά ΜΗΝ το κάνετε. Δεν μπορώ να πω για το πώς θα διαχειριστεί ένα θύμα κακοποίησης το τραύμα του. Ας ακούσουμε τα θύματα και ας τα καταλάβουμε στο όριο των ικανοτήτων μας. Σίγουρα κάποιος που έχει υποστεί κακοποίηση θα βοηθηθεί αν μιλήσει και ζητήσει βοήθεια αλλά ο χρόνος στον οποίο θα το κάνει είναι δικό του θέμα, δικό του δικαίωμα.

Αγγελική: Τα όρια, καταρχάς, ξεπερνιούνται από την αδυναμία αντίληψης του “όχι” ως “όχι”.  Κι αυτή είναι μια από τις ξεκάθαρες περιπτώσεις. Γιατί, όπως απέδειξε και η ιστορία, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που τα θύματα δεν “ρωτήθηκαν” καν, χειραγωγηθήκαν περίτεχνα και εγκλωβίστηκαν σε αρρωστημένες καταστάσεις. Κι ίσως κάποια από αυτά να κατάλαβαν πολύ αργότερα ότι υπήρξαν θύματα. Και μετά σου λέει ο άλλος “γιατί δεν μίλησες τότε;”

Υπάρχει η καθαρή, εξόφθαλμη βία και υπάρχει και η λανθάνουσα, η κεκαλυμμένη. Και οι δύο είναι εξίσου επικίνδυνες. Η πλειοψηφία του κόσμου έχει την τάση να θεωρεί κολάσιμο τον “βιασμό” με την κλασική έννοια, ένας άγνωστος “Χ” βιάζει έναν άγνωστο “Ψ”. Βιασμοί , όμως, γίνονται και μεταξύ “γνωστών”, εντός σχέσεων. Τόσο σωματικοί, όσο και ψυχολογικοί. Και φτάνουμε στα τραύματα… Πιστεύω ότι πρέπει να μοιράζεται κανείς το τραύμα του, εφόσον είναι έτοιμος, εφόσον το θέλει και σε όποιον θέλει. Θέλει να είναι ο σύντροφος του; Θέλει να είναι η αδερφή του; Θέλει να είναι όλο το Facebook; Μαγκιά του. Από την άλλη, καταλαβαίνω απόλυτα και τους ανθρώπους που δεν μπορούν να το κάνουν.

Δεν είναι εύκολο να αποκαλύψεις ένα τραύμα. Η τάση του κόσμου, είναι να σε θυματοποιήσει, να σε κατηγορήσει, να σου συμπαρασταθεί. Και, ναι,  ακόμα και αυτή η συμπαράσταση μπορεί να έχει αρνητικό πρόσημο. Εγώ μπορεί να θέλω να εξομολογηθώ ένα τραύμα μου, απλά για να το βγάλω από μέσα μου, να το ξεράσω, να σκουπιστώ και να πάω παρακάτω. Πώς το λέει το τραγούδι; “Δε θέλω τη συμπόνοια κανενός”. Άλλος πάλι, έχει ανάγκη αυτή την συμπαράσταση και καλά κάνει.

• Ο κορονοϊός έφερε βαθιά κρίση στις τέχνες και κυρίως στο θέατρο. Βγήκε κάτι καλό και δημιουργικό από τον εγκλεισμό της covid εποχής;

Θανάσης: Τώρα βλέπουμε την επόμενη σελίδα οπότε είναι νωρίς για συμπεράσματα .Ωστόσο νιώθω αισιόδοξα για το αποτέλεσμα στις τέχνες .Έχω αρχίσει και διαισθάνομαι πως το κοινό (που πάντα είναι ο δείκτης και ο αληθινός κριτής) έχει αποκτήσει όρεξη για το καινούργιο ,θέλει να αλλάξει παραστάσεις που λένε .Κι αυτό μόνο καλό μπορεί να κάνει στο θέατρο. Όσο για τις δυσκολίες των λοκντάουν , μακάρι να ναι περασμένα -ξεχασμένα.

Αγγελική: Ακόμα υπάρχει ένα πέπλο φόβου και αβεβαιότητας, αλλά θα δω τη θετική πλευρά. Θέλω να πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάτι που θα υποκαταστήσει το θέατρο.  Αργά ή γρήγορα αυτό θα φανεί. Το καλό της υπόθεσης είναι το σμίξιμο μετά από καιρό. Είτε ως θεατής είτε ως δημιουργός. Εκτιμάς κάτι αν σου λείπει κι όταν καταπιάνεσαι ξανά με αυτό έχεις άλλη όρεξη.

INFO

ΗΜΕΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ:
Από τη Δευτέρα 18 Οκτωβρίου έως την Τρίτη 11 Ιανουαρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 70′ (χωρίς διάλειμμα)

Πολυχώρος VAULT THEATRE PLUS
Μελενίκου 26, Γκάζι, Βοτανικός
Πλησιέστερος σταθμός μετρό: Κεραμεικός (8′ περίπου με τα πόδια)
Πληροφορίες (11:00 – 14:00 & 17:00 – 21:00)  : 213 0356472, 6951832070
Προπώληση viva.gr :  https://www.viva.gr/tickets/venues/polyxoros-vault/
Email: [email protected]