Ο λόγος του Θουκυδίδη ταξιδεύει στις Βρυξέλλες και το κέντρο των ευρωπαικών πολιτικών εξελίξεων για μια παράσταση στις 5 Μαρτίου.
Ο εμπνευστής της, ηθοποιός και σκηνοθέτης Δημήτρης Λιγνάδης, μας μιλάει για το έργο και τη σημασία του και για την ευθύνη του απέναντι στη ζωή και το θέατρο.

Για το Λοπάχιν, τον ήρωα που υποδύεται στο Βυσσινόκηπο του Τσέχοφ σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, για την Ευρώπη, για τη Δημοκρατία, για τη μνήμη και για ένα χρέος. Ένα προσωπικό του χρέος που οδήγησε στα Μαθήματα πολέμου.

Ο χώρος του Ευρωκοινοβουλίου έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, μεγαλύτερη ευθύνη για σένα;

Όχι δεν είναι διαφορετική η ευθύνη- την ίδια ευθύνη θα είχα αν έπαιζα την παράσταση στο Bios ή στο Μέγαρο Μουσικής που παίχτηκε ή οπουδήποτε αλλού. Δεν είναι ο τόπος που μου μεγαλώνει την ευθύνη. Είναι η ίδια η παράσταση. Αυτή η παράσταση είναι αμιγώς πολιτική και ως θέμα και ως θέαμα.
Το να ακουστεί ενα ιστορικό πολιτικό κείμενο στο Ευρωκοινοβούλιο είναι σημαντικό.

Το γεγονός οτι μια τέτοια παράσταση πάει στο Ευρωκοινοβούλιο, στον ομφαλό των πολιτικών εξελίξεων στην Ευρώπη -ύστερα απο πρωτοβουλία του Γιώργου Γραμματικάκη- και μπορούν να προσέλθουν άνθρωποι που καθορίζουν τις τύχες μας είναι μια πολύ μεγάλη δικαίωση. Αυτά τα θέματα είναι η καινούργια σελίδα που μπορούν να γυρίσουν άνθρωποι που μπορούν να σκέφτονται..

Ξεκίνησα αυτή την ιστορία με το Θουκυδίδη αφήνοντας λίγο στο πλάι τις άλλες πλευρές της καριέρας μου. Είμαι σε  μια βιολογική και κυρίως ψυχική ηλικία που νομίζω οτι πρέπει να κάνω πράγματα που εκτός απο τερπνά πρέπει να είναι και ωφέλιμα. Εγω θα ήθελα να κάνω πράγματα ξεκάθαρα γόνιμα. Κάποια στιγμή απο το να καθόμαστε στον καναπέ μας και να λέμε πως είναι έτσι η κατάσταση και να βλέπουμε εκπομπές μαγειρικής  θα πρέπει να αντιδράσουμε…
Είμαι σε μια φάση της ζωής μου που πραγματικά είμαι πολύ ανήσυχος  και δε μπορώ να σκέφτομαι αυτιστικά και ναρκισιστικά την εικόνα που λέγεται ο Λιγνάδης και οι ρόλοι του.

Ίσως το λένε και άλλοι που έχουν καλλιέργεια, αλλά υπάρχουν και οι φοβίες, μη μιλήσω για κάτι, μην εκφραστώ. Ή θα κάνεις τρελές αιρετικές σκηνοθεσίες ή θα μιλάς για το Μακεδονικό. Εγω θέλω να τα κάνω και τα δύο.

Αναφέρεσαι σε ανθρώπους που καθορίζουν τις τύχες μας ενω υπάρχει πάντα επιφύλαξη για την Ευρώπη και τη δύναμη της..

Μπορεί να είναι έτσι..Τότε σε ανθρώπους που θα ήθελα να καθορίζουν τις τύχες μας και δε μπορούν. Η Ευρώπη ήταν ένα όραμα αγνών προθέσεων αλλά νομίζω οτι απέτυχε. Είναι σα να αφέθηκε η Ευρώπη σε ένα νεοφιλελευθερισμό εντελώς στείρο. Η άποψη μου είναι οτι η αλληλεγγύη, η ελευθερία, η ένωση, η νομιμότητα, η αγάπη δε μπορούν να επιβληθούν, αν δε μπορείς να τις εμπνεύσεις δε μπορείς να τις επιβάλεις. μόνο ο νόμος μπορεί να επιβληθεί.
Η Ευρώπη διάβασε λάθος το Διαφωτισμό. Η παράσταση λέει οτι η ιστορία πρέπει να διδάσκεται. Μιλάμε για τη Δημοκρατία χωρίς να τη ορίζουμε και θα το πω με το χέρι στην καρδιά. Η Δημοκρατία είναι το κράτος του δήμου και όχι, δε γίνεται για ψύλλου πήδημα δημοψήφισμα. Έχεις επιλέξει τους εκπρόσωπου σου- εσυ τους έχεις επιλέξει ή εσυ τους έφερες με την ανοχή σου ή μάθε να επιλέγεις καλύτερους.

Περίμενες τέτοια ανταπόκριση όταν πέρυσι ξεκινούσες  το εγχείρημα να παρουσιάσεις τα Μαθήματα πολέμου;

Όχι δεν το περίμενα,. Το αντίθετο. Ήθελα να κάνω κάτι ως χρέος στον πατέρα μου, στον εαυτό μου, στην πατρίδα μου. Ήθελα να κάνω πράξη αυτό που με αγανακτεί. Δεν περίμενα τέτοια ανταπόκριση. Ο κόσμος έχει ανάγκη να δει πράγματα που είναι ουσιαστικά. Η εύσχημη διδασκαλία της ιστορίας, όχι κουνώντας το δάχτυλο, είναι κάτι που χρειάζεται ο κόσμος..

Εγω είπα ελάτε να δείτε κάτι άλλο. Αυτή τη στιγμή ζούμε ένα ζόφο για τον οποίο δε φταίει μόνο η παρούσα κατάσταση, αυτή τη γέννησαν οι προηγούμενες. Χαιδέψαμε το άκοπο- αν δεν τη δημιουργήσαμε  την ανεχτήκαμε και τώρα πληρώνουμε τα επίχειρα. Αυτή την οπερέτα στη Βουλή-που κακώς τη λέω οπερέτα γιατί η οπερέτα είναι και ευχάριστη. Και υπάρχει κάτι που είναι πολύ ανησυχητικό και φοβικό. Τις ανησυχίες τις έχουμε οι πάνω απο κάποια ηλικία. Οι νέοι δεν ενδιαφέρονται για τίποτε απ όλα αυτά, έχουν απαξιώσει πλήρως την έννοια της πολιτικής και της πολιτείας.

Λες η μεγαλύτερη δυσκολία της παράστασης είναι η ισορροπία ανάμεσα στη διάλεξη και το θεατρικό έργο. Που ισορροπεί ο Λοπάχιν;

Ανάμεσα στην αγάπη του γι αυτή την οικογένεια των αριστοκρατών και τον κυνισμό του προχωράμε μπροστά με το τι είναι χρήσιμο. Είναι σα να γκρεμίζει όλα τα νεοκλασσικά κτίρια της Αθήνας για να κάνει μεζονέτες. Ψυχή για το Λοπάχιν είναι τι είναι χρήσιμο και τι αποδίδει οικονομικά.
Πάνω σε λανθασμένους Λοπάχιν κινήθηκε η Ενωμένη Ευρώπη  και βλέπουμε οτι ο κόσμος δεν έχει απο που να πιαστεί.

Κάνεις συχνά λόγο στη σημασία της μνήμης και στη δική σου πολύ δυνατή μνήμη. Είναι πάντα καλό να θυμάσαι, γιατί υπάρχει και η άποψη που λέει οτι ευτυχία είναι η κακή μνήμη, οτι αν δεν ξεχνάς δεν προχωράς.

Όταν μιλάω για μνήμη δε μιλάω για προσκόλληση στο παρελθόν. Είμαι ένας άνθρωπος αρκετά ζωντανός, ανοικτός στις εμπειρίες. Τα δυσάρεστα θέλω να τα αφαιρέσω, αλλά αν αφαιρέσεις το όργανο της μνήμης τι μένει στον άνθρωπο; Έχω πάρει ένα κείμενο του Θουκυδίδη και το δείχνω, αυτό είναι μια μνήμη.
Η ελευθερία είναι απόκτημα της μνήμης. Δεν βλέπεις οτι ο κόσμος ψάχνει να βρει κάποια ιδέα να πιαστεί; Η μνήμη δεν είναι παρελθοντολογία. Είναι να διδαχθούμε τι ήταν κακό και να μην το ξανακάνουμε. Ο Σεφέρης έχει πει η μνήμη όπου κι να την αγγίξεις πονεί.

Mότο;
Έχω μια στοιχειώδη σκέψη, σκέπτομαι, πονάω και ξέρω να μιλάω και αυτό έχει εκλείψει- το αυτονόητο το λέμε σημαντικό. Πρέπει κάπως ν αρχίσουμε να μιλάμε, να κάνουμε κάτι πριν πεθάνουμε. Δεν είμαστε ούτε παππούδες ούτε παιδιά.

Τα επόμενα σχέδια σου;
Την άνοιξη θα παρουσιαστεί το δεύτερο μέρος απο τα Μαθήματα πολέμου, Τα Σικελικά Δράματα, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος) στις 7, 8 και 9 Μαΐου (Ώρα 21.00) και θα ήθελα να υπάρξει και συνέχεια στο μέλλον άλλων ιστορικών θεμάτων. Το καλοκαίρι θα παίξω Οιδίποδα Τύραννο, του Σοφοκλή με Ιοκάστη την Αμαλία Μουτούση, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, στην Επίδαυρο 12-13 Ιουλίου, Και το χειμώνα του 2020 θα σκηνοθετήσω και θα παίξω Μάκμπεθ στο Δημοτικό θέατρο Πειραιά.

Πληροφορίες
Τα «Μαθήματα Πολέμου» στο Ευρωκοινοβούλιο
 Τρίτη 5 Μαρτίου στις 18:30 στην κεντρική αίθουσα εκδηλώσεων «Yehudi Menuhin»

Μια πρωτότυπη δραματοποιημένη απόδοση της Ιστορίας του Θουκυδίδη, με τον Δημήτρη Λιγνάδη να πλαισιώνεται επί σκηνής από ομάδα νέων ηθοποιών.
Το θεατρικό κείμενο του Γιάννη Λιγνάδη, που αποτελεί συρραφή ιστορικών γεγονότων, ανθολογημένων από τα πέντε πρώτα βιβλία της Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου, επιχειρεί να αναδείξει την διαχρονική και οικουμενική ουσία της «τραγωδίας του πολέμου», τους σκοτεινούς και πολύπλοκους μηχανισμούς πίσω από το πολεμικό φαινόμενο. Η παράσταση επιχειρεί να αποτελέσει ένα γόνιμο μάθημα: σε γνωστικό επίπεδο, συνδυάζοντας τη γνώση του αρχαίου ιστορικού λόγου με τον σύγχρονο πολιτικό προβληματισμό· σε ψυχαγωγικό επίπεδο, επικοινωνώντας τα τραγικά συναισθήματα που παράγει η πολεμική βία.

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Λιγνάδης
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Κείμενο-Δραματουργία: Γιάννης Λιγνάδης
Ιστορικός σύμβουλος: Δρ. Ανδρονίκη Μακρή
Ηθοποιοί: 
Δημήτρης Λιγνάδης, Ανδρέας Καρτσάτος, Κωνσταντίνος Μαργαρίτης, Aurora Marion, Κώστας Νικούλι, Κατερίνα Πατσιάνη