Οι άνθρωποι του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, έκαναν φέτος έναν άθλο φέρνοντας σε πέρας την 62η διοργάνωση. Σε μια πόλη «κόκκινη» λόγω της έξαρσης της πανδημίας, όλα λειτούργησαν άψογα. Οι αίθουσες γέμισαν, οι διοργανωτές βρήκαν τρόπο να τσεκάρουν με βραχιολάκια τους δημοσιογράφους που έχουν καταθέσει πιστοποιητικά εμβολίου ώστε να μην υπάρχει συνωστισμός στις εισόδους και ο διευθυντής του φεστιβάλ Ορέστης Ανδρεδάκης, αν και εξαντλημένος, δήλωσε ανακουφισμένος και ικανοποιημένος όταν τον συνάντησα.

Το 1ο βραβείο της επιτροπής να απέσπασε το «Τρυφερούδι» μια γαλλική ταινία του Σαμουέλ Τεΐς που δεν συζητήθηκε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό στα πηγαδάκια. To tvxs επέλεξε τις ταινίες που δεν θα ξεχάσουμε. Αν φιλοξενηθούν σε ελληνικές αίθουσες, συγκρατήστε τους τίτλους.

ΨΙΘΥΡΟΙ ΠΟΛΕΜΟΥ / WHISPERS OF WAR του Φλόριαν Χόφμαν, Γερμανία, 2021
τιμήθηκε με το Βραβείο Κοινού FISCHER για ταινία του τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντες

Μια εξαιρετική πολιτική ταινία, που στο επίκεντρο της έχει το Κουρδικό ζήτημα. Μια συγκλονιστική καταγραφή της άρρηκτης σχέσης ανάμεσα στη μνήμη, στο τραύμα και στη δύναμη της εικόνας.

Όταν ο Καλίλ, ένας δάσκαλος σε δημοτικό σχολείο του Βερολίνου, έρχεται σε επαφή με φωτογραφίες από τον πόλεμο στην πατρίδα του, στο Κουρδιστάν, νομίζει πως αναγνωρίζει σε μια θολή εικόνα τη χαμένη του αδερφή. Η ζωή του γλιστρά μέσα από τα χέρια του όταν προσπαθεί να σώσει την αδερφή του από την εμπόλεμη ζώνη και να στρέψει την προσοχή των ΜΜΕ στις βάρβαρες εικόνες του καταγεγραμμένου υλικού.

Στην προσπάθεια του να ξανασυναντήσει τη χαμένη του αδερφή που μαθαίνει πως ζει κρυφά ως μαχήτρια, ο Καλίλ, προσπαθεί μέσω της συντρόφου του που είναι δημοσιογράφος να δημοσιοποιήσει βίντεο ντοκουμέντα που αποδεικνύουν πως οι Κούρδοι σφαγιάζονται καθημερινά, προκειμένου να τη συναντήσει. Όταν αντιλαμβάνεται πως η αδερφή του ήταν πεθαμένη από καιρό και πως οι ιδιοι του οι σύντροφοι του είπαν ψέματα προκειμένου να τον αναγκάσουν να δημοσιοποιήσει το υλικό, νιώθει πως χάνει την αδερφή του για δεύτερη φορά.

«Το Κουτί» | The Box του Λορένσο Βίγας (Μεξικό, ΗΠΑ, 2021, 92′)

Ο Aτζίν, ένας έφηβος από την Πόλη του Μεξικού, ταξιδεύει για να παραλάβει τη σορό του πατέρα του που βρέθηκε σε έναν ομαδικό τάφο κάπου κάτω από τον απέραντο ουρανό και καταμεσής του έρημου τοπίου του βόρειου Μεξικού. Ομως μια συνάντηση με έναν άντρα που μοιάζει εμφανισιακά με τον πατέρα του, του γεννά αμφιβολίες και ελπίδα σχετικά με την πραγματική κατάστασή του. Ο Ατζίν γνωρίζοντας τον πατέρα του από κοντά συνειδητοποιεί πως δεν ήταν το θύμα αλλά ο θύτης και επιλέγει να τον θεωρήσει νεκρό. Μια σπαρακτική μελέτη σχετικά με τους τεταμένους οικογενειακούς δεσμούς και μια διεισδυτική ματιά στην εγκληματικότητα της καρδιάς της μεταποιητικής βιομηχανίας του Μεξικού.

Mediterraneo του Μαρσέλ Μπαρένα – (Ισπανία, Ελλάδα)

Μια ρεαλιστική ταινία για το προσφυγικό δράμα από έναν καταλανό βραβευμένο σκηνοθέτη, γυρισμένη στην Ελλάδα. Η ταινία είναι εμπνευσμένη από ισπανούς διασώστες, που εγκατέλλειψαν τη δουλειά τους προκειμένου να έρθουν το ’15 στην Ελλάδα και να κάνουν διασώσεις στα νερά της Λέσβου. Η κάμερα καταγράφει την απροθυμία των ελληνικών αρχών αλλά και την ανθρωπιστική προσέγγιση των ντόπιων χωρίς να κλείνει τα μάτια στις ξενοφοβικές φωνές του νησιού.

Φθινόπωρο του 2015. Δύο Ισπανοί ναυαγοσώστες ταξιδεύουν στη Λέσβο λίγο αφού είδαν τη συγκλονιστική φωτογραφία ενός μικρού αγοριού που πνίγηκε στη Μεσόγειο. Καταφθάνουν εκεί για να ανακαλύψουν μια αδιανόητη πραγματικότητα: χιλιάδες άνθρωποι διακινδυνεύουν τη ζωή τους καθημερινά προσπαθώντας να διασχίσουν τη θάλασσα με επισφαλείς βάρκες, ώστε να αποδράσουν από τις ένοπλες συγκρούσεις και άλλες δυστυχίες στις χώρες τους. Αλλά αυτό που τους προξενεί την πιο αλγεινή εντύπωση είναι ότι κανείς δεν προβαίνει σε καμία διάσωση. Μια σπαρακτικά ανθρώπινη ιστορία για τη δύναμη της θέλησης, βασισμένη σε γεγονότα της αληθινής ζωής.

Φλέβα χρυσού- Ματέο Τορτόνε (Γαλλία, Ιταλία, Ελβετία)

Μια ταινία βραδύτητας που σκιαγραφεί με συγκινητικό τρόπο το πως καταδικάζονται στην φτώχεια χιλιάδες νέοι άνθρωποι στο Περού. Η λύτρωση δεν θα έρθει ποτέ για τον ήρωα του Τορτόνε.

Ο Χόρχε εγκαταλείπει την επιχείρηση μοτο-ταξί που διατηρεί στα προάστια της Λίμα μαζί με την οικογένεια του, για να αναζητήσει την τύχη του ως μεταλλωρύχος στο ψηλότερο και πιο επικίνδυνο χρυσωρυχείο των Άνδεων στο Περού. Θαμμένη κάτω από έναν παγετώνα στο βουνό, η Λα Ρινκονάδα είναι η «πιο κοντινή πόλη στον ουρανό». Φιλοξενεί χιλιάδες εποχιακούς εργάτες όπως ο Χόρχε, που αναζητούν μια ευκαιρία και μια καλύτερη ζωή. Εδώ ξεκινά ένα ταξίδι γεμάτο οιωνούς, κατά το οποίο η πραγματικότητα εμπλέκεται με τη μαγεία και ο μύθος του πλούτου βασίζεται σε μια θυσία: κάθε τόσο, εργάτες του ορυχείου εξαφανίζονται μυστηριωδώς, αφού ο χρυσός ανήκει στον Διάβολο και ο Ελ Τίο ντε λα Μίνα απαιτεί θυσίες.

MONEYBOYS του Σι Μπι Γι / C. B. Yi, Αυστρία – Γαλλία – Ταϊβάν – Βέλγιο 
Τιμήθηκε με ειδική μνεία

Ο Φέι βγάζει επιβιώνει στη μεγάλη πόλη δουλεύοντας ως ζιγκολό. Ο κόσμος του καταρρέει όταν συνειδητοποιεί πως η οικογένεια του δέχεται τα λεφτά του, αλλά όχι την ομοφυλοφιλία του. Πληγωμένος, ο Φέι δυσκολεύεται να κάνει ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή του. Η σύγκρουση μεταξύ της μεγαλούπολης και των αγροτικών χωριών στη σύγχρονη Κίνα, από τη σκοπιά του περιθωρίου.

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΕΣ  | Pilgrims Laurynas Bareisa (Λιθουανία)
Τιμήθηκε με ειδική μνεία για την αυθεντική και ουμανιστική της προσέγγιση

Δύο πρώην εραστές που έχουν χαθεί με τον καιρό ξανασυναντιούνται σε ένα ταξίδι σε μια μικρή πόλη όπου κάποτε διαπράχθηκε ένα φρικτό έγκλημα: ένα περιστατικό που σημάδεψε ανεξίτηλα τη ζωή τους. Καθώς σταδιακά αποκαλύπτεται η αλήθεια, το ζευγάρι επανεξετάζει το θυελλώδες παρελθόν του σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κλείσει το κοινό τους τραύμα. Ένα καθηλωτικό δράμα που ξυπνά τα φαντάσματα που κρύβουμε μέσα μας, προτρέποντάς μας να φανταστούμε όλα όσα συμβαίνουν στο περιθώριο.

«Feathers» του Ομάρ Ελ Ζοχαΐρι (Γαλλία, Αίγυπτος, Ολλανδία, Ελλάδα, 2021, 112′)

Oταν σ’ ένα παιδικό πάρτι ένα μαγικό κόλπο πάει στραβά, ο αυστηρός πατέρας της οικογένειας μεταμορφώνεται σε κοτόπουλο. Μια χιονοστιβάδα από περίεργες συμπτώσεις παρασέρνει τους πάντες. Η μητέρα, η οποία ζούσε μια μονότονη ζωή αφιερωμένη στον σύζυγο και τα παιδιά της, αναγκάζεται να βρεθεί στην πρώτη γραμμή και να αναλάβει τη φροντίδα της οικογένειας. Καθώς φέρνει τα πάνω κάτω για να επαναφέρει τον άντρα της στην «κανονικότητα» και να διασφαλίσει την ασφάλεια όλων, βιώνει μια τρομερή εμπειρία προσωπικής αλλαγής. Μέσα από το πρωτότυπο εύρημα, η ταινία περιγράφει την ζοφερή καθημερινότητα στις φτωχογειτονιές της Αιγύπτου.

«Τι Βλέπουμε Όταν Κοιτάμε τον Ουρανό;» (Αλεξάντρε Κομπερίτζε)

Oταν η Λίσα και ο Γκιόργκι συναντιούνται τυχαία σε έναν δρόμο της γεωργιανής πόλης Κουταΐσι, γεννιέται ένας έρωτας με την πρώτη ματιά. Ο έρωτας τούς χτυπάει τόσο αιφνιδίως που ξεχνούν ακόμα και να ρωτήσουν ο ένας το όνομα του άλλου. Θα καταφέρουν να ξανασυναντηθούν; Eνα λυρικό και ρομαντικό μοντέρνο παραμύθι, που μας υπενθυμίζει τι μπορούν να μας δείξουν οι ταινίες, και τι αδυνατούμε να δούμε χωρίς αυτές. Η δεύτερη μεγάλου μήκους του Αλεξάντρ Κομπεράιτζε ξετυλίγεται σαν ένα αστικό παραμύθι, που πασπαλίζει με ρομαντισμό τους δρόμους και τα πάρκα του Κουτάισι της Γεωργίας, μιας πόλης όπου η σύγχρονη ζωή μπορεί να συνυπάρχει με την πίστη στο «κακό μάτι» κι όπου τα ξόρκια μπορεί ακόμη να πιάνουν. Με μια διάρκεια που φτάνει τις δυόμισι ώρες θα μπορούσες να την πεις και ταινία «ποταμό», αλλά περιγράφοντας κυρίως τον αβίαστο τρόπο με τον οποίο κυλά, την κελαρυστή μουσικότητα του τόνου της, τα υπέροχα τοπία της πόλης ή της ψυχής που διασχίζει

Ανωτέρα δύναμη- Α Higher Law – Οκτάβ Τσελάρου (Ρουμανία,  Γερμανία, Σερβία)

Το τμήμα “Ματιές στα Βαλκάνια” κρύβει πάντα ευχάριστες εκπλήξεις και είναι μια ευκαιρία να ανακαλύψει κανείς μέσω του φεστιβάλ τη δύναμη του βαλκανικού σινεμά. Η καλογυρισμένη ταινία του Τσελάρου, εστιάζει στην καταπίεση μιας γυναίκας παντρεμένης με ιερέα, τα διλήμματα τις συγκρούσεις και τα αδιέξοδα μιας κοινωνίας πατριαρχικά δομημένης.

Η Εκατερίνα, καθηγήτρια θρησκευτικών στο λύκειο μιας μικρής πόλης της Ρουμανίας και σύζυγος του ιερέα της τοπικής ενορίας, μπαίνει σε μια ερωτική σχέση με τον Ιούλιου, έναν δεκαεξάχρονο μαθητή με σκοτεινό παρελθόν. Η Εκατερίνα προσπαθεί να κρατήσει τα πράγματα υπό έλεγχο, αλλά στην πορεία χάνει τη δική της αίσθηση ελέγχου. Καθώς η Εκατερίνα νιώθει την πίστη της να κλονίζεται συθέμελα, ο έρωτας του Ιούλιου γίνεται ολοένα και πιο επικίνδυνος όταν ο έφηβος πηγαίνει για εξομολόγηση – στον ίδιο τον σύζυγό της.