Η κινηματογραφική γλώσσα του Λεό Καράξ υπήρξε πάντα επαναστατική και ατίθαση, με μία ματιά μονίμως παρεμβατική και ποικιλοτρόπως μοναδική. Από την ταινία «Η Δική μας Νύχτα» του 1986, μέχρι το «Holy Motors» του 2012, ο Γάλλος δημιουργός αποτελεί ένα μοναδικό κεφάλαιο στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου. Με αφορμή την κυκλοφορία της νέας του ταινίας «Annette», με πρωταγωνιστές τους Μαριόν Κοτιγιάρ και Άνταμ Ντράιβερ, παρουσιάζουμε ένα αφιέρωμα στο πολυσήμαντο έργο του.

Μέσα από μία προσωπική και ιδιαίτερη κινηματογραφική γλώσσα, γεμάτη ποιητικά μοτίβα, παραπλανητικά close-ups και ελλειπτικό μοντάζ, ο καταξιωμένος Γάλλος σκηνοθέτης έχει γράψει τη δική του προσωπική ιστορία στον χώρο του Κινηματογράφου

Ο Λεός Καράξ / Leos Carax (Αλεξάντρ Οσκάρ Ντυπόν) γεννήθηκε στις 22 Νοεμβρίου του 1960, στην Γαλλία. Όντας ο μικρότερος τεσσάρων παιδιών και ο μοναδικός γιος της Αμερικανίδας κριτικού κινηματογράφου Τζοάν Ντυπόν και του Γάλλου συζύγου της, Ζορζ Ντυπόν.

Ως έφηβος, παράτησε το σχολείο, πέρασε ώρες στα Σινεμά της Αριστερής Όχθης και υιοθέτησε το όνομα Λεός Καράξ – αναγραμματισμός του πραγματικού του ονόματος, Αλέξ Οσκάρ. Δεν άργησε να ακολουθήσει στα βήματα των κριτικών του Γαλλικού Νέου Κύματος που εξελίχθηκαν σε σκηνοθέτες. Από συντάκτης των Cahiers du Cinéma έγινε ηθοποιός κι ύστερα κινηματογραφιστής.

Το φιλμ «Αγόρι Συναντά Κορίτσι» (Boy Meets Girl), αποτελεί την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του δημιουργού, η οποία πραγματοποίησε την πρεμιέρα της στις Κάννες το 1983. Ακολουθεί η ταινία «Η Δική μας Νύχτα» (Mauvais sang  – 1986). Δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, στην οποία πρωταγωνιστεί το alter ego του, Ντενί Λαβάν και είναι ένα μεθυστικό μείγμα επιστημονικής φαντασίας και φιλμ νουάρ.

Το 1991 παρουσιάζει το φιλμ «Εραστές της Γέφυρας» (Les Amants Du Pont Neuf) μια θεσπέσια, σκοτεινή όσο και ποιητική ιστορία ενός τραγικού έρωτα ανάμεσα σε δύο άστεγους περιθωριακούς, που έκανε την πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ των Καννών. Επηρεασμένος όμως από τα προβλήματα στη διανομή, ο Καράξ περίμενε επτά χρόνια προτού γυρίσει την επόμενη ταινία του.

Ο λόγος για το μυστηριώδη και βίαιο «Pola X» (1999). Μέσα από το συγκεκριμένο φιλμ ο Καράξ ταξίδεψε το κοινό του σε νέες, καλλιτεχνικές περιοχές, δοκιμάζοντας παράλληλα το σθένος του σε πολλά επίπεδα από το σενάριο και τις ερμηνείες, μέχρι την εικαστική υλοποίηση.

Φτάνουμε έτσι στο 2012 και στο «Holy Motors», που πραγματοποίησε την πρεμιέρα του στο επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών και στο οποίο ο σπουδαίος Ντενί Λαβάν ερμηνεύει μία εντυπωσιακή γκάμα αξέχαστων χαρακτήρων.

Η νέα του δημιουργία, το μιούζικαλ «Annette» με πρωταγωνιστές τον Άνταμ Ντράιβερ και την Μαριόν Κοτιγιάρ, αποτέλεσε την ταινία έναρξης του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Καννών, όπου και κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας, ενώ κυκλοφορεί από την Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου στις εγχώριες Κινηματογραφικές Αίθουσες.

Η Δική μας Νύχτα / Mauvais Sang / The Night Is Young / Bad Blood
Σκηνοθεσία: Λεό Καράξ
Σενάριο: Λεό Καράξ
Πρωταγωνιστούν: Μισέλ Πικολί, Ζιλιέτ Μπινός, Ντενί Λαβάν, Ζουλί Ντελπί
Έτος Παραγωγής: 1986
Xώρα Παραγωγής: Γαλλία
Διάρκεια: 105 λεπτά

Στο Παρίσι του κοντινού μας μέλλοντος, ο Μαρκ (Μισέλ Πικολί) και ο Χανς (Hans Meyer), δύο ώριμοι αλλά μπαρουτοκαπνισμένοι, ληστές, χρωστάνε χρήματα σε μία μυστηριώδη και σκληρή Αμερικανίδα. Η μόλις δυο εβδομάδων, αυστηρή, προθεσμία που έχουν στη διάθεσή τους, τους πιέζει εξαντλητικά για την εξόφληση των ανοικτών λογαριασμών που έχουν.

Χωρίς πολλές επιλογές, οι δύο άνδρες θα σκεφτούν την τέλεια κομπίνα. Να κλέψουν και να πουλήσουν στην αγορά, το αντίδοτο μιας υπέρ-ασθένειας κι ενός θανατηφόρου ιού της εποχής ονόματι «STBO», που προσβάλλει και σκοτώνει τους εραστές! Μόνο που γι’ αυτή τη δουλειά θα χρειαστούν κάποιον με σταθερά και ευέλικτα χέρια, οπότε και θα επιστρατεύσουν τον Άλεξ (Ντενί Λαβάν).

Το 1986, σε ηλικία εικοσιπέντε μόλις ετών, ένας από τους πλέον υποσχόμενους Γάλλους σκηνοθέτες μας παραδίδει την αναπάντεχη κινηματογραφική έκπληξη που ακούει στο όνομα «Η Δική μας Νύχτα» (Mauvais Sang / The Night Is Young). Η ταινία έμελλε να εισβάλλει στο κινηματογραφικό σκηνικό της δεκαετίας του ’80, αναδεικνύοντας το πρωτοφανές σκηνοθετικό ταλέντο του «φοβερού παιδιού» του γαλλικού σινεμά.

Ο Καράξ κατασκευάζει μια πανέξυπνη αλληγορία για την αστάθμητη νεανική οξυδέρκεια, απέναντι σε μια κυρίαρχη και ανυποχώρητη πατριαρχική αντίληψη. Το εκστατικό κινηματογραφικό αριστούργημα του Γάλλου αριστοτέχνη εικονοκλάστη αποτελεί για πολλούς την πιο εντυπωσιακή του ταινία. Με ανατρεπτικό μοντάζ, και υπέροχο σάουντρακ, στην ταινία «Η Δική μας Νύχτα», συναντάμε στους πρωταγωνιστικούς ρόλους τους: Μισέλ Πικολί, Ζιλιέτ Μπινός, Ζιλί Ντελπί αλλά και τον αγαπημένο ηθοποιό του Γάλλου σκηνοθέτη, τον υπέροχο Ντενί Λαβάν.

Οι Εραστές της Γέφυρας / The Lovers on the Bridge / Les Amants Du Pont Neuf
Σκηνοθεσία: Λεός Καράξ
Σενάριο: Λεός Καράξ
Πρωταγωνιστούν: Ντενί Λαβάν, Ζιλιέτ Μπινός
Φωτογραφία: Ζαν-Ιβ Εσκοφιέ
Μοντάζ: Νελί Κετιέ
Έτος Παραγωγής: 1991
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Διάρκεια: 125 λεπτά

Με φόντο την παλαιότερη γέφυρα του Παρισιού, την Πον Νεφ, η ταινία αφηγείται μια ιστορία αγάπης ανάμεσα στον Άλεξ (Ντενίς Λαβάν), εθισμένο στο αλκοόλ και στα ηρεμιστικά, και στη Μισέλ (Ζιλιέτ Μπινός), που σιγά σιγά χάνει την όρασή της. Μία τρυφερή ερωτική ιστορία με κοινωνικό υπόβαθρο και πρωταγωνιστές δύο άστεγους.

Ο σκηνοθέτης παρουσιάζει μια διαφορετική, σκληρή ρομαντική ταινία, με εικόνες από τα στέκια των άστεγων και τη ζωή στους δρόμους, μια κάθε άλλο παρά φωτεινή ταινία από την πόλη του φωτός. Η άδεια που είχε πάρει για να χρησιμοποιήσει την αρχαιότερη γέφυρα Pont-Neuf του Παρισιού έληξε γρήγορα καθώς είχε αρκετές καθυστερήσεις στα γυρίσματα. Έτσι κατασκεύασε ένα ομοίωμα της γέφυρας και των γύρω παριζιάνικων κτιρίων σε μια λίμνη, καθιστώντας το έργο ένα από τα πιο ακριβά (στη Γαλλία) που έγιναν ποτέ. Για πολλούς, θεωρείται ως η καλύτερη γαλλική ταινία της δεκαετίας του ’90.

Holy Motors
Σκηνοθεσία – Σενάριο: Λεός Καράξ
Πρωταγωνιστούν: Ντενίς Λαβάν, Εντίτ Σκομπ, Εύα Μέντες, Κάιλι Μινόγκ, Μισέλ Πικολί
Φωτογραφία: Ιβ Καπέ, Καρολίν Σαμπετιέ
Μοντάζ: Νελί Κετιέ
Μουσική: Νιλ Χάνον
Έτος Παραγωγής: 2012
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία, Γερμανία
Διάρκεια: 115 λεπτά

Ένας ηθοποιός γυρίζει ταυτόχρονα περισσότερες από μία ταινίες και σε διάρκεια εικοσιτεσσάρων ωρών ζει διαφορετικές ζωές μέσα από τους ρόλους του. Εγκληματίας, ζητιάνος, πατέρας, διευθυντής πολυεθνικής και τερατόμορφο πλάσμα συνυπάρχουν και αλληλοσυγκρούονται σ’ έναν άνθρωπο. Τον υποδύεται ο συνήθης ύποπτος, Ντενίς Λαβάρτ. Όμως, που αρχίζει και που τελειώνει ο κάθε ρόλος και που βρίσκεται τελικά η αλήθεια του;

Δώδεκα χρόνια μετά το «Pola X», το ζωηρό παιδί του γαλλικού σινεμά Λεό Καράξ, επέστρεψε διεκδικώντας τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών. Και μπορεί εν τέλει να μην τον κέρδισε με τη συμμετοχή στο Διαγωνιστικό Τμήμα του 65ου Φεστιβάλ Καννών, αλλά τιμήθηκε με το Βραβείο Νεότητας.

To «Holy Motors», άνοιξε την αυλαία του 53ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Η ταινία του Γάλλου σκηνοθέτη Λεός Καράξ αφηγείται την 24ωρη σουρεαλιστική οδύσσεια του αινιγματικού κυρίου Όσκαρ στους δρόμους ενός ονειρικού Παρισιού, μέσα από ένα διαδοχικό παιχνίδι ρόλων και μεταμορφώσεων.

Η ταινία είναι γοητευτική, αλλά ταυτόχρονα και απαιτητική από τον θεατή της. Ένα φιλμ, πολλαπλών αναγνώσεων, που ανήκει στην κατηγορία εκείνη των ταινιών, που σε οδηγούν στα άκρα. Είτε δηλαδή θα σε μαγέψει και θα τη θυμάσαι για πάντα ή απλά θα θες να την ξεχάσεις. Είναι ένα ρίσκο, που προσωπικά, αξίζει να το πάρεις…

Πρόκειται για μια ταινία – φόρος τιμής στην ανθρώπινη ψυχή και την ελευθερία του σινεμά, ανένταχτη και καθηλωτική, με τον Ντενί Λαβάν και τους Εύα Μέντες, Κάιλι Μινόγκ και Μισέλ Πικολί σε απρόβλεπτες εμφανίσεις.

Annette
Σκηνοθεσία: Λεός Καράξ
Σενάριο: Ρον Μαέλ, Ράσελ Μαέλ, Λεός Καράξ
Πρωταγωνιστούν: Ανταμ Ντράιβερ, Μαριόν Κοτιγιάρ, Σάιμον Χέλμπεργκ
Φωτογραφία: Καρολίν Σαμπετιέ
Μοντάζ: Νελί Κετιέ
Μουσική: Ρον Μαέλ, Ράσελ Μαέλ
Έτος Παραγωγής: 2021
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Διάρκεια: 139 λεπτά

Στο «Annette», ο Λεός Καράξ, δημιουργεί ένα παραμυθένιο σύμπαν ρομαντικών παθών. Ένας αντισυμβατικός και αυτοκαταστροφικός stand-up κωμικός και μια διεθνούς φήμης σοπράνο ζουν έναν παθιασμένο έρωτα, αποκτούν ένα μυστηριώδες κοριτσάκι μ’ ένα ξεχωριστό πεπρωμένο, την Ανέτ, αλλά η σχέση τους αρχίζει να καταρρέει όταν η καριέρα του πρώτου παίρνει την κάτω βόλτα. Την μουσική της ταινίας υπογράφουν οι Sparks.

Tρυφερό και  παθιασμένο, σέξι και σπαρακτικό, ένα love story που εγγράφεται στο νου, επενδεδυμένο με μια συγκλονιστική μουσική που εντυπώνεται στην καρδιά, το «Annette» θα συναρπάσει με τον ρομαντισμό, το αίσθημα αλλά και τον εκπληκτικό πρωταγωνιστή του, τον Άνταμ Ντράιβερ, σε έναν απρόσμενο ρόλο που απογειώνει το εκρηκτικό ταλέντο του.

Αξίζει να αναφέρουμε πως το «Annette» είναι η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του σπουδαίου Γάλλου σκηνοθέτη, βασισμένη σε μια ιστορία γραμμένη από τους Sparks. Η ταινία είναι αφιερωμένη στην κόρη του σκηνοθέτη, η οποία εμφανίζεται στο πλευρό του στην αρχή της ταινίας, στο στούντιο: στη συνέχεια, όλοι μαζί, παρέα με τους πρωταγωνιστές και το δίδυμο των Sparks (τα αδέλφια  Ράσελ και Ρον Μάελ), ξεχύνονται στους δρόμους του Λος Άντζελες, τραγουδώντας, εισάγοντάς μας στο κλίμα της ταινίας.

Εννέα χρόνια μετά το αναζωογονητικό «Holy Motors», ο Λεός Καράξ επιστρέφει με την νέα του δημιουργία συνδυάζοντας και πάλι ιδανικά την Μουσική με το Σινεμά. Το μιούζικαλ «Annette» με πρωταγωνιστές τον Άνταμ Ντράιβερ και την Μαριόν Κοτιγιάρ, που κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στις Κάννες, κυκλοφορεί από την Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου στις εγχώριες Κινηματογραφικές Αίθουσες.