Από την επική «Γέννηση ενός Έθνους» του Ντέιβιντ Ουόρκ Γκρίφιθ, στο «Ω Αδελφέ, πού Είσαι;» των αδερφών Κοέν και από το «Django ο Τιμωρός» του Κουέντιν Ταραντίνο, στο «Mudbound: Δάκρυα στον Μισισιπή» της Ντι Ρις. Με αφορμή τη νέα ταινία του Σπάικ Λι, «Η Παρείσφρηση» (φωτογραφία άρθρου), συγκεντρώσαμε και παρουσιάζουμε, έξι χαρακτηριστικές ταινίες, για το πως αντιλαμβάνεται το Χόλιγουντ, τη φασιστική οργάνωση Κου Κλουξ Κλαν.

Διαβάστε επίσης:

• Έξι ταινίες για την Αμερική του Τραμπ: Από το «Δεν Είμαι ο Νέγρος σου» στην «Κάθαρση»
• The Guardian – From Birth of a Nation to BlacKkKlansman: Hollywood’s complex relationship with the KKK

«Η Γέννηση ενός Έθνους» (The Birth of a Nation – 1915) του Ντέιβιντ Ουόρκ Γκρίφιθ

Η ταινία πραγματεύεται τις ζωές δυο οικογενειών της Αμερικής πριν τον Εμφύλιο Πόλεμο. Οι Βόρειοι Στόουνμαν που αποτελούνται από τον πατέρα Ώστιν Στόουνμαν (Ραλφ Λιούις) τους γιους του, Φιλ και ο Τοντ Στόουνμαν (Έλμερ Κλίφτον και Ρόμπερτ Χάρον) και την κορη του Έλσι (Λίλιαν Γκις). Οι Νότιοι Κάμερον αποτελούνται από τον πατέρα Δρ. Κάμερον (Σπότισγουντ Άιτκεν), τη σύζυγό του κα Κάμερον (Τζόζεφιν Κρόγουελ), τους δυο γιους τους Μπεν και Γουέιντ (Χένρι Γουόλθαλ και Τζορτζ Μπέραντζερ) και τις κόρες τους Φλόρα και Μάργκαρετ (Μέι Μαρς και Μίριαμ Κούπερ). Οι νεαροί γιοι του Στόουνμαν επισκέφτονται μια οικογένεια φίλων, τους Κάμερον, στην Νότια Καρολάινα. Μήνες αργότερα η φιλία δοκιμάζεται από τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο καθώς οι Στόουνμαν και οι Κάμερον πρέπει να ταχθούν σε αντίπαλα στρατόπεδα. Οι ζωές τους αλλάζουν. Η ταινία αναφέρεται στα γεγονότα που προκάλεσαν τον αμερικανικό εμφύλιο, τη δολοφονία του Αβραάμ Λίνκολν (Τζόζεφ Χεναμπέρι) και τη δημιουργία της Κου Κλουξ Κλαν.

Η ταινία βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τόμας Ντίξον, The Clansman, με πρωταγωνιστές τους Λίλιαν Γκις, Μέι Μαρς και Χένρι Γουόλθαλ. Μια από τις σημαντικότερες ταινίες ενός από τους πρωτοπόρους του κινηματογράφου του Ντέιβιντ Ουάρκ Γκρίφιθ που άνοιξε τον δρόμο για το Αμερικανικό σινεμά, προπομπός των επικών ταινιών και σημείο αναφοράς για όλους τους σύγχρονους κινηματογραφιστές. Παρά το μεγαλείο της η ταινία έλαβε αυστηρές κριτικές για τον τρόπο με τον οποίο αναπαριστά τη σκλαβιά και τη θέση που παίρνει σε σχέση με το φασιστικό κίνημα της Κου Κλουξ Κλαν. Η Ένωση της Προώθησης των Δικαιωμάτων των Μαύρων διαμαρτυρήθηκε μετά την πρεμιέρα της ταινίας ξεκινώντας μια εκστρατεία εθνικής αφύπνισης δημοσιεύοντας άρθρα που καταδίκαζαν την ταινία για τις ιστορικές της ανακρίβειες.

«Ω Αδελφέ, πού Είσαι;» (O Brother, Where Art Thou? – 2000) των Τζόελ και Ίθαν Κοέν

Χωρίς σχέδιο, με μόνο στόχο να φτάσουν εγκαίρως στα χρήματα που είχε προλάβει να κρύψει ένας απ’ αυτούς, τρεις κατάδικοι αλυσοδεμένοι μεταξύ τους δραπετεύουν από τα κάτεργα. Κεντρικός ήρωας είναι ο Εβερετ, ένας αισιόδοξος φιλάρεσκος και όχι και τόσο πολυμήχανος τύπος που μαζί με τους συντρόφους του Πιτ και Ντέλμαρ, περιπλανιέται στο προπολεμικό Μισισίπι, προσπαθώντας να φτάσει στην «Ιθάκη» του. Ο δρόμος θα αποδειχθεί μακρύς και επικίνδυνος, γεμάτος ληστές τραπεζών, ρατσιστές πολιτικούς, αλλόκοτες δισκογραφικές εταιρείες, αγελάδες, αστυνομικούς, πλημμύρες, βατράχια. Καθώς η μία παράξενη κατάσταση διαδέχεται την άλλη, Οι αδελφοί Κοέν μάς βυθίζουν στο κινηματογραφικό τους σύμπαν. Παίζουν: Τζορτζ Κλούνεϊ, Τζον Τορτούρο, Τιμ Μπλέικ Νέλσον, Τζον Γκούντμαν, Χόλι Χάντερ.

Ο Τζόελ γεννήθηκε το 1954 και ο Ίθαν το 1957 στη Μινεσότα των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 2001 ο Τζόελ τιμήθηκε στις Κάννες ως Καλύτερος Σκηνοθέτης για το «Ο Άνθρωπος που δεν Ήταν Εκεί», όπως και το 1991 για το «Barton Fink». Επίσης έλαβε Βραβείο Σκηνοθεσίας από το New York Film Critics Circle, το National Board of Review και τα BAFTA Awards για το “Fargo» του 1996. Για την ίδια ταινία απέσπασε Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου, από κοινού με τον αδερφό του Ίθαν. Το σενάριο του «Ω Αδελφέ πού Είσαι;”, που έγραψαν μαζί τα δύο αδέρφια, ήταν υποψήφιο για BAFTA και Όσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου. Άλλες ταινίες που έχει σκηνοθετήσει ο Τζόελ και έχει γράψει το σενάριο μαζί με τον Ίθαν, είναι οι: «Αβάσταχτη Γοητεία», «Ο Μεγάλος Λεμπόφσκι», «Ο Κύριος Χούλα Χουπ», «Αριζόνα Τζούνιορ» και «Μόνο Αίμα».

«Django ο Τιμωρός» (Django Unchained – 2012) του Κουέντιν Ταραντίνο

Δύο χρόνια πριν ξεσπάσει ο αμερικανικός εμφύλιος, ο Django, ένας μαύρος σκλάβος από τον Νότο (Τζέιμι Φοξ) συναντά τον Γερμανό κυνηγό επικηρυγμένων και οδοντίατρο, Dr. King Schultz (Κριστόφ Γουόλτζ), ο οποίος ακολουθεί τα ίχνη των φονικών αδελφών Brittles. Καθώς μόνο ο Django μπορεί να τον οδηγήσει σε αυτούς, ο ανορθόδοξος Schultz συνεργάζεται μαζί του με την υπόσχεση ότι θα τον ελευθερώσει με το πέρας της αποστολής. Αφού πετύχουν το σκοπό τους, ο Schultz απελευθερώνει τον Django και οι δύο τους αποφασίζουν να συνεχίσουν την καταδίωξη των πιο γνωστών εγκληματιών του νότου.

Το τρομερό παιδί του αμερικανικού σινεμά παρουσιάζει ένα θανάσιμο παιχνίδι, μεταξύ ζωής και θανάτου, βάζοντας στο στόχαστρο του τις φυλετικές διακρίσεις και τον ρατσισμό. Πρωταγωνιστούν: Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Κέρι Γουάσινγκτον, Σάμιουελ Λ. Τζάκσον, Σάσα Μπαρόν Κοέν, Κερτ Ράσελ, Κριστόφ Γουόλτζ, Τζέιμι Φοξ, Ντον Τζόνσον, RZA.

«The Birth of a Nation» (2016) του Νέιτ Πάρκερ

Με φόντο τον προπολεμικό Νότο, η ταινία ακολουθεί τον Nat Turner, έναν μορφωμένο σκλάβο και ιεροκήρυκα, του οποίου ο  ιδιοκτήτης του, Samuel Turner, δέχεται μια προσφορά: να χρησιμοποιήσει το κήρυγμα του Nat για να υποτάξει τους απείθαρχους σκλάβους. Καθώς ο ίδιος γίνεται μάρτυρας πλήθος αγριοτήτων απέναντί του αλλά και στους συναδέλφους του σκλάβους – ο Nat ενορχηστρώνει μια εξέγερση ελπίζοντας να οδηγήσει τον λαό στην ελευθερία.

Πρωταγωνιστούν: Άρμι Χάμερ, Τζάκι Έρλ Χέιλι, Γκάμπριελ Γιούνιον, Μαρκ Μπουν Τζούνιορ, Πηνελόπη Αν Μίλερ, Νέιτ Πάρκερ. Κέρδισε το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ του Sundance

«Mudbound: Δάκρυα στον Μισισιπή» (Mudbound – 2017) της Ντι Ρις

Η οικογένεια McAllan έχει μόλις αφήσει την ήρεμη, πολιτισμένη ατμόσφαιρα του Μέμφις και βρίσκεται εντελώς απροετοίμαστη απέναντι στις σκληρές απαιτήσεις της αγροτικής ζωής στο δέλτα του Μισισιπή. Παρά τα μεγαλεπήβολα όνειρα του Henry McAllan (Τζέισον Κλαρκ), η γυναίκα του Laura (Κάρεϊ Μάλιγκαν) παλεύει να διατηρήσει την πίστη της στο μάταιο εγχείρημα του συζύγου της και να μεγαλώσει τις δύο κόρες της. Εν τω μεταξύ, ο Hap και η Florence Jackson (Ρομπ Μόργκαν, Μέρι Μπλάιτζ), οι μαύροι μισθωτοί καλλιεργητές που έχουν δουλέψει τη γη για χρόνια, παλεύουν να πετύχουν το δικό τους μικρό όνειρο παρά τους αμείλικτους κοινωνικούς περιορισμούς. Ο πόλεμος ανατρέπει τα σχέδια των δύο οικογενειών με την επιστροφή των αγαπημένων τους, του Jamie McAllan (Γκάρετ Χέντλουντ) και του Ronsel Jackson (Τζέισον Μίτσελ), οι οποίοι αναπτύσσουν μία δυνατή φιλία προκαλώντας την κοινωνία στην οποία ζουν.

Η σκηνοθέτης Ντι Ρις μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα της Hillary Jordan και ζωντανεύει μία βαθιά ανθρώπινη, σκληρή αλλά και αναπάντεχα τρυφερή ιστορία με πρωταγωνιστές τους αξιόλογους ηθοποιούς της. Η ταινία ρίχνει φως σε μία σκοτεινή περίοδο του αμερικάνικου νότου που μαστιζόταν από τις φυλετικές διακρίσεις αλλά και τις συνέπειες του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, όπως αποτυπώνονται σε όσους επιβίωσαν και επέστρεψαν. To φιλμ είχε αποσπάσει τέσσερις Υποψηφιότητες για Όσκαρ.

«Το «Mudbound» έχει να κάνει με την κοινωνική τάξη, τη φιλία και τον ατελείωτο αγώνα ενάντια στη γη. Παρ’ όλο που είναι τοποθετημένο στον μεταπολεμικό νότο, το προσέγγισα σαν μια πρωτοποριακή ιστορία και σκηνοθέτησα την αφήγηση σαν γουέστερν. Οι χαρακτήρες έρχονται αντιμέτωποι με ένα τοπίο που μοιάζει προσωποποιημένο, καθώς η λάσπη, ο ήλιος, η βροχή τους ανταγωνίζονται συνεχώς.» – Ντι Ρις

«Η Παρείσφρηση» (BlacKkKlansman – 2018) του Σπάικ Λι

Από τον οραματιστή σκηνοθέτη Σπάικ Λι έρχεται η απίστευτη πραγματική ιστορία ενός αστυνομικού που εισχώρησε στην Κου Κλουξ Κλαν, για να αποκαλύψει τα εγκλήματα της φασιστικής οργάνωσης. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, μιας εποχής ιδιαίτερων κοινωνικών αναταραχών μαίνεται ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Ρον Στάλγουορθ (Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον) γίνεται ο πρώτος Αφρο-Αμερικανός αστυνομικός στο τμήμα του Κολοράντο Σπρινγκς, αλλά η άφιξή του γίνεται δεκτή με σκεπτικισμό από τους συναδέλφους του και εκδηλώνεται ανοιχτά εχθρική διάθεση απέναντί του. Χωρίς να πτοείται, ο Στάλγουορθ καταφέρνει και αποκτά όνομα κάνοντας τη διαφορά στην κοινότητά του. Με θάρρος ξεκινά μια δύσκολη αποστολή: να μπει στους κόλπους της Κου Κλουξ Κλαν και να την ξεσκεπάσει. 

Προσποιούμενος πως είναι ρατσιστής εξτρεμιστής, ο Στάλγουορθ επικοινωνεί με την ομάδα και σύντομα γίνεται μέλος του πλέον υψηλού ιεραρχικά κύκλου της. Κατορθώνει και δημιουργεί και φιλική σχέση με το Μεγάλο Σοφό της Κουξ Κλουξ Κλαν, τον Ντέιβιντ Ντιούκ (Τόπερ Γκρέις) που εκτιμά την αφοσίωσή του στην προαγωγή της Λευκής Αμερικής. Ενώ η μυστική έρευνα γίνεται όλο και πιο περίπλοκη, ο συνεργάτης του Στάλγουορθ, ο Φλιπ Ζίμερμαν (Άνταμ Ντράιβερ) υποδύεται τον Ρον στις προσωπικές συναντήσεις με τα μέλη της ομάδας μίσους, αποκτώντας από μέσα ενημέρωση για τα φονικά σχέδιά της. Μαζί, ο Στάλγουορθ και ο Ζίμερμαν κατορθώνουν να διαλύσουν την οργάνωση, της οποίας η πραγματική πρόθεση είναι να μεταδώσουν όλο και ευρύτερα τη βίαιη ρητορική της.

Σε παραγωγή της ομάδας που υπέγραφε και το βραβευμένο με Όσκαρ «Τρέξε!», «Η Παρείσφρηση / BlackkKlansman» αποτυπώνει ανάγλυφα την αληθινή ιστορία των εντάσεων που υπήρχαν στις φυλετικές σχέσεις στη δεκαετία του ’70 στην Αμερική πράγμα που έχει πολλές ομοιότητες με την σημερινή εποχή. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον, Άνταμ Ντράιβερ, Τόπερ Γκρέις, Κόρεϊ Χόκινς, Λόρα Χάριερ, Ράιαν Έγκολντ, Τζάσπαρ Πεκόνεν, Άσλεϊ Άτκινσον. Το ομώνυμο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Αφροαμερικανού αστυνομικού Ρον Στάλγουορθ, περιγράφει την εμπειρία του στους κόλπους της ΚούΚλουξΚλαν του Κολοράντο.