Έναν χρόνο μετά τον «Θάνατο του Ιερού Ελαφιού», o Γιώργος Λάνθιμος έχει στα χέρια του ένα σενάριο, πολύ διαφορετικό απ’ ότι μας έχει συνηθίσει μέχρι σήμερα. Ο Έλληνας σκηνοθέτης, δέχεται την πρόσκληση, σηκώνει το γάντι και το αποτέλεσμα τον δικαιώνει απόλυτα. Διότι η «Ευνοούμενη», μπορεί να αποτελεί την πιο «mainstream» δημιουργία του, όμως παράλληλα είναι και μία αριστουργηματική ταινία εποχής, η οποία επαναπροσδιορίζει τα όρια του είδους, στον 21ο αιώνα.

Ads

Το ιερό δισκοπότηρο των ιστορικών δραμάτων εποχής, είναι για τους περισσότερους το φιλμ «Μπάρι Λίντον». Και δικαίως, καθώς ο τελειομανής Στάνλεϊ Κιούμπρικ, κατάφερε κάθε ταινία του να αποτελεί και σημείο αναφοράς, στην Ιστορία της Έβδομης Τέχνης. Ο Λάνθιμος, βαδίζοντας στα ίχνη του σπουδαίου Αμερικανού σκηνοθέτη και έχοντας στα χέρια του ένα αξιόλογο σενάριο, καταφέρνει να εκμαιεύσει τρεις αξιομνημόνευτες ερμηνείες, από τις διαφορετικές, αλλά εξίσου χαρισματικές, πρωταγωνίστριές του: Ρέιτσελ Βάις, Ολίβια Κόλμαν, Έμμα Στόουν, συν τον αγνώριστο Νίκολας Χουλτ, που λειτουργεί επικουρικά.

Παράλληλα όμως η «Ευνοούμενη» διαθέτει μία λιτή, αλλά μαεστρική σκηνοθεσία, ένα δωρικό μοντάζ και μία μαγική φωτογραφία. Η χρήση ευρυγώνιων φακών είναι για σεμινάριο, δίνοντας βάθος στην ταινία – αγαπημένη τακτική τόσο του Κιούμπρικ, όσο και του Όρσον Γουέλς. Η ατμόσφαιρα που αναπτύσσεται μαγνητίζει τον θεατή, ακόμα και όταν η ιστορία αρχίζει να χωλαίνει. Ενώ η χαρακτηριστική μουσική διαδραματίζει τον δικό της μοναδικό ρόλο.

image

Ads

Όλα λειτουργούν μεταξύ τους άψογα και συνθέτουν ένα κινηματογραφικό ψηφιδωτό που χαίρεσαι να το παρακολουθείς μέχρι το τελευταίο λεπτό. Ακόμα κι όταν περάσει το πρώτο επίπεδο του χιούμορ και του σουρεαλισμού, το φιλμ συνεχίζει να κερδίζει τις εντυπώσεις, με τρεις δυναμικούς γυναικείους χαρακτήρες να μάχονται για την επιβίωσή τους σ’ έναν ανδροκρατούμενο κόσμο δίχως λογική. Ενώ παράλληλα, οι έχοντες την εξουσία – από το παλάτι και τους γαλαζοαίματους, μέχρι τους αστούς και τους γαιοκτήμονες – βρίσκονται στο επίκεντρο των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων, θυσιάζοντας στον βωμό της προσωπικής ανέλιξης, το συμφέρον τόσο της χώρας τους, όσο κυρίως του λαού, του οποίου τα συμφέροντα υποτίθεται ότι προστατεύουν.

Το σενάριο της ταινίας μας μεταφέρει στις αρχές του 18ου αιώνα. Η Αγγλία βρίσκεται σε πόλεμο με τους Γάλλους. Παρόλα αυτά, οι αγώνες πάπιας και η κατανάλωση ανανά βρίσκονται στο απόγειό τους. Η φιλάσθενη Βασίλισσα Άννα (Ολίβια Κόλμαν) βρίσκεται στον θρόνο και η στενή της φίλη Λαίδη Σάρα (Ρέιτσελ Βάις) κυβερνά τη χώρα στη θέση της, ενώ ταυτόχρονα φροντίζει για την υγεία και το απρόβλεπτο ταμπεραμέντο της.

image

Όταν η νέα υπηρέτρια Άμπιγκεϊλ (Έμμα Στόουν) καταφτάνει, η γοητεία της την κάνει αμέσως αγαπητή στη Σάρα. Η Σάρα την παίρνει υπό την προστασία της και η Άμπιγκεϊλ βρίσκει μια ευκαιρία να επιστρέψει στις αριστοκρατικές της ρίζες. Καθώς οι τακτικές του πολέμου καταναλώνουν όλο τον χρόνο της Σάρα, η Άμπιγκεϊλ παίρνει τη θέση της ως η συντροφιά της Βασίλισσας. Η φιλία τους, της δίνει την ευκαιρία να κάνει πραγματικότητα τις φιλοδοξίες της και δεν θα αφήσει καμία γυναίκα, καμία πολιτική και κανένα κουνέλι, να σταθούν εμπόδιο στον δρόμο της…

Ο διευθυντής φωτογραφίας Ρόμπι Ράιαν (Philomena, The Meyerowitz Stories) δούλεψε μαζί με τον Λάνθιμο. Η ταινία είναι γυρισμένη με 35mm φιλμ, η κάμερα του Ράιαν είναι δυναμική και φιλική ταυτόχρονα και τονίζει τους χαρακτήρες με έντονες αντιθέσεις. Τα γυρίσματα έγιναν με φυσικό φως, όπως όλες οι ταινίες του Λάνθιμου, με εξαίρεση κάποιες εξωτερικές νυχτερινές λήψεις που χρειάστηκαν τεχνητό φως.

image

«Αυτό που βλέπετε είναι αυτό που υπήρχε εκείνη τη μέρα και ήθελα να το κάνω μέρος της ταινίας. Όταν είχε ήλιο, έχουμε μια ηλιόλουστη σκηνή, όταν είχε συννεφιά είναι πιο σκοτεινά. Για τις νυχτερινές λήψεις χρησιμοποιήσαμε αποκλειστικά το φως τον κεριών», αναφέρει ο Λάνθιμος.

Οι απρόσμενες γωνίες των λήψεων, ο μοναδικός φωτισμός, η αισθητική, τα σχήματα και οι μορφές δημιουργούν το χαρακτηριστικό στυλ του Γιώργου Λάνθιμου. Τα χρώματα που επικρατούν είναι το χρυσό, το σαμπανιζέ, το κίτρινο και το χρώμα της βελανιδιάς.

Το ιστορικό πλαίσιο

image

Η πρώτη ταινία εποχής του Γιώργου Λάνθιμου βασίζεται στην αληθινή ιστορία της Βασίλισσας Άννα (Ολίβια Κόλμαν), την τελευταία της δυναστείας των Στιούαρτ που, αν και ασθενής, ντροπαλή και υποτιμημένη, στέφθηκε Βασίλισσα τον καιρό που η Μεγάλη Βρετανία έγινε μια παγκόσμια δύναμη.

Ως Βασίλισσα θα επέβλεπε έναν πόλεμο με τη Γαλλία, τον θεωρητικά πρώτο παγκόσμιο πόλεμο της σύγχρονης εποχής και την ένωση της Αγγλίας με τη Σκωτία που οδήγησε στη δημιουργία του Ηνωμένου Βασιλείου. Θα ερχόταν επίσης αντιμέτωπη με την εποχή του εθνικού διχασμού, με τα δύο πολιτικά κόμματα των Γουίγκς και Τόρις να ανταγωνίζονται μεταξύ τους έχοντας ως αποτέλεσμα τη γέννηση του δικομματισμού. Οι άνθρωποι που την πλαισίωναν ήθελαν να τραφούν από την εξουσία της και να κερδίσουν την εμπιστοσύνη της και ίσως την καρδιά της.

image

Μέσα από τη σχέση της με δύο άλλες γυναίκες – τη σύμβουλο και επιστήθια φίλη της Λαίδη Σάρα (Ρέιτσελ Βάις) και την απένταρη ξαδέρφη της Σάρα που μετατρέπεται σε κοινωνικά ανερχόμενη καμαριέρα Άμπιγκεϊλ (Έμμα Στόουν) –  ο Έλληνας σκηνοθέτης θίγει διαχρονικά θέματα όπως η αγάπη, ο ανταγωνισμός, η εξουσία και τα συναισθήματα, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό σύμπαν για την ιστορία του. Το εσωστρεφές περιβάλλον περικλείει τα παιχνίδια εξουσίας, τον πειρασμό και την αποπλάνηση, αφήνοντας έξω την πραγματικότητα του αληθινού κόσμου.

«Η ιστορία είναι για την περιπλοκότητα της αγάπης και το πώς αυτές οι δυσκολίες μπορούν να αλλάξουν εσένα σαν άνθρωπο. Το αποκαλούμε μια κωμική τραγωδία και αυτό είναι», σχολιάζει ο σεναριογράφος Τόνι ΜακΝαμάρα. «Με ενδιέφεραν κυρίως οι τρεις κεντρικοί χαρακτήρες, η εξουσία τους, οι εύθραυστες σχέσεις τους και το πώς οι συμπεριφορές τόσο λίγων ανθρώπων μπορούν να αλλάξουν τον ρου ενός πολέμου και τη μοίρα μιας χώρας. Για εμένα είναι επίσης μια ερωτική ιστορία με κωμικά, δραματικά και σκοτεινά σημεία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Λάνθιμος.

Οι Τρεις Πρωταγωνίστριες

Ολίβια Κόλμαν: Βασίλισσα Άννα

image

Στον ρόλο της Βασίλισσας Άννα, συναντάμε τη βραβευμένη με Χρυσή Σφαίρα, Ολίβια Κόλμαν στη δεύτερη συνεργασία της με τον Γιώργο Λάνθιμο μετά τον «Αστακό». Για την Κόλμαν δεν είναι άγνωστη η αριστοκρατία αφού υποδύεται τη Βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ στη σειρά «The Crown».

«Πάντα επιλέγω ηθοποιούς σύμφωνα με την παρουσία τους και το τι βλέπει η κάμερα σε αυτούς. Ήξερα ότι ο Ολίβια έπρεπε να είναι η βασίλισσά μας», εξηγεί ο Λάνθιμος. Η Κόλμαν ενσαρκώνει την εύθραυστη και απεγνωσμένη Άννα με έναν μοναδικό τρόπο.

«Δεν την είδα ποτέ ως αξιολύπητη. Θεωρώ ότι έχει φοβερή δύναμη μέσα της και είμαι περήφανη για εκείνη. Υπάρχει τόση θλίψη γύρω της και η ίδια πρέπει να ένιωθε φοβερά μόνη. Ταυτόχρονα έχει μια παιδικότητα και θέλει να παίξει», σχολιάζει η Κόλμαν. Ένα κομμάτι του χαρακτήρα της Άννα είναι οι σεξουαλικές της επιθυμίες και η αλλαγή στα συναισθήματά της προς την Λαίδη Σάρα όταν κλέβει  την προσοχή της η καινούρια αγαπημένη της, Άμπιγκεϊλ.

Ρέιτσελ Βάις: Λαίδη Σάρα

image

Εκείνη που στηρίζει τη Βασίλισσα με περισσότερους από έναν τρόπους, το δεξί της χέρι, είναι η Λαίδη Σάρα Τσόρτσιλ, η πρώτη Δούκισσα του Μάλμποροου. Τον ρόλο ενσαρκώνει η βραβευμένη με Όσκαρ Ρέιτσελ Βάις επίσης στη δεύτερη ταινία της με τον Λάνθιμο μετά τον «Αστακό».

Η φιλία των δύο γυναικών ξεκίνησε από τα νεανικά τους χρόνια και συνεχίστηκε με όχι αποκλειστικά φιλικό χαρακτήρα. Όταν η Άννα πήρε το αξίωμα της Βασίλισσας, έδωσε τιμητικές θέσεις εξουσίας στη Σάρα, κάνοντάς την σύμβουλό της στα σημαντικότερα θέματα.

«”Ο Αστακός” είχε ένα εντελώς φανταστικό σύμπαν γύρω του. “Η Ευνοούμενη” έχει σίγουρα ιστορικά στοιχεία αλλά είναι μια ιστορία που τη λέει ο Γιώργος και είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από ό,τι έχω ζήσει μέχρι τώρα. Το σύμπαν που δημιουργεί είναι πάντα μοναδικό. Είναι μια ταινία που έχει την ατμόσφαιρα του Γιώργου και είναι το πιο μαγικό και μυστήριο ταλέντο του. Για εμένα η καλύτερη προετοιμασία για την ταινία ήταν να πάω απόλυτα παραδομένη», σχολιάζει η Ρέιτσελ Βάις.

Έμμα Στόουν: Άμπιγκεϊλ Χιλ

image

Από τη στιγμή που η Άμπιγκεϊλ πέφτει από την άμαξα μέσα στις λάσπες, αρχίζει να αναταράσσει τις ισορροπίες. Ξεκινάει από τον χώρο της κουζίνας και σταδιακά κερδίζει μια θέση στην κρεβατοκάμαρα της Βασίλισσας. Αν η Σάρα ήταν πάντα κυριαρχική στη Βασίλισσα, η Άμπιγκεϊλ ήταν αυτή που την παρηγορούσε. Στον ρόλο της νέας ευνοούμενης είναι η Έμμα Στόουν.

«Εκτιμούσα πάντα την Έμμα και μόλις τη γνώρισα κατάλαβα ότι είναι πολύ έξυπνη και της αρέσει να μπλέκεται σε διαφορετικά πράγματα. Ήταν υπέροχο να τη βλέπω, ήξερα ότι μπορεί να το κάνει αλλά δεν είχε την ευκαιρία μέχρι τώρα», δηλώνει ο Λάνθιμος για τη βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιό.

«Λατρεύω τον τρόπο που αποκαλύπτεται η Άμπιγκεϊλ. Ακούει και παρατηρεί τα πάντα και χρησιμοποιεί τις γνώσεις της προς όφελός της. Εγώ έπρεπε να μάθω να υποκλίνομαι, να πυροβολώ με ένα όπλο του 18ου αιώνα και να ιππεύω. Ο Γιώργος είναι ένα υπέροχα ευγενικό πλάσμα. Δεν είναι καθόλου τρομακτικός και έχει μοναδικές ιδέες στις οποίες θες να παραδοθείς χωρίς να σκέφτεσαι», αναφέρει η Έμμα Στόουν.

Διαβάστε επίσης:

image

Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Σενάριο: Ντέμπορα Ντέιβις, Τόνι ΜακΝαμάρα
Παραγωγή: Σέσι Ντέμπσεϊ, Εντ Γκίνεϊ, Λι Μάγκιντεϊ,
Γιώργος Λάνθιμος
Ηθοποιοί: Ρέιτσελ Βάις, Ολίβια Κόλμαν, Έμμα Στόουν, Νίκολας Χουλτ, Τζο Άλγουιν, Μαρκ Γκάτις, Τζέιμς Σμιθ
Φωτογραφία: Ρόμπι Ράιαν
Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Φιόνα Κρόμπι
Μουσική: Τζόνι Μπερν
Χώρα Παραγωγής: Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Η.Π.Α.
Έτος Παραγωγής: 2018
Διάρκεια: 120 λεπτά

Η ταινία «Η Ευνοούμενη» (The Favourite – 2018) του Γιώργου Λάνθιμου (Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Η.Π.Α.), θα κυκλοφορήσει στους ελληνικούς κινηματογράφους, την Πέμπτη 31 Ιανουαρίου σε επιλεγμένες αίθουσες (Odeon Όπερα και Αβάνα) λίγο πριν το επίσημο άνοιγμά της στους κινηματογράφους, την Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου.