Ο Γιώργος Λάνθιμος, γεννήθηκε στις 27 Μαΐου του 1973 στην Αθήνα και σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Σταυράκου. Το 2005 κυκλοφόρησε η «Κινέττα», που αποτελεί και την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, ενώ το φιλμ του «Η Ευνοούμενη» (2018) απέσπασε 10 Υποψηφιότητες για Όσκαρ. Με αφορμή τα γενέθλια του σπουδαίου Έλληνα σκηνοθέτη, ταξιδεύουμε στο δισυπόστατο, κινηματογραφικό σύμπαν του Υποψήφιου για Όσκαρ δημιουργού, με οδηγό τις όμορφες, όσο και ιδιαίτερες ταινίες του.

Ads

«Κινέττα» (Kinetta – 2005)

Κινέττα. Ένα ξεψυχισμένο θέρετρο όπου τον χειμώνα ζουν μετανάστες εργάτες. Ένας μυστικός αστυνομικός παθιασμένος με τ’αυτοκίνητα, τα κασετόφωνα και τις Ρωσίδες, ερευνά μια σειρά από δολοφονίες που έγιναν πρόσφατα στην περιοχή. Επιστρατεύει τη βοήθεια ενός υπαλλήλου φωτογραφείου, ενός μοναχικού τύπου που πραγματοποιεί παράλληλα και βιντεοσκοπήσεις, ενώ μια νεαρή καθαρίστρια ξενοδοχείου, υποδύεται τα θύματα.

image

Ads

Το παράξενο αυτό τρίο, αναπαριστά τον ένα φόνο μετά τον άλλο, κάτω από τη σχολαστική – αν και αμφιβόλου επιστημονικής σκοπιμότητας – σκηνοθεσία του αστυνομικού. Ο υπάλληλος του φωτογραφείου ερωτεύεται την καμαριέρα, ενώ ο αστυνομικός είναι τρελός για το νέο μοντέλο της BMW. Εν τω μεταξύ, η καθαρίστρια δίνεται ολοκληρωτικά στον ρόλο της, προσπαθώντας να γίνει το τέλειο θύμα. Δεν ξέρουμε τίποτ’ άλλο γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Ούτε τα ονόματά τους. Θα εξαφανιστούν με το πρώτο κύμα των παραθεριστών.

Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, η οποία πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ του Τορόντο, ενώ στη συνέχεια προβλήθηκε στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης και στη συνεχεία στο Φεστιβάλ Βερολίνου. Πρωταγωνιστούν: Ευαγγελία Ράντου, Άρης Σερβετάλης και Κώστας Ξυκόμηνος.

«Κυνόδοντας» (Dogtooth – 2009)

Ο πατέρας, η μητέρα και τα τρία τους παιδιά ζουν σε μια μονοκατοικία έξω από την πόλη. Γύρω από το σπίτι υπάρχει ένας ψηλός φράχτης. Τα παιδιά δεν έχουν φύγει ποτέ από το σπίτι. Διαπαιδαγωγούνται, ψυχαγωγούνται, βαριούνται και αθλούνται έτσι όπως οι γονείς τους πιστεύουν ότι θα έπρεπε, χωρίς κανένα εξωτερικό ερέθισμα. Τα παιδιά επίσης πιστεύουν ότι τα αεροπλάνα που πετάνε πάνω από το σπίτι είναι παιχνίδια και ότι τα ζόμπι είναι μικρά κίτρινα λουλούδια.

image

Ο μόνος άνθρωπος που μπαίνει μέσα στο σπίτι είναι η Χριστίνα, η οποία δουλεύει σαν φρουρός security στο εργοστάσιο του πατέρα. Ο πατέρας κανονίζει τις επισκέψεις της στο σπίτι με σκοπό να κατευνάζει τις σεξουαλικές ορμές του γιου. Όλη η οικογένεια, και ιδιαίτερα η μεγάλη κόρη, λατρεύει την Χριστίνα. Μια μέρα η Χριστίνα κάνει δώρο στην μεγάλη κόρη μια στέκα για τα μαλλιά ζητώντας της όμως κάτι άλλο σε αντάλλαγμα.

Τέσσερα χρόνια μετά την «Κινέττα», ο Γιώργος Λάνθιμος θα επιστρέψει με την ταινία που θα τον καθιερώσει τόσο στο ελληνικό, όσο και στο διεθνές κινηματογραφικό στερέωμα. Πρωταγωνιστούν οι: Χρήστος Στέργιογλου, Μισέλ Βάλεϊ, Αγγελική Παπούλια, Χρήστος Πασσαλής, Μαίρη Τσώνη, Άννα Καλαϊτζίδου.

Η ταινία πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών, κερδίζοντας το Βραβείο του τμήματος «Ένα Κάποιο Βλέμμα», καθώς και το Βραβείο Νεότητας. Ο «Κυνόδοντας» κέρδισε μία Υποψηφιότητα για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας του 2011, έχοντας απέναντι του, τις ταινίες: «Biutiful» (Ισπανία) του Alejandro González Iñárritu, «Μέσα από τις Φλόγες» (Καναδάς) του Denis Villeneuve, «Πέρα από τον Νόμο» (Αλγερία) του Rachid Bouchareb και βέβαια, τον μεγάλο νικητή εκείνης της χρονιάς στην σχετική κατηγορία: «In a Better World» (Δανία) της Susanne Bier.

«Άλπεις» (Αlps / Alpis – 2011)

Μια νοσοκόμα, ένας τραυματιοφορέας, μια αθλήτρια ρυθμικής γυμναστικής και ο προπονητής της έχουν δημιουργήσει μια ομάδα. Αντικαθιστούν νεκρούς ανθρώπους. Προσλαμβάνονται από τους φίλους και τους συγγενείς των νεκρών. Η ομάδα ονομάζεται Άλπεις και ο αρχηγός της, ο τραυματιοφορέας, ονομάζεται Mont Blanc. Τα μέλη της ομάδας είναι υποχρεωμένα να λειτουργούν σύμφωνα με κάποιους κανόνες που έχει ορίσει ο αρχηγός. Η νοσοκόμα όμως δεν υπακούει αυτούς τους κανόνες και μοιραία θα πρέπει να υποστεί τις συνέπειες.

image

Με οδηγό το έξυπνο σενάριο του Ευθύμη Φιλίππου και του Γιώργου Λάνθιμου, ο σκηνοθέτης παίρνει την σκυτάλη από τον «Κυνόδοντα», για να μας παρουσιάσει μία ελληνική κοινωνία, η οποία έχει χάσει προ πολλού τον συναισθηματικό της προσανατολισμό. Μία καυστική ματιά στις ανθρώπινες σχέσεις μέσα από το πρίσμα ενός ιδιαίτερου και ανήσυχου καλλιτέχνη. Το φιλμ πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα του, στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του 68ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Βενετίας, όπου και απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου (Golden Osella).

«Αστακός» (The Lobster – 2015)

Μια αντισυμβατική ιστορία αγάπης, τοποθετημένη σ’ ένα δυστοπικό, κοντινό μέλλον, όπου όλοι οι μόνοι άνθρωποι, σύμφωνα με τους κανόνες της Πόλης, συλλαμβάνονται και μεταφέρονται στο Ξενοδοχείο. Εκεί είναι υποχρεωμένοι να βρουν έναν ταιριαστό σύντροφο μέσα σε σαράντα πέντε (45) ημέρες. Αν αποτύχουν, μεταμορφώνονται σ’ ένα ζώο της επιλογής τους και κατόπιν απελευθερώνονται στο Δάσος. Ένας απελπισμένος άντρας (Κόλιν Φέρελ) δραπετεύει από το ξενοδοχείο και καταφεύγει στο δάσος, όπου ζουν οι Μοναχικοί. Εκεί ερωτεύεται μία γυναίκα (Ρέιτσελ Βάις), ακόμη κι αν αυτό είναι ενάντια στους κανόνες.

image

Με αφετηρία ένα υπέροχο και πρωτότυπο σενάριο, η ταινία ξεκινάει ιδανικά με τα γεγονότα που διαδραματίζονται στο Ξενοδοχείο να εξελίσσονται τραγελαφικά, με χιούμορ, αλλά και με παράλληλες αναγνώσεις. Τα όποια προβλήματα στην εξέλιξη αρχίζουν να εμφανίζονται στο δεύτερο μισό του φιλμ, όταν η δράση μεταφέρεται αντίστοιχα, στο Δάσος και στην Πόλη. Ωστόσο το διφορούμενο τέλος και το γεγονός ότι ο δημιουργός αφήνει στον θεατή την ελευθερία της επιλογής και της ερμηνείας της ιστορίας, είναι λυτρωτικό και για το ίδιο το φιλμ.

Ο «Αστακός» σηματοδοτεί το αγγλόφωνο ντεμπούτο του σκηνοθέτη, ενώ το σενάριο συνυπογράφει ο σταθερός συνεργάτης του, Ευθύμης Φιλίππου.  Η ταινία συγκεντρώνει ένα διεθνές καστ, όπου πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Κόλιν Φέρελ, Ρέιτσελ Βάις, Ολίβια Κόλμαν, Άσλεϊ Γιένσεν, Αριάν Λαμπέντ, Τζον Σ. Ράιλι, Λέα Σεντού, Aγγελική Παπούλια, Μάικλ Σμάιλι, Μπεν Γουίσοου.

«Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού» (The Killing of a Sacred Deer – 2017)

Ο Steven (Κόλιν Φάρελ) είναι ένας διαπρεπής καρδιοχειρουργός, παντρεμένος με την Anna (Νικόλ Κίντμαν), μία καταξιωμένη οφθαλμίατρο. Είναι ευκατάστατοι και ζουν ευτυχισμένοι με τα δύο τους παιδιά, την έφηβη Kim (Ράφι Κάσιντι) και τον δωδεκάχρονο Bob (Σάνι Σούλιτς). O Steven έχει αναπτύξει φιλική σχέση με τον Martin (Μπάρι Κέογκαν), ένα δεκαεξάχρονο αγόρι, ορφανό από πατέρα, το οποίο έχει υπό την προστασία του. Τα πράγματα παίρνουν ολέθρια τροπή όταν ο Steven συστήνει τον Martin στην οικογένεια του. Το νεαρό αγόρι αναστατώνει τον κόσμο τους και υποχρεώνει τον Steven να επιλέξει ανάμεσα σε μια ακραία θυσία ή τον κίνδυνο να χάσει τα πάντα.

image

Δύο χρόνια μετά τον «Αστακό», ο Γιώργος Λάνθιμος συνεργάζεται και πάλι στο σενάριο με τον Ευθύμη Φιλίππου, σκηνοθετώντας τον «Θάνατο του Ιερού Ελαφιού» με πρωταγωνιστές τους Νικόλ Κίντμαν, Κόλιν Φάρελ, Αλίσια Σίλβερστοουν, Μπάρι Κέογκαν, Ράφι Κάσιντι, Μπιλ Καμπ, Σάνι Σούλιτς. Πρόκειται για ένα ιδιόμορφο ψυχολογικό θρίλερ, το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Σεναρίου (εξ ημισείας με το «You Were Never Really Here» της Lynne Ramsay), στους Γιώργο Λάνθιμο και  Ευθύμη Φιλίππου στο 70ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Ο σκηνοθέτης ενορχηστρώνει με στυλιζαρισμένες λήψεις και οι αξιόλογοι ηθοποιοί συμμορφώνονται απόλυτα στο αλλόκοτο, παγερό και βασανιστικό κλίμα της ταινίας.

«Η Ευνοούμενη» (The Favourite – 2018)

Αρχές του 18ου αιώνα. Η Αγγλία βρίσκεται σε πόλεμο με τους Γάλλους. Παρόλα αυτά, οι αγώνες πάπιας και η κατανάλωση ανανά βρίσκονται στο απόγειό τους. Η φιλάσθενη Βασίλισσα Άννα (Ολίβια Κόλμαν) βρίσκεται στον θρόνο και η στενή της φίλη Λαίδη Σάρα (Ρέιτσελ Βάις) κυβερνά τη χώρα στη θέση της, ενώ ταυτόχρονα φροντίζει για την υγεία και το απρόβλεπτο ταπεραμέντο της. Όταν η νέα υπηρέτρια Άμπιγκεϊλ (Έμμα Στόουν) καταφτάνει, η γοητεία της την κάνει αμέσως αγαπητή στη Σάρα. Η Σάρα την παίρνει υπό την προστασία της και η Άμπιγκεϊλ βρίσκει μια ευκαιρία να επιστρέψει στις αριστοκρατικές της ρίζες. Καθώς οι τακτικές του πολέμου καταναλώνουν όλο τον χρόνο της Σάρα, η Άμπιγκεϊλ παίρνει τη θέση της ως η συντροφιά της Βασίλισσας. Η φιλία τους της δίνει την ευκαιρία να κάνει πραγματικότητα τις φιλοδοξίες της και δεν θα αφήσει καμία γυναίκα, καμία πολιτική και κανένα κουνέλι να σταθούν εμπόδιο στον δρόμο της.

image

Πρόκειται για ένα σατυρικό δράμα εποχής που αφηγείται το παράλληλο χρονικό τριών γυναικών της αγγλικής βασιλικής οικογένειας με κεντρικά πρόσωπα τη βασίλισσα Άννα (Ολίβια Κόλμαν) – τελευταία βασίλισσα του Οίκου των Στιούαρτ – και στον ανταγωνισμό ανάμεσα στις ξαδέλφες της, τη δούκισσα Σάρα Τσέρτσιλ (Ρέιτσελ Βάις) και τη βαρόνη Αμπιγκέιλ Μάσαμ (Έμα Στόουν). Ενώ ο Νίκολας Χουλτ ερμηνεύει τον Χάρλεϊ, τον ηγέτη των Τόρις στη διάρκεια της βασιλείας της βασίλισσας Άννας στα τέλη του 17ου και αρχές του 18ού αιώνα. Ηθοποιοί: Ρέιτσελ Βάις, Ολίβια Κόλμαν, Έμμα Στόουν, Νίκολας Χουλτ, Τζο Άλγουιν, Μαρκ Γκάτις, Τζέιμς Σμιθ.