Ο Μοχάμεντ Άλι όταν δεν μαχόταν με τις γροθιές του, ύψωνε τη φωνή του ενάντια στον ρατσισμό και την προκατάληψη, γεγονός που τον κατέστησε σύμβολο για τη διεκδίκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο μεγαλύτερος πυγμάχος όλων των εποχών είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής στο ντοκιμαντέρ «Οι Δοκιμασίες του Μοχάμεντ Άλι» του Μπιλ Σίγκελ, στο «I am Ali» της Κλερ Λιούινς, αλλά και στην βιογραφική ταινία του Μάικλ Μαν, «Ali» με τον Γουίλ Σμιθ.

O Μοχάμεντ Άλι (Κάσιους Μαρσέλους Κλέι: 17 Ιανουαρίου 1942 – 3 Ιουνίου 2016) υπήρξε ο κορυφαίος Αμερικανός πυγμάχος. Αποσύρθηκε οριστικά από την ενεργό δράση το 1981, έχοντας φτάσει συνολικά στις 56 νίκες, με μόλις πέντε ήττες και κατακτώντας τρεις φορές τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή βαρέων βαρών καθώς και ένα χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960. Υπήρξε ο πρώτος πυγμάχος που κατέκτησε τρεις φορές τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή, τον οποίο υπερασπίστηκε με επιτυχία συνολικά 19 φορές. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους πυγμάχους στην ιστορία του αθλήματος και ένας από τους σπουδαιότερους αθλητές του 20ού αιώνα.

Διαβάστε επίσης:
– Έχασε τη μάχη για τη ζωή ο τιτάνας της πυγμαχίας Μοχάμεντ Άλι
– Φίλοι κι αντίπαλοι λένε αντίο στον Μοχάμεντ Άλι
– Οι μεγαλύτερες στιγμές του Μοχάμεντ Άλι στο ρινγκ
– Οι ατάκες που έκαναν τον Μοχάμεντ Άλι πρωταθλητή… των ανθρώπων

Οι Δοκιμασίες του Μoχάμεντ Αλί / The Trials of Muhammad Ali
Σκηνοθεσία – Σενάριο: Μπιλ Σίγκελ
Έτος: 2013
Χώρα: Η.Π.Α.
Διάρκεια: 86 λεπτά

Ένα ντοκιμαντέρ για το ταξίδι του Αλί προς την πνευματική μεταμόρφωση που κρατάει μια ζωή. Από τα πρώτα του χρόνια στο Λούιβιλ έως τα χρόνια του στην εξορία και τη στιγμή που παρέλαβε το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας, η ταινία ιχνηλατεί τη διαδρομή του Αλί από ποιητή σε παρία σε παγκόσμιο πρεσβευτή της ειρήνης.

Ένας ανερχόμενος, τότε, υπερήρωας του αθλητισμού διάλεξε την πίστη και τη συνείδηση από τη δόξα και τα χρήματα, αψηφώντας ένα αμερικανικό κοινό εξαγριωμένο από την εναντίωσή του στον πόλεμο του Βιετνάμ και απρόθυμο να δεχτεί τη στροφή του στον ισλαμισμό.

Υλικό αρχείου φωτίζει αυτούς που τον στηρίζουν και τον πολεμούν, συμπεριλαμβανομένων και των μεντόρων του, Μάλκολμ Χ και Ελάιτζα Μοχάμεντ. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει αποκλειστικές συνεντεύξεις με αυτούς που ήταν εκεί: τον αδελφό του Ραχμάν, την πρώην του γυναίκα, Χαλίλα Καμάτσο Αλί, τον δημοσιογράφο των Τάιμς της Νέας Υόρκης, Ρόμπερτ Λίπσαϊτ και τον αρχηγό του Έθνους του Ισλάμ, Λούις Φάρακαν.

Αυτό που αναδεικνύεται, στο αξιόλογο ντοκιμαντέρ του Μπιλ Σίγκελ (ο οποίος συνυπογράφει τη σκηνοθεσία και στο επίσης αξιόλογο ντοκιμαντέρ The Weather Underground – 2002), είναι η κρυφή ιστορία του Μοχάμεντ Αλί. Το ντοκιμαντέρ «Οι Δοκιμασίες του Μoχάμεντ Αλί» (The Trials of Muhammad Ali), είχαμε την ευκαιρία να το παρακολουθήσουμε τον Μάρτιο του 2014 στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

«Ο αγώνας του Αλί, εκτός του ρινγκ, ήταν επαναστατικός. Είχε το σθένος να ορίσει τον εαυτό του, ενώ βρισκόταν κάτω από τα φώτα της δημοσιότητας. Έπρεπε να αψηφήσει κανόνες και να διαψεύσει τις προσδοκίες που είχε ο κόσμος από έναν παγκόσμιο πρωταθλητή. Αυτό κορυφώθηκε όταν αρνήθηκε να πολεμήσει στο Βιετνάμ. Η άρνησή του να συμμορφωθεί με τα κοινωνικά πρότυπα, καθώς συγκρουόταν με τα δικά του πιστεύω, ήταν μια πολύ θαρραλέα πάλη.» – Μπιλ Σίγκελ

I Am Ali
Σκηνοθεσία – Σενάριο: Κλερ Λιούινς
Έτος: 2014
Χώρα: Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α.
Διάρκεια: 111 λεπτά

Το ντοκιμαντέρ «I am Ali» στηρίζεται στο προσωπικό αρχείο των κασετών ήχου που έδωσαν οι κόρες του Άλι στην σκηνοθέτιδα Κλερ Λιούινς, καθώς και σε μια σειρά από συνεντεύξεις και μαρτυρίες των μελών της οικογένειάς του, των φίλων του και των συναδέλφων του. Το ντοκιμαντέρ εστιάζει στον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από τον θρύλο, αναδεικνύοντας άγνωστες πτυχές και λεπτομέρειες από τη ζωή του.

Η σκηνοθέτις έχει βραβευτεί επανειλημμένα για τη δουλειά που έχει κάνει τόσο για το BBC, όσο και το ITV. Πρόκειται για πορτρέτα γνωστών προσωπικοτήτων όπως ο Τσε Γκεβάρα, ο Μικ Τζάγκερ, ο Στιβ ΜακΚουίν και η Όντρεϊ Χέμπορν:

«Όταν άκουσα αυτά τα ηχογραφημένα κομμάτια, επειδή είμαι αρκετά εσωστρεφής, αισθάνθηκα σαν να είμαι ηδονοβλεψίας, ακούγοντας αυτές τις ιδιωτικές στιγμές. Όσο περισσότερο έμπαινα σ’ αυτή την ιστορία, όσο περισσότερο άκουγα τη φωνή του, αισθανόμουν, σας το είπα και στις δυο σας πριν, την αγάπη που βγαίνει από τη φωνή του. Όταν είναι με τα παιδιά του, μπορείς να καταλάβεις ότι είναι παιχνιδιάρης και περνάει καλά. Καταλαβαίνεις ότι αγαπάει την οικογένειά του, αγαπάει τη ζωή. Ειδικά, όταν λέει αυτή τη φράση στο τέλος: Εάν κάποιος αναρωτιέται γιατί γράφω αυτές τις κασέτες, είναι γιατί καταλαβαίνω ότι η ζωή είναι πανέμορφη. Πάντα αισθάνομαι πολύ συγκινημένη γι’ αυτή τη φράση του.» – Κλερ Λιούινς.

«Έχω γλυκόπικρες εμπειρίες. Ήταν διάσημος στο χώρο του μποξ, όταν ήμουν παιδί. Έπρεπε να τον μοιράζομαι με τον κόσμο, αλλά ταυτόχρονα ο κόσμος τον αγαπούσε. Μπορούσαμε να δεχόμαστε όλη αυτή την αγάπη. Ήταν στο μεγαλύτερο μέρος της πανέμορφη, γιατί οι άνθρωποι πραγματικά τον θαύμαζαν. Αισθανόμασταν πολύ περήφανες γι’ αυτόν.» – ομολογεί η κόρη του Μοχάμεντ Άλι, Μάριουμ, ενώ η αδελφή της, Χάνα Άλι συμπληρώνει:

«Μεγάλωσα πηγαίνοντας σχολείο και καμαρώνοντας πολύ που ο πατέρας μου είναι ο Μοχάμεντ Άλι. Μπορώ να κάνω ό,τι θέλω. Συνήθιζε να μου λέει ότι επειδή είναι διάσημος, ο κόσμος θα μου φερόταν διαφορετικά. Θα σου φερθεί με ειδικό τρόπο. Αλλά δεν είσαι καλύτερη από τους υπόλοιπους. Το μόνο πράγμα που σε κάνει σπουδαιότερο άνθρωπο είναι η καρδιά σου. Το κατάλαβε λοιπόν από νωρίς και μου πέρασε αυτές τις αρχές και τις αξίες, όταν ήμουν πολύ μικρή. Βεβαιώθηκε ότι είχαμε καλό χαρακτήρα και εμείς ξέραμε ότι η φήμη δεν είναι αυτό που μετράει πραγματικά».

Ali
Σκηνοθεσία: Μάικλ Μαν
Σενάριο: Gregory Allen Howard (story), Stephen J. Rivele (screenplay)
Ηθοποιοί: Γουίλ Σμιθ, Γιον Βόιτ, Μάριο Βαν Πιμπλς, Ρον Σίλβερ, Τζέφρι Ράιτ, Τζάντα Πίνκετ Σμιθ, Τζιανκάρλο Εσπόζιτο
Έτος: 2001
Χώρα: Η.Π.Α.
Διάρκεια: 157 λεπτά

Το πορτρέτο του αντικομφορμιστή, πρωταθλητή βαρέων βαρών, Μοχάμεντ Άλι, παρουσιάζει στην ταινία του «Άλι», ο τέσσερις φορές υποψήφιος για Όσκαρ σκηνοθέτης, Μάικλ Μαν (The Insider – 1999, The Aviator – 2004). Η ταινία εστιάζει ανάμεσα στην περίοδο 1964-1974, ξεκινώντας από τον περιβόητο αγώνα του με τον Σόνι Λίστον, το 1964, όταν σε ηλικία 22 χρόνων κατάφερε να γίνει πρωταθλητής στην πυγμαχία βαρέων βαρών.

Ενδιάμεσα παρακολουθούμε τον Άλι του 1964 να έρχεται σε ρήξη με τον πατέρα  του και να ασπάζεται τον μουσουλμανισμό, ακολουθώντας τα διδάγματα του Ισλαμικού Έθνους, να εγκαταλείπει το «όνομα των δούλων» και να δέχεται εκείνο του Μοχάμεντ Άλι, να γίνεται φίλος με τον Μάλκολμ Χ και όταν αρνείται να υπηρετήσει στον πόλεμο του Βιετνάμ, χάνει τον τίτλο του πρωταθλητή και του απαγορεύεται προσωρινά να παίρνει μέρος σε αγώνες ως την τελική, αθωωτική γι’ αυτόν απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που θα οδηγήσει στον τελευταίο του αγώνα στο Ζαΐρ το 1974, όταν σε ηλικία 32 ετών, νίκησε τον Τζορτζ Φόρμαν.

Ο Μάικλ Μαν εστιάζει το ενδιαφέρον του σε τέσσερις βασικούς αγώνες πυγμαχίας, και προσαρμόζει τον φακό του άλλοτε στα πρόσωπα και στα χέρια των δύο αντιπάλων κι άλλοτε στα πόδια του Αλί, για να δώσει τη χορογραφική πλευρά του ήρωά του. Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο Γουίλ Σμιθ, σ’ έναν ρόλο που του χάρισε μία Υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερης Ά Ανδρικής Ερμηνείας. Από το υπόλοιπο καστ ξεχωρίζει ο Γιον Βόιτ (ως ο τηλεοπτικός σχολιαστής Χάουορντ Κοσέλ), επίσης Υποψήφιος για Όσκαρ Καλύτερης ‘Β Ανδρικής Ερμηνείας και ο Μάριο Βαν Πιμπλς στον ρόλο του Μάλκολμ Χ.