To νέο διαστημικό τηλεσκόπιο Planck του Ευρωπαϊκού Oργανισμού Διαστήματος (ESA) μετέδωσε τις πρώτες παρατηρήσεις του στο σύνολο του ουρανού -η εντυπωσιακή εικόνα προσφέρει νέα στοιχεία όχι μόνο για τους νεογέννητους γαλαξίες, αλλά και για το αρχαιότερο φως που εκπέμφθηκε στο Σύμπαν λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

«Αυτή είναι η στιγμή για την οποία επινοήθηκε το Planck» σχολιάζει ο Ντέιβιντ Σάουθγουντ, διευθυντής Επιστήμης και Ρομποτικής Εξερεύνησης του ESA. «Η ίδια η πρώτη εικόνα και η αξιοθαύμαστη ποιότητά της είναι τιμή για τους μηχανικούς που έφτιαξαν και διαχειρίζονται το Planck. Tώρα είναι η ώρα να αρχίσει η επιστημονική σοδειά των παρατηρήσεων» αναφέρει. Στο κέντρο της φωτογραφίας διακρίνεται ο κεντρικός δίσκος του Γαλαξία μας Milky Way (η Γη βρίσκεται στην άκρη αυτού του δίσκου και έχει καλή θέα στο κέντρο του Γαλαξία).

Οι κηλίδες που διακρίνονται στο πάνω και κάτω τμήμα της φωτογραφίας είναι η λεγόμενη κοσμική ακτινοβολία μικροκυμάτων υποβάθρου (CMBR). Πρόκειται για το απόφωτο της αρχαιότερης ακτινοβολίας που κατέκλυσε το νεαρό Σύμπαν, λίγο μετά τη γέννησή του πριν από περίπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια.

Μπορεί το πορτρέτο του γαλακίας μας, Milky Way να προσφέρει μια εικόνα για το πώς είναι σήμερα το Σύμπαν, ο χάρτης της ακτινοβολίας υποβάθρου δείχνει πώς ήταν το Σύμπαν πριν καν ανάψουν τα πρώτα άστρα και σχηματιστούν οι πρώτοι Γαλαξίες.

Το σημαντικό με το χάρτη είναι ότι η ακτινοβολία υποβάθρου δεν είναι ομοιόμορφη σε όλο το Σύμπαν -οι χρωματιστές κηλίδες της εικόνας αντιστοιχούν σε περιοχές με διαφορετική πυκνότητα ύλης και ελαφρώς διαφορετική θερμοκρασία. Αυτή ακριβώς η ανομοιομορφία στην κατανομή της ακτινοβολίας υποβάθρου ήταν ο παράγοντας που επέτρεψε στο αρχέγονο αέριο να συμπυκνωθεί και να σχηματίσει τα πρώτα άστρα. Αν αντίθετα η ακτινοβολία ήταν ομοιόμορφη σε όλο τον ουρανό, το Σύμπαν θα ήταν ακόμα και σήμερα μια ομοιογενής «σούπα» αερίου.

Όταν το Planck ολοκληρώσει την τριετή αποστολή του, οι κοσμολόγοι θα έχουν στη διάθεσή τους τον ακριβέστερο χάρτη της ακτινοβολίας υποβάθρου, ο οποίος θα μπορούσε να βελτιώσει τα μοντέλα για την εξέλιξη του Σύμπαντος. Το διαστημικό τηλεσκόπιο θα σαρώσει ολόκληρο τον ουρανό ακόμα τρεις φορές μέχρι το 2012.