Η σημερινή ημερομηνία, 22 Μαρτίου, έχει θεσμοθετηθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Νερού. Υπολογίζεται ότι περίπου το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό.

Ads

Μετά τις καταστροφικές συνέπειες του ασιατικού τσουνάμι -που προκλήθηκε από τον σεισμό στην Ινδονησία το Δεκέμβρη του 2004- αλλά και το ισοπεδωτικό πέρασμα του τυφώνα Κατρίνα στις νότιες πολιτείες των ΗΠΑ, τον Αύγουστο του επόμενου έτους, ο Αμερικανός μηχανικός Μάικλ Πρίσταρντ αποφάσισε να κάνει κάτι για το πρόβλημα.

Η εφεύρεσή του, τα φορητά μπουκάλια Lifesaver («Διασώστες ζωής»), μπορούν να μετατρέψουν το πιο βρώμικο νερό σε πόσιμο, μέσα σε δευτερόλεπτα, με τη βοήθεια μη χημικού φίλτρου προστασίας σε μέγεθος νανομέτρων – το μέγεθος των μικρότερων βακτηρίων.

Μια εκπληκτική επίδειξη από το διεθνές συνέδριο TEDGlobal (’09), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού.

Ads

Καλημέρα σε όλους. Θα ήθελα να σας μιλήσω για δύο θέματα σήμερα. Το πρώτο θέμα είναι το νερό. Βλέπω ότι όλοι απολαμβάνετε το νερό που σας δώσανε εδώ στο συνέδριο, τις τελευταίες δύο μέρες. Και είμαι σίγουρος ότι πιστεύετε ότι είναι από μία ασφαλή πηγή. Αλλά κι αν δεν ήταν; Αν ήταν από μία πηγή σαν αυτή; Τότε η στατιστική θα μας έλεγε ότι οι μισοί από εσάς θα είχατε πάθει τώρα διάρροια. Έχω μιλήσει πολύ στο παρελθόν για τη στατιστική, και για την παροχή ασφαλούς πόσιμου νερού για όλους. Αλλά τα μηνύματα δε φαίνεται να περνάνε. Και νομίζω πως κατάλαβα το γιατί. Είναι επειδή, με την τρέχουσα λογική, το μέγεθος του προβλήματος απλά φαίνεται ότι παραείναι μεγάλο για να σκεφτούμε ότι μπορούμε να το λύσουμε. Οπότε απλά το ξεχνάμε. Εμείς, οι κυβερνήσεις, και οι οργανισμοί παροχής βοήθειας. Λοιπόν, σήμερα, θα ήθελα να σας δείξω ότι σκεπτόμενοι διαφορετικά, το πρόβλημα έχει λυθεί.

Παρεπιμπτόντως, από την αρχή της ομιλίας μου, 13.000 άνθρωποι ακόμα κάπου στον κόσμο υποφέρουν τώρα από διάρροια. Και τέσσερα παιδιά μόλις πέθαναν. Εφηύρα το μπουκάλι Lifesaver (“Διασώστης ζωής”) επειδή θύμωσα. Όπως και οι περισσότεροι από εσάς, καθόμουν, την επομένη των Χριστουγέννων του 2004, και παρακολουθούσα τα τρομακτικά νέα του Ασιατικού τσουνάμι, στην τηλεόραση. Τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, οι άνθρωποι έφευγαν προς τους λόφους, και ήταν αναγκασμένοι να πίνουν μολυσμένο νερό, ή να βρίσκουν τον θάνατο. Αυτό πραγματικά μου έκανε εντύπωση. Λίγους μήνες αργότερα, ο τυφώνας Κατρίνα χτύπησε την Αμερική.

“Εντάξει,” σκέφτηκα, “εδώ είναι μία αναπτυγμένη χώρα, για να δούμε τι μπορούν να κάνουν.” Πρώτη μέρα: τίποτα. Δεύτερη μέρα: τίποτα. Ξέρετε ότι πήρε πέντε μέρες για να φέρουν νερό στο Superdome; Πυροβολούσαν ο ένας τον άλλο στους δρόμους, για τηλεοράσεις και νερό. Τότε αποφάσισα ότι πρέπει να κάνω κάτι. Πέρασα αρκετό χρόνο στο γκαράζ μου, τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Και επίσης στη κουζίνα μου, αν και η γυναίκα μου δυσανασχετούσε. Ωστόσο, μετά από λίγα αποτυχημένα πρότυπα, τελικά κατέληξα σε αυτό, το μπουκάλι Lifesaver. Εντάξει, τώρα για το επιστημονικό κομμάτι. Πριν το Lifesaver, τα καλύτερα φίλτρα χειρός ήταν ικανά να φιλτράρουν μόνο έως και περίπου 200 νανόμετρα. Το μικρότερο βακτηρίδιο είναι περίπου 200 νανόμετρα. Οπότε ένα βακτηρίδιο 200 νανομέτρων θα περάσει από μία τρύπα 200 νανομέτρων. Ο μικρότερος ιός, από την άλλη, είναι περίπου 25 νανόμετρα. Οπότε αυτός οπωσδήποτε θα περάσει από τις τρύπες των 200 νανομέτρων. Οι πόροι του Lifesaver είναι 15 νανόμετρα. Οπότε τίποτα δεν περνάει.

Εντάξει, θα σας κάνω μια μικρή επίδειξη. Θα θέλατε να το δείτε αυτό; Μου πήρε αρκετό χρόνο για να το ετοιμάσω. Οπότε υποθέτω πως πρέπει να σας το δείξω. Είμαστε στην ωραία Οξφόρδη. Οπότε — κάποιος το έσφιξε αυτό. Στην ωραία Οξφόρδη, οπότε αυτό που έκανα είναι ότι πήγα και πήρα λίγο νερό από τον Ποταμό Τσέργουελ, και από τον Ποταμό Τάμεση, οι οποίοι περνάνε από εδώ. Αυτό είναι το νερό. Αλλά σκέφτηκα, ξέρετε, εάν ήμασταν στο μέσο μιας πλημμυρισμένης ζώνης στο Μπαγκλαντές, το νερό δεν θα ήταν έτσι. Οπότε πήγα και πήρα κάποια πράγματα για να του προσθέσω. Αυτό είναι από τη λίμνη μου. (Μυρίζει) (Βήχει) Μυρίστε το αυτό, κύριε κάμεραμαν. Εντάξει. (Γελάει) Σωστά. Θα το χύσουμε αυτό εδώ μέσα. Ακροατήριο: Μπλιάχ! Μάικλ Πρίτσαρντ: Οκέι. Έχουμε μερικά απόβλητα από έναν αγωγό αποχεύτευσης λυμάτων μιας φάρμας. Θα τα ρίξω και αυτά εδώ μέσα. (Γέλιο) Τα ρίξαμε και αυτά. Ορίστε. (Γέλια) Και μερικά άλλα μικρά σκουπιδάκια, τα ρίχνουμε και αυτά μέσα. Και εδώ έχω ένα δώρο από το κουνέλι ενός φίλου μου. Οπότε θα το ρίξουμε και αυτό εδώ μέσα. (Γέλια) Οκέι. (Γέλιο) Τώρα. Το μπουκάλι Lifesaver δουλεύει με έναν πραγματικά εύκολο τρόπο. Απλά μαζεύτε το νερό. Σήμερα θα χρησιμοποιήσω μία κανάτα απλά για να σας το δείξω. Ας πάρουμε ένα κομμάτι από αυτές τις ακαθαρσίες εδώ μέσα. Δεν είναι αρκετά βρώμικο αυτό. Ας το ανακατέψουμε λίγο. Εντάξει, οπότε θα πάρω αυτό το πραγματικά βρώμικο νερό, Και θα το βάλω εδώ. Θέλετε να το πιείτε; (Γέλια) Εντάξει. Ορίστε.

Επανατοποθετούμε το καπάκι. Τραβάμε λίγες φορές την αντλία. Εντάξει; Αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται. Τώρα μόλις ανοίξω το καπάκι, θα βγει αποστειρωμένο πόσιμο νερό. Πρέπει να είμαι γρήγορος. Οκέι, έτοιμοι; Ορίστε. Προσοχή στα ηλεκτρικά. Αυτό είναι ασφαλές, αποστειρωμένο πόσιμο νερό. (Χειροκρότημα) Στην υγειά σας. (Χειροκρότημα) Ορίστε Κρις. (Χειροκρότημα) Τι γεύση έχει; Κρις Άντερσον: Υπέροχη. Μάικλ Πρίτσαρντ: Οκέι. Για να παρακολουθήσουμε τον Κρις μέχρι να τελειώσει το σόου. Οκέι; (Γέλια) Εντάξει. Το μπουκάλι Lifesaver χρησιμοποιείται από χιλιάδες ανθρώπους ανά τον κόσμο. Διαρκεί για 6.000 λίτρα. Και όταν λήξει, χρησιμοποιώντας μια ασφαλή τεχνολογία, το σύστημα θα πάψει να λειτουργεί, προστατεύοντας τον χρήστη. Βγάζουμε το φίλτρο. Βάζουμε ένα νέο. Και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άλλα 6.000 λίτρα. Ας κοιτάξουμε τις εφαρμογές του. Συνήθως, σε μία κρίση, τι κάνουμε; Αποστέλλουμε νερό. Μετά, μετά από λίγες βδομάδες, στήνουμε καταυλισμούς. Και οι άνθρωποι αναγκάζονται να έρθουν στους καταυλισμούς για να πάρουν ασφαλές πόσιμο νερό. Τι γίνεται όταν 20.000 άνθρωποι μαζεύονται σ’ ένα καταυλισμό; Αρρώστιες εξαπλώνονται. Χρειάζονται περισσότεροι πόροι. Το πρόβλημα απλά διαιωνίζεται από μόνο του. Αλλά σκεπτόμενοι διαφορετικά, και αποστέλλοντας αυτά, οι άνθρωποι δε χρειάζεται να μετακινηθούν. Μπορούν να παράγουν το δικό τους αποστειρωμένο πόσιμο νερό, και να ξεκινήσουν να χτίζουν πάλι τα σπίτια και τις ζωές τους.

Τώρα, δεν είναι απαραίτητη μία φυσική καταστροφή για να δουλέψει αυτό. Το να χρησιμοποιήσουμε την παλιά λογική, εθνικής υποδομής, και σωλήνωσης, παραείναι ακριβό. Όταν υπολογίσουμε τους αριθμούς βλέπουμε ότι το κόστος ξεφεύγει. Οπότε δείτε πως μπορούμε να σκεφτούμε διαφορετικά. Αντί να αποστέλλουμε νερό, χρησιμοποιώντας διάφορες ανθρώπινες διαδικασίες, ας χρησιμοποιήσουμε τη Μητέρα Φύση. Έχει ένα φανταστικό σύστημα. Μαζεύει το νερό από εκεί, το αφαλατώνει, δωρεάν, το μεταφέρει προς τα εκεί, και το ρίχνει πάνω στα βουνά, στα ποτάμια, και στα ρυάκια. Και πού ζούνε οι άνθρωποι; Δίπλα στο νερό. Το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να το αποστειρώσουμε. Πώς θα το κάνουμε αυτό; Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε το μπουκάλι Lifesaver. Ή θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ένα από αυτά.

Η ίδια τεχνολογία, σε ένα μπιτόνι. Αυτό μπορεί να επεξεργαστεί 25.000 λίτρα νερού. Αρκετό για μία οικογένεια τεσσάρων ατόμων, για τρία χρόνια. Και πόσο κοστίζει; Περίπου μισό λεπτό (του δολαρίου) τη μέρα για να λειτουργήσει. Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα) Οπότε, σκεπτόμενοι διαφορετικά, και επεξεργαζόμενοι το νερό στο σημείο χρήσης του, οι μητέρες και τα παιδιά δε χρειάζεται πια να περπατάνε τέσσερις ώρες τη μέρα για να βρουν νερό. Μπορούν να το παίρνουν από μία διπλανή πηγή. Έτσι με μόνο οκτώ δισεκατομμύρια δολάρια, μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο της χιλιετίας και να μειώσουμε στο μισό τον αριθμό των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Συγκριτικά, η Βρετανική κυβέρνηση ξοδεύει περίπου 12 δισεκατομμύρια λίρες το χρόνο για ανθρωπιστική βοήθεια στο εξωτερικό. Αλλά γιατί να σταματήσουμε εκεί; Με 20 δισεκατομμύρια δολάρια, όλοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Έτσι τα τριάμισι δισεκατομμύρια άνθρωποι που αρρωσταίνουν κάθε χρόνο, και τα δύο εκατομμύρια παιδιά που πεθαίνουν κάθε χρόνο, θα επιζήσουν. Σας ευχαριστώ.