Την «εκτεταμένη αναπαραγωγή, ιδίως από ορισμένα μέσα ενημέρωσης, στερεοτυπικών και ρατσιστικών αντιλήψεων» καθώς και την «αυθαίρετη γενίκευση αρνητικών σχολίων σε βάρος μιας συγκεκριμένης πληθυσμιακής ομάδας –εν προκειμένω των Ρομά», επισημαίνει o Συνήγορος του Πολίτης, με αφορμή την υπόθεση της τετράχρονης Μαρίας που βρέθηκε σε καταυλισμό Ρομά.

Ads

Όπως τονίζεται σε σχετικό δελτίο Τύπου της ανεξάρτητης αρχής, ο Συνήγορος του Πολίτη «έγινε αποδέκτης αναφοράς για τον χειρισµό των ΜΜΕ στην υπόθεση της τετράχρονης Μαρίας που βρέθηκε σε καταυλισµό Ροµά».

Ειδικότερα, υπογραμμίζεται ότι: «με αφορµή την παραπάνω περίπτωση, τα ζητήµατα που απασχολούν την Αρχή ως προς τον ρόλο των ΜΜΕ είναι κυρίως:

• Η κατ’ εξακολούθηση και καθ’ υπερβολή προβολή και ο σχολιασµός της εικόνας και των στοιχείων της προσωπικής ζωής του ανηλίκου, ενώ έχει εκλείψει ο λόγος δηµοσιοποίησης της εικόνας του.

• Η αυθαίρετη γενίκευση αρνητικών σχολίων σε βάρος µιας συγκεκριµένης πληθυσµιακής οµάδας (των Ροµά εν προκειµένω), µε αφορµή περιστατικό που αφορά συγκεκριµένα πρόσωπα, καθώς και η εκτεταµένη αναπαραγωγή, ιδίως από ορισµένα µέσα ενηµέρωσης, στερεοτύπων και ρατσιστικών αντιλήψεων».

Επιπλέον, η ανεξάρτητη αρχή σημειώνει ότι «στερεότυποι χαρακτηρισµοί και φοβικά σύνδροµα εναντίον πληθυσµιακών οµάδων κατ’ αυτό τον τρόπο διαχέονται, παγιώνονται και οδηγούν περαιτέρω σ’ έναν φαύλο κύκλο µισαλλοδοξίας και αδυναµίας σεβασµού του διαφορετικού».

Μάλιστα, ο Συνήγορος του Πολίτη απέστειλε σχετικό έγγραφο προς το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης και την ΕΣΗΕΑ (Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών), με το οποίο πρότεινε:

α) την έκδοση οδηγιών σχετικά αφενός µε τη χρήση της εικόνας και των προσωπικών στοιχείων των παιδιών, αφετέρου µε τον τρόπο παρουσίασης προσώπων και
γεγονότων, ώστε να µην ενθαρρύνεται ο ρατσισµός, η ξενοφοβία και η µισαλλοδοξία

β) την εγρήγορση των φορέων εποπτείας ως προς τον εντοπισµό και έλεγχο παρόµοιων περιστατικών αντιδεοντολογικού χειρισµού από τα ΜΜΕ

γ) την οργάνωση σεµιναρίων επιµόρφωσης και ευαισθητοποίησης των δηµοσιογράφων σχετικά µε τη δεοντολογία και τον ενδεδειγµένο χειρισµό υποθέσεων στις οποίες εµπλέκονται ανήλικοι. Στην εκπαίδευση αυτή ο Συνήγορος του Πολίτη είναι διατεθειµένος να συνδράµει µε τη γνώση και την εµπειρία του στο πεδίο της προάσπισης και προαγωγής των δικαιωµάτων του παιδιού. 

Ο Συνήγορος του Πολίτη υπενθυμίζει επίσης ότι «βάσει της νοµοθεσίας, της νοµολογίας και των αποφάσεων των οικείων αρχών (ΕΣΡ, ΑΠ∆ΠΧ), η παρουσίαση ανηλίκων θυµάτων ή ευρισκοµένων σε δύσκολη κατάσταση κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται µόνον εφόσον είναι αναγκαία για την ενηµέρωση του κοινού, δεν προκαλεί πόνο ή βλάβη στην προσωπικότητα του ανηλίκου και, σε κάθε περίπτωση, ύστερα από γραπτή άδεια των ασκούντων τη γονική µέριµνα ή επιµέλεια».

«Το δικαίωµα προστασίας της ιδιωτικής ζωής περιορίζεται στις περιπτώσεις εξαφάνισης και κινδύνου, οπότε και ενεργοποιείται ο µηχανισµός του Amber Alert και η εισαγγελική παρέµβαση», διευκρινίζει η ανεξάρτητη αρχή.

«Σύµφωνα επίσης µε την οικεία νοµοθεσία, δεν επιτρέπονται χαρακτηρισµοί και σχόλια ρατσιστικού, σεξιστικού ή ξενοφοβικού περιεχοµένου και η ενθάρρυνση µισαλλόδοξων στάσεων», όπως τονίζεται στο δελτίο Τύπου του Συνηγόρου του Πολίτη, όπου επισημαίνεται ότι «όταν οι λόγοι της δηµοσιοποίησης εκλείπουν, η µετάδοση περαιτέρω εικόνων και περιγραφών πρέπει να διακόπτεται».