Πως θα μοιάζουν τα παιχνίδια του αύριο; Είναι πολύ πιθανό τα βιντεοπαιχνίδια που παίζουμε σήμερα να είναι σε πολύ πρώιμο στάδιο, με δυνατότητες ακόμη περιορισμένες λόγω της ανεπαρκούς τεχνολογικής ανάπτυξης. Σιγά σιγά όμως εμφανίζονται νέες μορφές παιχνιδιών, και κάποια μπορούν να προσαρμοστούν σε πιο «σοβαρές» ανάγκες όπως αυτή της εκπαίδευσης.

Από την εμφάνιση του Wii -της τελευταίας κονσόλας παιχνιδιών που δημιούργησε η εταιρεία Nintendo- το σώμα έπαψε να είναι ένα άχρηστο εργαλείο. Με τις εφαρμογές διασύνδεσης (όπως η ταμπλέτα Wii Fit), τα προγράμματα οδηγούν τις κινήσεις των παιχτών στον πραγματικό χώρο. Συνεπώς αυτό έχει δημιουργήσει μία νέα σειρά «σοβαρών» εφαρμογών στον τομέα της υγείας.

Άλλo παραπλήσιο παράδειγμα είναι το διάσημο «Pac-Manhattan», που απεικονίζει παίχτες εξοπλισμένους με κινητά δημιουργώντας μία νέα έκδοση ανάλογη του Pacman. Τα παιχνίδια που στοχεύουν να εισβάλλουν στον φυσικό κόσμο, πυκνώνουν.

Για την καλλιτεχνική ομάδα « Blast Theory», το ”αληθοφανές”παιχνίδι δεν είναι απλώς διασκεδαστικό αλλά επιβάλει κοινωνική και πολιτισμική σκέψη, κυρίως λόγω της συστηματικής χρήσης των φορητών υπολογιστών, μίας τεχνολογίας, που χρησιμοποιείται κυρίως από τις λιγότερο ευνοημένες κοινωνικές κατηγορίες.

Η Blast Theory διοργανώνει παραστάσεις, που βρίσκονται στο μεσοδιάστημα μεταξύ βιντεοπαιχνιδιού και καλλιτεχνικής περφόμανς, όπως για παράδειγμα το «Can you see me now», όπου φυγάδες προσπαθούν να κρυφτούν σε μια πόλη ενώ άλλοι παίχτες συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο προσπαθούν να τους πιάσουν ακολουθώντας τα πραγματικά βήματά τους, που απεικονίζονται σε μία τρισδιάστατη οθόνη.

Το παιχνίδι τέτοιου είδους έχει προσαρμοστεί και σε εκπαιδευτικούς σκοπούς. Στο δημαρχείο του Regenbourg στη Γερμανία, το παιχνίδι χρησιμοποιείται για την ενημέρωση των τουριστών πάνω στην ιστορία της πόλης. Κάθε παίχτης παίρνει ένα smartphone, που διαθέτει δυνατότητα αναγνώρισης κινήσεων και εντοπισμού του χώρου.

Δέκα χρόνια μετά τις πρώτες προσπάθειες, δεν μπορούμε παρά διαπιστώσουμε την στασιμότητα του τομέα. Είναι σπάνιο να συναντήσεις παιχνίδια, που ξεπερνούν τα κλασικά σενάρια.

Επιστροφή στα επιτραπέζια;

Μία από τις μεγάλες απώλειες, που προκλήθηκαν από την έλευση των βιντεοπαιχνιδιών είναι η εξαφάνιση του παιχνιδιού ως τέχνη ή του αντικειμένου της τέχνης, όπως το σκάκι, το τάβλι, τα επιτραπέζια και άλλα, που έχουν δημιουργήσει ολόκληρη ιστορία. Ενώ τα παιχνίδια έχουν την τάση να εξαφανίζονται πίσω από τις οθόνες μας, τα παλιά παιχνίδια δεν είναι αρκετά αποδυναμωμένα και οι νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν να φέρουν μία νέα ματιά στα «φυσικά» παιχνίδια. Καναδοί ερευνητές αναδεικνύουν μία νέα τεχνολογία, που, σύμφωνα με τους εμπνευστές της, θα μπορούσε να σημάνει την επιστροφή των επιτραπέζιων παιχνιδιών ή την δημιουργία μιας νέας σχέσης μεταξύ επιτραπέζιων και των μοντέλων, που χρησιμοποιούνται στα πολεμικά παιχνίδια.

«Αυτό δεν είναι παιχνίδι»

Υπάρχει όμως ένα παιχνίδι, που μοιάζει πιο «σοβαρό», αυτό του παιχνιδιού, που παραλλάσσει την πραγματικότητα (Alternate reality game, ή ARG). Αυτό το παιχνίδι θέτει μια σειρά αινιγμάτων, παζλ, αριθμών, που υπάρχουν στο διαδίκτυο, αλλά εντάσσεται σε διάφορα αντικείμενα, από άρθρα σε εφημερίδες, σε e-mails, σε τηλεφωνήματα, που δέχονται οι παίχτες. «Το τέρας» είναι το πρώτο παιχνίδι τέτοιου είδους και υποστήριζε την διαφημιστική καμπάνια της ταινίας “Τεχνητή Νοημοσύνη” του Steven Spielberg.

Η δομή του ARG το κάνει εξαιρετικά προσαρμόσιμο στην δημιουργία των «αληθοφανών παιχνιδιών», εμπορικών ή πολεμικών, όπως αποδεικνύεται από την χρήση του από το μουσικό σχήμα Nine Inch Nails. Εάν το «αληθοφανές παιχνίδι», έχει την δυνατότητα να μετατρέπει το καθημερινό περιβάλλον σε ένα χώρο παιχνιδιού, το ARG, καταργεί τα όρια μεταξύ αστείου και σοβαρού, μεταξύ πραγματικότητας και φανταστικής κατασκευής. Η μυστηριώδης φράση «Αυτό δεν είναι παιχνίδι», έγινε το λογότυπο του νέου είδους.

Μερικοί θέλησαν να χρησιμοποιήσουν την σύλληψητου ARG στην εκπαίδευση. Για παράδειγμα, η περίπτωση του de John Gosney, που περιγράφει στο βιβλίο του Beyond Reality: a Guide to Alternate Reality Gaming, πως δημιούργησε για το τμήμα λογοτεχνίας του ένα ARG ειδικά προορισμένο για την διδασκαλία της ιστορίας της Γενιάς Beat. Οι μαθητές χρησιμοποιώντας τα λογοτεχνικά στοιχεία του μαθήματος, καλούνται να πάρουν τον δρόμο του Kerouac, κάνοντας ένα εικονικό ταξίδι στις διαφορετικές πόλεις των ΗΠΑ, επισκεπτόμενοι διάφορες σελίδες στο διαδίκτυο για να συλλέξουν πληροφορίες για το ταξίδι τους.

Πάντως, το δυνατό σημείο αυτών των παιχνιδιών, που επιβάλλει προσοχή είναι η δυνατότητά του να κινητοποιεί, ίσως καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο, τους πόρους της συλλογικής νοημοσύνης.

Πηγή: Le Monde