Σε «θρίλερ» με απρόβλεπτη τελική έκβαση εξελίσσεται η «μονομαχία» ανάμεσα στον -υποστηριζόμενο από το ΔΗΚΟ και άλλα μικρότερα κόμματα του λεγόμενου μεσαίου χώρου- Νίκο Χριστουδουλίδη και τον -υποστηριζόμενο από το ΑΚΕΛ- Ανδρέα Μαυρογιάννη για τον δεύτερο γύρο των κυπριακών προεδρικών εκλογών, ο οποίος διεξάγεται την Κυριακή, την ώρα που το πολιτικό σκηνικό στην Μεγαλόνησο θυμίζει «κινούμενη άμμο».

Κι αυτό γιατί μπορεί ο κ. Χριστοδουλίδης να ήρθε στην πρώτη θέση με μικρή διαφορά (32,04% έναντι 29,6%) από τον δεύτερο κ. Μαυρογιάννη κατά τον πρώτο γύρο, όμως οι εξελίξεις στο -μέχρι πρότινος κυβερνών κόμμα- ΔΗΣΥ, φαίνεται να αποτελούν «ρυθμιστικό παράγοντα» για τον τελικό νικητή.

Υπενθυμίζεται πως ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ και επίσημος υποψήφιος του κόμματος στις προεδρικές εκλογές, Αβέρωφ Νεοφύτου, έμεινε εκτός δεύτερου γύρου λαμβάνοντας 26,1%.

Σημειώνεται δε πως και ο Νίκος Χριστοδουλίδης προέρχεται από τα «σπλάχνα» του ΔΗΣΥ, έχοντας τοποθετηθεί σε κρίσιμα πόστα όπως εκείνο του κυβερνητικού εκπροσώπου αλλά και του υπουργού Εξωτερικών. Παρ’ όλα αυτά, το γεγονός ότι επέλεξε να κατέλθει υποψήφιος κόντρα στην «κεντρική γραμμή» -κατά πολλούς με την άτυπη στήριξη του απερχόμενου Κύπριου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη- τον έχει αναδείξει σε «αποστάτη» στους κόλπους του κόμματος, κάτι που καθιστά εξαιρετική αμφίβολη την στήριξή του στον δεύτερο γύρο.

«Στα δύο» το ΔΗΣΥ

Ενδεικτική του κλίματος ήταν η εκρηκτική συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου του ΔΗΣΥ λίγες μέρες μετά τον πρώτο γύρο, κατά την οποία μάλιστα καταγράφηκε ισχυρό «ρεύμα» υπέρ της στήριξης του Ανδρέα Μαυρογιάννη, με την τελική απόφαση να κάνει τελικά λόγο για «ψήφο κατά συνείδηση». Αξίζει να σημειωθεί πως υπέρ της υποψηφιότητας Μαυρογιάννη τάχθηκε εμμέσως πλην σαφώς και ο ίδιος ο Αβέρωφ Νεοφύτου ο οποίος στην ομιλία του στο Πολιτικό Γραφείο του κόμματος, επιτέθηκε στον Νίκο Χριστοδουλίδη, λέγοντας πως στον δεύτερο γύρο δεν θα ρίξει λευκό και δεν θα ψηφίσει αποστάτη. Υπέρ του Ανδρέα Μαυρογιάννη φέρεται να είναι και ο υπουργός εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, ο οποίος υπήρξε υποψήφιος του ΔΗΣΥ σε δύο προεδρικές εκλογικές αναμετρήσεις.

Από την άλλη, υπέρ της υποψηφιότητας Χριστοδουλίδη τάχθηκαν κάποια υπουργικά στελέχη προσκείμενα στον Νίκο Αναστασιάδη, ενώ ο ίδιος ο απερχόμενος Κύπριος πρόεδρος αναγκάστηκε να παρέμβει με φόντο τις εξελίξεις στο κόμμα του, αφήνοντας αιχμές κατά του Νεοφύτου αλλά και όσων προσανατολίζονται στην στήριξη Μαυρογιάννη. Συγκεκριμένα, με δήλωσή του ο Νίκος Αναστασιάδης παραμονές του δεύτερου γύρου των εκλογών κατήγγειλε την ύπαρξη μιας «ενορχηστρωμένης προσπάθειας απαξίωσης των επιτευγμάτων της δεκαετούς διακυβέρνησής του και σπίλωσης του ονόματός του», ενώ παραθέτοντας τα κριτήρια που θα επιλέξει τον υποψήφιο για την Προεδρία, «φωτογράφισε» τον Νίκο Χριστοδουλίδη.

Σε κάθε περίπτωση, ο ΔΗΣΥ, παραμένει το μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό κόμμα και πολύ δύσκολα ο νέος Πρόεδρος θα μπορούσε να περάσει νομοσχέδια, χωρίς την υποστήριξή του. Την ίδια στιγμή πάντως, δεν είναι λίγοι που «βλέπουν» διάσπαση του κόμματος μετά τις πρόσφατες εξελίξεις.

Ομοιότητες και διαφορές των υποψηφίων στο Κυπριακό

Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερη θέση και σε αυτή την εκλογική μάχη κατέχει το Κυπριακό, με τους δυο υποψήφιους να έχουν διαδραματίσει -ο καθένας από τη θέση του- σημαίνοντα ρόλο στις εξελίξεις των τελευταίων ετών.

Από τη μια πλευρά, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ως υπουργός Εξωτερικών την περίοδο 2018 – 2021 κινήθηκε στη «γραμμή» του Νίκου Αναστασιάδη, η οποία συνέβαλε στο αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντάνα το 2017, κάτι που φέρεται να έχει επιφέρει «ρήγμα» στις σχέσεις της Κυπριακής ηγεσίας με τον ΟΗΕ.

Την ίδια στιγμή, παρουσιάζεται να κατευθύνει προσδοκίες προς την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία εκτιμά πως θα μπορούσε να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στο Κυπριακό, εκτός των άλλων μέσα και από τον ενδεχόμενο διορισμό μιας πολιτικής προσωπικότητας που θα αναλάμβανε πρωτοβουλίες για λογαριασμό των Βρυξελλών στο συγκεκριμένο μέτωπο.

Από την πλευρά του, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης έχει επίσης μεγάλη εμπειρία, καθώς διατέλεσε διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό για περίπου εννιά χρόνια. Ο ίδιος δείχνει να κοιτά πιο πολύ προς την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών και προς τον ίδιο τον γενικό γραμματέα του Οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες, με τον οποίο φέρεται να διατηρεί καλές σχέσεις.

Τόσο ο Νίκος Χριστοδουλίδης όσο και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης φαίνεται να συμφωνούν στην επίλυση του Κυπριακού στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, διαφοροποιούνται όμως σημαντικά σε ένα βασικό σημείο: Παρά το γεγονός πως και οι δυο ζητούν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων που διακόπηκαν στο Κραν Μοντάνα, η μεν πλευρά Χριστοδουλίδη ζητά αυτές να ξεκινήσουν από μηδενική βάση, ενώ εκ μέρους της πλευράς Μαυρογιάννη είναι  δεδηλωμένη η θέση για αποδοχή του πλαισίου Γκουτέρες ως είχε.

Το προφίλ των δύο «μονομάχων»

Νίκος Χριστοδουλίδης

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης γεννήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 1973 στην Πάφο.

Είναι κάτοχος Πτυχίου Πολιτικών Επιστημών, Οικονομικών, Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών από το Πανεπιστήμιο City της Νέας Υόρκης, Queens College, με μεταπτυχιακές σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Είναι κάτοχος Διδακτορικού από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Υπήρξε διπλωμάτης καριέρας από το 1999 μέχρι το 2018. Σε αυτό το διάστημα υπηρέτησε, ανάμεσα σε αλλά, ως Γενικός Πρόξενος στην Υπάτη Αρμοστεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, Αναπληρωτής Αρχηγός Αποστολής της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα και Εκπρόσωπος Τύπου της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ στην Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στις Βρυξέλλες.

Διετέλεσε επίσης Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας (2013-2018) και ως Κυβερνητικός Εκπρόσωπος (2014-2018). Την 1η Μαρτίου το 2018 διορίστηκε Υπουργός Εξωτερικών, θέση που κατείχε μέχρι την παραίτηση του στις 11 Ιανουαρίου το 2022.

Διετέλεσε Ειδικός Επιστήμονας και Λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου μεταξύ 2007 και 2010 στο γνωστικό αντικείμενο Ιστορία του Μεταπολεμικού Κόσμου. Είναι ο συγγραφέας των βιβλίων «Σχέδια Λύσης του Κυπριακού, 1948-1978» (2009), “Οι Σχέσεις Αθηνών – Λευκωσίας και το Κυπριακό, 1977–1988» (2013) και “Οι Γεωπολιτικές Πραγματικότητες στα Σχέδια Λύσης του Κυπριακού (1948-1978)” (2021).

Είναι παντρεμένος με την Φιλίππα Καρσερά με την οποίαν έχουν τέσσερις κόρες, την Ιωάννα, την Αικατερίνη, τη Δέσποινα-Μαρία και τη Φοίβη.

Ανδρέας Μαυρογιάννης

Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης γεννήθηκε στον Αγρό, στις 20 Ιουλίου 1956. Έζησε τα παιδικά του χρόνια στο ορεινό χωριό της επαρχίας Λεμεσού, μαζί με τους γονείς του Διομήδη και Ευγενία Μαυρογιάννη και τα επτά του αδέρφια.  Φοίτησε στο Γυμνάσιο Αρρένων Κύκκου και ακολούθησε σπουδές Νομικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακών τίτλων στο Διεθνές Δίκαιο και στις Πολιτικές Επιστήμες από τη Νομική Σχολή του Πανθεόν-Ασσάς των Παρισίων και Διδακτορικού στην Πολιτική Κοινωνιολογία από το Πανεπιστήμιο Παρί Ναντέρ.

Το 1984 του απονεμήθηκε το δίπλωμα Ακαδημίας Διεθνούς Δικαίου της Χάγης, μία από τις μεγαλύτερες διακρίσεις στον χώρο του Διεθνούς Δικαίου.

Η πορεία του Ανδρέα Μαυρογιάννη στην διπλωματία άρχισε το 1987, με την ένταξη του στη διπλωματική υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στη μακρόχρονη καριέρα του ως διπλωμάτης, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, κατείχε μια σειρά από καίρια πόστα. Υπήρξε μέλος της Επιτροπής Νομικών Συμβούλων του Συμβουλίου της Ευρώπης μεταξύ 1988 και 1992. Εκπροσώπησε την Κύπρο στην Προπαρασκευαστική Επιτροπή του ΟΗΕ για τη Διεθνή Αρχή για τον Βυθό της Θάλασσας και στο Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας τo 1989.

Το 1997 ανέλαβε καθήκοντα πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ιρλανδία, όπου παρέμεινε μέχρι το 1999 για να μεταφερθεί στη συνέχεια στη Γαλλία όπου και υπηρέτησε μέχρι το 2002, με παράλληλες διαπιστεύσεις σε Ανδόρρα, Τυνησία και Μαρόκο.

Ακολούθως διετέλεσε Πρέσβης – Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη από το 2003 ως το 2008, με παράλληλες διαπιστεύσεις σε Βραζιλία, Αγία Λουκία, Γρενάδα και Αντίγκουα και Μπαρμπούντα. Κατά τη διάρκεια της θητείας του εξελέγη μεταξύ άλλων ως ένας από τους αντιπροέδρους της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την περίοδο 2007-2008 ενώ ανέλαβε καθήκοντα διαμεσολαβητή και Σύμβουλου του Προέδρου της Γενικής Συνέλευσης για την μεταρρύθμιση του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Το 2008 ανέλαβε Πρέσβης – Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με έδρα τις Βρυξέλλες. Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι το 2011, όπου αποχώρησε για να αναλάβει τη θέση του Υφυπουργού Προεδρίας για ευρωπαϊκά θέματα.

Το 2013 έγινε Μέγας Αξιωματικός του Τάγματος Διπλωματικής Αξίας της Δημοκρατίας της Ρουμανίας ενώ το 2015 του απονεμήθηκε το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής (Légion d’honneur) με την εισδοχή του στο Εθνικό Τάγμα της Γαλλικής Δημοκρατίας (βαθμός Αξιωματικού).

Τον Ιούλιο του 2019 ανέλαβε εκ νέου Πρέσβης – Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, όπου παρέμεινε μέχρι την συνταξιοδότηση του.

Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης υπηρέτησε ως διευθυντής του γραφείου του Υπουργείου Εξωτερικών, την περίοδο 1995 – 1997 και 2002-2003. Επί κυβερνήσεων Γλαύκου Κληρίδη και Τάσσου Παπαδόπουλου, διετέλεσε μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας της ελληνοκυπριακής πλευράς για τις συνομιλίες επίλυσης του Κυπριακού.

Το 2011, επί κυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης ανέλαβε τη θέση του Υφυπουργού Προεδρίας για Ευρωπαϊκά θέματα, έχοντας την γενική ευθύνη και πολιτική εποπτεία για την προετοιμασία και την διεκπεραίωση της κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το δεύτερο εξάμηνο του 2012.

Την 1η Μαρτίου 2013 τοποθετήθηκε στη θέση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών, όπου παρέμεινε για διάστημα πέντε μηνών, αφού την 1η Σεπτεμβρίου διορίστηκε από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, ως Διαπραγματευτής της Ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό. Από αυτή τη θέση συμμετείχε στη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για μια σειρά από ζητήματα, ιδιαίτερα συνταγματικών υποθέσεων και ζητημάτων διακυβέρνησης και πολλά άλλα νομικής και πολιτικής φύσης. Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι και τις 15 Μαΐου 2022.

Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης είναι Επίκουρος Καθηγητής Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Frederick στην Κύπρο από το 2018.

Ήταν παντρεμένος με την Καλλιόπη Ευθυβούλου, η οποία απεβίωσε το 2014. Μαζί απέκτησαν δύο παιδιά, τον Διομήδη και την Αθηνά Μαυρογιάννη. Από τον Ιούνιο του 2021 είναι παντρεμένος με την Lena Shamoun.