Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κατά την ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους σημείωσε πως η παγκόσμια οικονομική τάξη άλλαξε μέσα σε μια γενιά και απηύθυνε έκκληση προς το διαιρεμένο Κογκρέσο για συνεργασία προκειμένου να περιοριστεί το έλλειμμα και να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις από τους νέους ανταγωνιστές των ΗΠΑ όπως την Ινδία και την Κίνα.

Ads

Ο πρόεδρος Ομπάμα υιοθέτησε αρκετές ιδέες που υποστηρίζονται από καιρό από τους Ρεπουμπλικανούς – τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, την απλούστευση του φορολογικού κώδικα – ενώ συμφώνησε με τους Ρεπουμπλικανούς στην ανάγκη να περιοριστούν οι δαπάνες και πρότεινε πενταετές πάγωμα σε ένα τμήμα των εγχώριων δαπανών, αν και απέχει πολύ από της μεγάλες περικοπές που έχουν ζητήσει οι Ρεπουμπλικανοί.

Αρχίζοντας την ομιλία του με μια ανάλυση της οικονομικής πραγματικότητας, ο Ομπάμα υπογράμμισε πως πολλοί Αμερικανοί θυμούνται την εποχή πριν από την παγκοσμιοποίηση που αρκούσε να εργάζεται κανείς σκληρά για να έχει ένα μισθό και αξιοπρεπή κοινωνικά πλεονεκτήματα. Όμως “ο κόσμος άλλαξε και, για πολλούς, η αλλαγή υπήρξε επώδυνη”, δήλωσε ο Ομπάμα μιλώντας ενώπιον του Κογκρέσου. “Οι κανόνες άλλαξαν. Μέσα σε μια γενιά, τεχνολογικές επαναστάσεις μεταμόρφωσαν τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και συναλλασσόμαστε”, επισήμανε ακόμη ο πρόεδρος.

Μπροστά στην άνοδο νέων βιομηχανικών δυνάμεων όπως η Ινδία και η Κίνα, ο Ομπάμα κάλεσε τους συμπατριώτες του να μην αποθαρρύνονται, υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν την πιο ευημερούσα οικονομία του κόσμου.

“Ναι, ο κόσμος άλλαξε. Ο αγώνας για τις θέσεις εργασίας είναι πραγματικός. Όμως αυτό δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει. Αυτό πρέπει να μας χαλυβδώνει“, δήλωσε ο πρόεδρος καλώντας τους ρεπουμπλικανούς αντιπάλους του να υποστηρίξουν τις επενδύσεις “για να καινοτομήσουμε, να εκπαιδευθούμε και να οικοδομήσουμε καλύτερα απ’ ό,τι ο υπόλοιπος κόσμος”.

Εξέφρασε την ευχή οι αντίπαλοί του, οι οποίοι έχουν πλέον την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων και μια μειοψηφία που μπορεί να εμποδίζει την υιοθέτηση νομοσχεδίων στη Γερουσία, να αναλάβουν “την κοινή ευθύνη” της διακυβέρνησης. “Νέοι νόμοι δεν θα υιοθετηθούν παρά μόνο με την υποστήριξη Δημοκρατών και Ρεπουμπλικανών. Θα προχωρήσουμε μαζί ή δεν θα προχωρήσουμε καθόλου”, προειδοποίησε.

Τη στιγμή που οι Ρεπουμπλικανοί έχουν δηλώσει αποφασισμένοι να μειώσουν δραστικά τις δαπάνες του ομοσπονδιακού κράτους, ο Ομπάμα επεδίωξε να τους κατευνάσει προτείνοντας το πάγωμα ενός μέρους των δημοσιονομικών δαπανών για πέντε χρόνια (πλην αυτών για την ασφάλεια και τα κοινωνικά επιδόματα), δηλαδή για δύο χρόνια επιπλέον απ’ ό,τι είχε προηγουμένως ανακοινώσει.

Όμως ο πρόεδρος Ομπάμα περιέλαβε στην ομιλία του πολιτικές θέσεις που είναι βέβαιο ότι θα πυροδοτήσουν νέες συγκρούσεις με τους Ρεπουμπλικάνους. Επανέλαβε την αντίθεσή του στη μόνιμη επέκταση των φοροαπαλλαγών για τους πλουσιότερους Αμερικανούς, ζήτησε να γίνει άλλη μια προσπάθεια για να μεταρρυθμιστεί η νομοθεσία για τη μετανάστευση και προειδοποίησε εναντίον μεγάλων αλλαγών στη μεταρρύθμισή του στον τομέα της υγείας.

Ο Ομπάμα επέκρινε ιδιαιτέρως τα φορολογικά “δώρα δισεκατομμυρίων δολαρίων” που γίνονται στους πετρελαϊκούς ομίλους και ζήτησε από τους κοινοβουλευτικούς να τα καταργήσουν. Η οικονομία που θα γίνει με τον τρόπο αυτό θα επιτρέψει, σύμφωνα με τον ίδιο, να χρηματοδοτηθούν τεχνικές καινοτομίες, ιδιαίτερα στον τομέα των “καθαρών πηγών ενέργειας”.

Η επένδυση σε τεχνικές αιχμής, κυρίως ενεργειακές, “θα ενισχύσει την ασφάλειά μας, θα προστατεύσει τον πλανήτη μας και θα δημιουργήσει αναρίθμητες θέσεις εργασίας” στις ΗΠΑ, πρόσθεσε. Ο Ομπάμα επανέλαβε επίσης τη βούλησή του να επενδύσει το ομοσπονδιακό κράτος υπέρ της ανάπτυξης των υποδομών στις ΗΠΑ. “Όμως τώρα που το χειρότερο της ύφεσης έχει περάσει, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι το κράτος μας δαπανά περισσότερα απ’ όσα κερδίζει. Αυτό δεν μπορεί να υποστηριχθεί”, πρόσθεσε.

Τασσόμενος υπέρ του αγώνα κατά του ελλείμματος και υπέρ μιας μεταρρύθμισης του κράτους ώστε να γίνει αποτελεσματικότερο και συνεπώς λιγότερο δαπανηρό, ο Ομπάμα τάχθηκε επίσης υπέρ της ενίσχυσης των καινοτομιών ώστε οι ΗΠΑ να μπορέσουν να διατηρήσουν τη θέση τους απέναντι στον ανταγωνισμό των αναδυομένων χωρών με πρώτες την Κίνα και την Ινδία. Για να γίνει αυτό, πρόσθεσε, πρέπει να κοπούν όλες οι “υπερβολικές δαπάνες” ώστε να υπάρξουν νέα περιθώρια χρηματοδότησης.

Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έδωσε ιδιαίτερο βάρος στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής στην ομιλία του. Αρκέστηκε στο να πει ότι τα αμερικανικά στρατεύματα ολοκλήρωσαν την αποστολή τους στο Ιράκ «με το κεφάλι ψηλά», ενώ η ηγεσία της Αλ Κάιντα στο Πακιστάν βρίσκεται «υπό την μεγαλύτερη πίεση που έχει βρεθεί ποτέ από το 2001».

Για το Αφγανιστάν, ο Ομπάμα ανέφερε ότι «έχουμε σκληρές μάχες μπροστά μας» αλλά ότι οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να οικοδομήσουν μια μακρόχρονη συνεργασία με την αφγανική κυβέρνηση. Πρόσθεσε πως τα στρατεύματα των ΗΠΑ, θα αρχίσουν να αποσύρονται από το Αφγανιστάν, όπως έχει προγραμματιστεί, τον Ιούλιο, παρά την συνεχιζόμενη απειλή της Αλ Κάιντα, στην οποία έστειλε το μήνυμα πως «δεν παραδινόμαστε, δεν αμφιταλαντευόμαστε και θα σας νικήσουμε».

Δεν έκανε καμιά αναφορά στην στασιμότητα των ειρηνευτικών προσπαθειών στο Μεσανατολικό, για το οποίο ο Ομπάμα έτρεφε υψηλές φιλοδοξίες. Επίσης δεν έκανε οποιαδήποτε αναφορά στην Αίγυπτο όπου υπήρξε ξέσπασμα διαδηλώσεων κατά του προέδρου Μουμπάρακ, ενός σταθερού συμμάχου των ΗΠΑ. Για το λαό της Τυνησίας ανέφερε, ότι θα σταθεί στο πλευρό του, ενώ εξήρε τη θέλησή του , που αποδείχθηκε «πιο δυνατή από τις εντολές ενός δικτάτορα».

Οι αντιδράσεις των Ρεπουμπλικάνων

Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν εντυπωσιάστηκαν από την πρόταση του Ομπάμα για πάγωμα των δαπανών για πέντε χρόνια, κάτι που θα μειώσει το έλλειμμα κατά 400 δισεκ. δολάρια σε μια περίοδο 10 ετών. “Μου αρέσει το γεγονός ότι θέλει να κάνει κάτι για τις δαπάνες. Ωστόσο το πάγωμα των κυβερνητικών δαπανών για πέντε χρόνια στα αυξημένα επίπεδα των δύο τελευταίων ετών πραγματικά δεν είναι αρκετό“, δήλωσε ο Μιτς Μακόνε. επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Βουλή.

Όταν ο Ομπάμα ζήτησε να γίνουν επενδύσεις στην έρευνα για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, καθώς και στην εκπαίδευση, οι Ρεπουμπλικάνοι θεώρησαν ότι μιλάει για νέες μεγάλες δαπάνες. “Όταν ο πρόεδρος λέει ‘επένδυση’ εννοεί μεγαλύτερη ομοσπονδιακή κυβέρνηση και υψηλότερους φόρους“, δήλωσε ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζιμ Ντεμίντ, ο οποίος υποστηρίζεται από το συντηρητικό κίνημα Tea Party.

Ο ρεπουμπλικανός βουλευτής Πιτ Σέσιονς δήλωσε πως ο Ομπάμα άλλαξε τόνο, “όμως παραμένει ασαφές πότε θα προσφέρει την αλλαγή της πολιτικής του που ζήτησαν οι ψηφοφόροι την ημέρα των εκλογών“, τον περασμένο Νοέμβριο.