Στο Νταβός της Ελβετίας καταφθάνουν για την καθιερωμένη συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ εκπρόσωποι δεκάδων κυβερνήσεων, οργανισμών, ειδικών σε διάφορους τομείς, αλλά και επιχειρηματιών, για να συζητήσουν για την τύχη του κόσμου και τις παγκόσμιες «προκλήσεις».

Όλα αυτά, την ώρα που σύμφωνα με έκθεση της ΜΚΟ OxFam, οι πέντε πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο είδαν τις περιουσίες τους να διπλασιάζονται (+114%) από το 2020.

Πιο συγκεκριμένα, η περιουσία των πέντε πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο αυξήθηκε από το 2020 ως το 2023 κατά 405 δισεκατομμύρια δολάρια, στα 869 δισεκατομμύρια δολάρια, κι αυτή των δισεκατομμυριούχων κατά 3,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, τονίζει η ΜΚΟ σε έκθεσή της, αναφερόμενη ειδικά στον Τζεφ Μπέζος, έναν από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον πλανήτη.

Χάρη στην απογείωση των χρηματιστηρίων, οι υπερπλούσιοι βλέπουν χρόνο τον χρόνο το οικονομικό τους βάρος να μεγαλώνει, χάρη στη συμμετοχή τους στο κεφάλαιο πολυεθνικών. Ταυτόχρονα, η περιουσία και τα έσοδα πέντε δισεκατομμυρίων ανθρώπων αθροιστικά συρρικνώθηκαν, έγιναν φτωχότεροι, επισημαίνει η OxFam, καλώντας τις κυβερνήσεις να μειώσουν την επιρροή των υπερπλουσίων στη χάραξη φορολογικής πολιτικής και να θεσπιστεί ειδικός φόρος για την περιουσία τους.

Επίσης, έρευνα μεταξύ δεκάδων οικονομολόγων, διαπίστωσε πως η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει μια χρονιά με υποτονικές προοπτικές ανάπτυξης και αβεβαιότητα που προέρχεται από γεωπολιτικές εντάσεις, σφιχτές χρηματοδοτικές συνθήκες και τον αποδιοργανωτικό αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης

Φέτος, το Φόρουμ έχει ως τίτλο «Ανοικοδομώντας την εμπιστοσύνη». Το ερώτημα ωστόσο είναι το εξής: μεταξύ ποιων; Το Politico, σε ένα εκτενές θέμα του, παραθέτει μια λίστα με την «βρόμικη δωδεκάδα» του Νταβός. Δικτάτορες, κακοποιοί, εκβιαστές, ακροδεξιοί, «έμποροι της δυστυχίας», όπως τους χαρακτηρίζει.

Αναλυτικά:

Ο Χαβιέρ Μιλέι, πρόεδρος της Αργεντινής

Γνωστός ως ο «Τραμπ της Αμερικής», αν και για κάποιους είναι ακόμη χειρότερος, τα έχει όλα: φανατική βάση υποστηρικτών, προϋπηρεσία στην τηλεόραση, «αναρχοκαπιταλιστικές» και «φιλελεύθερες» πολιτικές, εκτός αν μιλάμε για τις αμβλώσεις, και ένα…αξέχαστο χτένισμα, όπως σχολιάζει δηκτικά το Politico.

Πρόκειται για μακροχρόνιο θιασώτη του Νταβός, αφού παρευρίσκεται εδώ και χρόνια, την ώρα που οι καταστροφικές του πολιτικές μετατρέπονται σε πραγματικότητα, αφού εξελέγη πρόεδρος της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Νότιας Αμερικής, μετά από ένα κύμα δυσαρέσκειας απέναντι στο πολιτικό κατεστημένο.

Το ερώτημα που πλανάται τώρα είναι πόσο μακριά θα φτάσει ο Μιλέι στην υλοποίηση των προεκλογικών του υποσχέσεων να περικόψει τις δημόσιες υπηρεσίες και τις κρατικές δαπάνες, να κλείσει την κεντρική τράπεζα της Αργεντινής και να εγκαταλείψει το πέσο.

Ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν

Φήμες λένε ότι ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θα κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο φετινό WEF, συνοδευόμενος από μια μεγάλη ομάδα κορυφαίων αξιωματούχων της Σαουδικής Αραβίας.

Πρόκειται για τον τελικό κύκλο αποκατάστασης και ξεπλύματος για τον αυταρχικό ηγέτη μιας χώρας με αποτρόπαιο ιστορικό ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ όπως αναφέρουν οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ, ο ίδιος ήταν που διέταξε την άγρια δολοφονία του δημοσιογράφου της Washington Post Τζαμάλ Κασόγκι μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, το 2018.

Ίσως ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να εξακολουθούσε να αντιμετωπίζεται ως ένας παρίας του WEF, εάν ένας άλλος πρώην αγαπημένος του Νταβός δεν μετατρεπόταν σε persona non grata: Ο Βλάντιμιρ Πούτιν. Μετά την εισβολή του στην Ουκρανία, ο ρώσος πρόεδρος κατάφερε να σπρώξει τη Δύση πίσω στην αγκαλιά του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Και πλέον είναι όλα απλά παρελθόν.

Τζάρεντ Κούσνερ, ιδρυτής της Affinity Partners

Πρόκειται για τον άνθρωπο που είναι περισσότερο πιθανό από οποιονδήποτε στο Φόρουμ να πλησιάσει τον Ντόναλντ Τραμπ, ίσως τον μελλοντικό πρόεδρο των ΗΠΑ.

Από τη μία πλευρά, μια συνομιλία με τον γαμπρό του Ντόναλντ τις ημέρες αμέσως μετά τις εκλογές της Αϊόβα θα ήταν πιθανώς μεγάλη επιτυχία για τον θιασώτη του Νταβός. Από την άλλη… είναι ο Τζάρεντ Κούσνερ.

Ο 43χρονος, που είναι παντρεμένος με την Ιβάνκα Τραμπ και υπηρέτησε ως ανώτερος σύμβουλος του πρώην προέδρου κατά τη διάρκεια της θητείας του, εκμεταλλεύτηκε τη διαμονή του στον Λευκό Οίκο για να χτίσει μια επικερδή συμβουλευτική καριέρα επικεντρωμένη κυρίως στη Μέση Ανατολή.

Η εταιρεία ιδιωτικών κεφαλαίων του, Affinity Partners, χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από τις χώρες του Κόλπου. Αυτό περιλαμβάνει μια επένδυση ύψους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Δημόσιο Ταμείο Επενδύσεων της Σαουδικής Αραβίας, του οποίου ηγείται ο Μπιν Σαλμάν – η οποία, συμπτωματικά, προωθήθηκε παρά τις αντιρρήσεις των συμβούλων του ίδιου του πρίγκιπα διαδόχου.

Ο Κούσνερ ανέπτυξε σχέση με τον Μπιν Σαλμάν κατά τη διάρκεια της θητείας του πεθερού του, εγείροντας μεγάλες υποψίες για σύγκρουση συμφερόντων για την κυβέρνηση Τραμπ – ειδικά όταν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ αρνήθηκε να καταδικάσει τον ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας για τη δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι, παρά το γεγονός ότι η CIA συμπέρανε ότι είχε άμεση ανάμειξη.

Ιλχάμ Αλίγιεφ, πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν

«Τι κάνει ένας αυταρχικός ηγέτης με ένα αποσχισθέν κράτος εντός των συνόρων της χώρας του; Εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι η προσοχή της Ρωσίας είναι αλλού, μαζί με τη δίψα της ΕΕ για το φυσικό αέριο του, για να εξαπολύσει μια αστραπιαία επίθεση, να πάρει τον έλεγχο, να απελάσει τους ενοχλητικούς κατοίκους των προγόνων του, να φυλακίσει κάθε “άτακτο” δημοσιογράφο – και στη συνέχεια να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για να εκμεταλλευτεί το φρεσκοξυπνημένο πατριωτικό πάθος, φυσικά», γράφει το Politico.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η διακυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν είναι κάτι σαν οικογενειακή επιχείρηση για τους Αλίεφ – ο Ιλχάμ ανέλαβε την εξουσία μετά το θάνατο του πατέρα του, του Χάινταρ Αλίεφ, πρώην αξιωματικού της KGB της Σοβιετικής Ένωσης, ο οποίος κυβέρνησε τη χώρα για δεκαετίες. Και ο νεότερος Αλίγιεφ άλλαξε το σύνταγμα του Αζερμπαϊτζάν για να ανοίξει τον δρόμο προς την εξουσία για την επόμενη γενιά της οικογένειάς του – και επιπλέον διόρισε τη σύζυγό του ως αντιπρόεδρο.

Ο κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ

Ο Λι Τσιάνγκ είναι το δεξί χέρι του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ, και είναι αυτός που θα εκπροσωπήσει τη χώρα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.

Ο Λι έγινε διάσημος για το αποτελεσματικό αλλά σκληρό lockdown που επέβαλε σε ολόκληρη τη Σανγκάη για εβδομάδες κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, κλειδώνοντας πάνω από 25 και πλέον εκατομμύρια ανθρώπους στα σπίτια τους, ενώ πολλοί πάσχιζαν να βρουν φαγητό, να φροντίσουν τα ζώα τους ή να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια — με αποτέλεσμα να πληγεί η οικονομία της πόλης, σημειώνει το Politico.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο ίδιος προσπαθεί να «ξεπλύνει» την πολιτική της Κίνας σχετικά με τους Ουιγούρους, μια κυρίως μουσουλμανική μειονότητα, την οποία η Κίνα καταγγέλλεται πως κρατά σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και προχωρά σε βασανιστήρια, κακοποίηση, μέσα σε ένα καθεστώς δουλείας.

Ο Πρόεδρος της Ρουάντα Πολ Καγκάμε

Με το παρατσούκλι «ο Ναπολέων της Αφρικής», που αναφέρεται στην εκστρατεία του για την κατάληψη της εξουσίας το 1994, ο Πολ Καγκάμε κυβερνά έκτοτε τη χώρα των χιλίων λόφων. Συχνά επαινείται για την επίβλεψη αυτού που είναι ίσως η μεγαλύτερη αναπτυξιακή ιστορία επιτυχίας της σύγχρονης Αφρικής- είναι επίσης όμως δικτάτορας.

Ο πρώην αξιωματικός του στρατού άλλαξε το σύνταγμα της Ρουάντα για να καταργήσει ένα «άβολο» όριο θητείας και να εδραιώσει τη σταθερή του λαβή στους μοχλούς της εξουσίας, ενώ καταστέλλει τις αντιδράσεις. Αλλά παρά τις κατηγορίες για φυλάκιση, εξορία και βασανισμούς των αντιφρονούντων και δημοσιογράφων της Ρουάντα, ο Καγκάμε κατάφερε να παραμείνει στα «καλά κιτάπια» της Δύσης — και στη λίστα των καλεσμένων του Νταβός.

Ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο

Η Σλοβακία δεν φαίνεται να μπορεί να «ξεφύγει» από τον Ρόμπερτ Φίκο.

Αναγκασμένος να εγκαταλείψει το αξίωμά του το 2018 λόγω μαζικών διαδηλώσεων μετά τη δολοφονία του ερευνητή δημοσιογράφου Ján Kuciak και της αρραβωνιαστικιάς του Martina Kušnírová, ο Φίτσο αναδύθηκε από τις πολιτικές στάχτες και έγινε πρωθυπουργός της Σλοβακίας για τέταρτη φορά στα τέλη του περασμένου έτους.

Το κόμμα του Smer διεξήγαγε μια εκστρατεία φιλική προς τον Πούτιν, υποσχόμενος να τερματίσει κάθε στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία.

Τα σλοβακικά δικαστήρια εξακολουθούν να επεξεργάζονται πολλαπλές υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος που προέρχονται από την τελευταία φορά που το Smer ήταν στην εξουσία, στις οποίες εμπλέκονται ολιγάρχες που φέρονται να επωφελήθηκαν από κρατικές συμβάσεις, πρώην ανώτατα στελέχη της αστυνομίας και ανώτεροι αξιωματικοί των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών, καθώς και βουλευτές και από τα τρία κόμματα της νέας κυβέρνησης συνασπισμού του Φίτσο.

Η πρόεδρος της Ουγγαρίας, Κάταλιν Νόβακ

Η Κάταλιν Νόβακ, που εξελέγη πρόεδρος της Ουγγαρίας το 2022, έχει «δύσκολη» αποστολή: την έστειλαν στο Νταβός για να υψώσει τη σημαία του κράτους-παρία της ΕΕ. Βέβαια, η 46χρονη έχει συνηθίσει να είναι η περίεργη σε μια εκδήλωση: Είναι η πρώτη γυναίκα και η νεότερη πρόεδρος της Ουγγαρίας.

Θα πίστευε κανείς ότι η Νόβακ, δεδομένου του παρελθόντος της, θα ήταν μια πρωτοπόρος φεμινίστρια που προσπαθεί να εμπνεύσει τις γυναίκες. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για φερέφωνο του κοινωνικού συντηρητισμού, με πολλούς να τη βλέπουν ως ηρωίδα του διεθνούς κινήματος κατά των αμβλώσεων, της ισότητας και του φεμινισμού.

Οι σκέψεις της για το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, όμως, είναι αυτές που θα έπρεπε να τραβήξουν την προσοχή στο γνωστό ανδροκρατούμενο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ: Σε ένα διαβόητο βίντεο που αναρτήθηκε στα τέλη του 2020, η Νόβακ είπε:

«Μην πιστεύετε ότι οι γυναίκες πρέπει να ανταγωνίζονται συνεχώς τους άνδρες. Μην πιστεύετε ότι κάθε στιγμή της ζωής μας πρέπει να περνάμε με το να συγκρίνουμε τους εαυτούς μας με τους άνδρες και ότι πρέπει να εργαζόμαστε τουλάχιστον στην ίδια θέση, για τουλάχιστον την ίδια αμοιβή που δουλεύουν αυτοί».

Ο Πρωθυπουργός της Καμπότζης Χουν Μανέ

Ο νέος, με δυτική μόρφωση πρωθυπουργός της Καμπότζης, έχει διαφημιστεί σε ορισμένους κύκλους ως πιθανός εκσυγχρονιστής και μεταρρυθμιστής.

Όμως, όπως γράφει το δημοσίευμα, δεν πρόκειται για μια ανάσα φρέσκου αέρα αλλά και την επανάληψη της ίδιας μπαγιάτικης ιστορίας. Έχοντας κληρονομήσει τη θέση του από τον πατέρα του, τον μακροχρόνιο απολυταρχικό Χουν Σεν, ο Χουν Μανέτ δεν έχει δείξει κανένα σημάδι ότι θέλει να μεταρρυθμίσει ή να εκσυγχρονίσει την Καμπότζη.

Ενώ κάποιοι λένε ότι είναι πολύ νωρίς για να πούμε πού θα καταλήξει, το γεγονός είναι πως πολλά χαρακτηριστικά της απολυταρχίας εξακολουθούν να υπάρχουν στην Καμπότζη. Καταστολή της αντιπολίτευσης, περίεργες «εκλογές», δωροδοκίες και πελατειακές σχέσεις.

Ο Πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν μπιν Τζασίμ αλ Θάνι

«Πώς κατάφερε ένα μικρό βασίλειο 2,6 εκατομμυρίων κατοίκων στον Περσικό Κόλπο να πρωταγωνιστήσει σε τόσα εκρηκτικά σκάνδαλα», αναρωτιέται το Politico.

Υπάρχουν οι κατηγορίες για αγορά επιρροής που οδήγησαν στην παραίτηση πολλών ευρωβουλευτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (QatarGate). Οι ισχυρισμοί για αδήλωτη άσκηση πίεσης από λόμπι από δύο Ρεπουμπλικανούς που ευθυγραμμίζονται με τον Τραμπ.

Τα πολλαπλά σκάνδαλα που αφορούν τις προσπάθειες για ανάπτυξη του κύρους μέσω του αθλητισμού (sportswashing). Και φυσικά, οι ανησυχίες για το αν γνώριζαν οι αξιωματούχοι του εμιράτου για τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου — της οποίας το Κατάρ είναι ο μεγαλύτερος οικονομικός χορηγός.

Μάλιστα, μόλις αυτό το μήνα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν συναντήθηκε με τον ηγέτη του Κατάρ και του είπε ότι οι ΗΠΑ είναι «βαθιά ευγνώμονες για τη συνεχιζόμενη ηγεσία σας σε αυτή την προσπάθεια, για το ακούραστο έργο που αναλάβατε και που συνεχίζεται, για να προσπαθήσετε να απελευθερώσετε τους υπόλοιπους ομήρους».

Ο Πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα

Όταν συγκρίνετε τον Πολωνό πρόεδρο με κάποιους από τους άλλους σε αυτόν τον κατάλογο, δεν φαίνεται να τίθεται θέμα σύγκρισης. Δεν είναι δικτάτορας, δεν έχει εισβάλει σε κανέναν γείτονα, ούτε κραδαίνει αλυσοπρίονο δημόσια.

Αλλά ο Ντούντα είναι ο άνθρωπος του χθες. Ως ο τελευταίος από το εθνικιστικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας που έφυγε από την εξουσία πέρυσι, ο Ντούντα παλεύει για την επιβίωσή του, κάνοντας ό,τι καλύτερο μπορούσε για να λειτουργήσει ως εμπόδιο κατά της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τουσκ, χρησιμοποιώντας τα δικαιώματα βέτο του και υποθάλποντας καταδικασμένους βουλευτές.

Αμίν Νάσερ, CEO της Aramco

Η κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου της Σαουδικής Αραβίας είναι η Aramco – η μεγαλύτερη εταιρεία ενέργειας στον κόσμο – και ο Amin Nasser είναι το αφεντικό της. Αν διαβάσει κανείς τα δελτία τύπου της Aramco, θα υποθέσει ότι είναι επίσης ο παγκόσμιος πρωταθλητής της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια. Σημείωση: απέχει πολύ από αυτό.

Η Aramco φέρεται ως κορυφαίος επιχειρηματικός ρυπαντής, με τον μη κυβερνητικό οργανισμό προστασίας του περιβάλλοντος ClientEarth να αναφέρει ότι αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 4% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από το 1965. Το Bloomberg ανέφερε επίσης το 2021 ότι είχε υποεκτιμήσει το ίχνος του άνθρακα της κατά πολύ, έως και 50%.

Ο Νάσερ, εν τω μεταξύ, έχει επικρίνει την ιδέα ότι η κλιματική δράση θα πρέπει να σημαίνει ότι οι χώρες πρέπει «είτε να κλείσουν είτε να επιβραδύνουν σημαντικά» την παραγωγή ορυκτών καυσίμων.