Το δημογραφικό και οι δυσκολίες με την επιστροφή εκατομμυρίων προσφύγων αποτελούν τις κύριες προκλήσεις για την ανάκαμψη της Ουκρανίας μετά τη σύγκρουση, γράφει ο Taras Romashchenko, αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος διεθνών οικονομικών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Τσερκάσι, σε άρθρο του στο EUobserver.

Παρά τα 6,2 εκατομμύρια καταγεγραμμένους Ουκρανούς πρόσφυγες παγκοσμίως, υπάρχουν «εικασίες» ότι η χώρα θα μπορούσε να βιώσει μια «οικονομική έκρηξη» μετά το τέλος της σύγκρουσης, δήλωσε ο Romashchenko.

«Την άποψη αυτή έχει όχι μόνο η πλειοψηφία των Ουκρανών, αλλά και οι σύμμαχοι του Κιέβου, οι οποίοι θεωρούν ότι το νέο “σχέδιο Μάρσαλ” για την ανοικοδόμηση της οικονομίας της χώρας είναι σχεδόν αποφασισμένο», υποστήριξε.

Ωστόσο, «αυτό το θετικό» μπορεί να αντιμετωπίσει μια δυσμενή πραγματικότητα: το κύριο πρόβλημα θα μπορούσε να είναι η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.

Δεδομένης της απώλειας του ανδρικού πληθυσμού, της φυγής των γυναικών και των παιδιών στο εξωτερικό, «το μέλλον κάθε χώρας», καθώς και των σοβαρών δημογραφικών προβλημάτων στο παρελθόν, η συρρίκνωση του πληθυσμού θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις προοπτικές ανάκαμψης της Ουκρανίας, προειδοποιεί ο Romashchenko.

Κατά τη γνώμη του, το Κίεβο θα πρέπει να επιδιώξει την επιστροφή κάθε πρόσφυγα και για το σκοπό αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει «το συντομότερο δυνατό» να αρχίσει να αναπτύσσει και να εφαρμόζει αποτελεσματικά προγράμματα επαναπατρισμού.

Ωστόσο, πιστεύει ότι ορισμένοι παράγοντες θα μπορούσαν να εμποδίσουν την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αυτών.

Πρώτον, όσο περισσότερο διαρκεί η σύγκρουση, τόσο πιο πιθανό είναι οι πρόσφυγες να παραμείνουν για πάντα στο εξωτερικό.

Δεύτερον, οι χώρες που έχουν δεχτεί πρόσφυγες και έχουν επενδύσει στην ενσωμάτωσή τους μπορεί να έχουν διαφορετικά σχέδια από το Κίεβο: οι Ουκρανοί αποτελούν γι’ αυτές φρέσκο εργατικό δυναμικό.

Ο τρίτος παράγοντας είναι η «κακοσχεδιασμένη εθνική πολιτική» της Ουκρανίας, η οποία αντικατοπτρίζεται στις δηλώσεις αξιωματούχων σχετικά με την ετοιμότητά τους να επιβάλουν τριετή απαγόρευση εξόδου των ανδρών από τη χώρα μετά το τέλος της σύγκρουσης, καθώς και στις «επίμονες δηλώσεις» σχετικά με την πρόθεσή τους να τιμωρήσουν όσους διέφυγαν της επιστράτευσης.

«Το ουκρανικό οικονομικό θαύμα, για το οποίο όλοι ελπίζουμε, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πόσο επιτυχώς το επίσημο Κίεβο και οι εταίροι του θα αντιμετωπίσουν αυτή την εξαιρετική πρόκληση», υποστήριξε ο Romashchenko.

Νωρίτερα, η ακαδημαϊκός Έλλα Λιμπάνοβα από την Εθνική Ακαδημία Επιστημών της Ουκρανίας δήλωσε ότι η χώρα κινδυνεύει να πέσει σε ένα «σπιράλ θανάτου» λόγω της δημογραφικής κρίσης.

Στα τέλη Ιουλίου, ο αναλυτικός πόρος Opendatabot, ο οποίος συγκεντρώνει επίσημα στοιχεία στην Ουκρανία, ανέφερε ότι το ποσοστό γεννήσεων στη χώρα είχε φθάσει στο χαμηλότερο επίπεδο σε όλα τα χρόνια της από την διάλυση της ΕΣΣΔ.