Κατήφεια και ανησυχία έχει σκορπίσει από τις Βρυξέλλες μέχρι το Κίεβο το τηλεφώνημα του Τραμπ στον Πούτιν για την Ουκρανία και την αποκάλυψη του Αμερικανού προέδρου, την Τετάρτη, ότι αναμένεται να συναντηθεί με τον Ρώσο ομόλογό του στη Σαουδική Αραβία για «ειρηνευτικές συνομιλίες» και τον τερματισμό του πολέμου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ουκρανία νιώθουν ότι παραγκωνίζονται, όχι μόνο στο ζήτημα αυτού του πολέμου, αλλά και στον τρόπο που αντιλαμβάνονται οι ΗΠΑ την «συμμαχία» στο ΝΑΤΟ, στο φόντο των δηλώσεων Τραμπ, ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, την οποία ζητά το Κίεβο, αλλά είναι κόκκινη γραμμή για τη Μόσχα, δεν θα ήταν «ρεαλιστική».

• Διαβάστε επίσης: Ουκρανία / Τρεις χώρες απαιτούν συμφωνία για τερματισμό του πολέμου με συμμετοχή Κιέβου

Και για να γίνει ακόμη πιο «πικρό» το ποτήρι για ΕΕ και Κίεβο, ο Τραμπ είπε επίσης ότι «κάποια στιγμή πρέπει να γίνουν εκλογές» στην Ουκρανία, φράση που υποδεικνύει ότι υιοθετεί το επιχείρημα του Κρεμλίνου πως, εκτός των άλλων, είναι αδύνατες οι διαπραγματεύσεις με τον Ζελένσκι διότι δεν θα έχουν θεσμική νομιμοποίηση, δεδομένου ότι βρίσκεται στην θέση του προέδρου με διάταγμα που ακύρωσε τις προγραμματισμένες για πέρυσι την Άνοιξη προεδρικές εκλογές.

«Θα έρθει εδώ, θα πάω εκεί, και θα ιδωθούμε πιθανόν στη Σαουδική Αραβία την πρώτη φορά», είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, χωρίς να αναφέρει συγκεκριμένη ημερομηνία, υποστηρίζοντας επίσης πως θα κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία στο «όχι στο πολύ μακρινό μέλλον».

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν «αμέσως» διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ανήγγειλε νωρίτερα ο Αμερικανός πρόεδρος μέσω Truth Social, κάνοντας λόγο για «πολύ παραγωγική» συζήτηση με τον Ρώσο ομόλογό του.

Ο Πούτιν είπε στον Τραμπ ότι επιθυμεί την εξεύρεση «μακροπρόθεσμης λύσης» στη σύγκρουση στην Ουκρανία μέσω «ειρηνευτικών συνομιλιών», ανακοίνωσε το Κρεμλίνο σχετικά με την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών που διήρκεσε σχεδόν μιάμιση ώρα.

Ακολούθως, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ενημέρωσε τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Το γεγονός ότι ο Τραμπ επικοινώνησε πρώτα με τον Πούτιν και μετά με τον Ζελένσκι, όπως και ο τόνος του, είναι ενδείξεις ρήξης με την πολιτική που ακολουθούσε ο προκάτοχός του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο.

«Η συζήτηση πήγε πολύ καλά. (Ο Ζελένσκι), όπως και ο πρόεδρος Πούτιν, θέλει ειρήνη», έγραψε ο Τραμπ, συμπληρώνοντας ότι ο Oυκρανός πρόεδρος θα συναντηθεί αύριο Παρασκευή στο Μόναχο της Γερμανίας με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς και με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάρκο Ρούμπιο.

Ο Ζελένσκι ανέφερε ότι συζήτησε «εκτενώς» με τον ομόλογό του Τραμπ για «τις πιθανότητες επίτευξης ειρήνης».

Οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις

Από τις Βρυξέλλες, όπου συμμετείχε σε συνεδρίαση ομολόγων του στο ΝΑΤΟ, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ είχε ήδη αναφερθεί στα σχέδια της Ουάσινγκτον.

Ο Πιτ Χέγκσεθ έκρινε πως δεν είναι ρεαλιστική η προοπτική επιστροφής στα σύνορα της Ουκρανίας πριν από το 2014, δηλαδή τη χερσόνησο της Κριμαίας να ανήκει στην ουκρανική επικράτεια. Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να συνεισφέρουν μελλοντικά το μεγαλύτερο μερίδιο της βοήθειας προς την Ουκρανία, συμπλήρωσε, σημειώνοντας πως ενδεχόμενη ανάπτυξη ειρηνευτικής στρατιωτικής δύναμης δεν θα μπορούσε να γίνει υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ.

Κατά τη διάρκεια συνάντησής τους στο Παρίσι, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ισπανίας τόνισαν για ακόμη μια φορά ότι καμία απόφαση για την Ουκρανία δεν πρέπει να ληφθεί «χωρίς το Κίεβο» και χωρίς συμμετοχή των Ευρωπαίων. «Γιατί η κυβέρνηση Τραμπ κάνει δώρα στον Πούτιν –ουκρανικά εδάφη και “όχι” στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ– προτού ακόμη ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις;», διερωτήθηκε έκπληκτος μέσω Χ (του πρώην Twitter) ο Μάικλ ΜακΦολ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Ρωσία (2012-2014).

Δεν υπήρξε κανένα άμεσο σχόλιο από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen. Ο επικεφαλής διπλωμάτης του μπλοκ, Κάγια Κάλλας, ανάρτησε αργότερα στο X ότι «σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση, η Ευρώπη πρέπει να έχει κεντρικό ρόλο», προσθέτοντας: «Η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας είναι άνευ όρων. Προτεραιότητά μας πρέπει τώρα να είναι η ενίσχυση της Ουκρανίας και η παροχή ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας».

Μερικοί από τους συμμάχους της Ουκρανίας σε άλλα μέρη της Ευρώπης ήταν πιο ειλικρινείς στην απόρριψη της προσέγγισης του Τραμπ, ειδικά της απόφασής του να καταστρώσει ένα ειρηνευτικό σχέδιο απευθείας με τον Πούτιν, και προφανώς να εμπλέξει μόνο τον ηγέτη της Ουκρανίας εκ των υστέρων. «Πάντα υπογραμμίζαμε ότι… δεν θα ληφθεί απόφαση για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», δήλωσε στους δημοσιογράφους η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Ανναλένα Μπάερμποκ. «Η ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο συλλογικά. Και αυτό σημαίνει: με την Ουκρανία και με τους Ευρωπαίους».

Μιλώντας στο POLITICO, ο υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας Μπαίμπα Μπράζε είπε: «Η ουκρανική υπηρεσία σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες είναι ζωτικής σημασίας».

Ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας Ράντοσλαβ Σικόρσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερη στρατιωτική υποστήριξη πριν ξεκινήσει συνομιλίες με τον Πούτιν. «Η Πολωνία θα επιδιώξει αταλάντευτα εντατική στρατιωτική υποστήριξη για την Ουκρανία», είπε. «Η ενίσχυση των δυνατοτήτων της Ουκρανίας πριν από πιθανές συζητήσεις με τη Ρωσία είναι ζωτικής σημασίας για την ήπειρό μας».

Η Γαλλία βρισκόταν επίσης σε αντίθεση με την αμερικανική θέση, επιμένοντας ότι η Ουκρανία πρέπει να παραμείνει σε έναν δρόμο για την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Νωρίτερα, ο Χέγκσεθ είχε ουσιαστικά αποκλείσει κάτι τέτοιο, τουλάχιστον ως μέρος οποιασδήποτε εγγύησης ασφάλειας που συνοδεύει μια ειρηνευτική συμφωνία. Απέκλεισε επίσης τη συμμετοχή αμερικανικών στρατευμάτων σε οποιαδήποτε ειρηνευτική αποστολή και είπε ότι το ΝΑΤΟ ως οργανισμός δεν πρέπει να εμπλακεί.

«Είμαστε πολύ προσκολλημένοι σε μια πορεία της Ουκρανίας προς το ΝΑΤΟ. Εάν υπάρχει ειρήνη, χρειαζόμαστε εγγυήσεις ασφαλείας, ώστε να είναι δίκαιη και διαρκής», δήλωσε ο Ζαν-Νοέλ Μπαρό, υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας. «Είναι η ευρωπαϊκή ασφάλεια που διακυβεύεται με αυτόν τον επιθετικό πόλεμο – που έχει αναστατώσει την παγκόσμια τάξη και σημαίνει ότι δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στον κόσμο πριν από την εισβολή».

Βρετανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι συμφώνησαν ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα. «Σας ακούμε», είπε ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, Τζον Χίλι, απαντώντας στα σχόλια του Χέγκσεθ.

Συνάντηση Ζελένσκι με αξιωματούχους των ΗΠΑ στο Μόναχο

Οι ανώτεροι σύμβουλοι του Τραμπ αναμένεται να συναντηθούν με τον Ουκρανό Πρόεδρο αυτή την εβδομάδα στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια του Μονάχου για να συζητηθεί η πορεία προς τον τερματισμό του πολέμου.

Ο συνταξιούχος υποστράτηγος Κιθ Κέλογκ, ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ στην Ουκρανία και τη Ρωσία, δήλωσε στο Associated Press ότι ο Λευκός Οίκος θα ξεκαθαρίσει τις λεπτομέρειες των πολυαναμενόμενων συνομιλιών κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνόδου κορυφής για την ασφάλεια.

Ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και ο Κέλογκ είναι μεταξύ των αξιωματούχων της κυβέρνησης Τραμπ που ταξιδεύουν στη Γερμανία για τη σύνοδο κορυφής και όλοι θα μπορούσαν να εμπλακούν στις κρίσιμες συνομιλίες με τον Ζελένσκι και την ομάδα του στο περιθώριο της συνόδου. «Γνωρίζοντας πώς λειτουργεί η διαδικασία, πιθανότατα θα ήταν καλύτερο για τον Ζελένσκι να συναντιόμασταν όλοι μαζί και να συζητούσαμε μαζί ως ομάδα», είπε ο Κέλογκ σε συνέντευξή του.

Ο Κέλογκ και άλλοι αξιωματούχοι της διοίκησης έχουν ήδη συναντηθεί με Ευρωπαίους διπλωμάτες στην Ουάσιγκτον για να συζητήσουν την Ουκρανία. Ωστόσο, οι συνομιλίες στο Μόναχο δίνουν στους κορυφαίους βοηθούς του Τραμπ την πρώτη μεγάλη ευκαιρία να δώσουν ένα μήνυμα σχετικά με τις προοπτικές εξωτερικής πολιτικής της νέας κυβέρνησης και την προσέγγισή της σε έναν πόλεμο που ο Τραμπ είπε ότι κοστίζει πάρα πολλά χρήματα στους Αμερικανούς φορολογούμενους.