Όλα δείχνουν ότι ο Μάριο Ντράγκι, πρώην διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα είναι ο πρωθυπουργός στην τρίτη ιταλική κυβέρνηση της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου. Μιλώντας στο tvxs.gr o επί δεκαετίες ανταποκριτής της ΕΡΤ στη Ρώμη Δημήτρης Δεληολάνης και ο Ελληνο-Ιταλός αναλυτής Τζιαν Αντρέα Γκαραντσίνι εξηγούν πώς ο Ματέο Ρέντσι φαίνεται να λειτούργησε υπέρ της αναρρίχησης Ντράγκι στην πρωθυπουργία, με κύριο διακύβευμα τη διαχείριση των 200 και πλέον δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Κι όλα αυτά εξελίσσονται μέσα σε ένα πολιτικό σκηνικό όπου κυβερνήσεις και κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες αλλάζουν ερήμην του ιταλικού λαού και χωρίς προκαθορισμένο πολιτικό περιεχόμενο.

«Το σενάριο του διορισμού του Μάριο Ντράγκι στην πρωθυπουργία προωθείτο από τον ιταλικό Τύπο εδώ και πάρα πολύ καιρό. Είναι κατά κάποιο τρόπο η παλινόρθωση του ιταλικού τραπεζικού συστήματος το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει υποστεί πολλά πλήγματα, τόσο εξαιτίας δικών του λαθών όσο και της επιλογής των κυβερνήσεων Κόντε να στηρίξουν άλλους τομείς της οικονομίας», σημειώνει ο Δημήτρης Δεληολάνης.

Από ποια κόμματα θα στηριχθεί η διαφαινόμενη κυβέρνηση Ντράγκι και τί είδους πολιτική θα εφαρμόσει; Από τη συζήτηση με τους συνομιλητές μας προκύπτει ότι επισήμως έως τώρα δεν υπάρχει απάντηση σε κανένα από τα δύο αυτά βασικά ερωτήματα. Όμως όλοι μπορούν να μαντέψουν τί θα συμβεί.

«Δεν βλέπω κάποιο από τα κόμματα να βάζει ουσιαστικό εμπόδιο για το σχηματισμό της κυβέρνησης Ντράγκι. Δύσκολα μπορεί κάποιος να αμφισβητήσει τον άνθρωπο που θεωρείται σε κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα ο σωτήρας της Ευρώπης και εν δυνάμει ο σωτήρας της Ιταλίας», υποστηρίζει ο Τζιάν Αντρέα Γκαραντσίνι, διδάκτορας Ιστορίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και μέλος του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ.

«Και λέω ‘σωτηρας της Ιταλίας’ γιατί θεωρείται ο καταλληλότερος για να καταρτίσει το σχέδιο βάση του οποίου η Ιταλία θα αξιοποιήσει τα 200 και πλέον δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η καταληκτική ημερομηνία για την αποστολή του στις Βρυξέλλες είναι η 30η Απριλίου. Αν δε στηριχθεί ο Ντράγκι και πάμε σε εκλογές, η προθεσμία αυτή είναι πολύ δύσκολο να τηρηθεί», υπογραμμίζει ο Ελληνο-Ιταλός αναλυτής.

Σε ανάλυσή του πριν την πρωτοβουλία του Ιταλού Προέδρου της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματταρέλλα να αναθέσει στο Μάριο Ντράγκι τη διενέργεια επαφών προκειμένου να σχηματίσει κυβέρνηση, ο Δημήτρης Δεληολάνης είχε περιγράψει σε βάθος το πολιτικό σκηνικό της Ιταλίας μέσα από το οποίο αναζητούνταν η διάδοχη κατάσταση μετά την κατάρρευση της δεύτερης κυβέρνησης του Τζιουζέπε Κόντε.

Ο τελευταίος επιλέχθηκε για πρωθυπουργός το 2018, στην κυβέρνηση που είχαν σχηματίσει το Κίνημα των 5 Αστέρων (Κ5Α) του Πέπε Γκρίλο με τη Λέγκα του Βορρά του Ματέο Σαλβίνι. Μετά την αποτυχημένη απόπειρα του Σαλβίνι να πάρει όλη την εξουσία πάνω του σχηματίζοντας μια κυβέρνηση τύπου Όρμπαν, η Λέγκα αποχώρησε και τη θέση της στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία πήραν το Δημοκρατικό Κόμμα και το αριστερό κόμμα «Ελεύθεροι και Ίσοι». Όπως μας εξηγεί ο Δημήτρης Δεληολάνης αυτή η κυβέρνηση, πάντα με πρωθυπουργό τον Κόντε, εφάρμοσε μια κεντροαριστερή πολιτική και κατόρθωσε να εξασφαλίσει άνω των 200 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.

«Προεξοφλούμε ότι με τον Μάριο Ντράγκι ένα σημαντικό μέρος αυτού του ποσού θα πάει προς τις τράπεζες, οι οποίες έχουν ήδη ανακεφαλαιοποιηθεί πολλές φορές», λέει ο έμπειρος ανταποκριτής. «Επίσης αναμένουμε από μια κυβέρνηση Ντράγκι να υποχωρήσει στις πιέσεις και να μπει στο μηχανισμό στήριξης της ΕΕ, δηλαδή να εφαρμόσει μνημονιακού τύπου μέτρα, όπως θα λέγαμε εδώ στην Ελλάδα. Θυμίζω ότι αυτή είναι μια παλιά επιδίωξη της Ευρωζώνης που είχε επιχειρηθεί χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία και το 2011 με την τεχνοκρατική κυβέρνηση του Μάριο Μόντι», συμπληρώνει.

Τα οικονομικά δεδομένα της γείτονος δίνουν επιχειρήματα στους θιασώτες ενός τέτοιου σεναρίου. Το δημόσιο χρέος της Ιταλίας είναι το δεύτερο στην Ευρωζώνη ως ποσοστό επί του ΑΕΠ – προφανώς η Ελλάδα είναι μακράν πρώτη – ξεπερνώντας το 155% ενώ το έλλειμμά της κάθε χρόνο υπερβαίνει τους συμφωνημένους με τις Βρυξέλλες στόχους.

Ποιοί θα στηρίξουν τον Ντράγκι

Το σίγουρο είναι πως η ανάδειξη του Μάριο Ντράγκι στην πρωθυπουργία επικροτείται από τις αγορές και τη μεγάλη επιχειρηματικότητα, όπως άλλωστε φαίνεται και από την πορεία των οικονομικών δεικτών τα τελευταία 24ωρα.

Από την πλευρά των κομμάτων θεωρείται δεδομένη η στήριξη από το Δημοκρατικό Κόμμα, δηλαδή η ιταλική κεντροαριστερά, το μικρό κόμμα «Ζωντανή Ιταλία» του Ματέο Ρέντσι και το κεντροδεξιό κόμμα Μπερλουσκόνι. Όμως το άθροισμα αυτών δεν αρκεί για τη δημιουργία μιας νέας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.

«Στο Κ5Α είναι αντίθετοι στα συμφέροντα που εκπροσωπεί ο Ντράγκι αλλά και στο γεγονός ότι για άλλη μια φορά η Ιταλία αλλάζει κυβέρνηση χωρίς κάλπες», σημειώνει ο Τζιάν Αντρέα Γκαραντσίνι. «Η Λέγκα πριν τοποθετηθεί θα βολιδοσκοπήσει πώς θα κινηθεί ο Ντράγκι στη μεταναστευτική πολιτική, τις επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους, την Υγεία και την Παιδεία», συμπληρώνει.

«Ασκούνται τεράστιες πιέσεις τόσο στη Λέγκα, όσο και στο Κ5Α. Όσοι από τη Λέγκα έχουν χρηματίσει σε αξιώματα, τοπικά ή κεντρικά, τείνουν να υποστηρίζουν τη λύση Ντράγκι. Ίσως δούμε κάποιου είδους διάσπαση εκεί. Προσωπικά βλέπω αρκετά πιθανό να βρει ο Ντράγκι την απαιτούμενη πλειοψηφία» υποστηρίζει ο Δημήτρης Δεληολάνης.

Το παιχνίδι του… αντιδημοφιλούς Ματέο Ρέντσι

Στην προηγούμενη ανάλυσή του ο Δημήτρης Δεληολάνης είχε αναπτύξει τη στενή σχέση του πρώην πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι με το ιταλικό τραπεζικό σύστημα. Και οι δύο συνομιλητές μας ερμηνεύουν την ανάθεση της πρωθυπουργίας στον τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι ως κατάληξη του παρασκηνιακού παιχνιδιού που έπαιξε ο Ρέντσι τους τελευταίους μήνες.

«Επιβεβαιώνεται πλήρως το σενάριο ότι οι κινήσεις του Ματέο Ρέντσι όλο το τελευταίο διάστημα δεν εκπορεύονταν μόνο από το υπερτροφικό εγώ του και την ανάγκη του να βρίσκεται πάντα μπροστά στα φώτα της δημοσιότητας αλλά και από το γεγονός ότι καιρό τώρα λειτουργούσε για λογαριασμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ιταλίας, με το οποίο άλλωστε έχει και οικογενειακούς δεσμούς. Ο πατέρας του ήταν τραπεζίτης», λέει στο tvxs.gr ο Δημήτρης Δεληολάνης.

Αν και κεντροαριστερός ο ίδιος, ήταν ο Ματέο Ρέντσι που ουσιαστικά έριξε τη δεύτερη, κεντροαριστερή, κυβέρνηση Κόντε, αποσύροντας τους υπουργούς του στα μέσα Ιανουαρίου. Είναι ο Ιταλός πρωθυπουργός που στην Ελλάδα πολλοί τον θυμούνται για την κίνηση να δωρίσει ο 2015 μια γραβάτα στον Αλέξη Τσίπρα, κατά την εξέλιξη της τότε διαπραγμάτευσης.

«Πριν καν αποσύρει τους υπουργούς του, είχε αρχίσει εντελώς προσχηματικά να βομβαρδίζει την κυβέρνηση με εντάσεις πάνω σε διάφορα θέματα, απλώς για να προετοιμάσει την αποχώρησή του που σήμανε την αρχή του τέλος της δεύτερης κυβέρνησης Κόντε. Σε κανένα από αυτά τα θέματα δεν έδωσε μάχη όταν έγιναν εκ νέου προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης από τον Κόντε», υπογραμμίζει ο δημοσιογράφος.

«Ολο το τελευταίο διάστημα ο Ρέντσι λειτουργεί ως ο κεντροαριστερός καθρέφτης του Μπερλουσκόνι, σε όλα τα επίπεδα. Οι κινήσεις του ενός συμπληρώνουν αυτές του άλλου ώστε να προκύψουν συγκεκριμένα αποτελέσματα στη Βουλή», παρατηρεί ο Τζιαν Αντρέα Γκαραντσίνι.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η δημοφιλία του Ματέο Ρέντσι είναι στο ναδίρ, με τον ιταλικό λαό να του χρεώνει την ανατροπή ήδη τριών πρωθυπουργών – ο Τζουζέπε Κόντε θεωρείται ο τρίτος μετά τον Ενρίκο Λέτα και τον Ρομάνο Πρόντι – ωστόσο ο φιλόδοξος πολιτικός φαίνεται να μην πτοείται. «Είναι πιθανό εγώ να είμαι ο λιγότερο δημοφιλής της χώρας, είναι απίθανο ο Κόντε να είναι ο πιο δημοφιλής, είναι σίγουρο ότι ο Ντράγκι είναι ο πιο ικανός», είπε, δηλώνοντας τη στήριξή του στον πρώην διοικητή της ΕΚΤ.

Τί λέει η ιταλική κοινωνία

Οι εταιρίες δημοσκοπήσεων έπιασαν αμέσως δουλειά, μετά την πρωτοβουλία του Προέδρου Ματταρέλλα να δώσει εντολή διερεύνησης για το σχηματισμό κυβέρνησης στον Μάριο Ντράγκι. Ο Τζιαν Αντρέα Γκαραντσίνι μας μετέφερε ότι 60% του κόσμου δηλώνει ικανοποίηση για την επιλογή Ντράγκι.

«Οι Ιταλοί θεωρούν όλους τους πολιτικούς αποτυχημένους. Την ίδια την πολιτική αποτυχημένη. Έτσι, παρά το γεγονός ότι βλέπουν τον Ντράγκι ως εκπρόσωπο των «σαλονιών», το γεγονός ότι δεν είναι πολιτικός τους πείθει για να του δώσουν μια ευκαιρία και πίστωση χρόνου», εξηγεί ο αναλυτής του Ινστιτούτου ΕΝΑ.

Θετικής αποδοχής (40%) χαίρει επίσης ο απερχόμενος πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε, με τους πολίτες να θεωρούν ότι έπεσε θύμα του Ματέο Ρέντσι. Υπενθυμίζουμε ότι ούτε ο Κόντε είναι εκλεγμένος αλλά επιλέχθηκε για την πρωθυπουργία ενώ δίδασκε νομικά στο πανεπιστήμιο, ως πρόσωπο ευρείας τότε αποδοχής.

«Οι Ιταλοί τείνουν να συνηθίσουν την αλλαγή κυβερνήσεων χωρίς κάλπες. Στην πραγματικότητα αυτή τη στιγμή δεν καλούνται να αποφασίσουν και έτσι αρκούνται στο να δηλώνουν τη συμπάθεια ή την αντιπάθειά τους προς τα διάφορα πρόσωπα. Σκεφτείτε ότι παρά την πολιτική κρίση, μόνο το 30% ζητάει εκλογές», τονίζει ο Τζιαν Αντρέα Γκαραντσίνι.

Ως χαρακτηριστική της ψυχολογίας του μέσου Ιταλού ο αναλυτής μας ανέφερε τη δήλωση ενός πολίτη από την Τεργέστη που αγανακτισμένος από την από την εργασιακή ανασφάλεια που έχει προκύψει μετά τα συνεχιζόμενα lockdown δήλωσε: «Ποιός Κόντε και ποιός Ντραγκι; Το δίλημμα είναι αν θα μας αφήσουν να δουλέψουμε ή αν θα πεθάνουμε από την πείνα».