Το γεγονός ότι η ίδρυση ενός ανάλογου μηχανισμού δεν προβλέπεται από τις σημερινές ευρωπαϊκές συνθήκες επιτρέπει στον καθένα «να αυτοσχεδιάζει όσο θέλει» αναφορικά με την πιθανή μορφή του. Ωστόσο, όπως δηλώνει κατηγορηματικά στο tvxs.gr ο ερευνητής του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), Γιώργος Γλυνός, το μόνο σίγουρο είναι ότι η ενεργοποίηση του μηχανισμού που θα προκύψει θα συνδέεται με αυστηρούς πολιτικούς όρους και προϋποθέσεις.

«Καταρχάς, ο όρος Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο είναι λάθος, διότι τα μέλη της Ευρωζώνης δεν έχουν δική τους νομισματική πολιτική και δεν είναι δυνατό να τους επιβάλλονται όροι νομισματικής πολιτικής ή υποτιμήσεις», επισημαίνει ο κ. Γλυνός, χαρακτηρίζοντας τον όρο «ατυχή». Αντ’ αυτού, προβάλλει ονομασίες όπως το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Ταμείο. Αναφερόμενος στις συγκεκριμένες διεργασίες, ο ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ μιλάει για «σημαντική εξέλιξη τόσο για την Ευρωζώνη όσο και για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, με την έννοια της πολιτικής ενοποίησης».

O ίδιος κατανοεί τις επιφυλάξεις που διατυπώνουν παράγοντες της ΕΕ, καθώς ένας μηχανισμός οικονομικής προστασίας «δεν προβλέπεται από τις υφιστάμενες ευρωπαϊκές συνθήκες που υπαγορεύουν ότι η ΕΚΤ είναι πολιτικά ανεξάρτητη, απαγορεύεται στην ΕΕ να κάνει νομισματική χρηματοδότηση, δηλαδή να αγοράζει απευθείας ομόλογα του Δημοσίου οποιασδήποτε χώρας, και δεν προβλέπεται η ανάληψη υποχρεώσεων διάσωσης». «Από την άλλη πλευρά, δεν απαγορεύεται κιόλας, αλλά θα πρέπει να θεσπιστεί εκτός των συνθηκών, όπως βέβαια έχει γίνει και στο παρελθόν, βλ. Σένγκεν», προσθέτει.

Ο κ. Γλυνός χαρακτηρίζει παράδοξα τα σενάρια που θέλουν την επιβολή προστίμων για τις χώρες που εμφανίζουν δημοσιονομικό έλλειμμα άνω του 3%, τα οποία θα χρηματοδοτούν με τη σειρά τους το Ευρωπαϊκό Ταμείο. Κυρίως, αποδίδει ανάλογες σκέψεις στο «γερμανικό δογματισμό». Όπως αναφέρει, ένας πραγματικός μηχανισμός οικονομικής διάσωσης θα μπορούσε να προκύψει από μία «ισχυρότερη οικονομική συνδρομή των κρατών – μελών», η οποία, πάντως, θα δημιουργούσε προβλήματα, καθώς σε τελική ανάλυση «υπάρχουν χώρες που γνωρίζουν ότι θα είναι αυτές που θα πληρώνουν».

Σύμφωνα με τον ερευνητή του ΕΛΙΑΜΕΠ, η πολιτική παρουσίαση του νέου εγχειρήματος θα παραπέμπει σε μια γενικότερη πολιτική η οποία μπορεί να βρίσκει της ρίζες της στην πρώτη ουσιαστική κρίση της Ευρωζώνης, μέσα από την ελληνική υπόθεση, ωστόσο, θα διευκρινίζεται ότι δεν θα αφορά στη στήριξη της ελληνικής οικονομίας αυτή καθ’ αυτήν. Η θέσπιση ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου λειτουργεί, μάλλον, και ως «ένεση» αυτοπεποίθησης για την ΕΕ απέναντι στο ΔΝΤ και τις ΗΠΑ. Εξού και η προσπάθεια των Ευρωπαίων εταίρων να στείλουν πολιτικά μηνύματα στήριξης της ελληνικής οικονομίας, «χωρίς ωστόσο να πείθουν τις αγορές, καθώς δεν γίνεται κάτι στην πράξη». Βέβαια, ο κ. Γλυνός κάνει λόγο για «λεονταρισμό», αναφερόμενος στην ελληνική απειλή περί προσφυγής στο ΔΝΤ. «Οι Ευρωπαίοι, όλοι μαζί, έχουν την πλειοψηφία στο θεσμό, άρα και πάλι η Ελλάδα ουσιαστικά στην Ευρωζώνη καταφεύγει», σημειώνει, υιοθετώντας την άποψη ότι πρόκειται περισσότερο για ένα «παιχνίδι» συμβολισμού.

Ως προς τους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς μπροστά στην προοπτική ίδρυσης ΕΝΤ, ο κ. Γλυνός διαπιστώνει: «Ο γαλλογερμανικός άξονας επιστρέφει στο προσκήνιο. Γάλλοι και Γερμανοί λανσάρουν πολιτικά την προώθηση της Ευρώπης υπό το φως της κρίσης. Οι Γάλλοι πάντοτε ήταν πιο «πολιτικοί» και οι Γερμανοί πιο «οικονομικοί». Και οι δυο ξέρουν ότι ωφελούνται από το ευρώ, και οι δυο θέλουν το ΕΝΤ».

Χρειάστηκε, λοιπόν, η ελληνική υπόθεση και η «υποψία παρόμοιας περιπέτειας σε άλλες χώρες του Νότου», προκειμένου να ανοίξει η συζήτηση για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού «ΔΝΤ». Κατά τη γνώμη του κ. Γλυνού, το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι «αν η ΕΕ θα περάσει πέρα από τους πολιτικούς κανόνες και σε χρηματοδοτικούς και εισπρακτικούς μηχανισμούς». Σίγουρα, πάντως, μία ανάλογη μετάβαση θα συνδέεται με επίπονες διαδικασίες για τον εκάστοτε «αδύναμο κρίκο». Όπως έσπευσε να προειδοποιήσει και η καγκελάριος της Γερμανίας, «η δημιουργία ενός ΕΝΤ δεν θα οδηγήσει σε χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας».