Πριν λίγες μέρες η εμβληματική εικόνα του πνιγμένου πατέρα και της δίχρονης κόρης του, στα νερά του ποταμού Ρίο Γκράντε στα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού, ράγισε καρδιές σε όλο τον πλανήτη. Η φωτογραφία της 2χρονης Άντζι που πνίγηκε αγκαλιασμένη με τον 25χρονο πατέρα της, πυροδότησε στις ΗΠΑ τις ίδιες αντιδράσεις που είχε πυροδοτήσει στην Ευρώπη το 2015, η φωτογραφία του 3χρονου Αϊλάν Κουρντί που είχε ξεβραστεί νεκρός στα τουρκικά παράλια, αφού η βάρκα στην οποία επέβαινε ναυάγησε.

Πράγματι η εικόνα ήταν ενδεικτική της σκληρής μεταναστευτικής πολιτικής του Nτόναλντ Τραμπ και των νέων κανόνων που απαιτούν την υποβολή αιτήσεων ασύλου σε μεξικάνικο έδαφος. Στη συνέχεια, ήρθαν στο φως της δημοσιότητας και οι εικόνες από τις άθλιες συνθήκες στις οποίες διαβιούν 300 φυλακισμένα παιδιά – μετανάστες στο Τέξας, που κρατούνται σε κελιά με ανοιχτές τουαλέτες στη μέση του δωματίου, χωρίς σαπούνι, ρούχα και φαγητό. Και σαν να μην ήταν αυτό αρκετό, ήρθε και η δήλωση του Αμερικανού προέδρου ότι «όταν κοιτά τα μάτια αυτών των παιδιών, βλέπει τα μέλη των μελλοντικών συμμοριών».

Φαίνεται ότι χρειαζόμαστε περιοδικές υπενθυμίσεις – με τη μορφή συγκλονιστικών εικόνων – για να θυμηθούμε ότι οι μετανάστες που αποτελούν πηγή σύγκρουσης στην πολιτική αρένα, είναι, στην πραγματικότητα ευάλωτοι άνθρωποι, σημειώνει το γερμανικό περιοδικό Spiegel. Και φαίνεται ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αρχίζει να μοιάζει με Ευρωπαίος, συμπληρώνει.

«Είναι εύκολο να κριτικάρουμε τη μεταναστευτική πολιτική της Ουάσιγκτον ως απάνθρωπη, αλλά οι πολιτικές που υιοθετεί η ΕΕ είναι ακόμα πιο εξοργιστικές. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αναθέτουν τον τρόμο σε τρίτους και νίπτουν τας χείρας τους χωρίς να έχουν καν ενοχές», υπογραμμίζει ο αρθρογράφος του γερμανικού περιοδικού Μάθιου Φον Ρορ, προσθέτοντας πως μπορεί η Ευρώπη να μην χωρίζει στα σύνορα γονείς από παιδιά, αλλά οι Ευρωπαίοι έχουν έρθει σε συμφωνία με λιβυκές πολιτοφυλακές, οι οποίες διοικούν φοβερά στρατόπεδα, όπου τα βασανιστήρια και οι βιασμοί είναι συνήθεις. Παράλληλα, οι θαλάσσιες διασώσεις έχουν σταματήσει πρακτικά, καθώς ο σκληροπυρηνικός Ματέο Σαλβίνι δεν επιτρέπει πλέον στα ιδιωτικά πλοία διάσωσης να προσεγγίζουν τις ιταλικές ακτές.

Μια ηρωίδα για τους μετανάστες που κυνηγούν το όνειρο της Ευρώπης

Ο Ρορ υπογράφει το editorial του τελευταίου τεύχους του περιοδικού, το οποίο κυκλοφορεί φιλοξενώντας στο εξώφυλλό του την Καρόλα Ρακέτε, δίνοντάς της τον τίτλο της ηπερ-ηρωΐδας «Captain Europe». Η καπετάνισσα του Sea Watch 3 που αψήφησε τον ακροδεξιό υπουργό Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι κι έπιασε λιμάνι στην Λαμπεντούζα με 40 μετανάστες, είναι ένα ζωντανό παράδειγμα της υποκρισίας της Ευρώπης για το προσφυγικό.

Μιλώντας στο περιοδικό, η 31χρονη Γερμανίδα πλοίαρχος Καρόλα Ρακέτε, που σήκωσε στις πλάτες της το βάρος της απόφασης να σώσει 40 ανθρώπους με κάθε κόστος και ξεσήκωσε ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης από όλο τον κόσμο, λέει πως «αυτό που αισθάνομαι είναι πως σε εθνικό επίπεδο, όπως και σε διεθνές επίπεδο, κανένας δεν ήθελε πραγματικά να προσφέρει τη βοήθειά του. Έδιναν ο ένας στον άλλο την καυτή πατάτα». Όπως λέει ήξερε ότι είχε αναλάβει μία δύσκολη αποστολή, γιατί καμία χώρα στα αλήθεια δεν θέλει να υποδεχτεί πρόσφυγες και μετανάστες.

Η Ρακέτε έπλεε στη Μεσόγειο ήδη για 17 μέρες όταν έφτασε στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα. Ήδη δέκα άνθρωποι είχαν παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα υγείας και είχαν παραληφθεί από άλλα πλοία. Αλλά υπήρχαν κι άλλοι, η υγεία των οποίων, κάθε μέρα που περνούσε επιδεινωνόταν. Έκανε ένα επείγον αίτημα για να σπάσει τον ιταλικό αποκλεισμό, αλλά απορρίφθηκε αμέσως. Στη συνέχεια απευθύνθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η απάντηση ήταν αρνητική κι από εκεί. Έστελνε ιατρικές αναφορές στις αρμόδιες ιταλικές υπηρεσίες ζητώντας βοήθεια και το μόνο που έκαναν ήταν να την ενημερώνουν ότι έχει ενημερωθεί το υπουργείο Εσωτερικών. Έκανε επαφές με τη Μάλτα, τη Γαλλία και την Γερμανία, παίρνοντας αόριστες διαβεβαιώσεις ότι «θα κάνουν κάτι». Η απελπισία είχε πιάσει λιμάνι πια στο κατάστρωμά της.

Τι την έκανε να πάρει την απόφαση και να μπει στα ιταλικά ύδατα ότι κι αν γίνει; Πάνω στο πλοίο του Sea Watch υπήρχαν άνθρωποι που είχαν υποστεί κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Είχαν βασανιστεί, είχαν πουληθεί ως σκλάβοι ή είχαν υποστεί σεξουαλική βία. «Θέλαμε να τους διαβεβαιώσουμε ότι όλα θα πάνε καλά, αλλά όσο περισσότερο καθυστερούσαν τα πράγματα, τόσο περισσότερο χάναμε την εμπιστοσύνη των ανθρώπων αυτών», λέει. «Όταν ξεκινήσαμε την αποστολή διάσωσης είχαμε βάλει κάποιες κόκκινες γραμμές, που αν ξεπερνιόντουσαν θα μπαίναμε σε οποιοδήποτε ασφαλές λιμάνι», σημειώνει. Ένα βράδυ πριν πάρει την τύχη των μεταναστών που μετέφερε, αλλά και τη δική της στα χέρια της, ένας από τους επιβαίνοντες διπλώθηκε από πόνους επειδή είχε πέτρες στο συκώτι. Υπήρχαν επίσης υποψίες ότι ένας άλλος επιβαίνοντας έπασχε από φυματίωση. Ύστερα την ενημέρωσαν ότι τρεις από τους διασωθέντες πρόσφυγες με παρελθόν αυτοκτονίας, παρουσίαζαν εκ νέου τάσεις. Το απόγευμα της 28ης Ιουνίου η ιταλική ακτοφυλακή την ενημέρωσε ότι έχει διαταχθεί έρευνα εις βάρος της για παράνομη είσοδο σε ιταλικά ύδατα και υποκίνηση παράνομης μετανάστευσης και ότι δεν υπήρχε κάποια πρόβλεψη για τους 40 ανθρώπους που κουβάλαγε στο πλοίο της. Αποφάσισε να πιάσει λιμάνι.

Όταν το περιοδικό τη ρωτάει πως αισθάνεται που ο κόσμος τη θεωρεί ηρωίδα, η Καρόλα απαντά αφοπλιστικά ότι είναι ένας άνθρωπος που δεν της αρέσουν οι λέξεις, αλλά οι πράξεις. Στην ερώτηση τι θα έλεγε στον Σαλβίνι αν τον συναντούσε, λέει ότι δεν θα ήθελε να βρεθεί πρόσωπο με πρόσωπο με έναν άνθρωπο που οι πολιτικές του παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Ο τρόπος έκφρασής του είναι ασέβεια και ακαταλληλότητα για έναν κορυφαίο πολιτικό», σημειώνει, επίσης για τον Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος την έχει χαρακτηρίσει μία «ξιπασμένη που παίζει με τη ζωή των μεταναστών» και έχει επίσης πει για εκείνη πως «αν γεννήθηκε λευκή, πλούσια και Γερμανίδα και θέλει να κάνεις εθελοντισμό, να τον κάνει στη Γερμανία βοηθώντας τους ηλικιωμένους ή τους ανάπηρους». Όσον αφορά τα μελλοντικά της σχέδια; Είναι έτοιμη μόλις τελειώσει η νομική της περιπέτεια με τις ιταλικές Αρχές να ξαναβάλει πλώρη για να σώσει ζωές.

Η πολιτική του Πόντιου Πιλάτου

Σύμφωνα με το Spiegel στόχος των ευρωπαϊκών πολιτικών μετανάστευσης είναι να γίνει η διάσχιση της Μεσογείου προς την Ευρώπη πιο επικίνδυνη, ώστε να αποθαρρύνει τους μετανάστες να επιχειρήσουν το ταξίδι. Και φαίνεται ότι αυτό λειτουργεί, καθώς λιγότερα πλοία έρχονται πια προς την Ευρώπη, αλλά και περισσότεροι απ’ όσους το προσπαθούν, πεθαίνουν. Μόνο φέτος έχουν πνιγεί σχεδόν εξακόσιοι μετανάστες, αριθμός πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό όσων έχουν πεθάνει στα σύνορα Μεξικού-ΗΠΑ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν κάνουν καμία σοβαρή προσπάθεια για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, ξεπουλούν μόνο την ψυχή τους καλώντας άλλους να το λύσουν, σημειώνει το Spiegel. Γι’ αυτό είναι μόνο θέμα χρόνου το πότε η επόμενη εμβληματική εικόνα νεκρών μεταναστών θα σοκάρει τους λαούς… χωρίς να αλλάξει τίποτε για ακόμη μία φορά.