Οι προεδρικές και εθνικές εκλογές είναι προγραμματισμένες κανονικά στις 18 Ιουνίου, αλλά ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στις 14 Μαΐου.


Γιατί όμως έφερε μπροστά την ημερομηνία; Και είναι πράγματι δυνατό να οργανωθεί η ψηφοφορία στις 14 Μαΐου 2023; Και ποιο είναι το νόημα αυτής της συμβολικής ημερομηνίας;


Σε μια χώρα όπου ο Νόμος και το δικαστικό σώμα είναι σχεδόν ανύπαρκτα, δεν είναι εύκολο να βρεθούν ακριβείς απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Γιατί η εξουσία του Παλατιού δεν είναι διαφανής και υπακούει μόνο στους δικούς της κανόνες αντί στο Σύνταγμα και τους νόμους. Τα συμφέροντα της εξουσίας και του Ερντογάν είναι ανώτερα από αυτά του Νόμου.

* Ο Ερντογάν άρχισε να παρατηρεί ότι όλες οι πρωτοβουλίες του σε οικονομικό επίπεδο – αύξηση του κατώτατου μισθού, ορισμένα πλεονεκτήματα που παρέχονται σε νέους συνταξιούχους, μείωση της τιμής ορισμένων αγαθών, κατασκευή νέων δημόσιων οικιστικών συγκροτημάτων κ.λπ. – δεν έχουν ανταποκριθεί στις προσδοκίες του λόγω του αυξανόμενου ρυθμού του πληθωρισμού. Ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί κατά 65%, αλλά δεδομένου ότι ο πληθωρισμός είναι επίσημα 90%, τα άτομα που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό εξακολουθούν να χάνουν το 25% της αγοραστικής τους δύναμης. Όσο περνάει ο καιρός, τόσο περισσότερο η οικονομική κρίση πλήττει όλο και πιο πολύ τον πληθυσμό της χώρας.
 
* Ο Πρόεδρος πρέπει να κάνει ένα πραξικόπημα εξωτερικής πολιτικής για να κερδίσει περισσότερες ψήφους από τους εθνικιστές. Ο πρόεδρος των Δημοκρατικών Δυνάμεων της Συρίας (Κούρδοι) Διοικητής Μαζλούμ Άμπντι είπε ότι θέλουν να τα πάνε καλά με την Άγκυρα, αλλά ότι ο Ερντογάν σχεδιάζει μια επίθεση στη βόρεια Συρία τον Φεβρουάριο. Η Ουάσιγκτον, η Μόσχα, οι Βρυξέλλες καθώς και η Τεχεράνη, η Βαγδάτη και φυσικά η Δαμασκός αντιτίθενται σε αυτή την επιχείρηση. Ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν έχει ούτε επαρκή χρόνο ούτε άλλες επιλογές για να πετύχει «μια στρατιωτική ή διπλωματική νίκη». Και η κατάσταση μπορεί να γίνει ακόμη πιο περίπλοκη από τώρα μέχρι τον Ιούνιο.


* Η αξιωματική αντιπολίτευση οργανωμένη με τη μορφή «Της Τραπέζας των Έξι» προσπαθεί να λύσει τα εσωτερικά της προβλήματα. Δεν έχει καταφέρει ακόμη να προτείνει επίσημα τον υποψήφιο πρόεδρό της. Επιπλέον, εξακολουθεί να μην αποδέχεται μια συμμαχία με τους Κούρδους, οι οποίοι έχουν μεταξύ 10 και 15% των ψήφων, άρα στρατηγικό και βασικό ρόλο για μια εκλογική νίκη. Ο Ερντογάν θέλει να εκμεταλλευτεί τις δυσκολίες του αντιπάλου του.


* Σχεδόν όλοι οι καθηγητές συνταγματικού δικαίου δηλώνουν ότι ο Ερντογάν δεν μπορεί να παρουσιαστεί ως υποψήφιος στις εκλογές του 2023. Γιατί ένα άρθρο του Συντάγματος ορίζει ξεκάθαρα «ότι ένας άνθρωπος μπορεί να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας μόνο δύο φορές». Ο Ερντογάν έχει ήδη εκλεγεί δύο φορές. Ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης καθώς και ο υπουργός Δικαιοσύνης έχουν ήδη ανακοινώσει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν μπορεί να παρουσιαστεί ως υποψήφιος.
 
* Η Εθνοσυνέλευση είναι αυτή που μπορεί να αποφασίσει για τη διοργάνωση πρόωρων εκλογών. Αλλά αυτή τη στιγμή το κόμμα του Προέδρου δεν διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία για να λάβει αυτή την απόφαση. Στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος πρέπει να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση για να οργανωθούν οι δύο εκλογές, γενικές και προεδρικές.

* Τέλος η επιλογή της ημερομηνίας της 14ης Μαΐου από τον Ερντογάν είναι πολύ συμβολική αλλά σε πολύ καταστροφικούς καιρούς. Στις 14 Μαΐου 1950, το συντηρητικό Δημοκρατικό Κόμμα (DP) κέρδισε τις εκλογές για να βάλει τέλος στην 27χρονη κυριαρχία των κεμαλικών του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). Τότε το DP χρησιμοποίησε το σύνθημα «Φτάνει! Μιλάει το Έθνος!” για να πολεμήσει το αυταρχικό και ελιτιστικό καθεστώς τουCHP.


Ο Ερντογάν, στην εξουσία για 21 χρόνια, είπε: «Σήμερα, 73 χρόνια μετά, λέμε – Φτάνει! Μιλάει το Έθνος!-”. Αυτό το σύνθημα ήταν της αντιπολίτευσης τότε. Επιπλέον, ο σημερινός αντίπαλος του Ερντογάν, η Τραπέζα των Έξι, ονομάζεται επίσημα Συμμαχία του Έθνους!

«Πιστεύει ο Ερντογάν ότι είναι ο ηγέτης της αντιπολίτευσης; Αλλά δεν έχει να πει τίποτα στο κοινό, στους ψηφοφόρους. Γι’ αυτό λοιπόν αρκείται στο να επαναλαμβάνει τα συνθήματα του παρελθόντος χωρίς να γνωρίζει ότι αυτά εξυπηρετούν την αντιπολίτευση», σχολιάζει ένας αρθρογράφος.


Τέλος, πρέπει να θυμόμαστε ότι μέχρι τα μέσα Μαΐου, η πολιτική ατμόσφαιρα και η προεκλογική εκστρατεία στην Τουρκία είναι γεμάτη με αμφιβολίες, ελπίδες, φόβο και χάος. Ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να μην χάσει τον θρόνο του. Επιθέσεις, πολιτικές δολοφονίες, στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά γειτόνων είναι στην ημερήσια διάταξη καθώς και η ελπίδα να δούμε τον Ερντογάν να φεύγει οριστικά.