Νέα αίτηση προς την Ουγγαρία για να εκδώσει τον πρώην πρωθυπουργό Νικόλα Γκρουέφσκι κατέθεσε η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας υπό τον Ζόραν Ζάεφ. Ταυτόχρονα έγινε επίθεση σε δύο πρώην υπουργούς που βρίσκονται στη φυλακή καθώς και αποτυχημένες προσπάθειες για να ανακληθεί η βουλευτική ασυλία του πρώην προέδρου της βουλής. Αυτά δείχνουν πως, ενάμισι μήνα μετά την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, που σηματοδότησε και την έναρξη εισόδου της γειτονικής μας χώρας στο ΝΑΤΟ, η πολιτική κατάσταση στη Βόρεια Μακεδονία παραμένει ασταθής καθώς υπάρχουν ακόμη πολλοί “σκελετοί στη ντουλάπα” από εγκλήματα διαφθοράς, και όχι μόνον, του πρόσφατου παρελθόντος.

Ο ένας φυγόδικος στην Ουγγαρία και ο άλλος στην Ελλάδα

Ο νέος σεισμός στην πολιτική σκηνή της Βόρειας Μακεδονίας άρχισε όταν το Γραφείο του Εισαγγελέα για το Οργανωμένο Έγκλημα και τη Διαφθορά ξεκίνησε τη διαδικασία εναντίον πέντε πρώην στελεχών του εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE, δύο από τα οποία δεν είναι διαθέσιμα στις δικαστικές αρχές: Ο ένας είναι ο εθνικιστής πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρουέφσκι, που κατέφυγε στην Ουγγαρία, υπό την προστασία του Βίκτορ Όρμπαν, και ο άλλος είναι ο πρώην μυστικός πράκτορας Νίκολα Μπόσκοβσκι, που κρατείται στην Ελλάδα. Και οι πέντε ύποπτοι κατηγορούνται από τον Εισαγγελέα ότι έθεσαν και συνεχίζουν να θέτουν σε κίνδυνο τη συνταγματική τάξη της χώρας, βάσει του άρθρου 313 του Ποινικού Κώδικα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της προκαταρκτικής έρευνας της Εισαγγελίας των Σκοπίων και οι πέντε θεωρούνται πλέον ύποπτοι για κατάρτιση και εφαρμογή ενός σχεδίου για “πραξικόπημα” μέσω της ακύρωσης της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας, έπειτα από τις εκλογές του Δεκεμβρίου του 2016. Το επιχείρησαν αυτό μέσα από την υποστήριξη των μαζικών διαδηλώσεων, με την κινητοποίηση ολόκληρης της δομής του κόμματος και υλικών του πόρων, καθώς και με την επίτηδες συνεχή μείωση του αριθμού των αστυνομικών που είχαν ως καθήκον την περιφρούρηση των διαδηλώσεων και την προστασία του κτιρίου της βουλής.

Αποτέλεσμα ήταν, στις 27 Απριλίου 2017, οι οπαδοί του VMRO-DPMNE να εισβάλουν και να καταλάβουν προσωρινά το κτίριο του κοινοβουλίου, να προβούν σε βιαιοπραγίες κατά των πολιτικών τους αντιπάλων και να ξυλοκοπήσουν ακόμη και τον ίδιο τον Ζόραν Ζάεφ, που ήταν τότε αρχηγός του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και υποψήφιος πρωθυπουργός. Η εισαγγελική αρχή των Σκοπίων ανακοίνωσε ότι θα επιδιώξει την παράταση της αίτησης, μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης, για την έκδοση του Γκρουέφσκι και του Μποσκόφσκι, από την Ουγγαρία και την Ελλάδα αντίστοιχα.

Ποιος οργάνωσε το πραξικόπημα;

Η Βουδαπέστη απάντησε αμέσως σχετικά με τον Γκρουέφσκι, ο οποίος παρεμπιπτόντως έχει πολλούς υποστηρικτές στη σελίδα του στο Facebook, δηλώνοντας ότι πρόκειται για “συνεχιζόμενη πολιτική δίωξη εναντίον του αλλά και του VMRO-DPMNE”. Απαντώντας στις κατηγορίες ο ίδιος ο φυγόδικος Γκρουέφσκι έγραψε στο “τοίχο” του στο Facebook ότι “ούτε οργάνωσα, ούτε έδωσα τη συγκατάθεσή μου σε οποιονδήποτε να διοργανώσει μια βίαιη εισβολή στο κοινοβούλιο”. Μάλιστα, επειδή εκείνη την μέρα βρισκόταν στη Βιέννη, είπε ότι αμέσως έκανε έκκληση, μέσω των κοινωνικών δικτύων, προς όλες τις πλευρές για ηρεμία και αυτοσυγκράτηση.

Ο πρώην πρόεδρος της βουλής, Τράικο Βελιανόφσκι, έπειτα από σχετική ακρόαση αφέθηκε ελεύθερος βάσει της βουλευτικής ασυλίας που ισχύει και στη Βόρεια Μακεδονία. Δύο πρώην υπουργοί, ο Σπίρε Ριστέβσκι και ο Μίλε Γιανακιέσκι, κρατήθηκαν για τριάντα ημέρες και αφέθηκαν ελεύθεροι. Ο Βελιανόφσκι μάλιστα δήλωσε πως “εξ ορισμού ο κάθε βουλευτής έχει ασυλία” και ότι αηδίασε και μόνο από τη σκέψη ότι, μετά από δέκα χρόνια στην κεφαλή της βουλής των Σκοπίων, θα μπορούσε αυτός να είναι ο οργανωτής της απόπειρας πραξικοπήματος της 27ης Απριλίου του 2017!

Οι εισαγγελικές έρευνες έθεσαν φυσικά και το ζήτημα κατά πόσο το αλβανικό κόμμα “Δημοκρατική Ένωση για την Ενσωμάτωση” (DUI) του Αλί Αχμέτι, το οποίο και συμμετείχε σχεδόν σε όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις συνασπισμού μαζί με το εθνικιστικό VMRO-DPMNE, είχε εμπλακεί σε σκιώδεις και παράνομες συναλλαγές μαζί του, προκειμένου να αποτρέψει την επικείμενη κυβερνητική αλλαγή. Υπόψιν ότι το DUI συμμετέχει πλέον στην κυβέρνηση συνασπισμού μαζί με το σοσιαλιστικό κόμμα SDSM του Ζόραν Ζάεφ.
Αξιοσημείωτο πάντως είναι πως κατά την ψηφοφορία για την εκλογή των μελών της κοινοβουλευτικής Επιτροπής, η οποία θα εξετάσει το ζήτημα της άρσης της βουλευτικής ασυλίας του Τράικο Βελιανόφσκι, επικράτησε ισοπαλία (4 μέλη του SDSM ήταν υπέρ, ενώ 4 μέλος του VMRO-DPMNE κατά), καθώς ένα μέλος της Επιτροπής, που άνηκε στο αλβανικό DUI του Αχμέτι, “ξαφνικά αρρώστησε” λίγο πριν από την ψηφοφορία, ενώ ο αναπληρωτής του δεν μπορούσε να βρεθεί…

Σύμφωνα με τους επικριτές της σημερινής κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας αυτό ήταν άλλη μια απόδειξη ότι βαθαίνει το χάος στην πολιτική σκηνή της χώρας γιατί, παρά την αισιοδοξία που εξέφρασε ο Σλαβομακεδόνας πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ, φαίνεται πως ο συνασπισμός του SDSM με την DUI είναι επισφαλής. Ένας βουλευτής μάλιστα κάλεσε στο Facebook το DUI, αλλά και τον Ταλάτ Τζαφέρι, ηγέτη του εταίρου αλβανικού κόμματος, να εξηγήσουν “γιατί έσωσαν τον Βελιανόβσκι”.

Επίθεση σε πρώην υπουργούς από την “Ομάδα του Κουμάνοβο”

Μετά από μία μόνο μέρα κράτηση στο τμήμα KPU της φυλακής “Σκόπια”, οι δύο πρώην υπουργοί του VMRO-DPMNE, ο Γιανακιέσκι και ο Ριστόβσκι, δέχθηκαν επίθεση κρατουμένων που ήταν καταδικασμένοι σε πολυετή φυλάκιση για τη συμμετοχή τους στα αιματηρά γεγονότα στο Κουμάνοβο, στις 9 και 10 Μαΐου 2015, όταν σκοτώθηκαν οκτώ μέλη των δυνάμεων ασφαλείας της Βόρειας Μακεδονίας από μέλη πολυάριθμης αλβανικής τρομοκρατικής ομάδας που είχε έρθει από το Κοσσυφοπέδιο.

Ανάμεσα σε αυτή, που ονομάστηκε “Ομάδα του Κουμάνοβο”, ήταν και ηγετικά στελέχη του λεγόμενου “Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου” (KLA). Με απόφαση του Τριμελούς Δικαστηρίου των Σκοπίων, που ελήφθη στις 2 Νοέμβρη του 2017, οι επτά από τους κατηγορούμενους Αλβανούς τρομοκράτες καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη, δεκατρείς έως 40 χρόνια φυλάκιση, έξι έως 20 χρόνια φυλάκιση, ένας έως 18 ετών, δύο σε 14, άλλοι δύο σε 13 χρόνια, δύο έως 12 χρόνια φυλάκιση, ενώ τέσσερις αθωώθηκαν.
Δεν επιβεβαιώθηκε επίσημα η κατηγορία ότι η τότε κυβέρνηση του VMRO-DPMNE είχε πληρώσει δύο εκατομμύρια Ευρώ στους τρομοκράτες από το Κόσοβο για να προβούν σε μια αιματηρή προβοκάτσια, δολοφονώντας αστυνομικούς και στρατιώτες της χώρας, ώστε να προκαλέσουν ένα νέο κύκλο εθνοτικών συγκρούσεων, προκειμένου να αποσπαστεί η προσοχή από το σκάνδαλο των υποκλοπών, για το οποίο οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας διαδήλωναν τότε στους δρόμους κατά του Γκρουέφσκι και της τότε κυβέρνησης VMRO-DPMNE.

Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωσή της η διοίκηση της φυλακής ανέφερε πως, μετά από λεκτική αντιπαράθεση μεταξύ των κρατουμένων, σημειώθηκε σύγκρουση και ξυλοδαρμοί με εμπλοκή και σωφρονιστικών υπαλλήλων. Ωστόσο, κατά την ιατροδικαστική εξέταση που ακολούθησε, δε διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν σοβαροί τραυματισμοί.

Πολιτικές αντιδράσεις και συστάσεις από Ε. Ε.

“Κάποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για την απόπειρα λιντσαρίσματος των πρώην υπουργών Μίλε Γιανακιέσκι και Σπύρο Ριστέβσκι” ανακοίνωσε το αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO-DPMNE απαιτώντας την παραδειγματική τιμωρία των δραστών, αλλά κι εκείνων που άφησαν επίτηδες να εξελιχθεί αυτό το βίαιο περιστατικό.

Ο αρχηγός του αντιπολιτευόμενου κόμματος VMRO-DPMNE Χρίστιαν Μικόφσκι χαρακτήρισε “δεσποτικό” τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ και τον κατηγόρησε ότι αυτός βρίσκεται πίσω από την απόπειρα λιντσαρίσματος στις φυλακές “Σκόπια”. “Από σήμερα αρχίζει να γράφεται μια βίαιη ιστορία της Μακεδονίας… Σήμερα ο Σπύρο και Μίλε, και αύριο θα είναι ένας από εσάς. Τα χέρια του Ζάεφ είναι πλέον αιματοβαμμένα, και δεν υπάρχει νερό που να τα πλύνει”, δήλωσε ο Μίκοφσκι. Όταν ο ίδιος προσπάθησε να επισκεφθεί τον Γιανακιέσκι, ενώ ήταν για εξετάσεις στο νοσοκομείο, σχεδόν υπήρξε σύγκρουση μεταξύ των αστυνομικών-φυλάκων του νοσοκομείου και των ανδρών της προσωπικής του ασφάλειας.

Η κυβέρνηση φυσικά αρνείται όλες τις κατηγορίες. “Είναι τυχαίο άραγε το γεγονός ότι αυτό το γεγονός συμβαίνει μόνο και μόνο επειδή ο Νίκολα Γκρουέφσκι χρειάζεται επιπλέον δικαιολογίες για να ξεφύγει από τη Δικαιοσύνη της χώρα μας;» αναρωτήθηκε η αναπληρώτρια πρωθυπουργός Ραντμίλα Σεκερίνσκα, διατυπώνοντας την υπόθεση ότι αυτό το περιστατικό εντάσσεται στα “πολιτικά παιχνίδια” του φυγόδικου Γκρουέφσκι.

Η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βόρεια Μακεδονία καταδίκασε έντονα κάθε μορφή βίας και εξέφρασε την ανησυχία της για το περιστατικό στη φυλακή “Σκόπια’, κατά το οποίο οι Αλβανοί κατάδικοι επιτέθηκαν στους υπό κράτηση δύο πρώην υπουργούς.

“Προβοκάτσια” για να μην εκδόσει η Ουγγαρία τον Γκρουέφσκι;

Τα κοινωνικά δίκτυα της χώρας, αλλά και τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, εικάζουν ότι αυτή η επίθεση κατά των πρώην υπουργών είναι ξεκάθαρο ότι έγινε προκειμένου να διευκολυνθεί η Ουγγαρία στο να απορρίψει και πάλι την έκδοση του Γκρουέφσκι που ζήτησαν τα Σκόπια. Ο Νίκολα Γκρουέφσκι μέχρι τώρα επιμένει ότι έπρεπε να φύγει από τη Βόρεια Μακεδονία, επειδή “απειλήθηκε η ζωή του” και η Βουδαπέστη αρνήθηκε να τον εκδώσει, λόγω των “κακών συνθηκών στις φυλακές της (σ.σ. Βόρειας) Μακεδονίας”.
Έπειτα πάντως από αυτό το περιστατικό, και οι δύο πρώην υπουργοί μεταφέρθηκαν στο λεγόμενο. “Τμήμα της Χάγης” της φυλακής “Σκόπια”, όπου οι συνθήκες είναι πολύ καλύτερες. Στη συνέχεια το δικαστικό συμβούλιο μετέτρεψε την ποινή του Γιανακιέσκι από κράτηση σε κατ ‘οίκον περιορισμό, ενώ ο Ριστόβσκι έμεινε πίσω από τα κάγκελα για έναν μόλις μήνα.

Αυτές οι εξελίξεις πυροδότησαν και πάλι την πολιτική σκηνή στα Σκόπια, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις, αλληλοκατηγορίες και απειλές, δημιουργώντας μια εύφλεκτη ατμόσφαιρα, ενώ ακόμη δεν “έχει ξεραθεί το μελάνι” των πρόσφατων συνταγματικών τροποποιήσεων, που επιβάλουν την πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, την οποία και συνεχίζει να μην αποδέχεται το εθνικιστικό κεντροδεξιό VMRO-DPMNE. Η ομαλότητα και η κανονικότητα στη γειτονική μας χώρα έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της.